Kapitalizacja - w terminologii używanej na giełdach papierów wartościowych jest to wartość giełdowa spółki równa iloczynowi aktualnego kursu akcji i liczby akcji spółki w obrocie giełdowym.
W rok kapitalizacja spółek notowanych na GPW spadła o ponad 625 mld zł
Autor | ~m2 [145.237.93.*] 2008-12-23 14:28
Kończy się najgorszy (jak dotąd - przyp. własny) rok w historii warszawskiej giełdy. Pogłębiający się z każdym miesiącem globalny kryzys finansowy połączony z nasilającą się zapaścią największych gospodarek świata bił niemiłosiernie również w krajowe indeksy. W rezultacie WIG i WIG20 zanurkowały w tym roku po około 50 proc. To wynik bez precedensu. Dotychczas najgorszym rokiem dla krajowych inwestorów był 1994. Wtedy indeks szerokiego rynku stracił 40 proc.
W tym roku krajowi inwestorzy kończyli niemal w każdym miesiącu z nosem na kwintę. Tylko marzec i lipiec okazały się wzrostowymi. W drugiej połowie roku obserwowaliśmy prawdziwą jazdę bez trzymanki. Szkoda tylko, że była to jazda w dół. W roli motorniczego w negatywnym tego słowa znaczeniu wystąpił amerykański Lehman Brothers. Jego wrześniowe bankructwo uruchomiło kolejne pokłady podaży na wszystkich światowych rynkach akcji. Na GPW, wobec szybko pogłębiającej się zapaści finansowo-gospodarczej, z prędkością światła padały kolejne wsparcia na indeksach. W październiku WIG20 osiągnął poziom z 2004 r.
Szalejąca bessa pustoszyła portfele inwestorów. W oczach topniała wartość rynkowa firm. W rok kapitalizacja spółek notowanych na GPW spadła o ponad 625 mld zł (do 450 mld zł). Najbardziej nominalnie,,zubożały" blue chipy. Wartość rynkowa wielkiej czwórki (Pekao, PKO BP, KGHM, Orlen) spadła o ponad 70 mld zł. Największy spadek kapitalizacji zanotował CEZ. Wartość czeskiej spółki energetycznej zmniejszyła się o ponad 36 mld zł. To jedna piąta tego, co oddały wszystkie krajowe blue chipy.
Frustrację inwestorów pogłębia to, że w 2008 r. GPW należała do najsłabszych na świecie. A przecież polska gospodarka, choć zwalnia, wciąż radzi sobie nieźle. WIG spadł o połowę. Tymczasem indeksy rynków zarażonych recesją radziły sobie lepiej. Na kilka dni przed końcem roku londyński FTSE traci 34 proc., a nowojorski Dow Jones niecałe 36 proc.
Nie zmienia to faktu, że w 2008 r. tylko garstka spó- łek z GPW odparła atak bessy. Z blue chipów ta sztuka nikomu się nie udała. Najlepszą inwestycją z wielkiej dwudziestki okazały się akcje TP. Straciły one na wartości tylko 9 proc. Na przeciwległym biegunie znalazł się Polnord, którego papiery przeceniono o 80 proc. O 2008 r. zapewne najszybciej chcieliby zapomnieć akcjonariusze pozostałych deweloperów. Na ich wynikach finansowych i kursach akcji zaciążyły problemy z finansowaniem inwestycji i brak popytu na mieszkania. WIG-Deweloperzy stracił 73 proc., co było najgorszym wynikiem wśród giełdowych subindeksów.
Na GPW można też znaleźć, choć z trudem, pogromców bessy. W wąskim gronie nieposkromionych znaleźli się: operator pocztowy Integer, rozrastający się telekomunikacyjny Mediatel oraz producent urządzeń medycznych HTL Strefa. Akcje tych spółek dały w tym roku dwucyfrową stopę zwrotu. Okazały się konkurencyjne w stosunku do lokat bankowych. Czy to przypadek, że akurat te spółki błysnęły? Dla wymienionych emitentów można znaleźć wspólny mianownik. Wszystkie firmy są stosunkowo młode, na dorobku. Szybko rozwijają działalność, poprawiając przy tym wyniki finansowe. Wykorzystują też okazje, przejmując konkurentów.
Co czeka GPW w 2009 r.? Niestety, dobrych informacji niewiele. W realnej gospodarce kryzys dopiero się rozkręca. Nad Wisłą, oprócz dramatycznych doniesień medialnych, w ogóle nie jest on jeszcze odczuwalny dla Kowalskiego. To zapewne się zmieni. Warszawska giełda w każdym razie dyskontuje już poważne spowolnienie (niektórzy analitycy twierdzą nawet, że recesję). III kwartał przerwał passę sześciu z rzędu kwartałów, w których rosły zyski krajowych firm. A to nie koniec. Jednym słowem, trudno będzie bykom przepłoszyć w przyszłym roku niedźwiedzia. Chyba że dopiero pod koniec roku.
Nie należę do optymistów
Wiesław Rozłucki, były prezes GPW
W zeszłym roku nie należałem do optymistów. Teraz też nim nie jestem. W przyszłym roku większego odbicia na naszej giełdzie się nie spodziewam. Globalna recesja wydaje się poważna. Dlatego rok 2009 może być ciężki. Pytanie, jak głęboko to odczujemy. Sądzę, że nie wszystkie złe wiadomości są już wliczone w ceny akcji. Trzeba też zdawać sobie sprawę, że GPW nie odbije, zanim nie poprawią się nastroje na największych rynkach zagranicznych. Mimo tych wszystkich zagrożeń można już zacząć selektywnie kupować akcje dobrych i perspektywicznych spółek. Potencjalni kupujący muszą być jednak przygotowani na ewentualne dalsze spadki.
Na koniec chciałbym przypomnieć giełdową maksymę, że hossa zaczyna się wówczas, kiedy wszyscy stracą nadzieję na poprawę koniunktury. Najwcześniej może to nastąpić pod koniec przyszłego roku.
14 lat GPW
237 spółek, 68 tys. zleceń na sesję, prawie 700 mln zł obrotów dziennie - tak wygląda Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie dziś, 14 lat po jej powstaniu. Gdy GPW rozpoczynała swoją działalność inwestorzy mieli do wyboru akcje 5 spółek, a na pierwszej sesji - 16 kwietnia 1991 roku - wartość obrotów wyniosła 1900 zł przy 112 zleceniach.
Warszawska Giełda jest dziś największym, obok giełdy wiedeńskiej, rynkiem w Europie Środkowo-Wschodniej, którego kapitalizacja - czyli wartość notowanych na giełdzie spółek - przekracza 219 mld zł, a uwzględniając 5 notowanych na GPW spółek zagranicznych osiąga wartość ponad 314 mld zł.
Podstawowe wskaźniki giełdowe
Kapitalizacja Giełdy w Warszawie na koniec pierwszego roku jej funkcjonowania wynosiła 160 mln zł; na koniec ubiegłego roku - ponad 214 mld zł (uwzględniając jedynie spółki krajowe). Wartość obrotów giełdowych w rekordowym 2000 roku wyniosła ponad 169 mld zł (w całym 1991 30 mln, czyli tyle, ile dziś w pierwszych minutach handlu). Również średnia wartość obrotów na sesji była rekordowo wysoka w roku 2000 - 676 mln zł. W I kwartale tego roku średnie obroty na sesji były wyższe i kształtowały się na poziomie 700 mln zł.
Inwestorzy mogą dziś inwestować w akcje 237 spółek, w tym 5 zagranicznych. Ponadto mają do wyboru szereg innych instrumentów jak kontrakty terminowe (m.in. na WIG20, kurs EURO i dolara, akcje niektórych spółek) opcje, warranty, obligacje. W drugiej połowie tego roku planowane jest wprowadzenie kolejnych instrumentów: opcji na akcje oraz kontraktów terminowych na PKO BP.
W ubiegłym roku na warszawskiej giełdzie zadebiutowało 36 spółek, w tym 4 zagraniczne. Dało to GPW drugie miejsce w tej kategorii w Europie, a oferta PKO BP okazała się drugą co do wartości na naszym kontynencie. W pierwszym kwartale tego roku na Giełdę weszło 11 spółek (w analogicznym okresie ubiegłego roku - 3). Warszawska Giełda jest pod tym względem nadal w ścisłej czołówce europejskiej.
