21.02.2008

art. 247 KPK -ZATRZYMANIE I PRZYMUSOWE DOPROWADZENIE
§ 1. Prokurator może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie osoby podejrzanej. W tym celu wolno zarządzić przeszukanie. - paragraf ten jet niekonstytucyjny - niezgodny z konstytucją.
§ 3. Zarządzenia dotyczące zatrzymania i przymusowego doprowadzenia żołnierza w czynnej służbie wojskowej wykonują właściwe organy wojskowe.

ARESZT TYMCZASOWY:

• zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania

• może być tylko w stosunku do podejrzanego - wydano postanowienie o przedstawienie zarzutów - areszt tymczasowy nie może dotyczyć osoby podejrzanej,

• podejrzany to nie to samo co osoba podejrzana

Na egzamin:

1. Podstawy prawne stosowania aresztu tymczasowego - art. 258§1-3, art. 249

2. kto może zarządzić areszt tymczasowy - art. 250 §1-3

3. procedura zastosowania aresztu tymczasowego,

4. zakres uprawnień osoby : m.in. prawo do zaskarżenia aresztu tymczasowego:

a) zażalenie

b) wniosek o uchylenie lub zamianę na środek zapobiegawczy

5. zakaz stosowania aresztu tymczasowego

a) bezwzględne

b) względne

6. czas trwania aresztu tymczasowego.

PODSTAWY PRAWNE STOSOWANIA ARESZTU TYMCZASOWEGO - art. 258§1-3, art. 249

• musi istnieć podstawa ogólna z art. 249 KPK

- zebrany materiał dowodowy wskazuje na bardzo duże prawdopodobieństwo iż podejrzany dokonał przestępstwa - dotyczy to podejrzanego i oskarżonego,

- popełniono przestępstwo

- brak dowodu - brak podstawy prawnej

- w chwili zastosowania aresztu tymczasowego musi istnieć dowód ścisły popełnienie przestępstwa (utrwalony w protokole),

- dowód powinien być przekonujący na tyle aby każdy obywatel mógł go zaakceptować dowód oczywisty,

• podstawa szczególna z art. 258 - wystarczy jedna z przesłanek zawartych w tym artykule,

- Art. 258. § 1. Tymczasowe aresztowanie może nastąpić, jeżeli:

1) zachodzi uzasadniona obawa ucieczki lub ukrywania się oskarżonego, zwłaszcza wtedy, gdy nie można ustalić jego tożsamości albo nie ma on w kraju stałego miejsca pobytu,

2) zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony będzie nakłaniał do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudniał postępowanie karne.

KTO MOŻE ZARZĄDZIĆ ARESZT TYMCZASOWY

• tylko SĄD!

• wydaje postanowienie o zarządzenie aresztu tymczasowego

• w postępowaniu sądowym - sąd wydaje postanowienie o zastosowaniu aresztu tymczasowego i o zastosowaniu wszystkich środków zapobiegawczych,

• w postępowaniu przygotowawczym - prokurator wydaje postanowienie zastosowanie środka zapobiegawczego,

• w wyjątkowych sprawach - nie cierpiących zwłoki - policjant może w stosunku do osoby podejrzanej przed przedstawieniem zarzutów przesłuchać ja.

• sąd ma 24h od przekazania podejrzanego do dyspozycji sądu na wydanie postanowienia o areszt tymczasowy .

• areszt tymczasowy jest środkiem zapobiegawczym, który może być zastąpiony na inny środek.

PRAWA OSOBY ARESZTOWANEJ TYMCZASOWO:

1. przysługuje jej prawo do wniesienie zażalenia w terminie do 7 dni - jest to termin zawity, zażalenie przysługuje tylko raz,

2. może wnieść wniosek o zmianę środka zabezpieczającego lub o uchylenie aresztu tymczasowego,

• zażalenie:

- rozpoznaje SR - gdy zażalenie jest na postanowienie prokuratora,

- rozpoznaje sąd wyższej instancji - gdy zażalenie jest na postanowienie sądu,

- 3 miesięczny okres karencji - do 3 miesięcy od wydania postanowienia o zastosowaniu aresztu tymczasowego na wniesienie wniosku,

Instancja pozioma - art. 254 § 3

• ta sam instancja tylko inny skład (3 sędziów).

