Prawo gospodarcze - wykłady

14.03.2007

Wykład 1

PRAWO GOSPODARCZE - to zespół norm prawnych, z natury przynależnych do różnych gałęzi i dyscyplin prawniczych, regulujący organizacje (ustrój) przedsiębiorców, stosunki zobowiązaniowe, powstające miedzy nimi, oraz między innymi podmiotami zarówno w obrocie wewnętrznym (krajowym) jak i międzynarodowym.

PG jest najstarszą dziedziną prawa.

- PRAWO GOSPODARCZE DZIELI SIĘ NA 2 GAŁĘZI:

1) prawo gospodarcze administracyjne

2) prawo gospodarcze o korzeniach prawa handlowego i cywilnego

- PG OPIERA SIĘ NA 2-óch FUNDAMENTALNYCH ZASADACH:

1) zasada wolności gospodarczej

2) zasada swobody zawierania umów

Obie te zasady mają cechę wspólną w postaci normatywu, sprowadzającego się do reguły, iż wszystko co nie jest stronom zabronione jest dozwolone.

* ZASADA AUTONOMICZNOŚCI STRON UMOWY OBROTU GOSPODARCZEGO*

1) zasada autonomiczności strukturalnej (wiąże się z kwestią zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnej)

2)zasada autonomiczności funkcjonalnej wiąże się ze swobodą zawierania umów sensu stricte oraz swobodą prowadzenia działalności gospodarczej *wyjątek to prowadzenie działalności gospodarczej w oparciu o koncesję.

OBRÓT GOSPODARCZY- odbywająca się, z reguły za pośrednictwem pieniądza wymiana dóbr i usług oraz towarzyszące tej wymianie i powstające w jej toku stosunki prawne miedzy jej podmiotami.

PODMIOT GOSPODARCZY- każda osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna, która w swoim imieniu lub na cudzy rachunek prowadzi w sposób profesjonalny działalność gospodarczą.

ŹRÓDŁA PRAWA GOSPODARCZEGO dzielimy na :

• normatywne

• nienormatywne

normatywne - najważniejsza jest z nich konstytucja,

ustawy - ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,

umowy miedzy narodowe (konwencje)

kodeksy- są ustawami, systematyzują prawo (kodeks cywilny, kodeks spółek handlowych).

Nienormatywne - (mają charakter peryferyjny) Np. zwyczaj, ogólne warunki i wzory umów.

PODSTAWY PRAWNE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W POLSCE:

- ustawy i akty wykonawcze niższego rzędu

1. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dn. 2.07.2004r (dz.U. nr 173 poz. 1807) z późniejszymi zmianami

2. Kodeks cywilny z dn. 23.04.1964 (dz.U. nr. 16 poz. 93) z późniejszymi zmianami

3. Kodeks spółek handlowych z dn. 15.09.2000 (dz.U. nr 94 poz. 1037) z późniejszymi zmianami

4. Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym z 20.08.1997r ( dz.U nr 17 poz. 209) z późniejszymi zmianami.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z 02.07.2004r

- weszła w życie 31.08.2004r

Odmienności w stosunku do uprzedniej ustawy:

- wprowadziła centralną informację Ewidencji Działalności Gospodarczej

-wprowadziła nowe rozwiązanie sprowadzające się do tego, że zamiast zezwoleń wydawanych przez gminę dla rozpoczęcia działalności gospodarczej wystarczającym jest wpis do właściwego rejestru na podstawie oświadczenia przedsiębiorcy o spełnianiu wymogów przewidzianych przez prawo do wykonywania wskazanego rodzaju działalności

- wprowadziła nową definicję mikroprzedsiębiorcy oraz zmieniła definicję małego i średniego przedsiębiorcy

-wprowadziła tryb i sposób prowadzenia kontroli działalności przedsiębiorcy.

PRZEDSIĘBIORCA- osoba fizyczna, osoba prawna oraz nie mająca osobowości prawnej jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność do prowadzenia we własnym imieniu działalności gospodarczej. Za przedsiębiorców uznaje się również wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Przedsiębiorca w rozumieniu Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej został zrównany z pojęciem przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 43 Kodeksu cywilnego.

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA- to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Wyjątek

Przepisów ustawy dotyczących działalności gospodarczej nie stosuje się do działalność wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu i hodowli zwierząt ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa, rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi i miejsc na ustawianie namiotów, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia innych usług związanych z pobytem turystów w gospodarstwach rolnych. O tym czy dany stosunek do prawa ma charakter gospodarczy decydują trzy okoliczności:

1. stosunki cywilne

2. stosunki między przedsiębiorcami

3. stosunki w zakresie prowadzonej przez nich działalności.

* Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS, albo EDG.

* Wpisowi do EDG podlegają przedsiębiorcy, będący osobami fizycznymi.

* Przedsiębiorca oferujący towary i usługi zobowiązany jest identyfikować się przez podanie NIP-u firmy (nazwy), siedziby i adresu.

* Art.16 i Art.21 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

[3 lata- okres przedawnienia świadczeń okresowych u operatora GSM]

* Jeżeli prowadzimy działalność gospodarczą, dokonywanie i przyjmowanie płatności powinno odbywać się z rachunku bankowego ( 10 tys. Euro to kwota minimalna)

*EDG prowadzi zazwyczaj gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy

(osoba fizyczna) lub siedziby działalności. Jest to zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.

* Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz, prezydent miasta.

* EDG prowadzi się w systemie informatycznym.

* Wydawanie, zmiana, odnowa i wykreślenie wpisu w EDG następuje w drodze decyzji administracyjnej. Wszystkie te decyzje są natychmiast wykonalne za wyjątkiem wykreślenia.

*Decyzje o wpisie wydaje się na czas nieoznaczony.

*Co zawiera decyzja o wpisie?

1. firmę przedsiębiorcy oraz PESEL,

2. NIP,

3. oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu do doręczeń ,

4. adres pod którym jest wykonywana działalność gosp., a jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność gosp. po za miejscem zamieszkania, adres głównego miejsca wykonywanej działalności i oddziału o ile został utworzony,

5. podmiot działalności według PKD (Polska Klasyfikacja Działalności Gospodarczej), która decyduje o stawce VAT.

* Wpis do EDG polega na wprowadzeniu do systemu informatycznego danych zawartych w decyzji o wpisie.

* Przedsiębiorca ma 7 dni na zgłoszenie zmiany wpisu i wykreślenia wpisu.

* Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają przepisy odrębnych ustaw.

Wykład 2 20.03.2007

KONCESJONOWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

* uzyskanie koncesji

1) poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych

2) wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym

3)wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią

4) ochrony osób i mienia

5) przewozów lotniczych

6) a nad to w innych dziedzinach działalności gospodarczej, w których koncesja wymagana jest na podstawie odrębnych ustaw.

Jeżeli przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu.

*[ Kto udziela koncesji, zezwolenia? - koncesja - minister, - dział. gosp. - minister]

* Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku, następuje w drodze decyzji administracyjnej ( decyduje o tym minister)

* Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż lat 50.

* Jeżeli będziemy składali wniosek o zezwolenie na prowadzenie działalności koncesyjnej, to oprócz wymogów określonych konkretną ustawą wniosek taki winien zawierać:

1) firmę

2) oznaczenie siedziby przedsiębiorcy

3) adres albo miejsce zamieszkania

4) adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej

5) nr w rejestrze przedsiębiorców lub EDG lub NIP

6) określenie rodzaju i zakresu wykonywanej działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja.

* Do wniosku takiego należy dołączyć dokumenty określone w odrębnych ustawach.

* Organ koncesyjny cofa koncesję (obligatoryjnie), gdy:

1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją

2) przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania go do tego, przez organ koncesyjny, lub zaprzestał wykonywania działalności gosp. objętej koncesją

* Organ koncesyjny może cofnąć koncesję lub zmienić jej zakres (fakultatywnie), gdy:

1) przedsiębiorca w wyznaczonym terminie nie usuną stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi dział. gospodarczą objętą koncesją.

2) Rażąco narusza warunki określone w koncesji, lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności, określone przepisami prawa

3) organ koncesyjny może cofnąć lub zmienić koncesję ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub innego ważnego interesu publicznego

* Przedsiębiorca jest obowiązany zgłaszać organowi koncesyjnemu wszelkie zmiany danych, o których mowa wyżej w terminie 14 dni od ich powstania.

PROMESA

* Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą w dziedzinie podlegającej koncesjonowaniu może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji zwane dalej promesą .

W promesie ustala się okres jej ważności z tym, że nie może być on krótszy niż 6 miesięcy do 2- óch lat.

* Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej wprowadziła obowiązek wpisu od tzw. RDR (Rejestr Działalności Regulowanej).

* RDR jest jawny

* organ prowadzący rejestr dokonuje wpisu w terminie 7 dni od daty wpływu wniosku o wpis do RDR. Organ ten ma także prawo do wykreślenia takiego podmiotu z Rejestru Działalności Regulowanej.

## z książki J. Kowalczyka , „ Encyklopedia prawa”, dodatkowo :

- osoby fizyczne,

- zdolność prawna,

- zdolność do czynności prawnych

- wygaśnięcie zdolności prawnej

- brak, częściowa i pełna zdolność do czynności prawnej

Wykład 3 21.03.2007

* Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnej jest nieważna!!!!!!!

* Jednakże gdy osoba niezdolna do czynności prawnych zawarła umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania , chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnej.

Osoby prawne - osobami prawnymi są: Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych w przypadku osób prawnych jest w zasadzie nieograniczona, jednakże węższa w przypadku osób fizycznych ( Np. osoba prawna nie może być podmiotem stosunków rodzinnych, spadkowych, zobowiązaniowych).

* Należy pamiętać, że oprócz osób fizycznych i prawnych istnieją w obrocie gospodarczym jednostki organizacyjne nie posiadające przymiotu (cechy) osobowości prawnej ( wspólnoty mieszkaniowe, spółki osobowe wskazane w Kodeksie spółek handlowych).

Powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych określają właściwe przepisy. W określonych przypadkach w oparciu o przepis prawa powstanie, ustrój i ustanie osób prawnych reguluje także statut.

* Jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do właściwego rejestru, chyba że przepisy stanowią inaczej. Rodzaje rejestrów oraz ich organizacje i sposób prowadzenia regulują odrębne przepisy.

* Ustawa o KRS z 20.08.2007r *

- na jej podstawie utworzono jeden rejestr prowadzony w systemie informatycznym przez sądy rejonowe mające siedzibę w miastach, będących siedzibą wojewody i obejmujący swoją właściwością obszar województwa.