GPW a inne rynki
W ubiegłym roku giełdy naszego regionu rozwijały się bardzo dynamicznie - rosły obroty, kapitalizacja, indeksy. Wzrost kapitalizacji liczony w EURO był najwyższy w Warszawie i Pradze (o prawie 77 procent), nieco słabszy w Wiedniu (44 procent), natomiast rozwinięte rynki europejskie (Frankfurt, Euronext, Londyn) zanotowały tylko kilkuprocentowy wzrost kapitalizacji. Również wzrost obrotów i zmiany głównych indeksów były zdecydowanie wyższe w naszej części Europy, niż na największych giełdach Starego Kontynentu. Na GPW obroty (liczone w EURO) wzrosły w 2004 roku o ponad 70 procent, podczas gdy we Frankfurcie zaledwie o 8 procent.
Rok 2004 przyniósł GPW drugie miejsce w Europie pod względem ilości debiutów spółek - wyprzedziła nas jedynie giełda londyńska. Pokonaliśmy nie tylko największe rynki europejskie (we Frankfurcie zadebiutowało w ubiegłym roku 6 spółek, a na Euronext - 32), ale i wszystkie giełdy w regionie (w Pradze i Budapeszcie weszło zaledwie po jednej nowej spółce; w Wiedniu - 4).
Rok 2005
Pierwszy kwartał tego roku był bardzo dobry dla warszawskiej Giełdy. Inwestorzy mogli kupić akcje 11 nowych spółek (w tym jednej Skarbu Państwa) - wartość tych ofert osiągnęła blisko 1 mld zł. Kolejne spółki (w tym Skarbu Państwa i zagraniczne) czekają w kolejce na parkiet.
W lutym indeksy WIG i WIG-PL aż pięć razy pobijały swoje historyczne rekordy. 16 lutego 2005 r. Rada Giełdy dopuściła do działania na GPW pierwszego w historii warszawskiego parkietu zdalnego członka - niemiecki Dresdner Bank AG. Kolejnymi podmiotami, które złożyły wnioski o zdalne członkostwo na GPW są: węgierski Concorde Securities Ltd. (8 lutego) oraz szwedzki Fisher Partners Fondkommission AB (15 lutego). W sumie ok. 8 podmiotów jest zainteresowanych zdalnym członkostwem jeszcze w tym roku.
Pod koniec marca Ministerstwo Skarbu Państwa ostatecznie wybrało na doradcę przy prywatyzacji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie SA konsorcjum McKinsey & Company Poland Sp. z o.o., CDM Pekao SA i Ernst & Young Audit Sp. z o.o. Doradca w ciągu najbliższych 2-3 miesięcy ma przygotować strategię prywatyzacji GPW. Prywatyzacja Giełdy planowana jest na 2006 rok. (Źródło: GPW)
Brak nowych spółek i emisji - kapitalizacja giełdy stanęła w miejscu
- Polski rynek kapitałowy przeżywa pewien kryzys. Kapitalizacja giełdy stanęła w miejscu. Brak od dłuższego czasu nowych spółek i nowych emisji. Aktywa funduszy nie rosną w takim tempie, jak byśmy chcieli. Stanęliśmy na rozdrożu i muszą zostać podjęte decyzje, które pozwolą na szybszy rozwój tego rynku - uważa dr Cezary Iwański (na fot.), wiceprezes ds. inwestycji Pioneer Pekao Investment Management (PPIM). Wczoraj był on gościem PARKIETU.
- Moim marzeniem jest to, aby GPW osiągnęła kapitalizację 100 mld USD - mówi Cezary Iwański. Jego zdaniem, korzystne byłoby wprowadzenie na GPW spółek użyteczności publicznej oraz większej liczby firm prywatnych o dużym potencjale wzrostu. - Nie należy zapominać o największej bolączce naszej giełdy, tzn. malejącym free float i wycofywaniu spółek z rynku - przypomina gość PARKIETU.
Według Iwańskiego, ostatni kwartał br. i przyszły rok będą bardzo dobre dla rynku akcji. - Dlatego pokusiłbym się o prognozę WIG na koniec roku rzędu 18-20 tys. - mówi. PPIM zakłada, że do końca roku stopy procentowe zostaną obniżone o 200-300 pkt. bazowych. Za najciekawsze w perspektywie najbliższych dwóch-trzech lat nasz gość uznaje spółki informatyczne, telekomunikacyjne i banki.
PPIM zarządza obecnie 12 mld złotych, w tym pięcioma funduszami Pioneera i ponad 700 portfelami klientów indywidualnych. W połowie maja PPIM przejmie zarządzanie czterema Eurofunduszami.
Mierniki płynności |
1. Wartość (wolumen) obrotu Podstawowa i najpopularniejsza miara płynności instrumentu finansowego. Obrót to efekt popytu i podaży znajdujący swoje odbicie w wykonywaniu umów pomiędzy stronami w postaci transakcji polegających na przepływie kapitału pomiędzy stronami tych umów.
Obrót w ujęciu wartościowym obliczany jest jako iloczyn kursu i liczby sprzedanych i kupionych instrumentów (liczony podwójnie), zaś w ujęciu ilościowym stanowi liczbę sprzedanych instrumentów (liczony pojedynczo)
W przypadku gdy obrót danym instrumentem jest wyższy niż innym, możemy powiedzieć, że płynność tego instrumentu jest wyższa.
2. Liczba transakcji
Wskaźnik aktywności inwestorów w wykonywaniu operacji kupna i sprzedaży danym instrumentem finansowym.
Liczba transakcji to liczba umów kupna i sprzedaży danego instrumentu finansowego dokonanych w badanym okresie (liczona pojedynczo).
W przypadku gdy wartość obrotu dwoma instrumentami jest taka sama, zaś istnieje różnica w liczbie transakcji, możemy powiedzieć, że słynniejszym instrumentem jest ten, którym zawarto więcej transakcji.
3. Efektywność popytu (podaży)
Wskaźnik bazuje na popycie (wartości składanych zleceń kupna danego instrumentu finansowego) bądź podaży (wartości składanych zleceń sprzedaży danego instrumentu finansowego).
Efektywność popytu (podaży) to iloraz połowy wartości obrotów i popytu (podaży) w badanym okresie. Wskaźnik wyrażany w procentach, maksymalnie jego wartość może wynieść 100%
Płynność danego instrumentu jest wyższa im wskaźnik efektywności bliższy 100%. Efektywność popytu wynosząca 50% oznacza, że tylko połowa zleceń kupna została zrealizowana w badanym okresie.
4. Relacja kupna do sprzedaży
Wskaźnik relacji kupna do sprzedaży odnosi się do liczby zleceń kupna i sprzedaży składanych przez inwestorów pragnących dokonać transakcji na danym instrumencie finansowym.
Wskaźnik kupna do sprzedaży to iloraz liczby zleceń kupna danego instrumentu finansowego do liczby zleceń sprzedaży tego instrumentu Wskaźnik wyrażany w procentach,
Płynność danego instrumentu jest wyższa im wskaźnik bliższy 100%. Wskaźnik wynoszący 200% oznacza, że na każde zlecenie sprzedaży przypadają dwa zlecenia kupna, a więc liczba zleceń sprzedaży jest istotnie niższa od liczby zleceń kupna. Płynność danego instrumentu jest wyższa kiedy liczba zleceń kupna i sprzedaży jest zbieżna.
5. Wskaźnik akcji w wolnym obrocie
Wskaźnik odnosi się do informacji o strukturze akcjonariuszy danego emitenta i bazuje na informacjach udostępnianych przez tego emitenta do wiadomości publicznej
Wskaźnik akcji w wolnym obrocie to relacji liczby akcji posiadanych przez inwestorów mniejszościowych (pakiety poniżej 5% akcji) do liczby akcji zarejestrowanych ogółem. Wskaźnik wyrażany w procentach, maksymalnie jego wartość może wynieść 100%
Emitent w przypadku, którego wskaźnik w wolnym obrocie jest wyższy, potencjalnie może charakteryzować się wyższą płynnością niż instrument o niskim rozproszeniu akcjonariatu, z inwestorem większościowym.
