ZASADY BHP
Do podstawowych warunków bezpieczeństwa pracy przy obsłudze urządzeń elektroleczniczych należy zaliczyć:
Prawidłową konstrukcję aparatów i ich dostosowanie do warunków występujących w miejscu pracy. W szczególności konieczne jest dostatecznie odległe usytuowanie aparatów elektronicznych od instalacji wodno - kanalizacyjnej oraz instalacji centralnego ogrzewania, w celu wykluczenia możliwości porażenia osoby obsługującej. Warto także pamiętać, aby aparatów elektromedycznych nie ustawiać zbyt blisko siebie.
Utrzymywanie urządzeń sieciowych i aparatury w dobrym stanie technicznym.
Właściwą obsługę przez wykwalifikowanych pracowników medycznych.
Do wymienionych warunków bezpieczeństwa dodać należy środki organizacyjne, takie jak: obowiązek szkolenia na stanowisku pracy w zakresie bezpieczeństwa oraz właściwej obsługi danego urządzenia, zapewnienie sprzętu ochronnego oraz w razie potrzeby umieszczenie ostrzeżeń wizualnych.
Rehabilitacja jest, zgodnie z definicją WHO, procesem skoordynowanego działania medycznego, socjalnego, szkoleniowego i zawodowego, którego celem jest przywrócenie jednostce możliwie największej sprawności i udoskonalenie jakości jej życia.
FIZJOTERAPIA:
1. FIZYKOTERAPIA
2. KINEZYTERAPIA
3. MASAŻ
FIZYKOTERAPIA - jedna z form fizjoterapii i część medycyny fizykalnej, w której na organizm oddziałuje się rozmaitymi bodźcami fizycznymi, pobieranymi z natury (Słońce, borowina) lub wytwarzanymi specjalnymi urządzeniami (krioterapia, prądy różnego rodzaju).
KINEZYTERAPIA - (gr. kinesis - ruch) - leczenie ruchem, gimnastyka lecznicza. Podstawą tej dziedziny fizjoterapii są ćwiczenia ruchowe. Ruch staje się środkiem leczniczym, mającym wpływ na cały organizm. Zadaniem kinezyterapii jest maksymalne usunięcie niesprawności fizycznej i przygotowanie do dalszej rehabilitacji, np. społecznej.
Odczyn progowy - jest najmniejszym stwierdzalnym odczynem.
Zwiększenie natężenia danego czynnika lub wydłużenie czasu jego działania nasila odczyn tkanki.
Stopień odczynu zależy również od wrażliwości tkanki na daną postać energii.
Mechanizmy działania zabiegów fizykoterapeutycznych:
1. Miejscowe:
W skórze i odpowiednio w błonach śluzowych
· Zmiany naczynioruchowe;
· Zmiany przepuszczalności ścian naczyń;
· Zwiększenie dostaw tlenu, substratów energetycznych, czynnościowych;
· Zwiększenie wydalania odpadowych produktów przemiany materii;
· Uwolnienie hormonów tkankowych;
· Zmiany pobudliwości zakończeń nerwowych;
· Pobudzenie receptorów;
· Wywołanie odruchów aksonowych i rdzeniowych;
· Zmiana funkcji gruczołów potowych i łojowych;
· Przyspieszenie procesów przemiany materii;
W mięśniach
· Zmiana ukrwienia;
· Zwiększenie dostaw tlenu, substratów energetycznych;
· Zwiększenie wydalania odpadowych produktów przemiany materii;
· Przyspieszenie przemiany materii;
· Zmiana napięcia i kurczliwości;
· Wywołanie skurczów;
2. Ogólne (na drodze humoralnej i nerwowej):
· Zmiana i usprawnienie funkcji poszczególnych układów, narządów;
· Poprawa wydolności ogólnej i odpornościowej;
· Usprawnienie procesów adaptacji i jej rozwój;
· W przypadku kuracji pitnych i kąpieli w wodach leczniczych oraz inhalacji działanie substytucyjne lub swoiste składników.
ŁUK ODRUCHOWY, czyli droga, po jakiej przebiega impuls od receptora do efektora, składa się zawsze z pięciu elementów:
Receptora
Drogi dośrodkowej
Ośrodka ruchu
Drogi odśrodkowej
Efektora.
TERMOTERAPIA
Termoterapia jest to leczenie za pomocą:
1. Ciepła
2. Zimna
CIEPŁOLECZNICTWO
Leczenie ciepłem, czyli ciepłolecznictwo, polega na dostarczeniu do ustroju energii cieplnej, głównie drogą przewodzenia i przenoszenia.
WYMIANA CIEPŁA
Wymianą ciepła nazywa się przenoszenie energii cieplnej z jednego ciała do drugiego lub z jednej części tego ciała do innej.
Ilość przeniesionej energii nazywa się ilością ciepła i wyraża w dżulach lub kaloriach
Wyrównanie może zachodzić drogą:
Przewodzenia
Przenoszenia przez konwekcję
Promieniowania
Przewodzenie ciepła polega na wyrównaniu energii kinetycznej cząstek w wyniku ich bezpośredniego zderzenia. Ten mechanizm wymiany cieplnej jest najbardziej charakterystyczny dla ciał stałych
Przenoszenie ciepła. Dla gazów i cieczy charakterystyczny jest mechanizm wymiany ciepła przez przenoszenie czyli konwekcję. Polega on na ruchu części środowiska gazowego lub ciekłego o różnych temperaturach, powstałym w wyniku zmniejszenia gęstości części środowiska o wyższej temperaturze, które jako lżejsze unosi się ku górze.
Wpływ bodźców cieplnych na organizm zależy od następujących czynników:
Natężenia bodźca;
Okoliczności fizycznych towarzyszących oddziaływaniu ciepła;
Możliwości termoregulacyjnych ustroju;
Czasu działania bodźca;
Zmiany natężenia bodźca w czasie;
Powierzchni ciała, na którą działa bodziec cieplny;
Właściwości fizycznych środowiska wchodzącego w bezpośredni kontakt ze skórą.