- KRS składa się z 3 części:

1) rejestr przedsiębiorców

2) rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej

3) rejestr dłużników niewypłacalnych

* Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.

* Przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych.

* Dobra osobiste człowieka, to w szczególności: zdrowie, cześć, wolność, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania ( mir domowy) , twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza, racjonalizatorska.

* Ten podmiot, którego dobro osobiste zostało naruszone, może żądać przed sądem:

1) zaniechania,

2) usunięcia jego skutków,

3) zadość uczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny,

4) naprawienia szkody na zasadach ogólnych.

*Cechy wspólne dóbr osobistych :

1) prawa niemajątkowe co do zasady,

2) prawa tak ściśle związane z uprawnionym, że tylko z nim powstają i z nim wygasają,

3) mają charakter bezwzględny tzn. skuteczny wobec wszystkich osób fizycznych i prawnych

4) nie mogą być przeniesione na inny podmiot.

* Czynności prawne :

Szczególnym rodzajem czynności są oświadczenia, które dzielimy na oświadczenia woli i wiedzy. Rozróżniamy następujące postacie czynności prawnej:

1) jednostronne - dwustronne ( wielostronne)

2) czynności między żyjącymi i czynnościami na wypadek śmierci

3) konsensualne np. sprzedaż, realne np. umowa przechowania

4) czynności zobowiązujące i rozporządzające,

5) odpłatne i nieodpłatne

6) przyczynowe (kauzalne) i oderwane abstrakcyjne

* Forma czynności prawnej : Czynność prawna może być realizowana przez każde zachowanie, nawet zaniechanie = milczenie.

*Wykładnia czynności prawnej : Oświadczenia należy tłumaczyć jak tego wymagają, ze względu na okoliczności w których zostało ono złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać jaki był zamiar stron i cel umowy a niżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Wady oświadczeń woli i skutki jakie te wady niosą ze sobą:

1) w przypadku braku świadomości lub swobody wypowiedzi oświadczenie jest nieważne z mocy prawa

2) w przypadku pozorności również jest nieważna z mocy prawa

3) działanie w błędzie jest również nieważne z mocy prawa

4) groźba (uchylenie się od skutków prawa)

Wykład 4 28.04.2007

Przedstawicielstwo - to działanie w cudzym imieniu na podstawie odpowiedniego upoważnienia i ze skutkami bezpośrednio dla reprezentowanego.

* w pojęciu przedstawicielstwa nie mieści się:

- zlecenie, komis

- nie jest też przedstawicielstwem działanie w imieniu osoby prawnej z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawach, albo wynikających z właściwości czynności prawnych.

- można dokonać czynności prawnej bez przedstawicielstwa. Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania, pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

PRZEDSTAWICIELSTWO

* czynne * bierne

* ustawowe * pełnomocnictwo

!!!* ustawowe - źródłem tego przedstawicielstwa jest ustawa lub postanowienie sądu.

!!!* bierne- źródłem tego przedstawicielstwa jest oświadczenie woli mocodawcy.

* Osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania osób / publiczności, poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności, które zazwyczaj dokonuje się z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa.

PEŁNOMOCNICTWO

* ogólne * szczególne

* udzielenie * ustanowienie

pełnomocnictwa pełnomocnictwa

* przedstawicielstwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu potrzebna jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Jeżeli dla ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

* przedstawicielstwo ogólne powinno być udzielone na piśmie

!!! - udzielenie pełnomocnictwa- jednostronne oświadczenie woli mocodawcy

!!! - ustanowienie pełnomocnictwa - oświadczenie woli mocodawcy plus przejęcie umocowania

* wygaśnięcie pełnomocnictwa:

odwołanie

śmierć mocodawcy lub przedstawiciela

* Pełnomocnictwo może być odwołane do zasady w każdym czasie, chyba że mocodawca zrzekł się odwołania pełnomocnictwa z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa

* Pełnomocnik może ustanowić dla mocodawcy innych pełnomocników, tylko wtedy, gdy umocowanie takie wynika z pełnomocnictwa, a także z ustawy, ze stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.

* Jeżeli mocodawca ustanowił kilku pełnomocników z takim samym zakresem umocowania, każdy z nich może działać samodzielnie, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa. Tą samą regułę stosuje się odpowiednio do pełnomocników, których pełnomocnik

( pierwotny) sam dla mocodawcy ustanowił.

* Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, którą dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa , albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączna jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy.

*PROKURA* jako szczególny rodzaj przedstawicielstwa

- prokury może udzielić spółka tylko osobie fizycznej,

- prokury nie można udzielić, kiedy spółka jest w likwidacji lub upadłości

- zakres prokury określony jest ustawowo i nie może być ograniczony ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich

- zakres prokury jest bardzo szeroki, upoważnia do wszystkich czynności sądowych i poza sądowych z wyjątkiem zbycia przedsiębiorstwa, wydzierżawienia przedsiębiorstwa, wydzierżawienia przedsiębiorstwa, ustanowienia prawa użytkowania na przedsiębiorstwie i zbycia nieruchomości, obciążenia nieruchomości

- prokury nie można przenieść.

*PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ*

- instytucja dawności dotycząca roszczeń o charakterze majątkowym

- po upływie terminu przedawnienia ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzekł się korzystania z zarzutu przedawnienia, jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem jego terminu jest z mocy prawa nieważne

- !!!!!!jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi 10 lat, dla roszczeń oświadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi lat 3.

- terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużone przez czynność prawną. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie staje się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

- bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym i przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zaspokojenia roszczenia

- bieg terminu przedawnienia przerywa się ponadto przez uznanie roszczenia przez osobę przeciwko, której roszczenie przysługuje.

Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo , chyba że przerwa przedawnienia zobowiązana jest z czynnościami przed sądem, sadem polubownym lub innym organem - przedawnienie wówczas nie biegnie na nowo dopóki postępowanie nie zostanie zakończone.

Wykład 5 4.04.2007

RZECZ - są to przedmioty materialne istniejące realni, które są zindywidualizowane. Rzeczami nie są przedmioty przyszłe zaś by przyjąć by dany przedmiot jest rzeczą musi on być zindywidualizowany co najmniej jakościowo lub ilościowo.

Szczególnym rodzajem rzeczy jako grupy składników rzeczy jest przedsiębiorstwo. Definicję przedsiębiorstwa znajdziemy w artykule 551.Przedsiębiorstwo to zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych obejmujących wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa a w szczególności:

• firmę, znaki towarowe, inne oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo, księgi handlowe, nieruchomości i ruchomości należące do przedsiębiorstwa w tym produkty i materiały, patenty, wzory użytkowe i zdobnicze, zobowiązania i obciążenia związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, prawa wynikające z najmu i dzierżawy lokalu zajmowanych przez przedsiębiorstwa. Nie jest to lista zamknięta.

WŁASNOŚĆ - najpełniejsza w swej istocie niczym nieograniczone prawo rzeczowe do wyłącznego korzystania z rzeczy i dysponowania nią. Prawo własności doznaje ograniczeń w wypadkach określonych w ustawie i w związku z funkcjonowaniem tzw. zasad współżycia społecznego.

Właściciel nie może się sprzeciwić użyciu a nawet uszkodzeniu lub zniszczeniu rzeczy przez inną osobę jeżeli to jest konieczne do odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio dobrom osobistym tej osoby lub osoby trzeciej. W tym wypadku jednak właściciel może żądać naprawienia szkody.

Ponadto grożąca właścicielowi szkoda nie może być oczywiście i niewspółmiernie wyższa a niżeli uszczerbek, który mógłby ponieść uszkadzający lub niszczący rzecz.

UŻYTKOWANIE WIECZYSTE - jest prawem na rzeczy cudzej, rzeczy stanowiącej cudzą własność, do wyłącznego korzystania z gruntu i dysponowania nim w określonym przedziale czasu o ile grunt ten stanowi własność skarbu państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

Prawo użytkowania wieczystego jest bardzo zbliżone do atrybutów prawa własności - korzystania z rzeczy, dysponowania nią z niewielkimi ograniczeniami:

1. Użytkowanie wieczyste może doznawać ograniczeń z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z umowy.

2. Budynki i urządzenia wzniesione na gruncie przez użytkownika wieczystego stanowią jego własność( w przypadku praw własności ten czy jego własnością jest grunt jest właścicielem budynków i urządzeń wzniesionych na tym gruncie.

Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste następuje co do zasady na przedział lat 99. Dopuszczalne jest oddanie gruntu na krótszy przedział czasu nie krótszy jednak niż lat 40.

Użytkownik wieczysty uiszcza przez czas trwania użytkowania opłatę roczną.

Umowa o użytkowanie wieczyste może ulec rozwiązaniu jeżeli użytkownik wieczysty korzysta z gruntu w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie w szczególności jeżeli wbrew obowiązkowi nie wzniósł na oddanym mu użytkowanie gruncie budynków lub urządzeń.

ZASTAW I HIPOTEKA - ograniczone prawo rzeczowe

Ograniczonymi prawami rzeczowymi są :

• Użytkowanie

• Służebność

• Zastaw

• Własnościowe spółdzielcze prawo lokalu mieszkalnego

• Spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego

• Prawo do domu jednorodzinnego spółdzielni mieszkaniowej

• Hipoteka

Zastaw i hipoteka są skuteczne przeciwko wszystkim osobom i służą zabezpieczeniu roszczeń. Ich cechą wspólną jest władanie rzeczą przez osobę, której to przysługuje

Wykład 6 11.04.2007

ZASTAW - to ograniczone prawo rzeczowe na rzeczach ruchomych. Jego treścią jest to, że wierzyciel ma możliwość dochodzenia zaspokojenia rzeczy ruchomej dłużnika bez względu na to czyją stała się własnością w tym przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy.

Do ustanowienia zastawu potrzebna jest umowa między właścicielem a wierzycielem i tylko w wyjątkowych przypadkach określonych w ustawie wydanie rzeczy.

Jeżeli rzecz znajduje się w dzierżeniu wierzyciela do ustanowienia zastawu wystarcza sama umowa. Wierzytelność można zabezpieczyć także z zastawem rejestrowym, których regulują odrębne przepisy. Jeżeli w chwili ustanowienia zastawu rzecz jest obciążona innym prawem rzeczowym( możliwością użytkowania) zastaw powstały później ma pierwszeństwo przed prawem powstałym wcześniej, chyba że zastawnik działał w złej wierze. Nieważne jest zastrzeżenie przez które zastawca zobowiązuje względem zastawnika, że nie dokona zbycia lub obciążenia rzeczy przed wygaśnięciem zastawu.

