OLSZTYŃSKA WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA

im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego

Przedmiot : Zarządzanie zasobami ludzkimi

Studia: Licencjat, niestacjonarne

Kierunek: Zarządzanie

Rok/Semestr: 2 / III

Rok akademicki: 2008/2009

Badanie ankietowe na temat:

Społeczna odpowiedzialność organizacji w obszarach funkcji personalnej

Wykładowca:

prof. dr hab. inż.

Ryszard Wolkowiak

Wykonał : Ireneusz Olender

SPIS TREŚCI :

1. CZĘŚĆ WSTĘPNA

2. PRZEDSTAWIENIE WYNIKÓW

3. WNIOSKI

4. ZAŁĄCZNIKI

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

Praca obejmuje badanie ankietowe na temat Społecznej Odpowiedzialności Organizacji (CSR) w obszarach funkcji personalnej, przeprowadzone w przedsiębiorstwie produkującym artykuły spożywcze oraz wnioski z tych badań.

CSR- Corporate Social Responsibility (Zbiorowa Społeczna Odpowiedzialność)-ma stosunkowo niedługą historię. Niewątpliwym prekursorem w tej materii był Andrew Cornegle , który w swej pracy ”The Gospel of Wealth”- przedstawił swój pogląd na problem gospodarowania bogactwem. Odpowiedzialność przedsiębiorstwa wobec społeczeństwa Carnegle rozumiał jako osobisty wkład właściciela przedsiębiorstwa w poprawę kondycji tego społeczeństwa, kierując się zasadą dobroczynności i zasadą powierniczości.

Społeczną Odpowiedzialność Organizacji określa się jako koncepcję , dzięki której przedsiębiorstwa budując strategie, dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne, ochronę środowiska oraz relację między różnymi grupami interesariuszy. Bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko sprostanie wymogom prawnym , ale również oprócz tego inwestowanie w zasoby ludzkie, w relację z otoczeniem firmy itp.

Interesariusze społecznej odpowiedzialności to: właściciele (udziałowcy), pracownicy, klienci, kredytodawcy, dostawcy, społeczność lokalna, środowisko naturalne, rząd (budżet państwa).

W badaniu wzięło udział dziesięciu mężczyzn. Siedem osób pracuje na stanowiskach robotniczych, a trzy osoby na stanowiskach kierowniczych.

Przeważają osoby z wykształceniem średnim( 6 osób), jedna osoba ma wykształcenie zasadnicze, trzy osoby wykształcenie wyższe.

Większość ankietowanych znajduje się w przedziale wiekowym 31-40lat, tylko jedna w przedziale 21-30lat, a dwie w przedziale 41-50lat.

2. PRZEDSTAWIENIE WYNIKÓW

2.1

Czy znana jest Panu koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR)?

Wszyscy respondenci zaznaczyli odpowiedź „nie”, potwierdzając w ten sposób, że z takim określeniem spotykają się po raz pierwszy.

2.2.

Czy w Pana organizacji obowiązują standardy etycznego postępowania?

Na to pytanie wszyscy odpowiedzieli „tak”, co potwierdza, że w organizacji funkcjonują takie zasady i ankietowani znają je.

2.3.

W jakiej postaci (formie) występują te standardy?

Poniższy wykres przedstawia zestawienie procentowe uzyskanych odpowiedzi.

2.4.

Jakiemu celowi, Pana zdaniem, służą zasady i normy etyczne (moralne)?

Respondenci wybrali następujące odpowiedzi, ujęte procentowo na poniższym wykresie.

2.5.

W jakim stopniu dla przyszłości organizacji, w której Pan pracuje, ważne są następujące działania?

Respondenci zaznaczyli odpowiedzi zgodnie z tabelą nr 1.