WPŁYW CIEPŁA NA ORGANIZM LUDZKI
Ciepło korzystnie wpływa m. in. na:
1.Układ sercowo - naczyniowy
Naprzemienny skurcz i rozkurcz naczyń krwionośnych znacznie poprawia ich elastyczność
Krew sprawnie krąży po organizmie
Poszczególne narządy są lepiej ukrwione
Serce otrzymuje dostateczną ilość krwi
2. Układ oddechowy
Dzięki zwiększonemu dopływowi krwi do płuc wzrasta zapotrzebowanie na tlen
Powoduje to przyspieszenie i pogłębienie oddechu
3. Czynność wydzielniczą nerek
Lepsze dokrwienie i dotlenienie organizmu
Sprawniejsze usuwanie zbędnych produktów przemiany materii
Wpływa na całą gospodarkę wodno - elektrolitową
4. Układ mięśniowy
Obniżenie napięcia mięśni
Szybszy przepływ krwi
Przyczynia się do szybszego usuwania metabolitów
Włókna mięśniowe stają się elastyczne, co prowadzi do obniżenia ich napięcia i sprawniejszej pracy
5. Zmniejszenie pobudliwości nerwowej oraz wrażliwości receptorowej, przez co działa uspokajająco i przeciwbólowo.
6. Czynności wydzielnicze wielu gruczołów (szczególnie potowych).
7. Przyspieszenie przemiany materii.
ZABIEGI CIEPŁOLECZNICZE
Łaźnia sucha szafkowa
Łaźnia sucha rzymska
Sauna
Zabiegi cieplne przy użyciu parafango
Miejscowe zabiegi ciepłolecznicze
WSKAZANIA:
Porażenie nerwów
Rwa kulszowa i ramienna
Zmiany zwyrodnieniowe kregosłupa i stawów
Nerwobóle
Przykurcze kostno - stawowe
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
Zesztywniejące zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK)
PRZECIWWSKAZANIA:
Ostre stany zapalne
Obrzęki i krwiaki
Świeże złamania
Odwapnienia
Zaburzenia krążenia
Zaburzenia czucia
Gruźlica
ZIMNOLECZNICTWO
Zimnolecznictwo polega na obniżaniu temperatury tkanek.
WPŁYW ZIMNA NA ORGANIZM
I. FAZA
Skóra jest blada
Występuje skurcz naczyń krwionośnych
Zmniejszenie przepływu krwi
Ograniczenie oddawania ciepłą otoczeniu
Zmniejszenie przemiany materii miejscowej
Zmniejszenie przewodnictwa nerwowego
Zmniejszenie uwalniania mediatorów bólu i zapalenia
Zwiększenie ciśnienia tętniczego i żylnego krwi
Zwiększenie napięcia mięsni szkieletowych
II. FAZA
Skóra przybiera barwę różową z powodu zwiększonego ukrwienia
Występuje rozszerzenie naczyń krwionośnych
Zwiększenie przepływu krwi
Zwiększenie przemiany materii
Zmniejszenie napięcia mięśniowego
Spadek ciśnienia tętniczego i żylnego krwi
FALE LEWISA
To zjawisko przystosowawcze polega na okresowym zwężaniu i rozszerzaniu się naczyń powierzchownych.
DZIAŁANIE ZIMNA
Zimno ma działanie:
Przeciwbólowe
Przeciwzapalne
Przeciwobrzękowe
Zmniejszające napięcie mięśni
Poprawa drenażu limfatycznego i żylnego
WSKAZANIA DO KRIOTERAPII
Stany pourazowe
Ostre stany zapalne
Obrzęki i krwiaki
Skręcenia, zwichnięcia i stłuczenia
Świeże złamania
Stany po zabiegach operacyjnych
Stany po urazach kręgosłupa
Ostre stany zapalne nerwów
Dyskopatia
Oparzenia
Obrzęk limfatyczny kończyny górnej po zabiegach chirurgicznych.
PRZECIWWSKAZANIA DO KRIOTERAPII
Nadwrażliwość na zimno
Otwarte rany i owrzodzenia
Odmrożenia
Niedokrwistość
Zapalenie pęcherza moczowego i nerek
Choroby układu krążenia
Zaburzenia troficzne
Zaburzenia czucia
Nowotwory
Znaczna potliwość
WODOLECZNICTWO
Istnieje kilka skal odczuwania przez człowieka temperatury wody:
Woda zimna (8 - 20st.C);
Woda chłodna (21 - 27st.C);
Woda letnia (28 - 33st.C);
Woda ciepła (34 - 37st.C);
Woda gorąca (38 - 42st.C).
Strefa komfortu cieplnego nazwano zakres temperatury, w którym nie odczuwa się ani ciepła, ani zimna.
WSKAZANIA DO ZABIEGÓW WODOLECZNICZYCH
Leczenie nerwic
Leczenie stanów wyczerpania psychicznego
Nerwobóle, gościec stawowy i tkanek miękkich
Przewlekłe schorzenia układu oddechowego
Zaburzenia ukrwienia obwodowego
Przykurcze stawowe i mięśniowe
Wzmożone napięcie mięśniowe
PRZECIWWSKAZANIA DO ZABIEGÓW WODOLECZNICZYCH
Niewydolność krążeniowa
Choroba nadciśnieniowa
Choroba wieńcowa
Padaczka
Stany wyniszczenia
Zapalenie nerwów
Ostre stadia choroby
Zaawansowana nerwica serca
ŚWIATŁOLECZNICTWO
ŚWIATŁOLECZNICTWO - jest działem fizykoterapii, w którym wykorzystuje się promieniowanie podczerwone, widzialne oraz nadfioletowe.
Dzieli się na:
PROMIENIOWANIE PODCZERWONE
PROMIENIOWANIE ULTRAFIOLETOWE
PROMIENIOWANIE SŁONECZNE
Podstawy fizyczne i biologiczne
Promieniowanie podczerwone
Jest promieniowaniem niewidzialnym, umiejscowionym w widmie promieniowania elektromagnetycznego między czerwienią widma światła widzialnego a mikrofalami.
Jest ono emitowane przez rozgrzane ciała.
W lecznictwie wykorzystuje się promieniowanie podczerwone o długości fali od 770 do 15 000 nm.
Promieniowanie widzialne
jest promieniowaniem o długości fali od 400 do 760 nm, wywołującym u ludzi i zwierząt wrażenia świetlne.
W widmie promieniowania elektromagnetycznego jest ono umiejscowione między promieniowaniem nadfioletowym (ultrafioletowym) a promieniowaniem podczerwonym.
Promieniowanie nadfioletowe
Jest promieniowaniem niewidzialnym o długości fali od 100 do 400 nm.
W widmie promieniowania elektromagnetycznego umiejscowione jest ono bezpośrednio za obszarem fioletu widma widzialnego.
Do celów leczniczych stosuje się promieniowanie nadfioletowe o długości fali od 200 do 380 nm.
Promieniowanie podczerwone długofalowe wnika na małą głębokość, promieniowanie zaś podczerwone krótkofalowe i promieniowanie widzialne przenika niemal do tkanki podskórnej.