HIPOTEKA - to ograniczone prawo rzeczowe na rzeczach nieruchomych.

HIPOTEKA - reguluje ustawa z 6 lipca 1982r o księgach wieczystych, hipotece z późniejszymi zmianami.(dziennik Ustaw 124,Poz 1361 z 2001). W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem na mocy którego wierzyciel, może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Hipoteką może być obciążona także ułamkowa część nieruchomości, jeżeli stanowi udział współwłaściciela. Przedmiotem hipoteki może być także użytkowanie wieczyste, w tym wypadku jednak hipoteka obejmuje również budynki i urządzenia na użytkowanym terenie stanowiące własność wieczystego użytkownika. Przedmiotem hipoteki mogą być także: własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej oraz wierzytelności.

RĘKOJMIA WIARY PUBLICZNEJ KSIĄG WIECZYSTYCH !!!

- w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treści księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną wg treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe.

Rękojmia Wiary Publicznej Ksiąg Wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze. W złej wierze jest ten kto wie, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym albo ten, kto z łatwością mógł się o tym dowiedzieć.

Rękojmia Wiary Publicznej Ksiąg Wieczystych nie działa przeciwko:

- prawom obciążającym nieruchomość z mocy ustawy niezależnie od wpisu,

- prawu dożywocia,

- służebnością ustanowionym na podstawie decyzji właściwego organu administracji państwowej,

- służebnością drogi koniecznej albo ustanowionym w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia.

Rękojmia Wiary Publicznej Ksiąg Wieczystych wyłącza:

- wzmianka o wniosku,

- wzmianka o skardze na orzeczenie referendarza sądowego,

- wzmianka o apelacji lub kasacji,

- ostrzeżenie dotyczące niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości.

UMOWY OBROTU GOSPODARCZEGO

UOG - to zgodne oświadczenie woli stron stosunku prawnego n podstawie którego podmioty obrotu gospodarczego kształtują wzajemnych relacjach istotne uprawnienia i obowiązki a także określają istotne elementy samego świadczenia oraz zasady jego wykonania.

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny wg samego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości( naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Z takiej definicji wynikają okoliczności pozytywne i 3 okoliczności negatywne:

1. Okoliczności pozytywne:

• Istnieje swoboda zawierania umów,

• Treść umowy może być co do zasady określona w sposób dowolny( byleby nie sprzeczne z prawem),

• Istnieje swoboda doboru kontrahenta,

• Forma zawarcia umowy jest w zasadzie tez dowolna.

2. Okoliczności negatywne:

• Umowa musi być zawarta tak aby sprzeciwiała się właściwościom stosunku, którego uregulowaniu służy(np. niemożliwe jest dokonanie zastrzeżenie - umownego o możliwości odwołania darowizny,

• Umowa nie może się sprzeciwiać zasadom współżycia społecznego,

• Umowa nie może stać akonta przepisom ustawy.

Dłużnik powinien wykonać umowę zgodnie z jej treścią i w sposób odpowiadający jej - celowi społeczno gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego a także zwyczajom jeśli zostały on ustalone. W taki sam sposób powinien współdziałać wierzyciel. Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju(należyta staranności). Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnianiu zawodowego charakteru tej działalności.

Skutki nie wykonania lub nienależytego wykonania umów gospodarczych i zobowiązań.

- dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytej wykonanie zobowiązania( umowy) chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Wykład 7 18.04.2007

Ciężar dowodzenia prawidłowego wykonania umowy spoczywa na dłużniku, dodatkowo dłużnik może przejąć odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu oznaczonych okoliczności za które z mocy ustawy odpowiedzialności by nie ponosić.

Dłużnik(zobowiązany) odpowiedzialny jest w wykonaniu zobowiązania nie tylko za swoje działania i zaniechania osób z których pomocą wykonuje zobowiązanie lub wykonanie zobowiązania powierza. Jeżeli świadczenie do którego zobowiązany był dłużnik stało się niemożliwe do wykonania skutkiem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi, zobowiązanie wygasa.

Jeżeli rzecz będąca przedmiotem świadczenia została zbyta, utracona lub uszkodzona dłużnik obowiązany jest wydać wszystko co uzyskał w zamian za to świadczenie.

UMOWA ZOBOWIĄZANIA!!!

• Umowa sprzedaży jest umową podwójnie zobowiązującą - przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własnych rzeczy i wydać mu rzecz a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy umówioną cenę( 2 obowiązki , 2 uprawnienia),!!!

• Sprzedaż jest umową odpłatną, wzajemną, konsensualną(porozumienie stron), zobowiązującą. Co najmniej 2 strony, przedmiot umowy(oprócz rzeczy mogą być prawa majątkowe, energia, zespoły rzeczy.!!!

• ESENTIALIA NEGOTII = WARUNKI KONIECZNE

Sprzedawca obowiązany jest udzielić kupującemu potrzebnych wyjaśnień o stosunkach prawnych i faktycznych dotyczących rzeczy sprzedawanej oraz wydać posiadanie przez siebie dokumenty, które jej dotyczą. Jeżeli treść takiego dokumentu dotyczy także innych rzeczy sprzedawca obowiązany jest wydać uwierzytelniony wyciąg z dokumentów.

Jeżeli jest to potrzebne do należytego korzystania z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem sprzedawca powinien załączyć instrukcję dotyczącym sposobu korzystania z rzeczy.

W razie niedopełnienia powyższego obowiązku, kupujący może ponieść zarzut:

1. Niekompletności,

2. Nieprawidłowości wydania,

3. Niewykonania umowy przez sprzedającego.

Rękojmia zawady fizycznej i prawnej rzeczy

Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, zmniejszającą jej wartość luz użyteczność ze względu na cel oznaczony w umowie albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy, jeżeli rzecz nie ma właściwości o których istnieniu zapewnił kupującego albo jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym(rękojmia zawady fizycznej).

Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego jeżeli rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jest obciążona prawem osoby trzeciej. W razie sprzedaży praw, sprzedawca jest odpowiedzialny także za istnienie praw(rękojmia zawady prawnej).

Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawierania umowy. Gdy przedmiotem sprzedaży są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku albo rzeczy mające powstać w przyszłości, sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili wydania rzeczy.

Rękojmia rodzi odpowiedzialność absolutną sprzedającego która przedawnia się jeden miesiąc, od wykrycia wady i później rok od zakupu.(Jeżeli rzecz dotyczy nieruchomości = budynków, rękojmia przedawnia się z upływem 3 lat) !!!.

Wszystkie wskazane wyżej terminy dotyczą przedawnienia rękojmi zawady fizyczne nie mają zastosowania jeżeli sprzedający wadę produktu zataił.

GWARANCJA - w wypadku gdy kupujący otrzymał od sprzedawcy dokument gwarancyjny co do rzeczy sprzedanej poczytuje się w razie wątpliwości, że wystawca dokumentu(gwarant) jest obowiązany do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, jeżeli wady te ujawnia się w ciągu terminu okresowego w gwarancji.

Jeżeli w treści gwarancji nie zastrzeżono inaczej odpowiedzialności gwaranta wynosi 1 rok od daty kiedy kupującemu rzecz została wydana.

Wykład 8 25.04.2007

DOSTAWA-przez umowę dostawy, dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych, co do gatunku oraz do ich dostarczenia częściami albo periodycznie a odbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do zapłacenia ceny.

Periodycznie- dostarczenia w odstępach czasowych

Umowa dostawy winna być stwierdzona, sporządzona na piśmie.

KOMIS- przez umowę komisu przyjmujący zlecenie komisant zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizją) w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta) lecz w imieniu własnym.

Cechy umowy komisu:

1. komisant o ile działa na rachunek zleceniodawcy to zawsze we własnym imieniu

2. w konsekwencji to komitenta obciążają obowiązki i przysługują mu uprawnienia w związku z nabyciem rzeczy od komisanta

3. komisantem jest osoba dla której czynności komisowe mają charakter profesjonalny

4. przedmiot i forma komisu: przedmiotem są tylko i wyłącznie rzeczy ruchome,
   forma zaś jest dowolna

Jeżeli komisant zawarł umowę na warunkach korzystniejszych od warunków oznaczonych przez komitenta uzyskana korzyść należy się komitentowi.

Jeżeli komisant sprzedał oddaną mu rzecz za cenę niższą od ceny oznaczonej przez komitenta obowiązany jest zapłacić komitentowi różnicę.

Komisant nie ponosi odpowiedzialności za ukryte wady fizyczne rzeczy jak również za jej wady prawne, jeżeli przed zawarciem umowy podał to do wiadomości kupującego. Jednakże wyłączenie odpowiedzialności nie dotyczy wady rzeczy o których komisant wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć.

Co do zasady stosunek komisu nie stwarza bezpośrednich roszczeń między osobą trzecią a komitentem.

UMOWA NAJMU- przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony bądź nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub świadczeniach innego rodzaju.

Przy umowie najmu Esentialia Negotti to:

• przedmiot najmu

• czynsz

• czasami czas

Umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie nie zachowania tej formy poczytuje się, iż umowa została zawarta na czas nie określony.

Najem zawarty na czas dłuższy niż lat 10 poczytuje się po upływie tego terminu za zawarty na czas nieoznaczony.

Wynajmujący powinien wydać najemcy rzecz w stanie przydatnym do umówionego użytku i utrzymywać ją w takim stanie przez czas trwania najmu.

Drobne nakłady związane ze zwykłym używaniem rzeczy obciążają najemcę.

Do drobnych nakładów które obciążają najemcę należą w szczególności:

-drobne naprawy podłóg

-drzwi i okien

-malowanie ścian, podłóg, wew.strony drzwi wejściowych

-drobne naprawy instalacji i urządzeń technicznych, zapewniających korzystanie ze światła ogrzewania, dopływu i odpływu wody

Jeżeli w czasie trwania najmu rzecz wymaga napraw, które obciążają wynajmującego a bez których rzecz nie jest przydatna do umówionego użytku najemca może wyznaczyć wynajmującemu odpowiedni termin do wykonania napraw, po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu najemca może dokonać koniecznych napraw na koszt najmującego.

!!!! UMOWA DZIERŻAWY- przez umowę dzierżawy wydzierżawiając zobowiązuje się oddać rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony/nie oznaczony a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

W przypadku umowy dzierżawy czynsz może być zastrzeżony w pieniądzach, świadczeniach innego rodzaju lub ułamkowej części pożytków.

Co do zasady dzierżawca nie może bez zgody wydzierżawiającego oddać przedmiotu umowy osobie trzeciej do bezpłatnego używania ani go poddzierżawić.