Tabela nr.1

W jakim stopniu dla przyszłości organizacji, w której Pana pracuje, ważne są następujące działania?	bardzo ważne	raczej ważne	mało ważne	zupełnie bez znaczenia	Nie mam zdania
troska o dobre wyniki finansowe	10	0	0	0	0
rzetelne wywiązywanie się ze zobowiązań finansowych (ZUS, Urząd Skarbowy, kredytodawcy, itd.)	8	2	0	0	0
doskonalenie systemu zarządzania	4	6	0	0	0
inwestycje w badania i rozwój	1	7	1	0	1
troska o bezpieczne warunki i przyjazną atmosferę w pracy	3	6	1	0	0
przestrzeganie praw człowieka	5	4	0	0	1
pomoc zwalnianym pracownikom w przekwalifikowaniu zawodowym	1	3	2	2	2
uwzględnianie praw i interesów społeczności lokalnych	0	3	2	2	3
uwzględnianie kryteriów ekologicznych w wyborze dostawców	2	3	2	0	3
monitorowanie wpływu na środowisko wytwarzanych produktów lub świadczonych usług	0	5	2	0	3
zamieszczanie informacji dla odbiorców o wpływie produktów/ usług na środowisko	2	4	0	2	2
budowanie kultury organizacyjnej	2	8	0	0	0
budowanie wizerunku/ reputacji	8	2	0	0	0

Respondenci uznali, że bardzo ważne dla przyszłości organizacji jest :

- troska o dobre wyniki finansowe, 10 osób (tj. 100% badanych) ,

• rzetelne wywiązywanie się ze zobowiązań finansowych (ZUS, Urząd Skarbowy, kredytodawcy, itd.), 8 osób (tj. 80% badanych) ,

• przestrzeganie praw człowieka, 5 osób ( tj. 50%badanych)

• budowanie wizerunku, reputacji 8 osób ( tj. 80%badanych).

Respondenci uznali, że raczej ważne dla przyszłości organizacji jest :

• doskonalenie systemu zarządzania, 6osób (tj.60% badanych)

• inwestycje w badania i rozwój, 7osób (tj.70% badanych)

• troska o bezpieczne warunki i przyjazną atmosferę w pracy 6osób (tj.60% badanych)

• monitorowanie wpływu na środowisko wytwarzanych produktów lub świadczonych usług 5 osób ( tj. 50%badanych)

• budowanie kultury organizacyjnej, 8 osób (tj.80% badanych)

2.6.

Jakie są Pana zdaniem, największe korzyści z prowadzenia działalności społecznie odpowiedzialnej?

Respondenci zaznaczyli odpowiedzi zgodnie z wpisem do tabeli nr 2

.

Tabela nr.2.

Jakie są Pana zdaniem, największe korzyści z prowadzenia działalności społecznie odpowiedzialnej?	zdecydowanie tak	raczej tak	bez znaczenia	nie mam zdania
a) poprawa wizerunku/reputacji	7	2	0	1
b) zwiększenie identyfikacji pracowników	1	3	3	3
c) poprawa wyników ekonomicznych	2	5	1	2
d) lepszy dostęp do kapitału	1	4	2	3
e) lepszy dostęp do mediów	1	2	3	4
f) wpływ na rozwój społeczności	3	3	2	2
g) lepsze przestrzeganie przepisów prawa	2	6	0	2
h) zwiększone zainteresowanie inwestorów	4	2	1	3
i) większa szansa na długofalowe powodzenie	3	5	1	1
j) inne (jakie?)	0	0	0	0

Respondenci uznali, że największe korzyści z prowadzenia działalności społecznie odpowiedzialnej to:

a) zdecydowanie tak::

- poprawa wizerunku/reputacji,7osób (tj.70% badanych),

b) raczej tak:

• poprawa wyników ekonomicznych, 5 osób ( tj. 50%badanych),

• lepsze przestrzeganie przepisów prawa, 6 osób (tj.60% badanych),

• większa szansa na długofalowe powodzenie, 5 osób ( tj. 50%badanych),

2.7.

Jakie są, Pana zdaniem, najistotniejsze bariery podejmowania przez organizację działań społecznie odpowiedzialnych?

Respondenci zaznaczyli odpowiedzi przedstawione

w tabeli nr 3

Tabela nr.3.

Jakie są, Pani(a) zdaniem, najistotniejsze bariery podejmowania przez organizację działań społecznie odpowiedzialnych?	zdecydowanie tak	raczej tak	bez znaczenia	nie mam zdania
a) brak inicjatywy lub wsparcia zarządu/właściciela	6	3	0	1
b) brak wiedzy na temat CSR	4	4	0	2
c) złe dotychczasowe praktyki mojej organizacji	2	1	1	6
d) brak zainteresowania (oczekiwań) ze strony społeczeństwa	2	4	2	2
e) brak zaangażowania ze strony pracowników	3	6	1	1
f) brak uregulowań prawnych	2	5	1	0
g) brak standardów	1	5	0	4
h) zwiększone koszty działania	2	5	0	3
i) inne (jakie?)	0	0	0	0