Promieniowanie nadfioletowe zostaje pochłonięte głównie w naskórku, może ono jednak przenikać do skóry właściwej.
PROMIENIOWANIE PODCZERWONE
Prawo Dastre - Morata określa zachowanie się naczyń krwionośnych pod wpływem ciepła lub zimna.
Rumień cieplny w odróżnieniu od rumienia fotochemicznego wykazuje kilka charakterystycznych cech, a mianowicie:
Występuje on w trakcie naświetlania, a jego nasilenie wzrasta w miarę czasu oddziaływania promieni podczerwonych;
Zaczerwienienie skóry jest nierównomierne i plamiste w wyniku rozszerzenia głębiej położonych naczyń krwionośnych skóry;
Zanika on po pewnym, niedługim czasie od zakończenia naświetlania.
Czas utrzymywania się rumienia zależy od dawki promieniowania podczerwonego.
LAMPA SOLLUX
FILTR CZERWONY przepuszcza promienie czerwone widzialne i podczerwone.
Stosuje się go w stanach zapalnych tkanek miękkich, w celu przyspieszenia resorpcji wysięków, w uszkodzeniach skóry i źle gojących się ranach, w mięśniobólach, a także do neutralizacji promieni ultrafioletowych w razie ich przedawkowania, w leczeniu odczynów skóry po terapii promieniami rengenowskimi, w celu zmniejszenia napięcia mięśni przed zabiegami kinezyterapeutycznymi lub masażem.
FILTR NIEBIESKI lub fioletowy przepuszcza promienie niebieskie, natomiast ogranicza podczerwone (cieplne).
Promienie przepuszczalne przez ten filtr wykazują działanie przeciwbólowe i uspokajające oraz powodują obkurczenie naczyń krwionośnych. Filtr niebieski lub fioletowy stosuje się w nerwobólach, stanach pourazowych, odmrożeniach, przeczulicy i zaburzeniach naczynioruchowych.
WSKAZANIA
Promienie podczerwone stosuje się w leczeniu:
Przewlekłych i podostrych stanów zapalnych tkanek miękkich
Przewlekłe i podostre stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych
Trudno gojące się rany i uszkodzenia skóry
Nerwobóle
Mięśniobóle
Stany po urazach narządu ruchu
Odmrożenia
Przeczulica
Oparzenia na skutek przedawkowania promieni ultrafioletowych lub rentgenowskich.
Naświetlania promieniami podczerwonymi można stosować jako zabieg wstępny masażem oraz kinezyterapią.
PRZECIWWSKAZANIA
Do przeciwwskazań do stosowania promieni podczerwonych zaliczamy:
Ostry stan zapalny skóry i tkanek miękkich
Skłonność do krwawień
Gorączka
Żylaki
Niewydolność krążenia
Zaburzenia w ukrwieniu obwodowych części kończyn
Czynna gruźlica płuc
Stan ogólnego wyniszczenia organizmu.
PROMIENIOWANIE NADFIOLETOWE
Ogólnie przyjęty podział promieniowania nadfioletowego jest uwarunkowany jego działaniem biologicznym. W podziale tym wyróżnia się trzy obszary, a mianowicie:
Obszar A - o długości fali od 400 do 315 nm,
Obszar B - o długości fali od 315 do 280 nm,
Obszar C - o długości fali od 280 do 200 nm.
RUMIENIEM FOTOCHEMICZNYM nazywa się odczyn skóry na działanie promieni nadfioletowych, wyrażający się jej zaczerwienieniem w wyniku rozszerzenia naczyń krwionośnych.
Rumień fotochemiczny cechuje charakterystyczny rozwój, zwany inaczej ewolucją, w którym wyróżnia się następujące fazy:
Okres utajenia, trwający od 1 do 6 godzin,
Okres narastania rumienia, obejmujący czas od wystąpienia pierwszych objawów rozszerzenia naczyń krwionośnych do osiągnięcia maksymalnego nasilenia rumienia, które występuje w 6 do 24 godzin od ekspozycji, w zależności od dawki promieniowania UV'
Okres ustępowania rumienia, którego czas trwania jest również uzależniony od dawki promieniowania; po słabych dawkach trwa od kilka godzin, a po dużych - nawet kilka dni.
Rumień fotochemiczny a rumień cieplny
Rumień fotochemiczny wykazuje wiele charakterystycznych cech, odróżniających go od rumienia cieplnego, występującego w skórze po naświetlaniu promieniami podczerwonymi. Rumień cieplny występuje w czasie napromieniowania, podczas gdy rumień fotochemiczny wykazuje ewolucję (okres utajenia, okres narastania i ustępowania rumienia). Istnieją również zasadnicze różnice w wyglądzie. Rumień cieplny ma wygląd plamisty o odcieniu czerwonym, podczas gdy rumień fotochemiczny jest jednolity o kolorze jasnoróżowym, karminowym, a nawet sinym; nasilenie zaczerwienienia skóry zależy od stopnia odczynu. Ścisłe ograniczenie rumienia fotochemicznego do powierzchni skóry poddanej naświetlaniu różni go od rumienia cieplnego.
Działanie bakteriobójcze promieni ultrafioletowych
Skuteczne właściwości bakteriobójcze wykazują promienie nadfioletowe o długości fali 250 do 270 nm, spośród których najbardziej aktywne jest promieniowanie o długości fali ok. 254 nm.
DZIAŁANIE PROMIENI NADFIOLETOWYCH
1. Miejscowe
Zbrunatnienie skóry
Chwilowa poprawa elastyczności skóry
Rozrost komórek naskórka (gojenie ran)
Działanie bakteriobójcze
2. Ogólne
Wzrost białych krwinek
Zwiększenie przemiany materii
Obniżenie poziomu cukru we krwi
Obniżenie ciśnienia krwi
Wytworzenie witaminy D w organizmie
Zwiększenie liczby erytrocytów, hemoglobiny i płytek krwi
WSKAZANIA DO PROMIENI UV
Choroby gardła i nosa
Przewlekłe nieżyty oskrzeli
Dychawica oskrzelowa
Krzywica
Nerwoból nerwu kulszowego
Gościec tkanek miękkich
Choroba zwyrodnieniowa dużych stawów
Trądzik pospolity
Czyraczność
Stany zapalne tkanek miękkich
Łysienie plackowate
Owrzodzenia troficzne
Trudno gojące się rany
Łuszczyca
Utrudniony zrost kostny
Stany rekonwalescencji
Niedoczynność gruczołów wydzielania wewnętrznego (gruczoł tarczowy, jajniki).