!!! Dzierżawa zawarta na czas dłuższy niż 30 lat poczytuje się po upływie tego terminu, iż zawarta jest na czas nieoznaczony.

Jeżeli dzierżawa nieruchomości rolnej była zawarta na okres dłuższy niż 3 lata lub trwała faktycznie przez okres co najmniej lat 10 dzierżawcy w razie sprzedaży tej nieruchomości przysługuje a mocy prawa PRAWO PIERWOKUPU.

Wykład 9 9.05.2007

UMOWA UŻYCZENIA - przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu przez czas oznaczony lub nieoznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Przedmiotem użyczenia może być co do zasady każda rzecz w wyjątkiem pieniędzy. Forma takiej umowy jest także co do zasady dowolna. Wyjątkiem od umowy użyczenia bez konieczności ponoszenia w związku z tym opłat jest instytucja prekarium przewidująca odpłatność z tytułu użyczenia rzeczy.

UMOWA POŻYCZKI - przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przenosi kwotę pięciuset złotych powinna być stwierdzona pismem.

Przedmiot pożyczki:

• tylko pieniądze,

• tylko rzeczy oznaczone co do gatunku.

Forma pożyczki:

Co do zasady dowolna chyba, że przenosi kwotę 500zł to wówczas musi być stwierdzona pismem. Pożyczka może być odpłatna i nieodpłatna. Istotą pożyczki jest przeniesienie własności rzeczy z pożyczkodawcy n pożyczkobiorcę wraz z posiadaniem tych że rzeczy. Umowa pożyczki przedawnia się z okresem 6 - miesięcy od chwili kiedy przedmiot pożyczki miał być zwrotnie wydany.

UMOWA O DZIEŁO

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie(to nie chodzi o zlecenie)!!!zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła a zamawiający do wypłaty należnego za nie wynagrodzenia. Dzieło to uzgodniony przez strony rezultat(może mieć charakter materialny i niematerialny) na tyle skonkretyzowany, iż przysługuje od niego rękojmia zawady fizycznej. W przypadku umowy o dzieło chodzi o zobowiązanie wykonanie rzeczy przyszłej.

Różnica umowy o dzieło z innymi umowami:

- z umową o pracę - w przypadku tej umowy istnieje stosunek władztwa podporządkowaniu się w strukturze pracodawca - pracownik. W przypadku umowy o pracę najważniejsze jest podporządkowanie, nie jest ważny skutek,

- z umową zlecenia - w przypadku umowy zlecenia chodzi o jednorazową czynność określoną umową a nie zaś o skutek w postaci umówionego dzieła,

- z umową o świadczenie usług - tutaj podobnie(w usłudze nie jest ważny wynik ale sam sposób świadczenia usługi).

Umowa o dzieło którego wykonanie zależy od osobistych przymiotów przyjmującego zamówienie rozwiązuje się w skutek niezdolności „do pracy” oraz śmierci przyjmującego zamówienie.

UMOWA ZLECENIE

Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Zasadą jest odpłatność zlecenia nawet wówczas gdyby umowa zlecenia tego nie przewidywała. Jeżeli z umowy ani z okoliczności zlecenia nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się działać nieodpłatnie to przyjmuje się, że za zlecenia należy mu się wynagrodzenie. Przy zleceniu możliwe jest powierzenie wykonania zlecenia osobie trzeciej, chyba że przyjmujący zlecenie wziął na siebie obowiązek jego osobistego wykonania na podstawie umowy sprzeciwia się temu zwyczaj lub okoliczności samego zlecenia.

UMOWA RACHUNKU BANKOWEGO

Przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku na czas oznaczony lub nieoznaczony do przechowywania jego środków oraz do przeprowadzenia na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Rozróżniamy 5 rodzajów umów rachunku bankowego:

- bieżący,

- pomocniczy,

- lokat terminowych,

- oszczędnościowy,

- powierniczy.

Cechy wspólne tych że umów: występują w nich 2 strony. Z jednej strony bank zorganizowany w formie spółki akcyjnej, z 2 strony osoba fizyczna, prawna jednostka administracyjna.

Każda umowa rachunku bankowego winna być stwierdzona pismem. Cechą wspólną umowy rachunku bankowego jest dwustronna odpłatność w związku z realizacją tej że umowy. Bank może odmówić wykonania zlecenia posiadacza rachunku bankowego tylko w wypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych.

Jedyne osoby mogące zablokować środki na rachunku bankowym:

- Główny Inspektor Informacji Finansowej, Policja, Główny Prokurator.

Bank obowiązany jest przy każdej zmianie stron rachunku bankowego przesyłać jego posiadaczowi wyciąg rachunku z ustaleniem salda.

Posiadacz rachunku obowiązany zgłosić bankowi niezgodność salda w ciągu 14 dni od dnia otrzymania wyciągu z rachunku.

Posiadacz imiennego rachunku bankowego obowiązany jest zgłosić bank o każdej zmianie swego zamieszkania lub siedziby. Rozwiązanie umowy rachunku bankowego zawartej na czas nieoznaczony może nastąpić w każdym czasie w skutek wypowiedzenia przez którąkolwiek ze stron - jednakże bank może wypowiedzieć taką umowę tylko z ważnych powodów. Roszczenia wynikające ze stosunku rachunku bankowego przedawniają się z upływem 2 lat. Nie dotyczy to tylko roszczeń o zwrot wkładów oszczędnościowych.

Wykład 10 16.05.2007

UMOWA KREDYTU BANKOWEGO

Przez umowę kredytu bankowego, bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

!!!Umowa kredytu bankowego winna być stwierdzona pismem i zawierać następujące elementy:

1. strony umowy,

2. kwotę i walutę kredytu,

3. cel na który kredyt został udzielony,

4. zasady i termin spłaty kredytu,

5. wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,

6. sposób zabezpieczenia kredytu,

7. zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu,

8. terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych,

9. wysokość prowizji jeżeli umowa ją przewiduje,

10. warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy

Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej, przez zdolność tą rozumie się możliwość spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie.

Osobie fizycznej, prawnej i jednostce organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej możliwe jest udzielanie kredytu bez zdolności kredytowej w sytuacji spełnienia łącznie 2 warunków:

• Ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu,

• Przedstawienie niezależnie od zabezpieczenia spłaty kredytu programu naprawy gospodarki podmiotu którego realizacja zapewni - wg. oceny banku - uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie.

Kredytobiorca jest obowiązany umożliwić podejmowanie przez bank czynności związanych z oceną sytuacji finansowej i gospodarczej oraz kontrolę wykorzystania i spłaty kredytu.

UMOWA LEASINGU [wywodzi się z prawa anglosaskiego, pochodzi od słowa leas - zezwolić, oddać]

Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytku przez czas oznaczony a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Rozróżniamy 2 rodzaje leasingu:

1. Kapitałowy(finansowy),

2. Operacyjny(bieżący).

Ad.1 Jest to leasing długoterminowy, który charakteryzuje się amortyzacją kosztów.

Ad.2 Jest to leasing krótkoterminowy bez możliwości amortyzacji kosztów.

Przedmiotem umowy leasingu mogą być rzeczy ruchome oraz nieruchomości i nie mogą zaś być nimi prawa majątkowe.

Umowa leasingu winna być zawsze stwierdzona pismem i zawierać 3 elementy:!!!

- zbywca i nabywca rzeczy.

- winien być oznaczony czas trwania leasingu,

- winna być określona wysokość wynagrodzenia finansującego.

Odmiennie niż w przypadku umowy sprzedaży, finansujący nie odpowiada wobec korzystającego za wady rzeczy, chyba, że wady te powstały na wskutek okoliczności za które finansujący ponosi odpowiedzialność. Na korzystającym ciąży obowiązek utrzymania rzeczy w należytym stanie, w szczególności poprzez dokonywanie jej konserwacji i napraw. Ponad to korzystający zobowiązany jest ponosić ciężary związane z własnością lub posiadaniem rzeczy. Bez zgody finansującego korzystający nie może oddać rzeczy do używania osobie trzeciej.

FRANCHINSING

Przez umowę franchinsingu, franczizingodawca zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do z reguły nieodpłatnego przekazania franczingobiorcy koncepcji prowadzenia określonej działalności gospodarczej wszelkimi prawami do rzeczy materialnych i niematerialnych w jakie wyposaża jednostkę utworzoną przez franchanzingobiorcę, który prowadząc tak powstały podmiot na własny rachunek zobowiązany jest do ponoszenia stałych opłat licencyjnych.

FACTORING

Przez umowę factoringu factor zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do odpłatnego nabycia lub wykorzystania w przyszłości od factoranta przysługujących mu wierzytelności względem dłużnika dla ich egzekwowania od tego ostatniego, względnie obciążenia w późniejszym terminie rachunku sprzedającego(factoranta).

SPÓŁKI !!!!!!!

Spółka - to forma współdziałania znana już w prawie antycznym, wywodzi się ona z rzymskiej instytucji spadkobierców znanej konsorcjum. Z czasem przekształciła się ona w formę współdziałania dostępna dla wszystkich która nazywania była societas. W takiej formie funkcjonuje ona do dzisiaj i traktowana jest jako związek dwóch lub większej ilości wspólników którzy zobowiązali się dążyć do wspólnego celu z reguły zarobkowego przy użyciu połączonych środków rzeczowych i osobowych.

Należy pamiętać, że „spółka cywilna” o której dalej nie jest spółką sensu stricto jest umową. Stąd też nie należy jej wymieniać jako rodzaj spółek. Rodzaje spółek, ich tworzenia ustrój, wygaśnięcie regulują przepisy kodeksu spółek handlowych które o istnieniu :

Spółek osobowych : Spółek kapitałowych:

-spółka jawna, - spółka z.o.o.,

-spółka komandytowa, - spółka akcyjna.

-spółka komandytowo - akcyjna,

-spółka partnerska.

Firma to nazwa pod którą prowadzone jest przedsiębiorstwo.

Wykład 11 23.05.2007

Spółki osobowe w firmie winny zawierać nazwisko co najmniej jednego ze wspólników wskazującym rodzaj spółki. Spółki kapitałowe winny zaś wskazywać dowolni odrębną nazwę z dodatkiem - Z O.O , S.A.

Firma może zawierać także dodatki pozwalające na bliższe określenie przedsiębiorstwa byleby nie zawierały oznaczeń wprowadzających w błąd a nadto słów uznanych powszechnie za wulgarnych i obelżywych. Firma przedsiębiorcy nie może być zbyta bez przedsiębiorstwa. Każda nowa firma powinna odróżniać się dostatecznie od firmy już wpisanej lub zgłoszonej do Krajowego Rejestru Sądowego w tej samej miejscowości. !!!!