niezwłocznie = bez niepotrzebnej zwłoki

natychmiast = już

28.02.2008

CZAS TRWANIA TYMCZASOWEGO ARESZTU:

• w postanowieniu o tymczasowe aresztowanie należy określić:

-art. 251 § 2 KPK

- W postanowieniu o zastosowaniu tymczasowego aresztowania należy określić czas jego trwania, a ponadto oznaczyć termin, do którego aresztowanie ma trwać. Obowiązek każdorazowego oznaczenia terminu stosowania tymczasowego aresztowania trwa do uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie. W przedmiocie tymczasowego aresztowania po wydaniu orzeczenia kończącego postępowanie orzeka sąd, który wydał to orzeczenie, a w razie przekazania sprawy do drugiej instancji - sąd odwoławczy

- czas trwania t.a.:

1. od kiedy

2. do kiedy - czyli termin zakończenia t.a.

Za każdym razem należy określić

KTO ORZEKA TYMCZASOWY ARESZT:

• sad który wydał postanowienie a w przypadku przekazania sprawy do sądu wyzszej instancji orzeka sąd odwoławczy.

CZAS TRWANIA TYMCZASOWGO ARESZTOWANIA:

• nie może przekraczać - art. 263 KPK

- max. 3 miesiące - § 1. W postępowaniu przygotowawczym sąd, stosując tymczasowe aresztowanie, oznacza jego termin na okres nie dłuższy niż 3 miesiące.

- przedłużenie do 12 miesięcy - § 2. Jeżeli ze względu na szczególne okoliczności sprawy nie można było ukończyć postępowania przygotowawczego w terminie określonym w § 1, na wniosek prokuratora, sąd pierwszej instancji właściwy do rozpoznania sprawy, gdy zachodzi tego potrzeba, może przedłużyć tymczasowe aresztowanie na okres, który łącznie nie może przekroczyć 12 miesięcy.

- łączny okres t.a. nie może przekroczyć 2 lat ( I instancja - 1 wyrok )- § 3. Łączny okres stosowania tymczasowego aresztowania do chwili wydania pierwszego wyroku przez sąd pierwszej instancji nie może przekroczyć 2 lat.

- przedłużenie po 12 miesiącach na czas określony - § 4. Przedłużenia stosowania tymczasowego aresztowania na okres oznaczony, przekraczający terminy określone w § 2 i 3, może dokonać sąd apelacyjny, w którego okręgu prowadzi się postępowanie, na wniosek sądu, przed którym sprawa się toczy, a w postępowaniu przygotowawczym na wniosek właściwego prokuratora bezpośrednio przełożonego wobec prokuratora prowadzącego lub nadzorującego śledztwo - jeżeli konieczność taka powstaje w związku z zawieszeniem postępowania karnego, czynnościami zmierzającymi do ustalenia lub potwierdzenia tożsamości oskarżonego, przedłużającą się obserwacją psychiatryczną oskarżonego, przedłużającym się opracowywaniem opinii biegłego, wykonywaniem czynności dowodowych w sprawie o szczególnej zawiłości lub poza granicami kraju, a także celowym przewlekaniem postępowania przez oskarżonego.

• Art. 263 § 4 - mówi nam jaki organ i na jaki czas może zastosowań t. a.

• Postępowanie jurydykacyjne - przedłużenie 2 lata z § 3 ale tylko na czas oznaczony - § 4a. Sąd apelacyjny, w którego okręgu prowadzi się postępowanie, na wniosek sądu, przed którym sprawa się toczy, może dokonać przedłużenia stosowania tymczasowego aresztowania na okres oznaczony, przekraczający termin określony w § 3, także z powodu innych istotnych przeszkód, których usunięcie było niemożliwe.

• Zapadł wyrok w I instancji - wyrok może być zaskarżony

- tzw. Okres miedzy instancyjny
- możliwość przedłużenia t.a.
- § 7. Jeżeli zachodzi potrzeba stosowania tymczasowego aresztowania po wydaniu pierwszego wyroku przez sąd pierwszej instancji, każdorazowe jego przedłużenie może następować na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy.

NIEZWŁOCZNE ZWOLNIENIE Z TYMCZASOWEGO ARESZTOWANIA: tu trzeba cos jeszcze dodac!!