PRZECIWWSKAZANIA
Nowotwory złośliwe
Czynna gruźlica płuc
Choroby skóry przebiegające ze wzmożonym odczynem na promienie nadfioletowe
Stany zwiększonej wrażliwości na światło
Ostre stany zapalne
Znamiona barwnikowe
Antybiotyki, ziele dziurawca
Miażdżyca
Nadciśnienie tętnicze
Sprawy chorobowe przebiegające z gorączką
Nadczynność gruczołu tarczowego
Cukrzyca
Wzmożona pobudliwość autonomicznego układu nerwowego
Skłonność do krwawień z przewodu pokarmowego i dróg oddechowych
Obniżone ciśnienie krwi
Zakażenia ogniskowe
Niedokrwistość złośliwa
Niewydolność krążenia
Ostry gościec stawowy
RZS w okresie leczenia preparatami złota
padaczka
HELIOTERAPIA
HELIOTERAPIĄ nazywa się wykorzystanie do celów leczniczych promieniowania słonecznego.
Helioterapia jest metodą leczenia przez naświetlanie całego ciała lub jego części promieniowaniem Słońca, naturalnym promieniowaniem w zakresie podczerwonym i nadfioletowym.
WSKAZANIA DO HELIOTERAPII
Promieniowanie słoneczne wykorzystuje się w leczeniu:
Gruźlicy kostno - stawowej
Gruźlicy dróg moczowych
Gruźlicy węzłów chłonnych
Przewlekłych stanów zapalnych stawów
Przewlekłych nieżytów górnych dróg oddechowych
Łuszczycy
Czyraczności
Trądziku pospolitego
Zaburzeń wzrostu kostnego u dzieci
PRZECIWWSKAZANIA DO HELIOTERAPII
Nie wolno stosować kąpieli słonecznych w:
Gruźlicy płuc
Niewydolności krążenia
Stanach nowotworowych
Skłonności do krwawień z narządów wewnętrznych
Nadczynności gruczołu tarczowego
Zaawansowanej miażdżycy
Biostymulacja promieniowaniem laserowym
CECHY PROMIENIOWANIA LASEROWEGO:
Spójność (koherentność)
Ta najistotniejsza cecha promieniowania laserowego wynika z określonej zależności fazowej między promieniami wychodzącymi z różnych punktów źródła promieniowania oraz między dowolnymi punktami jednego promienia. Zależność fazową występującą między różnymi punktami źródła promieniowania nazywa się spójnością przestrzenną, a dotyczącą jednego punktu w różnych momentach czasu- spójnością czasową.
Monochromatyczność
Oznacza to, że promieniowanie laserowe ma prawie jednakową długość fali. Tak np. lasery emitujące promieniowanie widzialne wysyłają światło praktycznie jednobarwne, o bardzo małej szerokości linii widmowej, wyznaczającej zakres jego długości fali.
Równoległość
Cecha ta wynika bezpośrednio z omówionego mechanizmu powstawania promieniowania laserowego.
Polega na równoległości(kolimacji) promieni tworzących wiązkę.
Intensywność
Wynika ona z wymienionych trzech cech promieniowania laserowego oraz możliwość wytwarzania impulsu promieniowania o bardzo krótkim czasie trwania. Pozwala to uzyskać ogromną gęstość energii, wykorzystywaną oczywiście w technologicznych zastosowaniach lasera.
DZIAŁANIE BIOLOGICZNE PROMIENIOWANIA LASEROWEGO
Zależy ono od długości fali emitowanego promieniowania.
Potwierdzono wpływ promieniowania laserowego na:
Zwiększenie syntezy kolagenu, białek oraz kwasu rybonukleinowego (RNA),
Zmiany w potencjale błony komórkowej, odgrywające podstawową rolę w jej funkcjonowaniu,
Usprawnienie dysocjacji hemoglobiny, co wpływa korzystnie na zaopatrzenie tkanek w krew,
Leczenie uszkodzeń i stanów zapalnych tkanek miękkich,
Leczenie złamań,
Zmiany w przewodzeniu nerwów i czynności komórek nerwowych
P/bólowe działanie promieniowania laserowego wiąże się z jego wpływem na stan czynnościowy naczyń tętniczych i włosowatych oraz zwiększeniem odpływu limfy z miejsc dotkniętych stanem zapalnym. Wpływ na skutek p/bólowy ma również zwiększenie zawartości endorfin i prostaglandyn oraz usprawnienie komórkowych procesów metabolicznych.
Zabieg można stosować zarówno w stanie ostrym, podostrym jak i przewlekłym.
WSKAZANIA
Obecnie biostymulacja laserowa znalazła zastosowanie we wszystkich prawie działach medycyny.
Najczęstsze wskazania:
Trudno gojące się rany i owrzodzenia,
Przewlekłe i podostre stany zapalne,
Utrudniony zrost kostny
Zmiany zwyrodnieniowe
Nerwobóle,
Mięśniobóle,
Obrzęki,
Stany pourazowe narządu ruchu,
Ostroga piętowa
Porażenie nerwu twarzowego
Stany zapalne tkanek miękkich w przebiegu chorób reumatycznych
Zapalenia powięzi, więzadeł, ścięgien, kaletek stawowych
Zespoły przeciążeniowe mięśni, tkanek okołostawowych
Złamania kości
Rany (odleżyny, oparzenia)
Przeszczepy skóry
Zespoły bólowe w przebiegu różnego typu dyskopatii
Neuropatie
Choroby skóry i przyzębia
Trądzik pospolity
PRZECIWWSKAZANIA
Nowotwory,
Czynna gruźlica płuc,
Ciąża,
Padaczka,
Wysoka gorączka,
Choroby bakteryjne, wirusowe, grzybicze,
Menstruacja ( zabiegi w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa i brzucha)
przyjmowanie leków światłouczulających, np.salicylany, Fenactil, Diphergan, Relanium, pochodne kumaryny, wyciąg z dziurawca, niektóre antybiotyki,
nadczynność gruczołów dokrewnych,
niewyrównana cukrzyca,
znamiona barwnikowe (w okolicy zabiegowej).
wszczepiony rozrusznik serca, zaburzenia rytmu serca
epilepsja
uczulenie na światło
mastopatia włóknista sutka
choroby umysłowe
skłonność do bliznowacenia (w leczeniu ran)
Podział laserów według klasy higieny:
Klasa1.- lasery, które są bezpieczne w warunkach racjonalnej pracy. Promieniowanie nieszkodliwe dla organizmu ludzkiego.