6. Wskaźnik obrotu
Wskaźnik stanowiący rozwinięcie wartości obrotu. Bazą do jego wyliczania stanowi obrót oraz wartość danego instrumentu finansowego.
Wskaźnik obrotu to iloraz wolumenu obrotów akcjami ora średniej liczby akcji dostępnych dla inwestorów giełdowych w analizowanym okresie. Za liczbę akcji dostępnych uważamy liczbę akcji zarejestrowanych, wprowadzonych do obrotu bądź znajdujących się w wolnym obrocie. Wskaźnik wyrażany w procentach w ujęciu rocznym.
W przypadku instrumentu o wskaźnika obrotu wynoszącym 100% możemy powiedzieć, że w badanym okresie dokonano obrotu wszystkich akcjami tego instrumentu
7. Spread
Wskaźnik oceny głębokości arkusza dla danego instrumentu finansowego. Bazuje na informacjach odnośnie zleceń na dany instrument finansowy
Spread to różnica pomiędzy kursem instrumentu w najlepszej ofercie sprzedaży i najlepszej ofercie kupna po zawarciu danej transakcji. Wskaźniki wyrażany w punktach bazowych: 100 punktów bazowych = 1 proc.
W przypadku instrumentu o niskiej wartości spread wykonanie transakcji jest prostsze, tańsze i szybsze, a tym samym płynność instrumentu wyższa
Liczba spółek na GPW rośnie dynamicznie
05.06.2007, 11:28
Liczba spółek na GPW rośnie dynamicznie
W ciągu ostatnich 12 miesięcy o ponad 23 proc. zwiększyła się liczba spółek notowanych na GPW - z 240 w kwietniu 2006 roku do 296 na koniec kwietnia br. To najlepszy wynik wśród wszystkich europejskich parkietów będących członkami Światowej Federacji Giełd. Dzięki dynamicznie rosnącej liczbie spółek spada również koncentracja obrotów na naszym rynku.
|
Na koniec kwietnia koncentracja obrotów na 5 najbardziej płynnych spółkach na GPW wyniosła 28 proc. Wynik ten dał warszawskiemu parkietowi trzecie miejsce w Europie - po Londynie i Paryżu. Dla porównania, na giełdzie w Budapeszcie współczynnik ten wyniósł w kwietniu tego roku 96 proc., a w Pradze było to 85 proc.
Niski współczynnik koncentracji oznacza, że obroty na rynku rozkładają się w miarę równomiernie pomiędzy wszystkie notowane spółki, a nie koncentruje się tylko na niewielkiej grupie największych emitentów. Świadczy to o tym, że na rynku dostępna jest szeroka gama spółek, którymi zainteresowani są giełdowi inwestorzy. Polski rynek oferuje akcje spółek zarówno krajowych jak i zagranicznych, reprezentujących różne sektory i branże oraz spółki różnej wielkości.
Współczynnik koncentracji obrotów dla GPW systematycznie spada - z 60 proc. w kwietniu 2005 r. i 41 proc. w kwietniu 2006 r. do obecnych 28 proc. Dla giełdy w Budapeszcie wskaźnik ten praktycznie się nie zmienia i wynosi odpowiednio 95, 91 i 96 proc. Natomiast w Pradze obserwujemy wzrost wskaźnika koncentracji: z 79 proc. w kwietniu 2005 do 84 proc. w 2006 i 85 proc. w kwietniu tego roku. Dla giełdy w Wiedniu współczynnik koncentracji obrotów, tak samo jak dla Warszawy spada, jednak nie tak dynamicznie, jak w Polsce. W kwietniu 2005 roku Wiener Boerse miała porównywalny z GPW współczynnik koncentracji obrotów na poziomie 59 proc. (GPW - 60 proc.); obecnie dla Wiednia wynosi on 45 proc.
W Warszawie inwestorzy mają obecnie możliwość zakupu akcji pond 300 spółek. W Wiedniu - 116, w Budapeszcie 40, a w Pradze - zaledwie 31.
Uchwała Nr 724/2008
Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
z dnia 30 września 2008 r.
w sprawie zmiany Uchwały Nr 159/2007 Zarządu Giełdy z dnia 7 marca 2007 r.
w sprawie wyodrębnienia segmentów rynku regulowanego, zasad i procedury kwalifikacji do tych segmentów oraz zasad obliczania wartości rynkowej emitentów giełdowych i ustalania liczby akcji w wolnym obrocie
Na podstawie § 21 ust. 3 Statutu Giełdy, Zarząd Giełdy postanawia co następuje:
§ 1
W Uchwale Nr 159/2007 Zarządu Giełdy z dnia 7 marca 2007 r. (z późn. zm.) w sprawie wyodrębnienia segmentów rynku regulowanego, zasad i procedury kwalifikacji do tych segmentów oraz zasad obliczania wartości rynkowej emitentów giełdowych i ustalania liczby akcji w wolnym obrocie, wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 1 Uchwały ust. 1 - 4 otrzymują brzmienie:
„ 1. Akcje są kwalifikowane do następujących segmentów rynku regulowanego:
250 PLUS,
50 PLUS,
5 PLUS,
MINUS 5,
LISTA ALERTÓW.
2. Do segmentu 250 PLUS są kwalifikowane akcje emitentów, których wartość kapitalizacji w złotych przekracza równowartość 250.000.000 euro.
3. Do segmentu 50 PLUS są kwalifikowane akcje emitentów, których wartość kapitalizacji w złotych przekracza równowartość 50.000.000 euro i jednocześnie nie przekracza 250.000.000 euro.
4. Do segmentu 5 PLUS są kwalifikowane akcje emitentów, których wartość kapitalizacji w złotych przekracza równowartość 5.000.000 euro i jednocześnie nie przekracza równowartości 50.000.000 euro.”;
2) w § 2 Uchwały:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Po zakończeniu ostatniej sesji giełdowej w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu każdego roku Giełda dokonuje okresowej weryfikacji i kwalifikacji do odpowiednich segmentów rynku regulowanego wszystkich akcji, z zastrzeżeniem ust. 5 i ust. 7.”;
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Pierwsza kwalifikacja akcji danego emitenta do odpowiedniego segmentu rynku regulowanego określonego w § 1 ust. 1 pkt 1) - 4) następuje po zakończeniu sesji giełdowej, na której akcje te notowane są po raz pierwszy, na podstawie kapitalizacji obliczonej w tym dniu.”;
c) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„Kwalifikacja do segmentu LISTA ALERTÓW ze względu na przesłankę, o której mowa w § 1 ust. 4b lit. a), następuje niezwłocznie po stwierdzeniu zaistnienia tej przesłanki.”;
d) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Kwalifikacji do segmentu LISTA ALERTÓW ze względu na przesłankę, o której mowa w § 1 ust. 4b lit b), mogą podlegać akcje spółki, których średni kurs w okresie ostatniego kwartału przed zakwalifikowaniem akcji spółki do segmentu LISTA ALERTÓW, był niższy niż 50 groszy, z zastrzeżeniem ust. 7 oraz § 10.”;
e) ust. 7 otrzymuje brzmienie:
„7. Niezależnie od okresowej kwalifikacji, o której mowa w ust. 1, akcje spółki mogą zostać zakwalifikowane do segmentu LISTA ALERTÓW ze względu na przesłankę, o której mowa w § 1 ust. 4b lit b), jeżeli:
w dniu notowania akcji z oznaczeniem ”pw” (po wymianie) lub po tym dniu, w okresie bezpośrednio poprzedzającym zakwalifikowanie do segmentu LISTA ALERTÓW, kurs tych akcji był niższy niż 50 groszy,
w dniu notowania akcji z oznaczeniem ”bp” (bez prawa poboru) lub po tym dniu, w okresie bezpośrednio poprzedzającym zakwalifikowanie do segmentu LISTA ALERTÓW, kurs tych akcji był niższy niż 50 groszy.”;
f) w ust. 8 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
„Warunku tego nie stosuje się w przypadku kwalifikacji, o której mowa w ust. 7.”.
§ 2
Tekst jednolity Uchwały Nr 159/2007 Zarządu Giełdy z dnia 7 marca 2007 r. (z późn. zm.) w sprawie wyodrębnienia segmentów rynku regulowanego, zasad i procedury kwalifikacji do tych segmentów oraz zasad obliczania wartości rynkowej emitentów giełdowych i ustalania liczby akcji w wolnym obrocie, z uwzględnieniem zmian o których mowa w § 1, stanowi załącznik do niniejszej uchwały.