• art. 264 KPK,

• § 3 - przy niepoczytalności - nie stosuje się tymczasowego aresztowania tylko środek zapobiegawczy w postaci umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym.

ZAŻALENIA NA POSTANIOWIENIE O TYMCZASOWYM ARESZTOWANIU LUB O JEGO PRZEDLUŻENIU:

• zażalenie:

- 7 dni - termin zawity

- tylko raz można wnieść zażalenie,

- zażalenie wnosi sie do tego samego sądu, który wydał postanowienie o t.a.

UDZIAŁ W POSTĘPOWANIU PRZYGOTOWAWCZYM:

• rozpatrzenie zaskarżenia o tymczasowe aresztowanie lub o jego przedłużenie

• prokurator, obrońca.

UCHYLENIE/ZMIANA ŚRODKA ZAPOBIEGAWCZEGO (W TYM T.A):

• art. 253 KPK

• niezwłoczne uchylenie/zmiana - przez sąd (§1):

- jeżeli ustaną przyczyny,

- powstaną przyczyny uzasadniające jego uchylenie albo zmianę.

• W postępowaniu przygotowawczym zmiana/ uchylenie na wniosek prokuratora (§2)

• Sąd lub prokurator niezwłocznie zawiadamia pokrzywdzonego, jego przedstawiciela ustawowego lub osobę, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje, o uchyleniu, nie-przedłużeniu lub zmianie tymczasowego aresztowania na inny środek zapobiegawczy, chyba że pokrzywdzony oświadczy, iż z takiego uprawnienia rezygnuje(§3).

POSZUKIWANIE OSKARŻONEGO I LIST GOŃCZY.

ZARZĄDZENIE POSZUKIWANIA:

• art. 278 KPK

• jeżeli miejsce pobytu oskarżonego lub osoby podejrzanej nie jest znane, zarządza się jego poszukiwanie,

• zarządza prokurator,

• można zażądać w tym celu przeszukanie,

• jeżeli oskarżonym est żołnierz w czynnej służbie wojskowej - czynności dokonuje organ woskowy.

LIST:

• gończy,

• żelazny.

PODSTAWA WYDANIA LISTU GOŃCZEGO:

• art. 279 KPK

• musi być wydane postanowienie o tymczasowym aresztowaniu,musi zaistnieć okolicznośc ukrywania się oskarżonego,

• sąd lub prokurator może wydać postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym.

• jeżeli postanowienie o tymczasowym aresztowaniu nie było wydane, można postanowienie takie wydać bez względu na to, czy nastąpiło przesłuchanie podejrzanego.

PODSATWA WYDANIA LISTU ŻELAZNEGO:

• art. 281 KPK

• jeżeli oskarżony przebywający za granicą złoży oświadczenie, że stawi się do sądu lub do prokuratora w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy, właściwy miejscowo sąd okręgowy może wydać oskarżonemu list żelazny,

• oskarżony przebywa za granicą,

• swoista umowa pomiędzy:

- organem sprawiedliwości a

- oskarżonym, który przebywa za granicą.

• List żelazny może wydać tylko SO!

CO ZAPEWNIA OSKARŻONEMU LIST ŻELAZNY:

• art. 282 § 1 KPK

• zapewnia oskarżonemu pozostawanie na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli oskarżony:

1) będzie się stawiał w oznaczonym terminie na wezwanie sądu, a w postępowaniu przygotowawczym - także na wezwanie prokuratora,

2) nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju,

3) nie będzie nakłaniał do fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób starał się utrudniać postępowanie karne.

ODWOLANIE LISTU ŻELAZNEGO:

• art. 282 § 2 KPK
  - W razie nie usprawiedliwionego niestawienia się oskarżonego na wezwanie lub naruszenia innych warunków wymienionych w § 1, właściwy miejscowo sąd okręgowy orzeka o odwołaniu listu żelaznego.

KARY PORZĄDKOWE.

• postępowanie przygotowawcze:

- na wniosek Prokurator,

- zażalenie rozpatruje Sąd,

• postępowanie sądowe:

- na wniosek Sądu,

- zażalenie rozpoznaje Sąd.