Klasa 1M- j.w., ale promieniowanie może być niebezpieczne, jeśli patrzymy na nie przez przyrządy optyczne. W klasie 1. mieszczą się urządzenia laserowe emitujące wiązkę promieniowania o długości fali od 302,5 do 400 nm.
Klasa 2.- lasery wytwarzają widzialną wiązkę promieniowania w zakresie długości fali od 400 do 700 nm.
Ochrona narządu wzroku jest zapewniona przez mechanizmy naturalne, np. mruganie powiekami.
Klasa 2M- j.w., ale promieniowanie może być niebezpieczne przy patrzeniu na wiązkę przez przyrządy optyczne.
Klasa 3R- lasery emitujące wiązkę o długości fali od 302,5 do 1 mln nm. Wiązka ta jest niebezpieczna przy bezpośrednim patrzeniu na nią.
Klasa 3B- lasery niebezpieczne przy bezpośredniej ekspozycji oczu i skóry. Odbicia rozproszone są zazwyczaj bezpieczne.
Klasa 4- lasery, w których zarówno wiązka działająca bezpośrednio, jak i promieniowanie odbite i rozproszone są niebezpieczne, stwarza ryzyko poparzeń oraz ryzyko pożarowe. Przy ich obsłudze należy zachować szczególną ostrożność
ELEKTROTERAPIA
Prąd stały
Galwanizacja
Jontoforeza
Kąpiele elektryczno - wodne
2. Prąd impulsowy małej częstotliwości
Elektrostymulacja
Prąd faradyczny
Przezskórna stymulacja elektryczna TENS
Prądy diadynamiczne DD (prądy Bernarda)
Prądy izodynamiczne
Prąd Traberta
3. Prądy impulsowe średniej częstotliwości
Prądy interferencyjne (prądy Nemecka)
Prądy Kotza (Rosyjska stymulacja)
Prądy wytwarzane w aparacie Pulsotronik
Prąd stały
Prądem stałym nazywa się taki prąd elektryczny, który w czasie przepływu nie zmienia kierunku ani wartości natężenia.
Prąd stały wykorzystuje się do zabiegów:
Galwanizacji
Jonoforezy
Kąpieli elektryczno - wodnych
Przepływowi prądu stałego przez tkanki towarzyszy wiele zjawisk fizykochemicznych, a także fizjologicznych, do których zaliczamy:
zjawiska elektrochemiczne,
zjawiska elektrokinetyczne,
zjawiska elektrotermiczne,
reakcje nerwów i mięsni na prąd stały,
odczyn ze strony naczyń krwionośnych
WSKAZANIA DO GALWANIZACJI
Występujące pod anodą zmniejszenie pobudliwości nerwów oraz wpływ przeciwzapalny zabiegu wykorzystuje się w leczeniu:
nerwobólów,
przewlekłych zapaleń nerwów, splotów i korzeni nerwowych,
zespołów bólowych w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa i dyskopatii.
Występujące pod katodą przekrwienie naczyń pozwala stosować galwanizację w:
leczeniu porażeń wiotkich
Leczeniu zaburzeń krążenia obwodowego.
Galwanizacje podłużną lub poprzeczną stosuje się również w przypadkach utrudnionego zrostu po złamaniach kości
PRZECIWWSKAZANIA DO GALWANIZACJI
Ropne stany zapalne skóry i tkanek miękkich,
Wypryski,
Stany gorączkowe,
Porażenia spastyczne,
Implanty metalowe na przebiegu elektrod,
Nowotwory,
Ciąża,
Uszkodzenia skóry,
Wszczepiony rozrusznik serca oraz zastawki.
Procesy zapalne i ropne skóry,
Uszkodzenia skóry i naskórka ( drobne uszkodzenia pokrywa się wazeliną,
Okres czynnej opryszczki,
Trądzik pospolity w fazie zaostrzenia,
Trądzik różowaty,
Liczne teleangiektazje,
okres po terapii toksyna botulinową A,
Infekcje jamy ustnej,
Ropne zapalenia zębów i dziąseł
JONOFOREZA
Jonoforeza jest to zabieg elektroleczniczy polegający na wprowadzeniu do tkanek jonów leków za pomocą prądu stałego.
LEKI STOSOWANE DO JONOFOREZY
Siarczan cynku (+) - Trudno gojące się rany, drożdżyca paznokci
Chlorek wapnia 1 - 2% (+) - p/zapalne, p/bólowe, uszczelniające naczynia krwionośne, odczulające, zespoły bólowe, obrzęki
Depo - medrol (+) - p/zapalne, p/bólowe, p/alergiczne
Hiluronidaza (+) - p/zapalne, zwiększające przepuszczalność tkanek, zmiękczające blizny i bliznowce
Diclofenac- roztwór wodny 2,5% i żel 1% (-) - p/bólowe, p/zapalne
Ketoprofen- roztwór wodny 0,1%, i żel 2,5% (-) - p/bólowe, p/zapalne
Naproxen (-) - Stany zapalne tkanek okołostawowych, zespoły korzeniowe
Jodek potasu- wodny roztwór-1-2% (-) - Zmiękczający blizny i bliznowce oraz naskórek
Fastum (-) - p/zapalne, p/bólowe
Contratubex (+) - Zmiękczający blizny, bliznowce
Siarczan cynku wodny roztwór 1 - 2% (+) - p/zapalne, ściągające i wysuszające
Xylocaina (+) - p/bólowe
Witamina C (-) - Uszczelniające naczynia krwionośne
Reparil (-) - p/bólowe
Borowina (-) - p/zapalne, bakteriobójcze, hormonalne, regenerujące uszkodzenia tkanek.
PRĄDY DIADYNAMICZNE
Prądy diadynamiczne (DD) - zwane są inaczej prądami Bernarda.
Prądy diadynamiczne płyną na bazie prądu stałego o niskiej wartości natężenia.
PODZIAŁ PRĄDÓW DD
1. Prądy fazowe
DF
MF
2. Prądy okresowe
CP
LP
3. Prądy RS i MM
Rodzaj wybranych prądów jest ściśle uzależniony od żądanego efektu terapeutycznego.
Działanie przeciwbólowe - prąd DF, CP, LP.
Działanie przekrwienne i odżywcze - prąd DF, MF, CP.
Zmniejszenie napięcia mięśniowego - prąd DF, CP, LP.
Elektrostymulacja mięśni w zaniku prostym lub mięśni z nieznacznym niedowładem - prąd RS, MM.