§ 3
Zmiany, o których mowa w § 1, wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia podania ich do wiadomości uczestników obrotu.
Załącznik do Uchwały Nr 724/2008
Zarządu Giełdy z dnia 30 września 2008 r.
Uchwała Nr 159/2007
Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
z dnia 7 marca 2007 r. (z późn. zm.)
w sprawie wyodrębnienia segmentów rynku regulowanego, zasad i procedury kwalifikacji do tych segmentów oraz zasad obliczania wartości rynkowej emitentów giełdowych i ustalania liczby akcji w wolnym obrocie
Na podstawie § 21 ust. 2 Statutu Giełdy, Zarząd Giełdy postanawia, co następuje:
§ 1
1. Akcje są kwalifikowane do następujących segmentów rynku regulowanego:
250 PLUS,
50 PLUS,
5 PLUS,
MINUS 5,
LISTA ALERTÓW.
2. Do segmentu 250 PLUS są kwalifikowane akcje emitentów, których wartość kapitalizacji w złotych przekracza równowartość 250.000.000 euro.
3. Do segmentu 50 PLUS są kwalifikowane akcje emitentów, których wartość kapitalizacji w złotych przekracza równowartość 50.000.000 euro i jednocześnie nie przekracza 250.000.000 euro.
4. Do segmentu 5 PLUS są kwalifikowane akcje emitentów, których wartość kapitalizacji w złotych przekracza równowartość 5.000.000 euro i jednocześnie nie przekracza równowartości 50.000.000 euro.
4a. Do segmentu MINUS 5 są kwalifikowane akcje emitentów, których wartość kapitalizacji w złotych nie przekracza równowartości 5.000.000 euro.
4b. Do segmentu LISTA ALERTÓW są kwalifikowane akcje emitentów, gdy:
a) ogłoszono upadłość emitenta, lub
b) występuje bardzo wysoka zmienność kursu akcji emitenta.
5. Ilekroć w niniejszej uchwale mówi się o akcjach rozumie się przez to również prawa do akcji.
§ 2
Po zakończeniu ostatniej sesji giełdowej w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu każdego roku Giełda dokonuje okresowej weryfikacji i kwalifikacji do odpowiednich segmentów rynku regulowanego wszystkich akcji, z zastrzeżeniem ust. 5 i ust. 7.
Pierwsza kwalifikacja akcji danego emitenta do odpowiedniego segmentu rynku regulowanego określonego w § 1 ust. 1 pkt 1) - 4) następuje po zakończeniu sesji giełdowej, na której akcje te notowane są po raz pierwszy, na podstawie kapitalizacji obliczonej w tym dniu.
Wartość kapitalizacji na potrzeby okresowej kwalifikacji równa jest średniej arytmetycznej kapitalizacji z trzech ostatnich miesięcy notowań.
W przypadku emitentów giełdowych, których akcje notowane są krócej niż trzy miesiące na potrzeby obliczenia wartości kapitalizacji liczy się średnią z tego okresu.
Kwalifikacja do segmentu LISTA ALERTÓW ze względu na przesłankę, o której mowa w § 1 ust. 4b lit. a), następuje niezwłocznie po stwierdzeniu zaistnienia tej przesłanki.
Kwalifikacji do segmentu LISTA ALERTÓW ze względu na przesłankę, o której mowa w § 1 ust. 4b lit b), mogą podlegać akcje spółki, których średni kurs w okresie ostatniego kwartału przed zakwalifikowaniem akcji spółki do segmentu LISTA ALERTÓW, był niższy niż 50 groszy, z zastrzeżeniem ust. 7 oraz § 10.
Niezależnie od okresowej kwalifikacji, o której mowa w ust. 1, akcje spółki mogą zostać zakwalifikowane do segmentu LISTA ALERTÓW ze względu na przesłankę, o której mowa w § 1 ust. 4b lit b), jeżeli:
w dniu notowania akcji z oznaczeniem ”pw” (po wymianie) lub po tym dniu, w okresie bezpośrednio poprzedzającym zakwalifikowanie do segmentu LISTA ALERTÓW, kurs tych akcji był niższy niż 50 groszy,
w dniu notowania akcji z oznaczeniem ”bp” (bez prawa poboru) lub po tym dniu, w okresie bezpośrednio poprzedzającym zakwalifikowanie do segmentu LISTA ALERTÓW, kurs tych akcji był niższy niż 50 groszy.
Kwalifikacji do segmentu LISTA ALERTÓW ze względu na przesłankę, o której mowa w § 1 ust. 4b lit. b), dokonuje się pod warunkiem, że akcje danej spółki były notowane w kwartale, o którym mowa w ust. 1, co najmniej przez 20 dni sesyjnych. Warunku tego nie stosuje się w przypadku kwalifikacji, o której mowa w ust. 7.
§ 3
W przypadku zakwalifikowania akcji emitenta do segmentu LISTA ALERTÓW Zarząd Giełdy oznacza w sposób szczególny nazwę akcji emitenta w serwisach informacyjnych Giełdy i Cedule Giełdy Warszawskiej.
Informacje dotyczące akcji zakwalifikowanych do danego segmentu rynku regulowanego podawane są do wiadomości uczestników obrotu w formie komunikatu o składzie poszczególnych segmentów najpóźniej w dniu sesyjnym następującym po dniu dokonania kwalifikacji.
§ 4
Wartość rynkowa (kapitalizacja) emitenta w danym dniu liczona jest po zakończeniu sesji w tym dniu w następujący sposób:
w przypadku notowania jednocześnie akcji i praw do akcji - jako suma iloczynu kursu zamknięcia akcji i liczby wszystkich akcji emitenta oraz iloczynu kursu zamknięcia praw do akcji i liczby wszystkich praw do akcji emitenta,
w przypadku notowania wyłącznie praw do akcji - jako iloczyn kursu zamknięcia praw do akcji oraz sumy liczby praw do akcji i wszystkich akcji emitenta
w przypadku notowania wyłącznie akcji - jako iloczyn kursu zamknięcia akcji oraz liczby wszystkich akcji emitenta.
Na potrzeby niniejszej uchwały wartości wyrażane w innej walucie niż złoty ustalane są przy zastosowaniu średniego kursu tej waluty ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w dniu ustalenia tych wartości.
Zarząd Giełdy przy obliczaniu wartości kapitalizacji, o której mowa w § 1 ust. 2, ust. 3, ust. 4 i ust. 4a, uwzględnia wartość praw poboru z akcji danej spółki.
§ 5
Giełda ustala liczbę akcji w wolnym obrocie na podstawie informacji zawartych w prospektach emisyjnych, raportach bieżących i okresowych oraz innych ogólnie dostępnych informacji dotyczących emitentów giełdowych.
Liczbę akcji emitenta w wolnym obrocie stanowi liczba akcji emitenta zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym pomniejszona o:
liczbę akcji będących w posiadaniu akcjonariuszy, z których każdy posiada więcej niż 5% tych akcji lub łącznie z powiązanymi akcjonariuszami, z zastrzeżeniem ust. 3,
liczbę akcji będących w posiadaniu Skarbu Państwa,
liczbę akcji własnych emitenta przeznaczonych do umorzenia,
liczbę akcji imiennych.
3. Za akcje w wolnym obrocie uznaje się również wszystkie akcje spółki:
będące w posiadaniu funduszy inwestycyjnych i emerytalnych,
będące w posiadaniu instytucji finansowych zarządzających aktywami,
objęte programami emisji kwitów depozytowych.
Dla spółek z siedzibą poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, których akcje notowane są również na rynku zagranicznym, akcje w wolnym obrocie stanowią iloczyn liczby akcji określonej zgodnie z ustępami 1 - 3 oraz stosunku obrotów na giełdzie do obrotów na tym rynku zagranicznym.
W przypadku, gdy liczba akcji w wolnym obrocie obliczona zgodnie z ust. 4 jest mniejsza niż mediana liczby akcji zdeponowanych w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych za okres 3 ostatnich miesięcy, za akcje w wolnym obrocie uważa się tę medianę.