Respondenci uznali, że najistotniejsze bariery podejmowania przez organizację działań społecznie odpowiedzialnych to:

a) zdecydowanie tak::

• brak inicjatywy lub wsparcia zarządu/właściciela, 6 osób (tj.60%badanych)

• brak wiedzy na temat CSR, 4 osoby (tj.40% badanych)

b) raczej tak:

• brak zainteresowania (oczekiwań) ze strony społeczeństwa, 4 osób (tj.40% badanych)

• brak zaangażowania ze strony pracowników, 6 osób (tj.60%badanych),

• brak uregulowań prawnych, 5 osób (tj.50%badanych),

• brak standardów, 5 osób (tj.50%badanych),

• zwiększone koszty działania, 5 osób (tj.50%badanych),

2.8.

Czy organizacja, w której Pan pracuje, działa społecznie odpowiedzialnie?

Ankietowani odpowiedzieli następujące:

-„zdecydowanie tak”- odpowiedziało 6 osób (tj.60% badanych),

-„nie mam zdania”- odpowiedziało 4 osoby (tj.40% badanych),

.

2.9.

Jakie formy zaangażowania społecznego są realizowane w Pana organizacji?

Respondenci zaznaczali dwie odpowiedzi, których udział procentowy wskazuje poniższy wykres.

2.10.

Na jakich obszarach koncentrowana jest polityka organizacji,

w której Pan pracuje?

Udział procentowy wszystkich uzyskanych odpowiedzi przedstawia następujący wykres.

Odpowiedzi „przestrzeganie prawa” i „ochrona środowiska”, zaznaczyły osoby pełniące kierownicze stanowiska.

2.11.

Dbałość o pracowników w Pana organizacji przejawia się w ( proszę wskazać do pięciu najważniejszych),

Respondenci wybrali następujące odpowiedzi, ujęte procentowo na poniższym wykresie.

2.12.

Czy w Pana organizacji stosowane są elastyczne formy zatrudnienia i organizacji pracy?

Ankietowani odpowiedzieli następujące:

-„tak”- odpowiedziało 6 osób (tj.60% badanych),

-„nie”- odpowiedziały 2 osoby (tj.20% badanych),

-„nie wiem”- odpowiedziały 2 osoby (tj.20% badanych),

2.13

Jeżeli odpowiedział Pan tak lub sporadycznie, to jakie są formy zatrudnienia?

Uzyskane odpowiedzi przedstawiono procentowo na poniższym wykresie

2.14.

Czy w Pana organizacji stosuje się programy osłonowe dla zwalnianych pracowników?

Ankietowani odpowiedzieli następujące:

-„nie”- odpowiedziało 6 osób (tj.60% badanych),

-„nie wiem”- odpowiedziały 4 osoby (tj.40% badanych),

2.15.

Jeżeli odpowiedział Pan tak, to jakie są to praktyki?

W pytaniu 14 nie udzielono odpowiedzi „tak”.

2.16.

Czy w Pana organizacji stosowany jest sformalizowany system ocen okresowych?

Na to pytanie wszyscy odpowiedzieli „tak”, co potwierdza, że w organizacji funkcjonują taki system.

2.17.

Jeżeli odpowiedział Pan tak, to jakie działania są podejmowane po dokonaniu okresowej oceny?

Na to pytanie respondenci udzielili następujących odpowiedzi, zobrazowanych procentowo na wykresie poniżej.

2.18.

Czy stosowany w Pana organizacji system wynagrodzenia za pracę jest wynikiem:.

Udział procentowy wszystkich odpowiedzi przedstawia poniższy wykres.

Tylko osoby na kierowniczych stanowiskach udzieliły odpowiedzi „wartościowanie pracy”.

2.19.

Jakie składniki tworzą Pana wynagrodzenie?

Ankietowani odpowiedzieli następujące:

-„płaca zasadnicza”- odpowiedziały 4 osoby (tj.40% badanych),

-„płaca zasadnicza” i „dodatkowe ubezpieczenie”- odpowiedziały

4 osoby (tj.40% badanych),

-„płaca zasadnicza” i „nagrody”- odpowiedziała

1 osoba (tj.10% badanych

-„płaca zasadnicza” , „nagrody” i „premia”- odpowiedziała

1 osoba (tj.10% badanych

Powyższe dwie ostatnie pozycje , zaznaczyły osoby na kierowniczych stanowiskach.

2.20.