KARY PORZĄDKOWE ZA:

• art. 285 KPK,

• niestawiennictwo bez należytego usprawiedliwienia na wezwanie organu prowadzącego postępowanie świadka,biegłego, tłumacza,specjalistę - kara pieniężna do 10000zł

• wydalenie się z miejsca czynności przed zakończeniem przez w/w osoby - kara pieniężna do 10000zł,

• niestawiennictwo bez należytego usprawiedliwienia na wezwanie organu prowadzącego postępowanie obrońcy lub pełnomocnika - karę nakłada się na wniosek prokuratora, a nakłada ją SR - w postępowaniu przygotowawczym,

• zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie świadka,rzadko dotyczy to biegłego, tłumacza czy specjalisty

KARY PORZĄDKOWE NAKŁADA SIĘ NA :

• świadka,biegłego, tłumacza,specjalistę,

• obrońcy pełnomocnika,

UCHYLENIE KARY PIENIĘŻNEJ:

• art. 286 KPK,

• ukarany karą dostatecznie usprawiedliwi swe niestawiennictwo lub samowolne oddalenie się,

• usprawiedliwienie ma nastąpić w ciągu tygodnia od daty doręczenia postanowienia o wymierzeniu kary pieniężnej.

POLICJA SESYJNA:
- uprawnienia Sądu - przewodniczący składu orzekającego

1. wymuszenie porządku na sali rozpraw = poszanowanie sadu - jego powagi,

np.
- może odebrać głos obrońcy,

- może wydalić wszystkie os. Z sali rozpraw - publiczność lub uczestników rozprawy, jeżeli bez ich obecności może dalej może toczyć się sprawa,

- może orzec grzywnę,

- może zastosować karę ograniczenia wolności do 7 dni.

06.03.2008

ZASADY PROCESOWE:

NACZELNE ZASADY PRCESU - swoista norma ogólna stanowi syntezę postanowień ustawy.

Wg. Waltosia - dyrektywy ogólne społecznie ważne dla odpowiedniego uregulowania najważniejszych kwestii procesu karnego.

ZASADA - JEJ ZNACZENIE:

• zasadę przeciwstawiamy wyjątkowi - reguła wyjątku,

• zasada występuje wtedy gdy używamy jej do dyrektywy zachowania się - swoista dyrektywa która może być zobowiązująca lub uprawniająca.

ZASADA ABSTRKCYJNA PROCESU:

• to ogólna idea rozstrzygająca węzłowe kwestie w procesie,

• nie jest związana z żadnym ustawodawstwem,

• np. zasada prawdy materialnej,

• dążenie do czegoś co jest ideałem.

ZASADA KONKRETNA PROCESU:

• to zasada abstrakcyjna wkrojona w ramy obowiązującego prawa,

• tzw. zasada „przekrojowa”,

• zazwyczaj od te zasady zachodzą wyjątki.

ZASADA DOMINUJACA:

• np. Zasada jawności rozprawy,

• są wyjątki od te zasady.

ZASADA KOLEGIALONOŚCI:

-

ZASADY SKODYFIKOWANE:

• prawdy materialnej, art. 2 § 2,

• obiektywizmu, art. 4 ,

• swobodnej oceny dowodu, art. 7,

• domniemania niewinności, art. 5 § 1,

• in dubio pro reo, art. 5 § 2,

• skargowości, art.14,

• legalizmu materialnego, art. 10 § 1 i 2,

• prawa do obrony, art. 6,

• publiczności, art. 335,

• współdziałania ze społeczeństwem w ściganiu przestępstwa, art. 3 art. 15 § 2,

ZASADY NIESKODYFIKOWAN:

• nie są uregulowane w przepisach,

• stanowią syntezę przepisów zawartych w kodeksie,

• jest norma prawną

• jej nie przestrzeganie jest uchybieniem.

ZASADY FUNKCJONALNE:

• wg. Korcyl -Wolskiej najważniejsze zasady,

• należą do nich:

- z. skargowości przeciwstawna do niej jest z. Postępowania z urzędu,

- z. Legalizmu przeciwstawna do niej jest z. Oportunizmu,

- z. Kontradyktoryjności przeciwstawna do niej jest z. Śledcza

- z. Prawa do obrony przeciwstawna do niej jest z. ???????????