W przypadkach wątpliwych Giełda może wystąpić o opinię do Komitetu Indeksów Giełdowych.
§ 6
(pominięty)
§ 7
(pominięty)
§ 8
Po zakończeniu sesji giełdowej w dniu 30 marca 2007 roku Giełda przeprowadzi kwalifikację akcji wszystkich emitentów giełdowych do odpowiednich segmentów rynku regulowanego.
§ 9
Uchwała wchodzi w życie z dniem 30 marca 2007 roku, z wyjątkiem § 5, § 6 i § 7, które wchodzą w życie z dniem 2 kwietnia 2007 roku.
§ 10
Pierwszej kwalifikacji akcji spółek do segmentu LISTA ALERTÓW ze względu na przesłankę, o której mowa w § 1 ust. 4b lit. b), dokonuje się po zakończeniu ostatniej sesji giełdowej we wrześniu 2008 r., na podstawie oceny zmienności kursu akcji emitenta w miesiącu wrześniu 2008 r.
Giełda Papierów Wartościowych - sukcesem polskiej transformacji
Jacek Sochawiceprezes i partnerPricewaterhouseCoopers
Łukasz Koterwastarszy konsultantw zespole ds. rynków kapitałowychPricewaterhouseCoopers
Początki giełdyHistoria rynku giełdowego w Polsce sięga wstecz do roku 1817, kiedy to powstała w Warszawie giełda kupiecka. W latach dwudziestolecia międzywojennego działały w Polsce giełdy m.in. w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Poznaniu oraz Łodzi. 190-letnia historia rynku giełdowego jest warta podkreślenia, gdyż należy on do najstarszych w Europie. Paradoksalnie, długa przerwa w działalności rynku giełdowego spowodowana wojną oraz zmianą ustroju gospodarczego umożliwiła Polsce rozwój rynku nowoczesnego, wykorzystującego obecnie dostępne rozwiązania rozwiniętych giełd europejskich. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA powstała 12 maja 1991 r. Kilka miesięcy wcześniej, w październiku 1990 r. nastąpiło podpisanie umowy między Polską a Francją dotyczącej pomocy w uruchomieniu giełdy. Warto też wspomnieć, że system notowań używany na początku istnienia giełdy pochodził od jej odpowiednika w Lyonie. Własnością Giełdy Papierów Wartościowych jest prawie w 100 proc. Skarb Państwa. Taka struktura właścicielska jest wynikiem braku zainteresowania się działających w tamtym okresie instytucji finansowych. Skarb Państwa niejako musiał być założycielem GPW. Zwracamy na ten fakt uwagę w kontekście mozolnych prac prowadzonych już od kilku lat w celu powrotu do normalności - to jest prywatnej struktury właścicielskiej GPW. Filary rynku kapitałowegoRozwój polskiej giełdy był determinowany przez trzy podstawowe filary budowy polskiego rynku kapitałowego, tj. centralizację obrotu, dematerializację obrotu oraz dostęp do rzetelnej informacji. Centralizacja obrotu oznacza, że obrót na publicznym rynku papierów wartościowych dokonywany jest głównie na rynku regulowanym, tj. GPW oraz CeTO (regulowany rynek pozagiełdowy). Giełda Papierów Wartościowych koncentrując swój obrót w Warszawie, uniknęła konsolidacji, która miała miejsce w innych krajach (Francja, Szwajcaria). Konsolidacja ta miała miejsce w wyniku łączenia się giełd regionalnych w jedną giełdę narodową. Dematerializacja obrotu oznacza, że papiery wartościowe nie mają formy papierowej, czyli prawa papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu i powstają z chwilą zapisania ich na rachunku papierów wartościowych. Wiąże się to przede wszystkim z technicznym ułatwieniem obrotu, zwiększeniem bezpieczeństwa oraz niższym kosztem - zarówno dla domu maklerskiego jak i giełdowego gracza. Dostęp do rzetelnej informacji zapewnia przejrzystość rynku kapitałowego poprzez publikację prospektów emisyjnych oraz raportów okresowych i bieżących. Organizacja obrotu giełdowegoSystem obrotu na GPW jest oparty na zleceniach (ang. order-driven system). Oznacza to, że ceny papierów wartościowych są określane na podstawie zleceń kupna i sprzedaży nadsyłanych przez giełdowych graczy za pośrednictwem domów maklerskich. Do handlu na Giełdzie Papierów Wartościowych uprawnieni są członkowie giełdy, czyli domy maklerskie. Na dzień 15 lutego 2008 r. status członka giełdy posiadało 45 podmiotów, w tym 18 zdalnych członków (z Estonii, Austrii, Niemiec, Węgier, Wielkiej Brytanii, Czech, Szwecji i Francji) oraz 23 instytucje krajowe. Zdalne członkostwo to dla zagranicznych brokerów możliwość bezpośredniego dostępu do systemu na GPW bez konieczności fizycznej obecności w Polsce lub korzystania z pośrednictwa lokalnych brokerów.Domy maklerskie zobowiązane są do wyznaczenia osób upoważnionych w jego imieniu do przekazywania na giełdę, modyfikowania i anulowania zleceń maklerskich. Osoby te to maklerzy giełdowi. W roli katalizatora poprawiającego płynność papierów wartościowych notowanych na giełdzie działają animatorzy rynku. Domy maklerskie, działając jako animator rynku mogą na podstawie odpowiedniej umowy zawartej z GPW składać zlecenia kupna i sprzedaży, poprawiając w ten sposób płynność notowanych akcji. Na podobnej zasadzie działa instytucja animatora emitenta. Zarząd giełdy może zobowiązać emitenta instrumentu finansowego do zawarcia odpowiedniej umowy z animatorem, jeśli uzna, że wymaga tego zapewnienie odpowiedniej płynności notowanych akcji.
Liczba spółek notowanych na giełdach w Europie Środkowo-Wschodniej na dzień 31 stycznia 2008 r. Liczba spółek Liczba spółek Całkowita krajowych zagranicznych liczba spółek notowanych notowanych notowanych na giełdzie na giełdzie na giełdzieGPW S.A. 357 23 380Giełda w Wiedniu 102 17 119Giełda w Pradze 24 8 32Źródło: Federation of European Stock Exchanges
Kapitalizacja największych giełd w Europie Środkowo-Wschodniej na dzień 31 stycznia 2008 r. Kapitalizacja rynku (mln EUR, akcje spółek krajowych)Giełda w Wiedniu 142,5GPW S.A. 123,8Giełda w Pradze 43,0Źródło: Federation of European Stock ExchangesObroty na rynku instrumentów pochodnych na największych rynkach Europy w styczniu 2008 r. Obroty na rynkach
opcji i futures (mln EUR)Eurex (Niemcy / Szwajcaria) 2 694 315Euronext.Liffe (Wielka Brytania, Francja, Holandia, Belgia, Portugalia) 715 076Borsa Italiana 85 511OMX Nornic (Dania, Szwecja, Finlandia, Islandia) 40 450GPW S.A. 10 587Giełda w Wiedniu 854Źródło: Federation of European Stock Exchanges
Pozycja GPW w regionieNajbardziej popularnym instrumentem finansowym notowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych, są akcje. Na koniec stycznia 2008 r. było notowanych 380 akcji (włączając Prawa do akcji oraz Prawa poboru). Oprócz akcji notowane są również obligacje, kontrakty terminowe na indeksy oraz na akcje, opcje na akcje, certyfikaty inwestycyjne, i cieszące się ostatnio coraz większą popularnością produkty strukturyzowane. Pod względem kategorii notowanych instrumentów finansowych GPW nie odbiega od innych nowoczesnych rynków.GPW jest regionalnym liderem w Europie Środkowo-Wschodniej jeśli chodzi o liczbę akcji dopuszczonych do obrotu, liczbę zagranicznych spółek notowanych na rynku, czy obrót kontraktami terminowymi. Pod względem kapitalizacji ustępujemy tylko giełdzie w Wiedniu, ale biorąc pod uwagę stosunek kapitalizacji do wartości PKB oraz nadchodzące oferty prywatyzacyjne, giełda w Warszawie powinna niedługo dogonić odpowiednika z Austrii. Ciekawie wygląda zestawienie wartości obrotów kontraktami terminowymi i akcjami, gdzie nie tylko jesteśmy liderem w naszej części regionu - Giełda Papierów Wartościowych jest liczącym się graczem na rynku europejskim. Wynika to przede wszystkim z popularnego kontraktu terminowego na indeks WIG20.Co dalej?Jest kilka kierunków rozwoju polskiego rynku kapitałowego, gdzie rozwój Giełdy Papierów Wartościowych odgrywa kluczową rolę. Szansy na rozwój giełdy w Warszawie należy upatrywać w regionalnej ekspansji. Polegać ona powinna na nabywaniu pakietów akcji giełd z regionu, wchodzenie w porozumienia z lokalnymi giełdami dotyczące współpracy. Prywatyzacja GPW przez upublicznienie i pozyskanie silnego inwestora branżowego, który byłby zaangażowany kapitałowo w giełdę. Takie rozwiązanie nadałoby GPW charakter rynku ponadkrajowego i pozwoliłoby giełdzie w Warszawie w znacznie większym stopniu przyciągać zarówno spółki jak i inwestorów zagranicznych. Rozwój giełdy powinien być wsparty zmianami w ustawodawstwie zwiększającymi jej atrakcyjność inwestycyjną np. dotyczącymi zniesienia, a przynajmniej złagodzenia działania podatku od zysków kapitałowych, wprowadzenia bodźców do wprowadzania spółek krajowych oraz zagranicznych na GPW.Jest oczywistym, że dużo będzie zależało od determinacji Ministerstwa Skarbu Państwa oraz od przyszłych właścicieli. Prywatyzacja przez upublicznienie jest złożoną kwestią i należy się do niej solidnie przygotować, prowadząc bezpośrednie negocjacje z inwestorami, w tym z inwestorem branżowym. Należy wyraźnie powiedzieć, że jest już najwyższy czas na znalezienie dla GPW wiodącego miejsca w Europie Środkowej. Za kilka lat będzie za późno, albo patrząc nieco optymistyczniej, znacznie trudniej.