Kto decyduje w Pana organizacji o uczestniczeniu w szkoleniu?

Poniższy wykres przedstawia zestawienie procentowe uzyskanych odpowiedzi.

2.21.

Czy w Pana organizacji rozpatrywane są kwestie zachowania równowagi między pracą zawodową a życiem osobistym pracowników?

Ankietowani odpowiedzieli następujące:

-„tak”- odpowiedziała 1 osoba (tj.10% badanych),

-„nie”- odpowiedziały 3 osoby (tj.30% badanych),

-„nie wiem”- odpowiedziało 6 osób (tj.60% badanych),

Odpowiedź „tak” padła tylko raz i zaznaczyła ją osoba pracująca na kierowniczym stanowisku.

2.22.

Czy Pana organizacja oferuje możliwość odbywania staży dla osób z lokalnej społeczności (np. praktyki dla uczniów (studentów), staże dla osób młodych lub niepełnosprawnych) ?

Ankietowani odpowiedzieli następujące:

-„tak”- odpowiedziała 1 osoba (tj.10% badanych),

-„nie”- odpowiedziało 3 osoby (tj.30% badanych),

-„częściowo”- odpowiedziało 2 osoby (tj.20 % badanych),

-„nie wiem”- odpowiedziały 4 osoby (tj.40% badanych),

2.23.

Czy pracownicy w Pana organizacji są zachęcani do uczestnictwa w działaniach lokalnej społeczności ?

Ankietowani odpowiedzieli następujące:

-„tak”- odpowiedziała 1 osoba (tj.10% badanych),

-„nie”- odpowiedziało 3 osoby (tj.30% badanych),

-„częściowo”- odpowiedziała 1 osoba (tj.10 % badanych),

-„nie wiem”- odpowiedziało 3 osoby (tj.30% badanych),

-„nie dotyczy”- odpowiedziało 2 osoby (tj.20% badanych),

2.24.

Czy Pana organizacja szkoli pracowników nt. istoty wartości firmy i zasad postępowania ?

Ankietowani odpowiedzieli następujące:

-„tak”- odpowiedziały 3 osoby (tj.30% badanych),

-„częściowo”- odpowiedziało 6 osób (tj.60 % badanych),

-„nie wiem”- odpowiedziała 1 osoba (tj.10% badany

2.25.

Na kim Pana zdaniem spoczywa główny ciężar propagowania idei społecznej odpowiedzialności organizacji (CSR)?

Respondenci zaznaczyli odpowiedzi zgodnie z tabelą nr 4

Tabela nr.4.

Na kim Pana zdaniem spoczywa główny ciężar propagowania idei społecznej odpowiedzialności organizacji (CSR)?	zdecydowanie tak	raczej tak	bez znaczenia	nie mam zdania
rodzicach	1	5	1	3
szkole (podstawowej, średniej)	2	6	1	1
szkole wyższej	3	6	0	1
rządzie	6	4	0	0
zarządzających organizacjami	6	3	1	0
pracownikach	2	6	1	1
społeczności lokalnej	1	4	1	4
mediach	4	6	0	0
klientach, dostawcach	1	3	0	6

Respondenci uznali, że główny ciężar propagowania idei społecznej odpowiedzialności organizacji spoczywa:

a)„zdecydowanie tak” na:

-rządzie, 6 osób (tj.60% badanych),

-zarządzających organizacjami, 6 osób (tj.60% badanych),

b)„raczej tak” na:

• rodzicach, 5 osób (tj.50% badanych),

• szkole (podstawowej, średniej), 6 osób (tj.60% badanych),

• szkole wyższej, 6 osób (tj.60% badanych),

• pracownikach, 6 osób (tj.60% badanych),

• mediach, 6 osób (tj.60% badanych),

3. WNIOSKI

Badania ankietowe wykazały ,że pracownicy firmy spotykają się po raz pierwszy z terminem „społeczna odpowiedzialność biznesu” (CSR). Natomiast sama idea związana z tą działalnością nie jest im obca.

Z analizy przeprowadzonego badania wynika, że standardy te występują w organizacji, ale są także zapisane w dokumentach określających strategię , misję, status czy politykę jakości firmy.

Według ankietowanych zasady i normy etyczne pełnią w głównej mierze funkcję utrzymania porządku społecznego, ograniczają także działanie ludzi bezwzględnych i chronią słabsze jednostki.