WSKAZANIA DO PRĄDÓW DD
1. Zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa.
Bóle okolicy szyjnego odcinka kręgosłupa, potylicy i pasa barkowego;
Bóle pleców i kręgosłupa;
Zespół rwy kulszowej;
2. Nerwobóle.
Nerwoból splotu barkowego;
Nerwoból nerwu międzyżebrowego;
Nerwoból nerwu trójdzielnego;
Rwa kulszowa w przebiegu choroby dyskowej;
3. Zespoły naczyniowe.
Choroba Raynauda;
Migrena;
Samorodna sinica kończyn;
4. Zapalenia okołostawowe.
Zapalenie okołostawowe stawu ramiennego;
Zapalenia okołostawowe stawu łokciowego;
5. Choroba zwyrodnieniowa stawów.
6. Stany po urazach stawów i mięśni oraz ścięgien.
7. Porażenie obwodowe nerwu twarzowego.
8. Półpasiec.
9. Odmroziny.
10. Obrzęki na tle zaburzeń odżywczych.
11. Zanik mięśni z nieczynności.
PRZECIWWSKAZANIA
Zasadniczym przeciwwskazaniem do stosowania prądów diadynamicznych jest przepływ prądu przez mózg i serce.
Nie stosuje się w porażeniach spastycznych!
Pozostałe przeciwwskazania są takie same jak w innych zabiegach elektroleczniczych.
Przezskórna stymulacja elektryczna (TENS)
Nazwą tą określa się stymulacyjną metodę elektroleczniczą, stosowaną w zwalczaniu bólu, w której wykorzystuje się prądy impulsowe małej częstotliwości, wytwarzane przez specjalne w tym celu skonstruowane miniaturowe stymulatory.
RODZAJE TENS
TENS konwencjonalny,
TENS -APL akupunkturowy,
TENS mikroamperowy,
Hiperstymulacja TENS,
TENS Burst.
WSKAZANIA
Uważa się, że przezskórna stymulacja elektryczna jest szczególnie przydatna w zwalczaniu:
bólu po przebytych uszkodzeniach nerwów obwodowych,
bólów kikutów poamputacyjnych,
nerwobólów po przebytym półpaścu
bólów fantomowych,
a mniej skuteczna w zwalczaniu bólu o wyraźnym podłożu psychogennym, bólu występującego w neuropatiach obwodowych spowodowanych zaburzeniami przemiany materii, bólu związanego przyczynowo z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego.
PRZECIWWSKAZANIA DO TENS
Nowotwory,
Rozrusznik serca,
Zabiegi w okolicy serca,
Ciąża, zwłaszcza pierwszy trymestr,
Okolica zatoki szyjnej,
Świeże rany, ubytki naskórka, stany zapalne skóry,
Metal na drodze przepływu prądu,
Zaburzenia czucia
PRĄDY TRABERTA
Cechą prądu Traberta jest silne działanie przeciwbólowe.
Elektrody równej wielkości oddalone są od siebie o około 3cm. Najczęściej stosowana wielkość elektrod to 3 x 4cm, 6 x 8cm, 8 x 10cm.
Elektroda czynna katoda (-) umieszczana jest w miejscu bólowym.
PARAMETRY DO PRĄDU TRABERTA
Czas impulsu - 2 ms
Czas przerwy - 5ms
Częstotliwość impulsów - 143 Hz
Natężenie prądu - w zakresie od 15 do 25 mA. Należy pamiętać o tym, że w chwili osłabienia czy zniesienia wibracji należy zwiększyć natężenie prądu.
Wyróżnia się dwie metody układania elektrod:
Metodę lokalną, np. w obrębie stawów kończyn. Ułożenie elektrod jest poprzeczne przez staw, a katoda umieszczona w miejscu bólu. Elektroda dodatnia zamyka obwód. Obecnie metoda lokalna jest rzadko stosowana.
Metodę segmentarną - elektrody układa się centralnie na kręgosłupie.
METODA SEGMENTARNA
Wyróżnia się ułożenie:
szyjne (EL 1),
piersiowe górne (EL 2),
piersiowo-lędźwiowe (EL 3),
lędźwiowo-krzyżowe (EL 4).
WSKAZANIA
Nerwobóle,
Mięśniobóle,
Zmiany zwyrodnieniowe stawów kończyn i stawów kręgosłupa,
Stany po urazach stawów i mięśni,
Zaparcia,
Zaburzenia krążenia obwodowego.
PRZECIWWSKAZANIA
Są takie same, jak przy stosowaniu innych zabiegów elektroleczniczych.
Prądy interferencyjne (zwane również prądami Nemeca)
Prądy interferencyjne są to prądy średniej częstotliwości modulowane w amplitudzie z małą częstotliwością.
Do zabiegu stosuje się dwa obwody elektryczne i 4 elektrody. Mogą to być elektrody płytkowe lub próżniowe.
DZIAŁANIE TERAPEUTYCZNE CZĘSTOTLIWOŚCI ZMIENNYCH
Stosowany w sposób dynamiczny prąd interferencyjny, którego częstotliwość zmienia się rytmicznie, zgodnie z przyjętymi poglądami, działa następująco, w zależności od zakresu zmiany częstotliwości:
0-10 Hz - działa pobudzająco, wywołuje skurcze mięśni szkieletowych,
25-50 Hz - intensywnie pobudza mięśnie do skurczu i usprawnia krążenie obwodowe, polepsza ukrwienie tkanek,
50-100 Hz - wywołuje efekt przeciwbólowy i usprawnia procesy odżywcze tkanek,
90-100 Hz - powoduje efekt silnie przeciwbólowy oraz zmniejsza napięcie współczulnego układu nerwowego,
0-100 Hz - ze względu na znaczną zmianę przestrzenną wektora maksymalnej interferencji, sumuje niejako efekty działania wymienionych częstotliwości, które sprowadzają się do efektu przeciwbólowego, przekrwienia tkanek, usprawnienia krążenia chłonki oraz usprawnienia procesów odżywczych i przemiany materii.
WSKAZANIA DO PRĄDÓW INTERFERENCYJNYCH
Zespoły bólowe narządu ruchu pourazowe i zwyrodnieniowe,
Nerwobóle,
Zaburzenia krążenia obwodowego,
Mięśniobóle,
Zaparcia
PRZECIWWSKAZANIA DO INTERFERENCJI
Zabiegi w okolicy serca,
Rozrusznik serca,
Ostre stany zapalne,
Metal w tkankach,
Uszkodzenia i choroby skóry,
Świeże naderwania mięśni i ścięgien
ELELKTRODIAGNOSTYKA
Metoda jakościowa
Obecnie rzadko stosowana. Polega na obserwacji siły i rodzajów skurczów mięśni podczas drażnienia ich prądem galwanicznym przerywanym lub neofaradycznym. Jej wadą jest to, że jest mało precyzyjna i nie dostarcza pełnych danych do elektrostymlacji.