- z. Publiczności (jawności) przeciwstawna do niej jest z. Niejawności,

- z. Obiektywizmu (dotyczy całości procesu)

- z. Dowodowe

ZASADA KONTROLI:

• bardzo ważna zasada w procesie karnym

• służy naprawie tego co było nieprawidłowe

• kontrola prawidłowości procesu.

ZASADA PRAWDY MATERIALNEJ:
- dyrektywa w myśl której podstawę wszystkich rozstrzygnięć stanowi ustalenie faktyczne zgodne z rzeczywistością.

USTALENIE FAKTYCZNE - stwierdzenie faktów dokonane w procesie, mające znaczenie dla decyzji procesowej, oparte na dowodach.

PROCESOWE USTALENIE - stwierdzenie faktów do których dochodzi się w wyniku czynności procesowych.

• błędne ustalenia faktyczne prowadzą do błędnego zastosowania norm prawnych,

• należy udowodnić każdą podstawę wyroku - każdy wyrok musi być uzasadniony.

GWARANCJE PROCESOWE:

• kontradyktoryjność postępowania = równość stron postępowania,

• koncentracja procesu - czasowa i miejscowa = rozwiązanie procesu w terminie

• system środków zaskarżenia decyzji procesowych,

• kolegialność sądów i udział w sądzie przedstawicieli społecznych,

• kontrola sądowa postępowania przygotowawczego

• obowiązek inicjatywy dowodowej - należy do organów procesowych.

BEZWZGLĘDNY ZAKAZ DOWODOWY:

• ksiądz - który dowiedział sie o przestępstwie podczas spowiedzi

• adwokat - kontaktowała się z oskarżonym

13.03.2008

DECYZJA PROCESOWA

• imperatywne oświadczenie woli

• między adresatem oświadczenia woli a przedmiotem oświadczenia istnieje stosunek podporządkowania

• decyzja taka wiąże adresata

• jest rezultatem w którym należy dokonać ustaleń faktycznych z których należy wyciągnac wnioski.

DECYZJE PROCESOWE

ORZECZENIA ZARZĄDZENIA

WYROKI POSTANOWIENIA

CZYMN PRZYPISANY - w wyroku

CZYN ZARZUCONY - sformułowany w AO

POSTĘPOWANIE ODWOOŁAWCZE:

• postępowanie rozpoznawcze

• należy ustalić przesłankę faktyczną

• zespól czynności np.

1. wykrycie - wykrywanie przestępstw,

2. wykrywanie przestępstw

- rozpoznanie dowodów:

* z urzędu lub

* na wniosek

3. zabezpieczenie dowodów

4. wprowadzenie dowodów do postępowania,

5. przeprowadzenie dowodów

6. ocena przeprowadzonego dowodu,

7. dokonanie ustaleń faktycznych.

POZNANIE DOWODOWE:

• oparte jest na rachunku prawdopodobieństwa,

• nie jest ono pewne.

UZASADNIENIE WYROKU:

• co do zasady:

1. uzasadnia się na piśmie na żądanie strony procesowej = 4 dni od daty złożenia wniosku

2. z urzędu = 4 dni od daty ogłoszenia wyroku - art. 457 KPK

3. jeżeli sprawa jest zawita sąd przedłuża termin uzasadnienia wyroku na czas oznaczony

• p. 2 i 3 to art. 423 § 1,

• może dojść do uzasadnienia wyroku w częściach które dotyczyły tylko niektórych oskarżonych - sąd w ten sposób ogranicza zakres uzasadnienia do tych części których wniosek dotyczył - art. 423 § 1a

• uzasadnienie sporządza sie na wniosek stron,

• art. 423, 457, 518, 114 § 1, 504 § 2 535 KPK.

POZNANIE DOWODOWE - dotyczy faktów przeszłych!

DOWÓD = fakt dowodowy,

• wymaga stwierdzenia przy pomocy innych środków dowodowych.

ALIBI = fakt dowodowy,

• alibi można podważyć.

ŚRODEK DOWODOWY:

• fakt z którym osoba przeprowadzająca dowód styka sie bezpośrednio i za pomocą którego poznać fakt udowodniony

• np.

1. zeznania świadka

2. wyjaśnienie stron

3. opinie biegłego

4. treść dokumentów

5. właściwość miejsc poddanych oględzinom, rzeczy, ludzi + ciał etc.