PROKURA !!!

Prokura jest udzielana tylko i wyłącznie na piśmie. Prokura upoważnia do wszystkich czynności sądowych i pozasądowych jakie związane są z prowadzeniem przedsiębiorstwa z wyjątkiem: zbycia wydzierżawienia, ustanowienia prawa użytkowania na przedsiębiorstwie, zbycia i obciążenia nieruchomości. Prokura nie może być przeniesiona na inne osoby przez samego prokurenta(prokurent może natomiast ustanowić pełnomocnika do poszczególnych czynności prawnych). Prokura może być udzielana kilku osobom. Prokura może być odwołana w każdej chwili. Prokura podlega zgłoszeniu do KRS - u. Wraz z wnioskiem o jej wpis należy dołączyć uwierzytelnione materialnie wzory podpisów prokurentów.

KRS - Krajowy Rejestr Sądowy

Został powołany do życia na podstawie ustawy z 20 sierpnia 1997r. Celem jego stworzenia było utworzenie rejestru sądowego obejmującego wszystkich uczestników obrotu gospodarczego. Rejestr prowadzą sądy rejonowe w miastach będących siedzibą wojewody i obejmują swoją właściwością obszar województwa. W zakresie wpisu podmiotów do KRS - u gminy (EDG) pełnią funkcję usługowe, służebne wobec następujących następczo wpisów poprzez: dostęp do polskiej klasyfikacji działalności gospodarczej(PKD), zapewniają wzory formularzy, udzielają informacji o wysokości opłat i sposobie ich uiszczenia, wskazują właściwość miejscową sądów rejonowych.

KRS składa się z 3 części:

- rejestr przedsiębiorców,

- rejestr stowarzyszeń społecznych,

- rejestr dłużników niewypłacalnych.

Wszelkich wpisów do KRS- u co do zasady dokonuje się na wniosek. Działanie z urzędu jest wyjątkiem. Do wniosku należy dołączyć opłatę sądową oraz opłatę za ogłoszenie w monitorze sądowym i gospodarczym.

Funkcjonowanie i istota KRS - u stwarza 2 domniemania prawne:

- nie można zasłaniać się nieznajomością wpisu,

- wszelkie dane wpisane w rejestr są prawdziwe.

Dla rozpoczęcia działalności gospodarczej należy:!!!

1. uzyskać wpis do EDG lub KRS(czasami także RDR - Rejestr Działalności Regulowanej),

2. uzyskać regon(wydany przez GUS),

3. uzyskać rachunek bankowy,

4. zgłosić działalność do Urzędu Skarbowego(NIP),

5. zgłosić działalność do ZUS - u.

UMOWA SPÓŁKI CYWILNEJ

Przez umowę spółki cywilnej, wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony w szczególności przez wniesienie wkładów. Umowa spółki winna być stwierdzona pismem. Spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem prawa, nie działa we własnym imieniu(nie może być traktowana jako jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej). Spółka nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Przedsiębiorcami są wspólnicy, każdy z osobna. Pomimo braku podmiotowości „spółka cywilna” posiada: NIP i REGON a nadto może być płatnikiem podatku VAT.

Podatnikami podatku dochodowego jest każdy wspólnik z osobna. Wspólnicy zaś nie płacą dodatkowego podatku z dochodów spółki dla jej założenia i funkcjonowania wystarczy najdrobniejszy kapitał !!!.

Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług. Domniemywa się w braku innych zapisów umownych, że wkłady wspólników mają jednakową wartość. Każda umowa spółki winna zawierać co najmniej 3 elementy:

a) określenie stron umowy,

b) określenie wspólnego celu,

c) określenie wielkości wkładów

a,b,c =Esentimi anagoii = warunki konieczne

Wkłady oraz aktywa osiągane w toku działalności spółki tworzą majątek spółki. Majątek ten jest tzw. współwłasnością łączną( co oznacza, że jest niepodzielny, można z niego korzystać tylko razem i tylko dla celów spółki)

Za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie(odpowiedzialność sprowadza się do tego, że wierzyciel decyduje samodzielnie z którego majątku wspólnika zaspokoić się. Nie chodzi tu o to, że wspólnicy odpowiadają wspólnie za zobowiązanie).

Prawa i obowiązki wspólników

MAJĄTKOWE NIEMAJĄTKOWE

- prawo żądania podziału i wypłaty zy- - Prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki.

sku (w zasadzie prawo to realizuje się 1.Czynności zwykłego zarządu,

bądź po rozwiązaniu spółki bądź z 2.Czynności przekraczające zwykły zarząd,

końcem roku obrachunkowego, o ile 3.Czynności nagłe.

istnieje zysk. Jeżeli umowa milczy w

tym zakresie to zysk wspólników dzieli Ad.1

się na równo, Czynności zwykłego zarządu dokonywane są co do

zasady razem. Możliwe jest prowadzenie spraw

- prawo do części majątku spółki w razie spółki i wykonywanie w tym zakresie określonych

wystąpienia ze spółki(prawo to przysłu- czynności samodzielnie przez jednego ze wspólnik

guje o ile wkładem wspólnika nie było ów przy czym gdy jeden z nich sprzeciwi się takiej

świadczenie usług, czynności dla jej skuteczności potrzebna jest

uchwałą wszystkich wspólników.

- prawo do części majątku spółki w razie

jej rozwiązania. Prawo to realizuje się o Ad.2

ile istnieje majątek spółki, To czynności dla swej skuteczności powinny być

przedsięwzięte tylko razem.

- obowiązek wniesienia wkładu(może

być jednorazowy lub ciągły), Ad.3

Te czynności może podjąć każdy ze wspólników.

- obowiązek udziału w stratach(jeżeli

umowa spółki określa jak dzielą się zyski 4.Prawo do reprezentowania spółki. Prawo do

a brak jest zapisów umowy dotyczących reprezentowania spółki ma każdy ze wspólników.

partycypowania w stratach przyjmuje się,

że wspólnik uczestniczy w stratach tak 5.Prawo do wystąpienia ze spółki.(wystąpienie ze

jak partycypuje on na podstawie umowy spółki cywilnej występuje poprzez wypowiedzenie

w zyskach. Jeżeli umowa milczy własnego udziału a nie umowy)!!!!!!

odnośnie zysków i strat przyjmuje się, że Wypowiedzenie własnego udziału może nastąpić

udział w stratach ponosi się równo bez tylko z ważnych powodów(może to zrobić

względu na wielkość wkładów. Zapisy wierzyciel wspólnika gdy nie zaspokoił się z

umowne mogą przewidywać zwolnienie majątku wspólnika - wyjątek odważnej przyczyny

wspólnika z obowiązku partycypowania wypowiedzenia.

w stratach nigdy zaś nie mogą uwolnić

go od prawa do zysku. 6.Prawo żądania rozwiązania spółki przez sąd.

Wykład 12 24.05.7007

Umowa spółki cywilnej, odpowiedzialność za zobowiązanie

1. Za zobowiązanie nie odpowiada co do zasady spółka ale wspólnicy całym swoim majątkiem bez ograniczeń,

2. Odpowiadają oni solidarnie, wierzycielowi przysługuje dowolny wybór z którego majątku wspólnika pragnie się zaspokoić,

3. Wspólnicy odpowiadają nawet po wystąpieniu ze spółki jeżeli tylko zobowiązanie powstało w okresie działalności wspólnika w spółce,

4. Rozwiązanie spółki, umowy spółki:

• Poprzez utratę bytu z mocy prawnej(śmierć drugiego wspólnika, upływ czasu),

• Rozwiązanie umowy spółki przez sąd,

• W drodze porozumienia wspólników(u podstaw takiego porozumienia muszą być ważne powody)

Spółka jawna - najprostsza spółka prawa handlowa !!!!

Spółka jawna w przeciwieństwie do „spółki cywilnej” posiada ułomną podmiotowość prawa, w tym wypadku to spółce przysługuje status przedsiębiorcy(w spółce cywilnej - wspólnikom).

Spółka jawna nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Obowiązek podatkowy podobnie jak w „s. cyw.” spoczywa na wspólnikach. Spółka jawna jest podatnikiem(a spółka cywilna może być podatnikiem) spółka cywilna ma osobowość prawna. Spółka jawna ma ułomną osobowość prawną. Spółka jawna posiada NIP i REGON.

Tworzenie spółki:

Spółka tworzona jest pod rygorem nieważności w drodze pisemnego porozumienia stron.

Umowa spółki winna zawierać: oznaczenia: firmy, siedziby, wkładu, przedmiotu działalności i wspólników. Spółka jawna podlega wpisowi do KRS. Spółka cywilna nie podlega wpisowi, wpisowi podlegają wspólnicy do EDG.

Wniosek o wpis do KRS powinien zawierać ww. elementy oraz ………….uzyskanie osób uprawnionych do reprezentacji.

Umowa spółki jawnej podlega opodatkowaniu, wysokość podatku zależy od wielkości wkładu.

Spółka jawna jest korzystniejsza dla wspólników, gdyż posiada ułomną podmiotowość prawną.

Spółka we własnym imieniu może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, wierzyciel spółki jawnej będzie mógł zaspokoić się majątkiem osobą wspólnika tylko wówczas, o ile bezskuteczną okaże się egzekucja z majątku spółki.

W przypadku spółki jawnej lepiej chronieni są wierzyciele spółki, gdyż przystępujący do spółki wspólnik odpowiada za zobowiązania powstałe przed przystąpieniem do spółki.

Spółka cywilna musi obligatoryjnie zostać przekształcona w spółkę jawną, jeżeli w ciągu 2 następujących po sobie latach jej przychody netto liczone w ciągu roku przekraczają 400 tys EURO.

Prawa i obowiązki wspólników:

Prawa majątkowe i niemajątkowe

* majątkowe - pokrywają się z prawami i obowiązkowe wspólnika umowy spółki cywilnej, a dodatkowo:

- ogół praw i obowiązków, może być przeniesiony na inną osobę(wymagana jest pisemna zgoda wspólników),

- występujący i wstępujący do spółki odpowiadają wówczas solidarnie,

- prawo żądania podziału i wypłaty zysku,

- prawo do wypłacania odsetek od udziałów kapitałowych(każdy wspólnik może żądać wypłaty 5% odsetek od udziału kapitałowego - wkładu, bez względu na to czy spółka odniosła zysk, a nawet poniosła stratę.