Metody ilościowe
Opierają się na liczbowym określeniu zmian pobudliwości układu nerwowo-mięśniowego, dzięki czemu dają bardzo dokładne parametry do elektrostymulacji.
Zalicza się tutaj:
· chronaksymetrię,
· krzywą i/t
· współczynnik akomodacji oraz iloraz akomodacji.
Odczyn zwyrodnienia, zwany również w skrócie RD ( reakcja degeneracji):
powstaje w wyniku zmian zachodzących w mięśniu na skutek jego odnerwienia , czyli utraty łączności z odpowiadającymi mu komórkami ruchowymi.
ULTRADŹWIĘKI
Czynniki stanowiące podstawę leczniczego działania ultradźwięków:
Wzmożenie przepuszczalności błon komórkowych,
Usprawnienie oddychania tkankowego i pobudzenie przemiany materii komórek,
Zmiany w strukturze koloidów tkankowych i ich uwodnienie,
Zmiany w układach jonowych tkanek,
Zmiana odczynu tkanek w kierunku zasadowym.
Skutki biologiczne stosowania ultradźwięków
Działanie p/ bólowe,
Zmniejszenie napięcia mięśni,
Powstawanie związków aktywnych biologicznie,
Wpływ na enzymy ustrojowe,
Rozszerzenie naczyń krwionośnych,
Hamowanie procesów zapalnych,
Przyspieszenie wchłaniania tkankowego,
Uwalnianie substancji histaminopodobnych w ilościach aktywnych biologicznie
DAWKOWANIE W ULTRADŹWIĘKACH
Wyróżnia się:
Dawki słabe: od 0,05 do 0,5 W/cm2
Dawki średnie: od 0,5 do 1,5 W/cm2
Dawki mocne: od 1,5 do 2,0 W/cm2
SUBSTANCJE SPRZĘGAJĄCE
Przekazanie tkankom drgań przetwornika wymaga sprzężenia jego powierzchni ze skórą przez warstwę substancji o podobnych właściwościach akustycznych. Substancję tę nazywa się substancją sprzęgającą. Najczęściej jest to ciekła parafina lub specjalne żele.
WSKAZANIA DO ULTRADŹWIĘKÓW
zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej,
Bóle pleców i krzyża,
Zespół bólowy rwy kulszowej,
Ostroga kości piętowej,
Nerwoból nerwu trójdzielnego,
Bóle poamputacyjne,
Szczękościsk,
Przykurcz Dupuytrena
blizny
PRZECIWWSKAZANIA DO ULTRADŹWIĘKÓW
Nowotwory,
Ciąża,
Czynne procesy gruźlicze,
Skazy krwotoczne,
Niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu serca,
Rozrusznik serca,
Zaburzenia ukrwienia obwodowego,
Stany gorączkowe i ostre stany zapalne,
Zakrzepowe zapalenie żył,
Niezakończony zrost kostny,
Obecność w tkankach metalowych ciał obcych,
Nerwobóle niewyjaśnionego pochodzenia
SONOFOREZA
Za pomocą urządzenia emitującego fale ultradźwiękowe, podobnie jak w przypadku jontoforezy, wprowadzane są w głąb skóry substancje - w tym przypadku mogą to być również substancje niepolarne i nierozpuszczalne w wodzie (lipidy, witaminy itd.) Efekt zabiegu zależny jest tak jak w przypadku jontoforezy od użytego do zabiegu preparatu ale również od wpływu samych ultradźwięków na tkanki skórne.
DZIAŁANIE SONOFOREZY
dotlenia i bardzo mocno nawilża skórę
poprawia wymianę jonową, wzmaga produkcję kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego
przygotowuje skórę do dalszych zabiegów kosmetycznych
odmładza skórę poprzez głęboki mikro-masaż
przyspiesza przenikanie i aktywację kosmetyków w głąb skóry
poprawia strukturę blizn
rozjaśnia przebarwienia i plamy
pozostawia nadzwyczajnie odmłodzoną, odświeżoną i zregenerowaną skórę
bezboleśnie i dokładnie czyści skórę szybko rozpylając i usuwając zanieczyszczenia z porów
wibracja ultradźwiękowa i jej efekt cieplny dla mięśni stale uaktywnia skórę, dzięki czemu eliminuje zmarszczki i ujędrnia mięśnie
FONOFOREZA
Jest to zabieg polegający na wprowadzeniu związków chemicznych do ustroju za pomocą ultradźwięków. Leki dodaje się do substancji sprzęgającej lub nakłada bezpośrednio na skórę zamiast substancji sprzęgającej. Głębokość wnikania leku zależy od czasu zabiegu, a nie od natężenia ultradźwięków.
Metodyka zabiegu jest taka sama jak w klasycznym zabiegu ultradźwiękami.
POLE MAGNETYCZNE
PODZIAŁ ZABIEGÓW Z WYKORZYSTANIEM POLA MAGNETYCZNEGO:
Zabiegi z zastosowaniem IMPULSOWEGO POLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO WIELKIEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
Terapia POLEM MAGNETYCZNYM MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
MAGNETOTERAPIA
Magnetoterapia jest zabiegiem fizykalnym, polegającym na zastosowaniu wolnozmiennego pola magnetycznego małej częstotliwości ( 0 - 50 lub 60 Hz) i indukcji magnetycznej o wartości 0,5 - 10 mT.
Zalety magnetoterapii
Jest to metoda nietermiczna i może być stosowana w ostrym stadium choroby;
Zabiegi mogą być wykonywane przez gips, bandaż, odzież oraz przy wszczepionych metalowych implantach (nieelektronicznych);
Zabiegi mogą być wykonywane u dzieci.