ŹRÓDŁO DOWODOWE:

• osoba lub rzecz która dostarcza środka dowodowego,

• są nosicielami wiadomości o środkach dowodowych.

Biegły i opinia biegłego:

• źródło dowodowe - biegły

• środek dowodowy - opinia biegłego.

SPOSÓB PRZEPROWADZENIA DOWODÓW:

• nazywany dowodem choć zależy to od źródła dowodowego i środka dowodowego

• np. jeżeli źródłem dowodowym jest człowiek wówczas sposobem przeprowadzenia dowodu jest:

- przesłuchanie

- złożenie oświadczeń na piśmie

- odczytanie dokumentów,

- oględziny i badanie ciała.

WYKRYCIE + POZYSKANIE:

1. przeszukanie: osoby. Rzeczy, miejsca.

2. Zatrzymanie rzeczy...

3. odebranie rzeczy....

4. sekcja zwłok,

5. badanie przy pomocy biegłych.

CZYNNOŚCI KONTROLUJĄCE DOWODY:

1. KONFRONTACJA - stawienie sobie do oczu przesłuchiwanych osób,

- świadek ze świadkiem,

- ustalenie któremu należy dać wiarę.

2. PORÓWNYWANIE ORGINAŁÓW DOKUMENTÓW - rzeczowych z kopiami najczęściej dotyczy ta kwestia dokumentów.

PRZEDMIOT DOWODU:

• okoliczności których istnienie lub nieistnienie wydane?

• najczęściej jest kilka dowodów.

FAKT GŁÓWNY:

• okoliczność która w ramach danego procesu jest jego ostatecznym celem,

• zmierza do ustalenia znamion przestępstwa.

FAKT DOWODOWY:

• okoliczność w ramach danego procesu,

• stanowi jedynie przesłankę do ustalenia faktu głównego

• najczęściej mamy do czynie właśnie z faktami dowodowymi.

POSZLAKA:

• synonim faktu dowodowego,

• znaczenie:

- pozytywne: wzmacniają prawdopodobieństwo faktu głównego,

- negatywne: osłabiają prawdopodobieństwo faktu głównego.

Poszlak pozytywnych musi być więcej i łączą się one w łańcuch który nie może być rozerwany. Wszystkie te poszlaki muszą być wiarygodne.

PROCES POSZLAKOWY:

• brak w nim dowodów na istnienie faktu głównego,

• w tym procesie są tylko fakty dowodowe,

• organ procesowy kieruje sie tylko szeregiem poszlak,

• brak dowodów bezpośrednich.

ŁAŃCUCH POSZLAK:

• fakty dowodowe połączone ze sobą nie mogą być rozerwalne - bez luk

• każda poszlaka musi być wiarygodna,

• logicznie ze sobą spięte

• brak jednego ogniwa =wyrok uniewinniający.

DOWODY POSZLAKOWE - POŚREDNIE:

• warunki jakie muszą spełniać:

1. musza wykazywać istnienie łańcucha poszlakowe

2. łańcuch poszlak misi być nierozerwalny,

3. wszystkie dowody poszlakowe muszą być wiarygodne.

23.03.2008

PODZIAŁ DOWODÓW:

I.

• Pośrednie (poszlakowe) - dotyczą faktu dowodowego,

• Bezpośrednie - dotyczą wprost faktu głównego

II. Ze względu na charakter źródła:

• Osobowe - pochodzą od osoby (człowieka żyjącego) = źródła dowodowe - zeznania świadków, opinie biegłego, właściwości ciała poddawanego oględzinom.

• Rzeczowe- pochodzą od rzeczy w najszerszym tego słowa znaczeniu - właściwość miejsca poddanego oględzinom, właściwość rzeczy poddanych oględzinom.

Rzeczy to - zwłoki, tkanki ludzkie odczepione od organizmu.

III. Ze względu na zawartość treści intelektualne zawartej w dowodzie:

• Pojęciowe- np. Zeznania świadka, wyjaśnienie stron opinia biegłego, poznanie intelektualne a nie zmysłowe.

a) ustne

b) pisemne - opinia biegłego

• Zmysłowe - np.. właściwość: ciała, miejsca, rzeczy poddanych oględzinom poznanie bardziej zmysłowe niż intelektualne.