*niemajątkowe - pokrywają się z prawami i obowiązkami wspólnika umowy spółki cywilnej z taką równicą, że wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki nawet przed formalnym przystąpieniem do niej, a nadto ograniczona jest ich odpowiedzialność solidarna. Najpierw wierzyciel musi sięgnąć do majątków osobistych wspólników.

Rozwiązanie spółki:

1. Z przyczyn określonych w umowie,

2. Jednomyślnej uchwały o rozwiązaniu spółki,

3. Ogłoszenie upadłości,

4. Śmierci wspólnik, wspólników i pozostania w spółce 1 osoby,

5. Wypowiedzenia umowy i pozostania w spółce 1 osoby,

6. Na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

Spółka partnerska !!!!!!! - 1 powstała spółka

Tworzenie spółki:

Spółka ta może być tworzona wyłącznie przez osoby fizyczne uprawnione do wykonywania określonego zawodu pp. adwokata, rewidenta, doradcy podatkowego, architekta.

Celem formułowania takiej spółki jest wykonywanie wolnego zawodu w ramach przedsiębiorstwa w postaci spółki co oznacza, że spółka taka może być założona tylko i wyłącznie przez podmioty kwalifikowane.

Spółka ta nie posiada osobowości prawnej więc nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka ta podobnie jak spółka jawna ma ułomną podmiotowość prawną i jest przedsiębiorstwem. Tworzy ją się w formie pisemnej przez sporządzenie aktu notarialnego.

Warunki konieczne umowy spółki partnerskiej jakie winny się znaleźć w akcie notarialnym:

- określenie wspólników,

- określenie wykonywanego przez nich zawody w ramach działalności jaką mają prowadzić,

- określenie imion i nazwisk partnerów uprawnionych do reprezentacji,

- firma spółki(nazwisko co najmniej jednego partnera, określenie wolnego zawodu oraz dodatek partner - partnerzy),

- oznaczenie siedziby (co najmniej miejscowość),

- przedmiot wkładów oraz ich wartość,

- jeżeli spółka ma działać przez jakiś czas to określenie czasu w którym będzie funkcjonować (w innym wypadku przyjmuje się iż spółka działa na czas nieokreślony.

Umowa spółki partnerskiej podlega zgłoszenia do KRS!!!! ( przy wniosku o wpis, należy przedłożyć dokumenty potwierdzające prawo wykonywania wolnego zawodu).

Odpowiedzialność za zobowiązania

Odpowiedzialność wspólników co do zasady, jest ograniczona. Partner nie odpowiada swoim majątkiem osobistym za zobowiązania z działalnością pozostałych partnerów i osób im podległych, a zatem, każdy partner ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za własne błędy i błędy podległego mu personelu, ale nie za błędy i personel partnera.

Umowa może, oczywiści inaczej statuować odpowiedzialność. Ograniczenie odpowiedzialności partnerów spółki partnerskiej nie rozciąga się na zobowiązania, nie związana wykonywaniem wolnego zawodu.

W pozostałej części, wspólnik spółki partnerskiej odpowiada identycznie jak wspólnik spółki jawnej.

Jeżeli chodzi o prowadzenie praw spółki jawnej i reprezentacje spółki jawnej to zasady kierujące tymi działaniami są bardzo zbliżone do działań wspólników mowy spółki cywilnej.

Jeżeli chodzi o spółkę partnerką to i tutaj prowadzenie spraw spółki jest niemal identyczne. Istotne różnice mogą dotykać jednak kwestii reprezentacji.

Co do zasady, każdy z partnerów może reprezentować spółkę, jednakże w spółce partnerskiej może być ukonstytuowany zarząd oraz istnieje szczególny tryb pozbawienia wspólnika - partnera prawa reprezentacji. Jeżeli chodzi o zarząd to w jego skład mogą wejść zarówno partnerzy jak i osoby drugie. W przypadku sformułowania zarządu tylko zarząd ma prawo reprezentacji spółki, natomiast wyłączeni od tego uprawnienia są pozostali wspólnicy.

Jeżeli chodzi o możliwości pozbawienia wspólnika prawa reprezentacji to przyjmuje się, że jeżeli umowa spółki nie stanowi surowiej, wspólnicy - partnerzy, na podstawie uchwały podjętej większością ¾ głosów w obecności 2/3 ogólnej liczby partnerów mogą pozbawić prawa reprezentacji jednego lub większą ilość wspólników.

Rozwiązanie umowy:

Tak samo jak w spółce jawnej.

- utrata przez wszystkich partnerów prawa wykonywania zawodu,

- jeżeli w spółce pozostanie tylko 1 wspólnik, z prawem wykonywania zawodu, to spółka ulegnie rozwiązania z mocy prawa z upływem roku od dnia zdarzenia, w którym wspólnik pozostał sam w spółce. Jeżeli tylko niektórzy ze wspólników utracili prawo wykonywania zawodu, obowiązek wystąpienia ze spółki, powstaje najpóźniej końcem roku obrotowego.

- jeżeli umowa spółki milczy na temat zysków i strat partnerzy dzielą się zyskami oraz partycypują w ewentualnych stratach, proporcjonalnie do wniesionego wkładu.

W spółce cywilnej - zysk i straty są dzielone na równe części.

Wykład 13 30.05.2007

Spółka komandytowa

Zastosowanie:

Jest to bardzo korzystna forma organizowania się wspólników gdy jedni z nich chcą ulokować kapitał i czerpać z tego korzyści bez obawy o swój majątek osobisty gdy inni prowadzić działalność gospodarczą. Istota sprowadza się w tym wypadku do tego, że jeden ze wspólników musi odpowiadać całym swoim majątkiem(komplementariusz) zaś co najmniej jeden ze wspólników musi mieć ograniczoną odpowiedzialność majątkową do konkretnej sumy pieniężnej(komandytariusz). Wspólnikami spółki komandytowej mogą być osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej. W sprawach nieuregulowanych a dotyczących spółki komandytowej stosuje się regulacje właściwe dla spółki jawnej.

Warunki konieczne umowy spółki komandytowej:

- Utworzenie spółki komandytowej następuje poprzez zawarcie umowy w formie aktu notarialnego(inaczej niż w spółce jawnej). Firma spółki komandytowej musi zawierać nazwisko co najmniej jednego komplementariusz i dodatek spółka komandytowa(firma spółki komandytowej nie powinna zawierać nazwiska komandytariusza - bo będzie odpowiadał tak jak komplementariusz(chodzi tu o odpowiedzialność majątkową).

-Umowa spółki powinna zawierać oznaczenie siedziby.

-Winien być określony przedmiot działalności w samej nazwie.

-Umowa winna precyzować przedmiot wkładów i ich wartość.

-Umowa winna określać sumę komandytową każdego komandytariusza.

Zmiana postanowień umowy spółki w przypadku braku zapisów odmiennych w treści umowy wymaga zgody wszystkich wspólników. Spółka ta faktycznie rozpoczyna swój byt prawny w rygorach o których wyżej z chwilą wpisu do KRS - u .

Status prawny komplementariusza - jego prawa i obowiązki

- komplementariuszowi przysługują wszystkie uprawnienia spółki jawnej a w tym: prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki.

1) Czynności zwykłego zarządu - czynności te może przedsięwzięć każdy z komplementariuszy samodzielnie ale jak jeden ze wspólników się temu sprzeciwi potrzebna jest dla skuteczności takiej czynności jednomyślna uchwała,

2) Czynności przekraczające zwykły zarząd - tu potrzebna jest jednomyślna uchwała wspólników,

3) Czynności nagłe - każdy może przedsięwzięć czynności nagłe.

W przypadku komplementariuszy spółki komandytowej odmiennie niż w spółce jawnej istnieje możliwość uwierzenia prowadzenia spraw spółki niektórym wspólnikom lub jednemu z nich a także możliwość wyłączenia wspólnika od prowadzenia spraw zwykłego zarządu.

Prawo i obowiązek reprezentowania spółki

Prawo co do zasady obowiązuje każdemu wspólnikowi al. Istnieje możliwość określenia, że tylko jeden lub niektórzy z komplementariuszy będą ją reprezentować na zewnątrz.

Prawo do wystąpienia ze spółki

Poprzez wypowiedzenie umowy spółki. Wypowiedzenie to może nastąpić z ważnych powodów związanych z funkcjonowaniem spółki. Wyjątek stanowi możliwość wypowiedzenia umowy spółki przez wierzyciela osobistego komplementariusza, który nie zaspokoił się z jego majątku osobistego.

Prawo do rozwiązania spółki przez sąd

- prawo do informacji. Prawo to określa możliwość osobistego przeglądania dokumentu oraz wnioskowania o udzielenie informacji.

Prawo i obowiązek lojalności

- komplementariusz musi powstrzymać się od wszelkich działań, które mogłyby przynieść szkodę spółce.

Status prawny komplementariusza

- odpowiada za zobowiązania spółki swoim majątkiem jedynie do wysokości sumy komandytowej(suma ta wyznacza górną granicę odpowiedzialności komandytariusza i musi być ustalona w umowie spółki). Odpowiedzialność ta jednak ma charakter subsydialny - posiłkowy. Komandytariusz ma obowiązek wniesienia wkładu w którym mogą być pieniądze lub świadczenia innego rodzaju- świadczenia niepieniężne = aport !!!. Aportem komandytariusza nie może być: zobowiązania do świadczenia pracy lub usług, wynagrodzenia za usługi świadczone przy powstaniu spółki. !!!.

Wkład komandytariusza jeżeli umowa nie stanowi inaczej może być mniejszy niż suma komandytowa ale nigdy odwrotnie. !!!

Komandytariusz odpowiada za zobowiązania powstałe przed jego przystąpieniem do spółki nawet wówczas gdy ta powstaje w wyniku przekształcenia jednoosobowego przedsiębiorstwa w spółkę komandytową. W dwóch sytuacjach komandytariusz będzie odpowiadał za zobowiązania spółki bez ograniczeń jak komplementariusz.

1. Gdy zostanie wpisany w firmę spółki.

2. Gdy dokona czynności w imieniu spółki w przekroczeniem zakresu pełnomocnictwa lub bez jego ujawnienia.!!!.

Komandytariusz co do zasady nie ma prawa reprezentowania spółki. Może działać jednak jeżeli pełnomocnictwo takie zostanie mu udzielone i on je ujawni.

Komandytariusz nie ma prawa prowadzenia spraw spółki chodź czasami może i musi wypowiadać się w zakresie przedsiębranych przez komplementariuszy czynności przekraczających zwykły zarząd. W tym wypadku podejmuje on uchwałę razem z komplementariuszami. Na komandytariusza nie ciąży obowiązek lojalności. Ma nieograniczone prawo do informacji. Komandytariuszowi przysługuje prawo do zysku proporcjonalnie do wielkości wniesionych wkładów. Podobnie rzecz się ma z partycypowaniem w stratach.