Respondenci wypowiedzieli się, że bardzo ważne dla przyszłości ich organizacji, są wyniki finansowe, wywiązywanie się ze zobowiązań finansowych, przestrzeganie prawa i budowa wizerunku. Ważne też jest: doskonalenie zarządzania, inwestowanie w rozwój, BHP i przyjazna atmosfera w pracy, monitorowanie wpływu na środowisko prowadzonej działalności i budowanie kultury organizacyjnej.

Wg badanych organizacje prowadzące działalność społecznej odpowiedzialności, zdecydowanie poprawiają wizerunek firmy lepiej wykorzystują przepisy i zwiększają szanse na sukces w przyszłości. W prowadzeniu działalności CSR przeszkadza zdecydowanie brak inicjatywy i wsparcia zarządzających organizacjami, brak fachowej wiedzy, przeszkadza też brak zainteresowania ze strony społeczeństwa, zaangażowania pracowników, bak uregulowań prawnych, standardów i zwiększone koszt.

Większość ankietowanych uznała, że organizacja w której pracują jest społecznie odpowiedzialna. Wg nich organizacja angażując się społecznie, preferuje wsparcie rzeczowe i finansowe. Polityka organizacji kieruje się w głównej mierze na dbaniu o klienta, osiąganiu zysku i budowaniu wizerunku. Jednak osoby pełniące w organizacji kierownicze stanowiska wskazały też takie obszary jak przestrzeganie prawa i ochronę środowiska. Badanie potwierdziło , że firma dba również o warunki pracy i przestrzeganie przepisów prawa racy oraz określenie zakresów obowiązków na stanowiskach.

Organizacja stosuje elastyczne formy zatrudnienia. Głównie poprzez umowy na czas określony i korzystanie z usług firm pośrednictwa pracy.

W firmie nie prowadzono do tej pory programów osłonowych dla zwolnionych pracowników.

Badania potwierdziły, że jest wdrożony system oceny okresowej pracowników. Wyniki tych ocen mają wpływ na przyznanie wyższego wynagrodzenia, mają wpływ na decyzję o awansie, ale przedstawiono też jedną opinię , że ten system nie ma wpływu na podejmowane działania.

Natomiast potwierdzono , że system wynagradzania za pracę jest ograniczony przez sztywne tabele zaszeregowania. Uzyskano odmienne opinie na temat wpływu wartościowania pracy. Osoby na kierowniczych stanowiskach uznały, że na wpływ na wynagrodzenie, natomiast osoby na robotniczych stanowiskach

tego nie potwierdziły. Wynagrodzenie w badanej firmie, składa się głównie z płacy zasadniczej i dodatkowego ubezpieczenia, natomiast osoby na kierowniczych stanowiskach dodały też premie i nagrody. Świadczy to o niejednolitym systemie motywacji pracowników.

Ankietowani wskazali , że w organizacji jest wdrożony plan szkoleń.

Brak jest wiedzy na temat, czy w organizacji brana jest pod uwagę równowaga między życiem zawodowym, a prywatnym pracowników. Tylko jedna osoba na stanowisku kierowniczy potwierdziła, że taka równowaga jest rozpatrywana.

W organizacji jest możliwość odbycia stażu, ale nie wszyscy pracownicy wiedzą o tym. Uzyskano także zróżnicowane opinie na temat zachęcania przez organizację do uczestniczenia w działaniach społeczności lokalnej.

Organizacja prowadzi szkolenia z zakresu istoty wartości firmy i zasad postępowania. Jednak można wywnioskować, że jest w tym obszarze, także duży margines do doskonalenia .

Na pytanie o odpowiedzialność za propagowanie idei społecznej odpowiedzialności organizacji, respondenci wskazali jako najważniejszych: rząd i zarządzających organizacjami. Ważną rolę pełnią też takie instytucje jak rodzina, szkoła, media i sami pracownicy.

Podsumowując, w organizacji funkcjonują elementy RSC. Jednak są to często działania częściowe i rutynowe, ograniczone bardziej do wewnątrz organizacji, skupiające się na przestrzeganiu prawa i podstawowych zasadach.

Często też taka działalność jest ograniczana do komórek zarządzających w organizacji i nie należycie propagowana wewnątrz załogi. Często nienależyty przepływ informacji utrudnia taką działalność. Wyczuwalne jest też niedocenianie wartości RSC dla rozwoju i przyszłości organizacji .

4. ZAŁĄCZNIKI-do opracowania dołączono 10 wypełnionych przez respondentów ankiet.

---