IV. Ze względu na genezę źródła dowodu :

• Przypadkowe - są naturalne są najczęstszymi dowodami.

• Z przeznaczenia - np. Protokół z przesłuchania świadka dokument przeznaczony w celach dowodowych świadek przyboczny.

V. Ze względu na źródło dowodu :

• Pierwotne - oryginalne z pierwszego źródła, z pierwszej ręki, pochodzą od źródła dowodu, pomiędzy przedmiotem dowodu a organem przeprowadzającym dowód jest tylko jedno źródło dowodowe np. wyjaśnienie oskarżonego, zeznania naocznego świadka oryginał dokumentu.

• Pochodne - pochodzą z dalszych źródeł - źródła dowodu pośredniczącego miedzy źródłem pierwotnym a faktem udowodnionym, np. Kopia dokumentu, zeznanie świadka ze słuchu, opinia biegłego - występuje w tej kwestii niebezpieczeństwo zniekształcenia dowodów.

VI. Ze względu na formalizm dowodu:

• Ścisłe - przeprowadzone w formie określonej w przepisach prawa dowodowego dowód ten jest bezzglednie wymagany jako podstawa rozstrzygnięcia o winie i karze.

• Swobodne (nieformalne) - nieprzeprowadzone w sposób ściśle wyznaczony przez przepisy prawa dowodowego i nieutrwalone w formie protokołu.

DOWODZENIE PROCESOWE:

• rozumowanie oparte na prawdopodobieństwie,

• rozumowanie redukcyjne które za punkt wyjścia ma znane następstwa oraz nie znaną lub niepewna role w postaci udowodnionego faktu przeszłego.

Aby przyjąć że dany fakt został udowodniony potrzebne są 2 warunki:

1. WARUNEK OBIEKTYWNY - przekonywalność dowodów, potwierdza fakt dowodów, prawdziwość twierdzenia o fakcie.

2. WARUNEK SUBIEKTYWNY - przekonanie organu procesowego o prawdziwości faktu i o jego obiektywności, nabrał przekonania o prawdziwości faktu.

OBLIGATORYJOŚĆ OBU WRAUNKOW - MUSZĄ ONE OBA ZAISTNIEĆ ABY FAKT ZOSTAŁ UDOWODNIONY

W procesie karnym powinny być udowodnione fakty które obciążają oskarżonego - fakty które podnosi strona oskarżająca.

Nie muszą być udowodnione fakty korzystne dla oskarżonego.

Nie musi byc udowodnione domniemanie niewinności.

DOMNIEMANIE:

• jest to sąd - tzn. Na podstawie jednego faktu wyciągamy wnioski o istnieniu drugiego faktu - powiązanie przyczynowe.

DOMNIEMANIE FAKTYCZNE:

• wnioskowanie o fakcie, który stanowi następnik domniemanie następuje na podstawie więzi między następnikiem domniemania a poprzednikiem domniemania

• jest domniemaniem obalanym.

DOMNIEMANIE PRAWNE:

• wnioskowanie o fakcie, który stanowi następnik domniemanie następuje na podstawie więzi między następnikiem domniemania a poprzednikiem domniemania,

• jest domniemaniem obalanym

• ma charakter prawny.

NOTORYJNOŚĆ:

• jakiś fakt jest znany powszechnie.

NOTORYJNOŚĆ POWSZECHNA:

• organowi procesowemu jest znany powszechnie fakt.

NOTORYJNOŚĆ URZĘDOWA:

• znana organowi procesowemu z działalności urzędowej lub sadowej,

• można się bronić od niej.

OCZYWISTOŚĆ:

• najwyższy stopień notoryjności.

UPRAWDOPODOBNIENIE:

• przeprowadzenie dowodów dające wysokość prawdopodobieństwa.

POSTĘPOWANIE DOWODOWE:

• cały zestaw czynności:

- wykrywanie dowodów

- zabezpieczanie dowodów

• przez Policję,

• w dochodzeniu wstępnym.

WPROWADZENIE DOWODÓW DO PROCESU:

• na wniosek stron - postępowanie sądowe, już w AO znajduje się wykaz dowodów których przeprowadzenie na rozprawie głównej domaga się oskarżyciel - art. 333 §1-3 KPK

• z urzędu - postępowanie przygotowawcze,

• przeprowadza dowód - organ prowadzący sprawę.