Wskazania do magnetoterapii
Choroba zwyrodnieniowa stawów kończyn i stawów kręgosłupa
Zapalenie stawów i tkanek okołostawowych
Pourazowe choroby narządu ruchu: złamania, zwichnięcia, uszkodzenia mięśni, torebki stawowej i więzadeł
Utrudnione gojenie się ran
Zaburzenia krążenia obwodowego
Stany zapalne nerwów
Osteoporoza
Zaburzenie przemiany materii
Zapalenie oskrzeli i zatok obocznych nosa
Zapalenie jajników
Owrzodzenia i zmiany troficzne podudzi
Przeciwwskazania do magnetoterapii
Ciąża
Choroba nowotworowa
Okres naświetlań promieniowaniem jonizującym i okres badań radiologicznych
Elektroniczne implanty np. rozrusznik serca, aparat słuchowy
Czynna gruźlica
Ostre infekcje bakteryjne i wirusowe
Grzybica
Zarostowo - zakrzepowe zapalenie żył
Ciężkie choroby serca i układu krążenia
Skłonność do krwawień
Impulsowe pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości - TERAPULS
Działanie terapeutyczne impulsowego pola elektromagnetycznego wielkiej częstotliwości polega na dostarczeniu do organizmu energii o bardzo dużej częstotliwości (27,12 MHz), przy bardzo krótkim czasie oddziaływania (60 lub 100 mikrosekund) i długiej przerwie następującej po każdym impulsie (czas przerwy jest uzależniony od czasu trwania impulsu i zastosowanej małej częstotliwości).
Do zabiegu wykorzystuje się jednobiegunową elektrodę, tzw. Głowicę. Przykłada się ją do ciała pacjenta w miejscu zmian chorobowych. Powinna ona dotykać do ciała pacjenta.
Masaż klasyczny
TECHNIKI STOSOWANE W MASAŻU KLASYCZNYM:
W masażu klasycznym stosujemy (przy uwzględnieniu wskazań i przeciwwskazań) następujące techniki masażu:
1 głaskanie
2 rozcieranie
3 ugniatanie i ucisk
4 oklepywanie
5 wibrację
6 roztrząsanie
7 wałkowanie
ZASADY STOSOWANIA MASAŻU KLASYCZNEGO
Przed rozpoczęciem masażu należy przeprowadzić wywiad z pacjentem.
Masaż stosujemy zgodnie z kierunkiem przepływu krwi żylnej.
Zabieg należy stosować zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami.
Czas trwania masażu uzależnia się od:
rodzaju schorzenia,
wielkości powierzchni masowanej
aktualnego stanu zdrowia pacjenta
tego, który jest to zabieg z kolei.
Siła masażu wzrasta ze wzrostem liczby wykonywanych zabiegów z uwzględnieniem reakcji pacjenta.
Reakcja ta uzależniona jest od:
- wieku
płci (kobiety wymagają łagodniejszego masażu niż mężczyźni);
zawodu (pracowników fizycznych masujemy mocniej niż pracowników umysłowych);
budowy ciała (typ asteniczny, leptosomatyczny osobnik szczupły, wysoki - wymaga łagodnego, dłużej trwającego masażu, - typ atletyczny dobrze umięśniony wymaga masażu średniej mocy do granicy bólu, - typ pykniczny z przewagą tkanki ci łącznej i tłuszczowej wymaga masażu średniej mocy z możliwością przekroczenia granicy bólu);
stanu zdrowia pacjenta (w stanach podostrzonych masujemy delikatnie, w stanach przewlekłych mocniej).
Ponieważ masaż jest dla organizmu mikrourazem, pacjent powinien odpocząć po zabiegu 15 - 20 min.
Należy pouczyć pacjenta, że nie jest wskazane gwałtowne oziębienie ciała bezpośrednio po masażu.
W związku z reakcją organizmu na masaż należy poinformować pacjenta, że po pierwszych trzech (do pięciu) zabiegach może odczuwać pozorne pogorszenie stanu zdrowia.
Czas trwania masażu. Masaż jednej kończyny nie powinien trwać krócej niż 10 min., masaż ogólny 45 - 60 min., stosowany z gimnastyką może przekroczyć nawet 70 min. Im większy obszar ciała masujemy u tego samego pacjenta, tym krótszy jest czas trwania masażu poszczególnych części ciała.
Podstawowa seria zabiegów to 10
Jeżeli nie ma przeciwwskazań masaż można wykonywać codziennie Zaleca się że 3 ostatnie zabiegi w serii powinny być wykonywane co drugi dzień celem stopniowego odzwyczajenia organizmu od masażu
Każdy chwyt masażu powtarzamy minimum dwukrotnie
Nie jest wskazane przerywanie wykonywanego chwytu. Chwyt przerwany w trakcie jego wykonywania musi być powtórzony
Całkowicie przerwany zabieg masażu nie może być kontynuowany musi zostać rozpoczęty od nowa
Istotną sprawą jest prowadzenie dokumentacji pacjentów która pozwoli na ocenę skuteczności zastosowanego leczenia
Wskazania do masażu klasycznego
Porażenia wszelkiego rodzaju
Osłabienie mięśniowe
Przykurcze, napięcia i bóle mięśniowe
Zmiany przeciążeniowe
Obolałe stawy
Bóle kręgosłupa
Ograniczona ruchomość w stawach
Niewydolność krążenia obwodowego
Uszkodzenie rdzenia kręgowego i nerwów obwodowych
Przewlekłe zapalenia nerwów i splotów nerwowych
Urazy po: złamaniach, stłuczeniach, skręceniach, zwichnięciach
Wady postawy
Choroby narządu ruchu
Po wysiłkowe zmęczenia mięśni
Przeciwwskazania
Podwyższona temperatura 38C
Ostre i podostre stany zapalne
Wczesne stany pourazowe (złamania, skręcenia, zwichnięcia, naderwanie zerwanie ścięgien, mięśni)
Zmiany dermatologiczne
Nowotwory
Hemofilia
Ciąża
Menstruacje
Nadciśnienie
Zapalenie szpiku kostnego
Kamica żółciowa, nerkowa
Choroba wrzodowa z tendencja do krwawienia
Zapalenie dróg żółciowych
Tętniaki
Żylaki
Masaż segmentarny
Masaż segmentarny odróżnia od masażu klasycznego to, że znajduje on zastosowanie w leczeniu schorzeń narządów wewnętrznych,
Wskazania do masażu segmentalnego
czynnościowe i przewlekłe choroby narządów wewnętrznych,
zaburzenia krążenia,
czynnościowe, zwyrodnieniowe i przewlekłe gośćcowe choroby kręgosłupa, stawów i tkanek miękkich, stany pourazowe (skręcenia, zwichnięcia, złamania),
zaburzenia wegetatywne układu nerwowego,
zaburzenia w funkcjonowaniu gruczołów wewnątrzwydzielniczych.
Przeciwwskazania
brak zmian odruchowych,
wszystkie ostre bakteryjne zapalnie tkanek i narządów wymagające interwencji chirurgicznej,
wszystkie zakażenia ogólne przebiegające z wysoką temperaturą,
ostre stany zapalne,
choroby nowotworowe,
krwawienia i krwotoki oraz gruźlica.