Odpowiedzialność do wielkości sumy komandytowej to inny zakres odpowiedzialności związanej z partycypowanej w stratach. Wielkość sumy komandytowej łączy się z sięganiem do majątku osobistego i odpowiedzialności komandytariusza za zobowiązania spółki.

Rozwiązania spółki komandytowej

- identycznie jak w spółce jawnej

Spółka komandytowo - akcyjna

- powstała ze względów praktycznych

Spółka komandytowo - akcyjna pomyślana została dla podmiotu które chcą podwyższyć kapitał poprzez emisję akcji bez ryzyka przejęci spółki przez inne podmioty spółka ta zaliczana jest do spółek osobowych poprzez to, że nie posiada osobowości prawnej, jednakże ma wiele odmienności upodabniających ją do spółek kapitałowych w kwestiach nienormowanych stosuje się przepisy o spółce komandytowej w odniesieniu do komplementariuszy oraz spółki akcyjnej w pozostałych sprawach.

Tworzeni spółki komandytowo - akcyjnej

- konieczna jest do utworzenia spółki komandytowo - akcyjnej sporządzenia umowy spółki w formie aktu notarialnego. Podpisy pod taką umowę muszą złożyć wszyscy komplementariuszy. Umowa musi określać: siedzibę, przedmiot działalności, czas trwania(o ile jest oznaczony) , firmę(co najmniej jednego komplementariuszy + dodatek spółka komandytowo - akcyjna.

Oznaczeni wkładów wniesionych przez każdego z akcjonariuszy ich wartości, wysokości i sposobu zebrania kapitału zakładowego. Przez zebranie kapitału zakładowego należy rozumieć wniesienie wkładu przez akcjonariusza na rzecz spółki z tytułu objęcia przez niego akcji.

Kapitał zakładowy w spółce komandytowo - akcyjnej winien wynosić nie mniej niż 50 tys. zł !!!.

Umowa musi zawierać oznaczenie liczby, rodzaju i wartości nominalnej akcji których suma składa się na kapitał zakładowy.

Akcja - to papier wartościowy stanowiący udział akcjonariusza w spółce.

Umowa powinna zawierać : nazwiska i imiona komplementariuszy( nie ma takiego wymogu do akcjonariuszy)!!!

Wykład 14 6.VI.2007

Struktura i zasady funkcjonowania organów spółki

Jeżeli chodzi o spółkę komandytowo - akcyjną zawsze umowa spółki musi określać organizację Walnego Zgromadzenia. Fakultatywnie może być konstytuowana Rada Nadzorcza. Będzie ona działać o ile przewiduje ją statut.

Prawa i obowiązki komplementariuszy

Pozycja komplementariuszy w spółce komandytowo - akcyjnej jest analogiczna jak pozycja komplementarisza w spółce komandytowej. Czyli ma on analogiczne prawo reprezentacji prowadzenia spraw swoim majątkiem bez ograniczeń wspólnie z pozostałymi komplementariuszami (z jednym ograniczeniem sprowadzającym się do konieczności sięgania przez wierzyciela spółki do majątku spółki). Podobnie jak w spółce komandytowej nowy komplementariuszy odpowiada za zobowiązania powstałe przez przystąpieniem do spółki. Ostatnie podobieństwo komandytariuszowi spółki komandytowo - akcyjnej nie wolno prowadzić spółki zastrzeżonej dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej.

Odmienności komplementariusza

- możliwe jest powierzenie spraw spółki tylko niektórym komplementariuszom,

- możliwe jest pozbawienie komplementariusza prawa reprezentacji mocą uchwały Walnego Zgromadzenia(uchwałą wymaga zgody wszystkich komplementariuszy). Do spółki może przystąpić nowy komplementariusz o ile wyrażą na to zgodę wszyscy komplementariusze i przewiduje to status spółki,

- aby do spółki przystąpił nowy komplementariusz umowa przystąpienia musi być sporządzona w formie aktu notarialnego,

- komplementariusz przystępuje do spółki formalnie z chwilą wpisy go do KRS - u .

Prawa i obowiązki akcjonariusza

Pozycja akcjonariusza w spółce komandytowo - akcyjnej jest analogiczna jak komandytariusza w spółce komandytowej(w.w. wykład wcześniej + odmienności).

Odmienności:

- akcjonariusz odpowiada tylko wyłącznie wkładów wniesionych na akcje,

- tak samo jak w spółce akcyjnej akcjonariuszowi spółki komandytowo - akcyjnej przysługuje:

1.Prawo do dywidendy - pierwszeństwo przy objęciu nowych akcji,

2.Prawo poboru,

3.Prawo rozporządzenia akcjami,

4.Możliwość obciążenia akcji prawem zastawu lub użytkowanie,

5.Prawo do masy likwidacyjnej,

6.Prawo do udziału w Walnym Zgromadzeniu,

7.Prawo głosu,

8.Możliwość zaskarżenia uchwał Walnego Zgromadzenia.

Walne Zgromadzenie

Podmiot ten jest obligatoryjny w każdej spółce komandytowo - akcyjnej. Ma w nim prawo wziąć udział każdy akcjonariusz a także każdy komplementariusz choćby nie był akcjonariuszem i co szczególnie istotne komplementariusz nie ma prawa głosu.

Celem Walnego Zgromadzenia spółki komandytowo - akcyjnej jest podejmowanie uchwał. Uchwały te zawsze będą dotyczyć rozpatrzenia sprawozdania z działalności komplementariuszy, udzielenie im absolutorium.

Dla niektórych uchwał wymagana jest dodatkowo zgoda komplementariuszy:

1. powierzenie prowadzenia spraw spółki tylko niektórym komplementariuszom,

2. emisja obligacji,

3. rozwiązanie spółki,

4. pokrycie strat za rok obrotowy.

Rada Nadzorcza

Jest organem fakultatywnym. Istnieje ona wówczas o ile przewiduje ją statut. W jednym wypadku będzie3 musiała ona być ukonstytuowana obligatoryjnie a będzie to wówczas gdy spółka będzie liczyła 26 i więcej akcjonariuszy. Celem Rady Nadzorczej jest nadzór nad działaniami komplementariuszy we wszystkich dziedzinach dotyczących prowadzenia przez nich i reprezentacji spółki. Członkiem Rady nadzorczej nie może być komplementariusz. Członków R.N powołuje W.Z. Członków Rady Nadzorczej można delegować do prowadzenia spraw spółki jeżeli żaden z komplementariuszy nie może pełnić swojej funkcji.

Rozwiązanie spółki

1.Dla przyczyny określonej w umowie,

2.W związku z podjęciem uchwały Walnego Zgromadzenia,

3.Ogłoszenie upadłości,

4.Śmierci jedynego komplementariusza,

5.Innych przyczyn określonych prawem.

Spółka Z.O.O

Może być zawiązana przez jedną osobę byleby nie była to jednoosobowa spółka z.o.o lub oczywiście większa ilość osób jeżeli cel ich działalności nie jest sprzeczny z prawem. Spółka z.o.o nie musi być przedsiębiorstwem sensu - stricto, może działać dla celów charytatywnych. Spółka z.o.o posiada osobowość prawną. Wspólnicy nie odpowiadają za jej zobowiązania swoim majątkiem. Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych - 19%, 30%, 40%.

Tworzenie spółki Z.O.O

1.Umowa spółki,

2.Wnosimy kapitał zakładowy w wysokości jakiej określa to umowa spółki lub akt założycielski,

3. Musi nastąpić ustanowienie władz spółki,

4. Musi nastąpić dokonanie wpisu do KRS - u.

Ad.1 Umowa lub akt założycielski muszą być dokonane w formie aktu materialnego. Dokument ten musi zawierać: firmę(nazwa z dodatkiem spółka Z.O.O), siedzibę, czas trwania, przedmiot działalności, wysokość kapitału zakładowego, ilość posiadanych przez wspólników udziałów, określenie wartości nominalnej udziału. W przypadku tworzenia spółki do czasu jej wpisu do KRS - u spółka musi posiadać dodatkowo dodatek w organizacji. Konsekwencją takiego stanu rzeczy(brak wpisu do KRS) jest to że wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem bez ograniczeń. Do wniosku o wpis należy dołączyć:

-oświadczenie zarządu o pokryciu wkładów,

- listę wspólników z informacją o ilości i wartości udziałów,

-dowód ustanowienia władz(wyciąg z uchwały) oraz kartę wzorów podpisu.

Wspólnicy mają tylko 6 miesięcy na zgłoszenie spółki do KRS - u. Jeżeli tego nie uczynią, spółka rozwiązuje się z mocy prawa.

Ad.2 Kapitał zakładowy to cyfra oznaczona kwota pieniężną, która stanowi sumę udziału wspólników i odzwierciedlenie pierwotnego majątku spółki. Kapitał zakładowy pełni funkcję prawną i gospodarczą.

Kapitał zakładowy musi być wyrażony w walucie polskiej minimum jest to 50 tys. zł dla spółki z.o.o i w całości musi być opłacony przed zarejestrowaniem spółki. Kapitał dzieli się na udziały , które mogą być podzielne lub niepodzielne, tzn. wspólnik może mieć jeden lub więcej udziałów o różnej wartości (i wtedy jest on podzielny) lub wiele udziałów o takiej samej wartości, które nie podlegają podziałowi. Najmniejszy udział wynosi 500zł. Wkładem na udziały mogą być pieniądze oraz aport czyli określona wartość rzeczowa o charakterze niepieniężnym. Przedmiotem aportu nie może być: praca oraz świadczenia osobiste wspólnika na rzecz spółki.

Organy spółki

Zarząd - organ wykonawczy któremu przysługuje prawo prowadzenia i reprezentacji spółki.

Zarząd musi być uformułowany przed rejestracją spółki w KRS RHB(rejestr handlowo - biurowy). Zarząd mogą tworzyć osoby z grona wspólników jak i osób z zewnątrz.

Zarząd może się składać z 1 osoby lub też być wieloosobowy. Członków zarządu powołuje i odwołuje uchwała wspólników. Spółka z.o.o - zgromadzenia wspólników podobna do spółki akcyjnej !!!. Jeżeli zarząd spółki jest wieloosobowy a umowa spółki nie mówi nic o reprezentacji spółki dla skutecznego składania oświadczeń woli i wiedzy wymagane jest współdziałanie:

1. 2 członków zarządu,

2. 1 członka zarządu + prokurenta. !!!