HISTORIA I FUNKCJONOWANIE GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W WARSZAWIE
HISTORIA
Pierwsza giełda papierów wartościowych w Polsce otwarta została w Warszawie 12 maja 1817 roku. Sesje odbywały się w godzinach 12.00 - 13.00. W XIX w. przedmiotem handlu na giełdzie warszawskiej były przede wszystkim weksle i obligacje. Handel akcjami rozwinął się na szerszą skalę w drugiej połowie XIX w. W latach między I a II wojną światową giełdy w Polsce działały na podstawie rozporządzenia Prezydenta o organizacji giełd. Oprócz giełdy warszawskiej istniały także giełdy papierów wartościowych w Katowicach, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu i Wilnie. Podstawowe znaczenie miała jednak giełda w Warszawie, na której koncentrowało się 90% obrotów. W 1938 r. na warszawskiej giełdzie notowano 130 papierów: obligacje (państwowe, bankowe, municypalne), listy zastawne oraz akcje. Z chwilą wybuchu II wojny światowej giełda w Warszawie została zamknięta.
Wprawdzie po roku 1945 podjęto próby reaktywowania działalności giełd w Polsce, jednak ich istnienie było nie do pogodzenia z narzuconym systemem gospodarki centralnie planowanej. We wrześniu 1989 r. nowy, niekomunistyczny rząd rozpoczął program zmiany ustroju i odbudowy gospodarki rynkowej. Głównym motorem zmian strukturalnych była prywatyzacja i rozwój rynku kapitałowego. W przeciwieństwie do doswiadczeń innych krajów, gdzie prywatyzacja prowadzona była w ramach istniejącej już struktury instytucji finansowych, w Polsce - równoczenie z prywatyzacją - konieczne było stworzenie niezbędnej infrastruktury rynku kapitałowego. Pięćdziesięcioletnia przerwa w funkcjonowaniu polskiego rynku kapitałowego stworzyła sytuację pustki prawno - instytucjonalnej. Oznaczało to w praktyce brak doświadczeń i wiedzy fachowej, lecz również ogromne możliwości rozwoju. Rozważając kilka alternatywnych rozwiązań, zdecydowano się na bezpośrednie nawiązanie do wzorców zagranicznych rynków kapitałowych, a więc przeniesienie nowoczesnych rozwiązań regulacji prawnych i organizacyjnych. Obserwowana standaryzacja i globalizacja rynków kapitałowych na świecie nie stwarzała większych szans oryginalnym modelom krajowym. Zaletą takiego wyboru było zdecydowane przyspieszenie procesu i przyjęcie od razu rozwiązań docelowych.
Opracowanie szczegółowych procedur nowoczesnego obrotu giełdowego w okresie zaledwie kilku miesięcy było możliwe dzięki pomocy merytorycznej i finansowej Francji, a konkretnie Spółki Giełd Francuskich (Société de Bourses Françaises) i Centralnego Depozytu SICOVAM. Niezmiernie ważnym elementem powstającego rynku kapitałowego była regulacja prawna, którą należało opracować od początku. Pierwsza wersja projektu ustawy regulującej publiczny obrót papierami wartościowymi została opracowana w lipcu 1990 r. W dniu 22 marca 1991 r. Sejm uchwalił ustawę Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych. Powstały w ten sposób podstawy prawne głównych instytucji rynku kapitałowego: domów maklerskich, giełdy, funduszy powierniczych, jak również Komisji Papierów Wartościowych jako organu administracji rządowej kontrolującego i promującego rynek papierów wartościowych. W odniesieniu do giełdy ustawa ta określiła, że instytucja ta powinna zapewniać:
koncentrację podaży i popytu na papiery wartościowe dopuszczone do obrotu giełdowego w celu kształtowania powszechnego kursu•
bezpieczny i sprawny przebieg transakcji i rozliczeń•
upowszechnianie jednolitych informacji umożliwiających ocenę• aktualnej wartości papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu giełdowego
W niecały miesiąc po uchwaleniu przez Sejm Prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych, dnia 12 kwietnia 1991 r., Minister Przekształceń Własnościowych i Minister Finansów reprezentujący Skarb Państwa podpisali akt założycielski Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Cztery dni później, 16 kwietnia odbyła się pierwsza sesja giełdowa z udziałem 7 domów maklerskich, na której notowano akcje 5 spółek. Wpłynęło wówczas 112 zleceń kupna i sprzedaży, a łączny obrót giełdy wyniósł 1.990 zł (2 tys. US$).
Uznanie zastosowanych w Polsce rozwiązań znalazło swój wyraz w przyjęciu w grudniu 1991 roku Giełdy Papierów Wartościowych w poczet członków korespondentów Światowej Federacji Giełd (World Federation of Exchanges). W październiku 1994 r. polska giełda została pełnym członkiem tej organizacji, grupującej wszystkie najważniejsze giełdy świata. Zadaniem WFE jest koordynacja współpracy między giełdami poszczególnych krajów, wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań, ujednolicanie standardów i poszerzanie zasięgu transakcji międzynarodowych. Od 1992 r. giełda warszawska jest również członkiem korespondentem Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych (FESE), a od 1 czerwca 2004 r. pełnoprawnym członkiem Federacji.
Ważne daty w historii GPW
rok 1990
16.10 podpisanie umowy o współpracy między Polską a Francją w celu uruchomienia giełdy papierów wartościowych w Warszawie
rok 1991
12.04 podpisanie aktu założycielskiego spółki akcyjnej Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA
16.04 pierwsza sesja giełdowa; notowano spółki: Tonsil, Próchnik, Krosno, Kable, Exbud; sesje odbywają się raz w tygodniu
10.07 rozpoczęcie działania informatycznego systemu ewidencyjnego
16.07 wprowadzenie dodatkowej oferty specjalisty (dogrywki)
1.08 wprowadzenie komputerowego systemu rozliczeń
3.09 pierwszy numer biuletynu giełdowego " Ceduła GiełdyWarszawskiej"
3.12 przyjęcie GPW jako członka korespondenta do Światowej Federacji Giełd (World Federation of Exchanges)
rok 1992
9.01 wprowadzenie drugiej sesji giełdowej w tygodniu
28.01 instalacja pierwszych terminali giełdowych w biurach członków giełdy
23.04 obsługa sesji giełdowej przez system komputerowy IBM AS/400
26.05 przeprowadzenie po raz pierwszy obsługi wypłat dywidendy
15.06 rozpoczęcie notowań obligacji Skarbu Państwa w systemie ciągłym
18.08 uruchomienie serwisu elektronicznego informacji giełdowych KING
1.09 pierwsze notowanie obligacji Skarbu Państwa w systemie kursu jednolitego
rok 1993
4.01 wprowadzenie trzeciej sesji giełdowej w tygodniu
22.04 uruchomienie rynku równoległego
1.05 zmiana cyklu rozliczeń z T+5 na T+3
9.06 przeprowadzenie po raz pierwszy podziału wartości nominalnej akcji
5.07 komputeryzacja obsługi dogrywki, składanie zleceń na dogrywce z terminali giełdowych
15.07 rozpoczęcie przekazywania wyników notowań do telegazety
rok 1994
10.02 pierwsze notowanie praw poboru z akcji notowanych na giełdzie
1.03 dokonanie pierwszego przydziału akcji nowej emisji w drodze publicznej subskrypcji
8.03 maksymalna wartość indeksu giełdowego WIG (20 760,3)
16.04 wprowadzenie indeksu cenowego WIG20
1.06 rozpoczęcie transmisji dogrywki w czasie rzeczywistym w telegazecie
1.07 wprowadzenie czwartej sesji giełdowej w tygodniu
3.10 wprowadzenie piątej sesji giełdowej w tygodniu
10.10 przyjęcie GPW jako członka do FIBV
7.11 wyodrębnienie Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych; KDPW funkcjonuje jako spółka akcyjna będąca własnością GPW i Skarbu Państwa
rok 1995
3.01 wprowadzenie indeksu rynku równoległego WIRR (Warszawski Indeks Rynku Równoległego)
25.01 pierwsze posiedzenie Komitetu Koordynacyjnego Nowego Systemu Giełdowego
20.04 rozpoczęcie notowań ciągłych z wykorzystaniem komputera IBM AS/400 i terminali giełdowych
17.05 pierwsze publiczne wezwanie do zapisywania się na sprzedaż akcji notowanych na GPW
12-14.10 Pierwsze Polskie Forum Inwestycji Kapitałowych "Twoje Pieniądze" - zorganizowane przez GPW targi połączone z debatami publicznymi
18.12 wprowadzenie dogrywki dwustronnej
rok 1996
15.02 pierwszy numer Biuletynu Miesięcznego GPW
6.05 kapitalizacja Giełdy osiąga 20 mld zł
8.07 wprowadzenie do notowań ciągłych akcji pierwszych pięciu spółek
15.07 rozpoczęcie notowań świadectw udziałowych NFI w systemie kursu jednolitego
12.08 rozpoczęcie notowań ciągłych świadectw udziałowych NFI
1.10 uruchomienie komercyjnego systemu dystrybucji danych giełdowych w czasie rzeczywistym
10-12.10 Drugie Forum Inwestycji Kapitałowych "Twoje Pieniądze", zorganizowane przez GPW, Związek Banków Polskich oraz Polską Izbę Ubezpieczeń
20.12 rozesłanie zapytania ofertowego o dostawę nowego systemu giełdowego
rok 1997
3.02 rozpoczęcie publikacji indeksu WIG20 w czasie notowań ciągłych, tysięczna sesja na GPW
12.02 kapitalizacja GPW osiąga 10 mld USD rekordowy dzienny obrót - 953,8 mln zł (łącznie z transakcjami pakietowymi)
20.02 pierwsza spółka na rynku wolnym (Elpo)
1.04 informacje giełdowe w czasie rzeczywistym w serwisie Reuters`a
12.05 180 rocznica założenia pierwszej giełdy w Warszawie
21.05 setna spółka na GPW maj liczba rachunków inwestycyjnych przekracza 1 milion
12.06 pierwsze notowanie akcji 15 Narodowych Funduszy Inwestycyjnych rozpoczęcie publikacji indeksu NIF
1.07 rozpoczęcie notowań ciągłych akcji NFI oraz publikacji indeksu NIF w czasie notowań ciągłych
10.07 kapitalizacja Giełdy osiąga 40 mld zł
25.07 podpisanie listu intencyjnego między GPW a giełdą SBF w Paryżu w sprawie dostawy nowego systemu giełdowego
16-18.10 Trzecie Polskie Forum Kapitałowo-Finansowe "Twoje Pieniądze"
rok 1998
16.01 uruchomienie rynku instrumentów pochodnych - kontrakty terminowe na indeks WIG20
9.03 wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych warrantów (na indeks NIF oraz akcje spółki Elektrim)
11.03 indeks WIG osiąga najwyższy poziom w 1998 roku - 18.582,7 pkt
25.03 rozpoczęcie budowy nowej siedziby Giełdy
30.06 pierwsze notowanie największego banku na Giełdzie - Pekao SA
4.08 pierwsze notowanie praw do nowych akcji (na akcje BRE)
21.08 podpisanie umowy z SBF Paris Bourse oraz firmą Euronext na dostawę nowego systemu giełdowego
15.09 przyjęcie GPW jako członka afiliowanego IOSCO (Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych)
21.09 rozpoczęcie podawania wartości indeksu średnich spółek MIDWIG
25.09 wprowadzenie do obrotu kontraktów terminowych na kurs USD
15-17.10 Czwarte Polskie Forum Kapitałowo-Finansowe "Twoje Pieniądze"
18.11 pierwsze notowanie na Giełdzie TPSA - największej firmy na GPW Kapitalizacja Giełdy przekroczyła 20 mld USD
28.12 ostatnie notowanie powszechnych świadectw udziałowych
rok 1999
11.01 Dwusetna spółka na GPW (Skotan).
26.03 Rozpoczęcie publikowania subindeksów sektorowych.
31.05 Rozpoczęcie obrotu kontraktami terminowymi na kurs euro
maj Inauguracja pierwszych "Szkół Giełdowych" - zorganizowanych przez GPW kursów dla początkujących inwestorów
4.06 Uzyskanie przez Giełdę statusu członka stowarzyszonego Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych (FESE)
11.06 Kapitalizacja Giełdy przekroczyła 100 mld zł
12 i 16.07 Podpisanie porozumienia o współpracy i wymianie informacji z giełdą w Londynie oraz giełdą w Paryżu
rok 2000
luty Początek udostępniania przez dystrybutorów serwisów giełdowych danych w czasie rzeczywistym w Internecie.
5.04 Pierwsze notowanie na giełdzie obligacji korporacyjnych (emitent: Centrum Leasingu i Finansów Clif SA)
28.04 Utworzenie Segmentu Innowacyjnych Technologii SiTech przeznaczonego (niezależnie od rynku notowań) dla spółek zaliczonych do sektora telekomunikacja - informatyka i spółek, których przedmiotem działalności jest produkcja i usługi z wykorzystaniem innowacyjnych technologii.
19.05 Wprowadzenie indeksu TechWIG Warszawskiego Indeksu Segmentu Innowacyjnych Technologii
25.05 Wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych certyfikatów inwestycyjnych (emitent: Skarbiec - Gwarancja 2002 Zamknięty Fundusz Inwestycyjny).
17.11 Uruchomienie Nowego Systemu Giełdowego Warset
rok 2001
22.01 Wprowadzenie do obrotu giełdowego pierwszych kontraktów terminowych na akcje spółek: TPSA, ELEKTRIM, PKN ORLEN.
07.02 Dwutysięczna sesja giełdowa.
16.04 X rocznica powstania Giełdy Papierów Wartościowych.
9.08 Podpisanie porozumienia o współpracy z Narodową Giełdą Litewską.
24.09 Giełdowy debiut warrantów typu amerykańskiego.
22.10 Wprowadzenie do obrotu kontraktów terminowych na akcje kolejnych pięciu spółek: Agory, KGHM, PEKAO S.A., BRE i PROKOM.