Do przyjmowania oświadczeń wystarczy jeden członek zarządu lub prokurent.

Wykład 15 13.VI.2007

Każde pismo spółki winno zawierać: oznaczenie firmy, oznaczenie siedziby, sądu rejestrowego i numeru KRS - u.

Jeżeli chodzi o prowadzenie spraw spółki a w tym zakresie milczy umowa przy wieloosobowym zarządzie, to wówczas dla czynności zwykłego zarządu może dokonać jej samodzielnie 1 z członków, chyba że któryś się sprzeciwi to wówczas potrzebna jest uchwała, która zapadłaby bezwzględną(50% + 1)większością głosów.

Czynności przekraczające zwykły zarząd zawsze dla swej skuteczności wymagają uchwały członków zarządu podjętej bezwzględną większością głosów.

Czynności nagłe może wykonywać każdy z członków zarządu. Na członkach zarządu ciąży zakres konkurencji.!!!.

Rada Nadzorcza, Komisja Rewizyjna

Zarówno 1 jak i 2 organ ma charakter nadzorczy i służy prowadzeniu kontroli nad działalnością organu wykonawczego spółki jakim jest zarząd.

Podmioty te tworzone są przez Zgromadzenia Wspólników przy czym oba mają charakter fakultatywny. Różnica między Radą Nadzorczą a Komisją Rewizyjną sprowadza się do tego, że rada nadzorcza prowadzi kontrolę permanentną w sposób stały, zaś komisja rewizyjna tworzona jest dla rozwiązywania problemów doraźnych!!!. W jednym przypadku Rada Nadzorcza spółki z.o.o będzie musiała być ukonstytuowana obligatoryjnie i będzie to miało miejsce wówczas, gdy kapitał zakładowy spółki przewyższy kwotę 500 tys zł, a w spółce jest więcej niż 25 wspólników. Członkiem Rady Nadzorczej nie może być członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu spółki oraz zatrudnieni w spółce: główny księgowy, radca prawny lub adwokat.

Rada nadzorcza oraz komisja rewizyjna musi się składać z co najmniej 3 członków. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, kadencja tych organów wynosi 1 rok.

Zgromadzenie Wspólników

To najwyższy organ uchwałodawczy podejmujący decyzję w najważniejszych sprawach spółki takich jak:

- zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki,

-udzielenie absolutorium członkom zarządu spółki etc…,

Rozróżniamy 2 rodzaje Zgromadzeń Wspólników:

-Zgromadzenie Zwyczajne oraz Zgromadzenie Nadzwyczajne,

-Jedno i drugie zgromadzenie wspólników może nastąpić w następstwie zwołania go przez zarząd, radę nadzorczą oraz wspólników reprezentujących łącznie 1/10 kapitału zakładowego.

Zwyczajne Zgromadzenie wspólników winno odbyć się w ciągu 6 miesięcy po upływie roku obrotowego. Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników jest miejscem, gdzie podejmuje się uchwały dotyczące:

- zatwierdzenia sprawozdania zarządu,

-zatwierdzenia sprawozdania finansowego za ubiegły rok,

- podejmuje się uchwałę o podziale zysku lub ewentualnie pokryciu strat,

- udziela się absolutorium członkom organu spółki.

Nadzwyczajne Zgromadzenie wspólników winno być zwołane, gdy bilans wykaże stratę przewyższającą kapitał zapasowy i rezerwowy oraz połowę kapitału zakładowego.

Na Zgromadzeniu Wspólników podejmowane są uchwały dotyczące:

-zmiany umowy spółki,

- zbycia przedsiębiorstwa,

- rozwiązania spółki.

W przypadku ewentualnego podjęcia takiej uchwały dla jej skuteczności wymagana jest zgoda 2/3 głosów. Dla ewentualnej uchwały o zmianie przedmiotu działalności spółki potrzebna jest zgoda ¾ głosów.

Prawa i obowiązki wspólników:

- prawo do uczestnictwa w Zgromadzeniu Wspólników,

- prawo do głosu,

- prawo mniejszości jest to możliwość zwołania Walnego Zgromadzenia przez wspólników posiadających łącznie 1/10 udziałów,

- prawo większości(na wniosek większości posiadającej ponad ½ kapitału zakładowego można zwrócić się do sądu o wyłączenie wspólnika z ważnych powodów,

- prawo nadzoru(prawo do przeglądania ksiąg, żądania wyjaśnień etc vs prawo jawności),

- prawo do zysku(jeżeli umowa milczy zysk dzieli się proporcjonalnie do posiadanych udziałów),

- prawo do rozporządzania udziałem,

- prawo pierwszeństwa(prawo do objęcia udziałów przy podwyższaniu kapitału zakładowego przez wspólników już funkcjonujących w spółce),

- prawo do uczestnictwa w podziale majątku spółki w razie jej likwidacji,

- prawo do zwrotu dopłat,

- obowiązek wniesienia wkładu,

- obowiązek świadczeń niepieniężnych,

- obowiązek dokonywania dopłat(rodzaj specyficznej pożyczki udzielanej spółce przez wspólników, jednak nie jest to pożyczka sensu - stricto - nie płaci się od niej podatku, wspólnikom przysługuje prawo do odsetek).

Rozwiązanie spółki:

- rozwiązanie następuje z chwilą wykreślenia spółki z KRS - u .

Spółka akcyjna

Cechy wyróżniające:

Kapitał zakładowy dzieli się na akcje, które mają równą wartość nominalną. Akcje są zbywalne, mogą być przedmiotem obrotu(nie należy tego jednak łączyć z giełdą, bo ta kwestia związana jest z publicznym obrotem papierami wartościowymi).

Spółka akcyjna może być zawiązana przez 1 osobę, nie może być to jednak jednoosobowa spółka z.o.o. Dla jej zaistnienia potrzebne jest oprócz spisania aktu notarialnego(aktu założycielskiego) podpisanie statutu(statut także winien być sporządzony w formie aktu notarialnego).

Kapitał zakładowy winien wynosić nie mniej niż 500 tys zł. Spółka akcyjna musi posiadać organy zarządu Rady Nadzorczej, Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy.

W spółce Z.O.O rada Nadzorcza jest obligatoryjna.

Podobieństwa do spółki Z.O.O:

- posiada osobowość prawną,

- wspólnicy nie odpowiadają za jej zobowiązania majątkiem osobistym,

- spółka jest podatnikiem podatku od osób prawnych CIT.

Tworzenie spółki:

1.Podpisanie umowy i statutu,

2.Wniesienie kapitału zakładowego,

3.Ustaanowienie władz spółki,

4.Dokonanie wpisów KRS.

Ad.1

Podobnie jak spółka Z.O.O ale kapitał zakładowy wynosi co najmniej 500 tys zł a umowa lub akt założycielski musi określać ilość akcji, ich rodzaje, kto obejmuje akcje oraz wartość nominalną akcji. Nadto umowa winna wskazywać nazwiska i imiona założycieli spółki, liczbę i skład osobowy członków zarządu, Rady Nadzorczej oraz podmiot stanowiący o ustalaniu składu tych organów.

Wielkość kosztów postępowania służącego organizacji spółki musi być wskazane pismo do zgłoszeń.

Liczba i tytuł uczestnictwa w zysku lub podziale majątku spółki.

Wszelkie dodatkowe świadczenia z akcjami o ile takie wspólnicy przewidują.

Warunki i sposób umarzania akcji.

Uprawnienia osobiste wynikające z akcji.

Ad.2

Kapitał zakładowy- cyfrowo oznaczona kwota pieniężna...(jak w spółce z.o.o)

Kapitał zakładowy musi być wyrażony w walucie polskiej i w całości musi być opłacony przed zarejestrowaniem. Wkładem mogą być pieniądze oraz aport. W spółce akcyjnej ¼ akcji musi być opłacona pieniędzmi (125tys) !!!.

Akcja to papier wartościowy stanowiący udział w kapitale zakładowym dający prawa i obowiązki akcjonariuszom wynikające z uczestnictwa w spółce.

Rodzaje akcji: !!!

1. imienne,

2. na okaziciela,

3. gotówkowe,

4. aportowe,

5. mieszane,

6. zwykłe,

7. uprzywilejowane,

8. nieme,

9. własne,

10. związane ze szczególnymi obowiązkami np. obowiązek świadczeń niepieniężnych,

11. akcje objęte wspólnością,

12. gratisowe.

Ad.6

Z ich istnieniem prawo nie łączy żadnych dodatkowych uprawnień niż te, które przysługują w związku z posiadaniem akcji.

Ad.7

Akcje dające korzyść w postaci prawa głosu, prawa do dywidendy, prawa do podziału majątku w razie likwidacji spółki.

Ad.8

Nie daj prawa głosu na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy ale w związku z ich posiadaniem przysługuje prawo do dywidendy.

Ad.9

To akcje nabyte na krótki przedział czasu, które później trafiają do innych wspólników o ile zezwala na to przepis prawa.

Ad. 11

Kiedy prawo do akcji przysługuje więcej niż jednej osobie.

Ad.12

Najczęściej emitowane przy podwyższeniu kapitału zakładowego.

Ad.3

Zarząd spółki akcyjnej - identycznie jak w spółce Z.O.O

Rada Nadzorcza identycznie jak w spółce z.o.o.Jest to organ kadencyjny, max. Czas kadencji Rady Nadzorczej wynosi 5 lat.

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy

Identycznie jak w spółce z.o.o zwyczajne, nadzwyczajne z różnicą, że W.Z.A. musi dodatkowo podejmować uchwały w zakresie nabycia/zbycia nieruchomości albo udziału w nieruchomości.

W.Z.A. podejmuje dodatkowo uchwałę o naprawieniu szkody przy zawiązaniu spółki.

Uchwała taka wymagana jest w przypadku zbycia, wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub ustanowienia na nim ograniczonego prawa rzeczowego.

Dodatkowo uchwały W.Z.A. wymaga emisja obligacji, nabycie własnych akcji oraz nabyciem mienia wielkości przewyższającej 1/10 kapitału zakładowego.!!!

Uchwały dotyczące zmiany umowy spółki, zbycia przedsiębiorstwa, rozwiązania spółki wymagają zgody ¾ głosów na W.Z.A. Natomiast zmiana przedmiotu działalności 2/3 głosów(odwrotnie niż w spółce Z.O.O) !!!

Prawa i obowiązki

Tak jak w spółce Z.O.O

Rozwiązanie spółki

Reprezentacja, prowadzenie spraw spółki…. Tak jak w spółce Z.O.O.

35

---