26.11 Debiut jednostek indeksowych na indeks WIG20 (MiniWIG20).
rok 2002
08.02 Podpisanie z Euronext umowy o wzajemnym członkostwie.
18.02 Pierwsze notowanie kontraktów terminowych na MIDWIG.
25.04. Pierwsze notowanie obligacji zamiennych na akcje ComArch na GPW
06.05 Rozpoczęcie oznaczania akcji, które spełniają wymogi dla pożyczek papierów wartościowych (tzw. "krótka sprzedaż")
rok 2003
27.05 Pierwsze notowanie praw pierwszeństwa (Netia)
1.09 Wprowadzenie dogrywki na zamknięcie notowań ciągłych
22.09 Debiut opcji na indeks WIG20
14.10 Debiut pierwszej spółki zagranicznej na GPW - Banku Austria Creditanstalt AG
rok 2004
1.05 Nowy podział rynków notowań na urzędowy i nieurzędowy
3.06 Giełda pełnoprawnym członkiem FESE
10.11 Najwyższy w historii GPW obrot akcjami na sesji: 3,27 mld zł
15.12 Przyjęcie przez Radę i Zarząd Giełdy dokumentu "Dobre praktyki w spółkach publicznych 2005"
rok 2005
14.02 Debiut kontraktów terminowych na obligacje skarbowe
11.07 Rozpoczęcie działania przez pierwszego zdalnego członka giełdy (Fischer Partners Fondkommission AB)
3.10 Nowy harmonogram sesji
6.10 Najwyższy w historii GPW wolumen obrotu kontraktami terminowymi na sesji: 54.877 sztuk
17.10 Debiut opcji na akcje spółek
24.10 Wejście w życie nowych ustaw regulujących funkcjonowanie rynku kapitałowego
31.12 Zaprzestanie obliczania indeksu NIF
rok 2006
23.02 wprowadzenie dodatkowego mechanizmu ograniczeń wahań kursów, tzw. widełki dynamiczne
25.08 debiut giełdowy produktów strukturyzowanych (emitent Deutsche Bank z Londynu)
25.10 debiut spółka ČEZ na GPW, największej (w dniu debiutu) spółki Europy �rodkowo-Wschodniej
06.11 podpisanie umowy z pierwszym uczestnikiem programu WSE IPO Partner, ukraińskim domem maklerskim E-volution Capital z Kijowa
rok 2007
18-19.01 Central&Eastern European Market Forum - pierwsze międzynarodowe forum giełdowe z udziałem giełd, spółek i inwestorów z regionu CEE
26.02 Pierwsze Forum Informacji o Spółkach Międzynarodowych
1.03 Nowa metodologia obliczania indeksów giełdowych i wprowadzenie nowych indeksów: nWIG40 i sWIG80
1.03 Nowa segmentacvja rynku regulowanego: segmenty 5 Plus, 50 Plus, 250 Plus
FUNKCJONOWANIE
Najwyższym organem Giełdy jest Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Giełdy. Prawo do udziału w walnym zgromadzeniu mają wszyscy akcjonariusze Giełdy. Do kompetencji walnego zgromadzenia należy m.in. dokonywanie zmian w Statucie oraz wybór członków Rady Giełdy.
Dwunastoosobowa Rada Giełdy nadzoruje działalność Giełdy, decyduje o nadaniu lub cofnięciu statusu członka giełdy. Rada Giełdy składa się z przedstawicieli banków, domów maklerskich, instytucji finansowych, izb gospodarczych i emitentów.
Zarząd Giełdy kieruje bieżącą działalnością Giełdy, dopuszcza do obrotu giełdowego papiery wartościowe, określa zasady wprowadzania papierów wartościowych do obrotu, nadzoruje działalność maklerów giełdowych i członków giełdy w zakresie obrotu giełdowego.
Zarząd Giełdy składa się z 4 osób. Pracami Zarządu kieruje Prezes Zarządu wybrany przez Walne Zgromadzenie.
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie działa w oparciu o ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.:
o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów• finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych ("ustawa o ofercie i spółkach);
o obrocie instrumentami finansowymi ("ustawa o obrocie");•
o nadzorze nad rynkiem kapitałowym ("ustawa o nadzorze").•
Tradycje rynku kapitałowego w Polsce sięgają roku 1817, kiedy to powołano do działania pierwszą w Warszawie Giełdę Kupiecką. Swoją działalność w obecnej formie Giełda rozpoczęła w dniu 16 kwietnia 1991 r., od początku organizując obrót papierami wartościowymi w formie elektronicznej.
Giełda Papierów Wartościowych jest spółką akcyjną powołaną przez Skarb Państwa. Kapitał zakładowy spółki wynosi 41.972.000 złotych i jest podzielony na 59.960 akcji imiennych. Na koniec 2005 jej akcjonariuszami było 38 podmiotów, w tym: banki, domy maklerskie, spółka giełdowa oraz Skarb Państwa. Akcje będące w posiadaniu Skarbu Państwa stanowiły 98,81% kapitału zakładowego.
Zadaniem GPW jest organizacja obrotu instrumentami finansowymi. Giełda zapewnia koncentrację w jednym miejscu i czasie ofert kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia kursu i realizacji transakcji.
Obowiązujący na Giełdzie Warszawskiej system obrotu charakteryzuje się tym, że kursy poszczególnych instrumentów finansowych ustalane są w oparciu o zlecenia kupujących i sprzedających, stąd też zwany jest on rynkiem kierowanym zleceniami. Oznacza to, że w celu ustalenia ceny instrumentu sporządza się zestawienie zleceń zawierających dyspozycje kupna i sprzedaży. Kojarzenia tych zleceń dokonuje się według ściśle określonych zasad, zaś realizacja transakcji odbywa się w trakcie sesji giełdowych. Dla poprawienia płynności notowanych instrumentów, członkowie giełdy lub inne instytucje finansowe mogą pełnić funkcję animatora rynku, składając (na podstawie odpowiedniej umowy z Giełdą) zlecenia kupna lub sprzedaży danego instrumentu na własny rachunek.
Przedmiotem handlu na Giełdzie są papiery wartościowe: akcje, obligacje, prawa poboru, prawa do akcji, certyfikaty inwestycyjne oraz instrumenty pochodne: kontrakty terminowe, opcje, jednostki indeksowe.
Płynność rynku
Mało kto wie, że światowy rynek złota jest bardzo płynny. Oznacza to, że obroty są duże, a złoty kruszec często zmienia właściciela. Można całą tą sytuację porównać z giełdą papierów wartościowych NYSE w Nowym Jorku. Otóż wartość obrotów tej giełdy równa jest jej kapitalizacji, czyli równa wartości wszystkich notowanych akcji. Na rynku złota natomiast obroty są znacznie większe. Szacuje się, że roczne obroty są 3 - 4 razy większe niż wartość wszystkich zasobów tego metalu, które dodatkowo stale się powiększają. Obecnie zasoby złota oblicza się na 150 tysięcy ton, podczas gdy roczne wydobycie na świecie nie przekracza 2,5 tysiąca ton. Z około 900 kopalń pracujących pełną parą, na wszystkich kontynentach, najbardziej wydajne są te z Republiki Południowej Afryki, Australii i USA.
Największe obroty osiąga rynek w Londynie, gdzie dwa razy w ciągu dnia jest wyznaczana cena złota. Dlatego też cenami z tamtejszej giełdy kierujemy się przy ustalaniu cen na nasze sztabki. Ważne są też giełdy w Nowym Jorku i Zurychu. Nieco mniejsze znaczenie mają lokalne rynki, takie jak: Stambuł, Dubaj, Singapur, Hongkong i Tokio.
Złoto to nie tylko lokata kapitału. Jest wykorzystywany przez jubilerów do wyrobu ozdób. Rynek jubilerski rozwija od wielu już dziesiątek lat. Ustala się, że blisko 70% rynku złota to zapotrzebowanie jubilerskie. Zawartość złota w gotowym wyrobie jest określana w karatach. Czyste złoto to 24 karaty (próba 1000). Żeby było trwałe, jubilerzy muszą je utwardzić stopami z miedzią lub srebrem. Sporo złota potrzebują dentyści, przemysł lotniczy i elektroniczny.
Cena złota podawana jest w dolarach za uncję. Efektywność Waszej inwestycji w ten kruszec zależy więc nie tylko od ceny złota w Londynie, ale i od kursu naszego złotego względem dolara, bo wartość Waszych portfeli obliczamy oczywiście w złotówkach.
Kapitalizacja spółki (ang. company's capitalisation) - mianem kapitalizacji spółki określa się rynkową wartość jej kapitału, wyliczoną jako iloczyn akcji danej spółki przez ich cenę rynkową.
2