WYMOGI FORMALNE WNIOSKU DOWODOWEGO:

1. oznaczenie źródła dowodowego - np. Dane osobowe świadka, podanie w przybliżeniu dowodu.

2. teza dowodowa - wskazanie okoliczności jakie mają być udowodnione - art. 169 §1 KPK.

OCENA DOWODOWA:

• tzw. Ustalenie faktyczne, wyrażone w procesowej formie, pogląd organu procesowego o danym fakcie, są bezpośrednim rezultatem końcowej oceny dowodów.

Materiał dowodowy musi być zebrany w postępowaniu przygotowawczym gdzie później w postępowaniu sądowym zebrane dowody będą wystarczająco przekonywujące dla organu procesowego.

ODDALENIE WNIOSKU DOWODOWEGO:

• art. 170 §1,

1. przeprowadzenie dowodu jest niemożliwe,

2. okoliczność, która ma być przeprowadzona nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy albo jest juz udowodniona zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy,

3. dowód jest nieprzydatny dla stwierdzenia danej okoliczności,

4. dowodu nie da się przeprowadzić,

5. wniosek dowodowy w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania.

• Forma oddalenia wniosku dowodowego w formie postanowienia - art. 170 § 3 KPK,

03.04.2008

ZAKAZY DOWODOWE:

- norma prawa zabraniająca przeprowadzenie dowodu w określonych warunkach lub stwarzająca ograniczenie w uzyskaniu dowodów.

- każdy zakaz dowodowy powoduje zmniejszenie szansy wykrycia dowodu.

CEL ZAKAZÓW DOWODOWYCH:

• ochrona:

1. godności człowieka oraz integralności jego ciała i mienia,

2. ważnych interesów państwa,

3. stosunków rodzinnych i bliskich związków świadka z innymi osobami,

4. tajemnicy zawodowej i służbowej.

PODZIAŁ ZAKAZÓW DOWODOWYCH:

1. zakazy dowodzenia określonych faktów:

a) zakazy zupełne - bezwarunkowe : dopuszczalne jest dowodzenie jakimikolwiek środkami dowodowymi, nie można ich uchylić pod żadnym warunkiem.
- ne bis in idem - zakaz ponownego dowodzenia przestępstwa kiedyś juz osądzonego prawomocnie oskarżonego, który jest teraz sądzony - chodzi tu o przestępstwo recydywy które może być tylko oparte na wcześniejszym wyroku,

- zakaz dowodzenia prawa lub stosunku prawnego w brew ustaleniom konstytutywnego orzeczenia innego sądu,

- zakaz dowodzenia treści zeznań złożonych przez świadka który skorzystał z prawa do odmowy zeznań

- zakaz dowodzenia przebiegu narady sędziowskiej i sposobu głosowania sędziów - art. 108 KPK.

b) zakazy zupełne - warunkowe :dopuszczalne jest dowodzenie jakimikolwiek środkami dowodowymi, można pod pewnym warunkiem uchylić.

- tajemnica państwowa -

Art. 179. § 1. Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy państwowej mogą być przesłuchane co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, tylko po zwolnieniu tych osób od obowiązku zachowania tajemnicy przez uprawniony organ przełożony.

§ 2. Zwolnienia wolno odmówić tylko wtedy, gdyby złożenie zeznania wyrządzić mogło poważną szkodę państwu.

§ 3. Sąd lub prokurator może zwrócić się do właściwego naczelnego organu administracji rządowej o zwolnienie świadka od obowiązku zachowania tajemnicy.

- tajemnica służbowa

Art. 180. § 1. Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy służbowej lub tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji mogą odmówić zeznań co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, chyba że sąd lub prokurator zwolni te osoby od obowiązku zachowania tajemnicy.

• 2. zakazy dowodzenia za pomocą pewnych dowodów

a) zakazy bezwarunkowe - w żadnym wypadku nie można uchylić,

- nie wolno przesłuchać jako świadków (art.178 KPK i 196 § 1 KPK):

1) obrońcy lub adwokata działającego na podstawie art. 245 § 1, co do faktów, o których dowiedział się udzielając porady prawnej lub prowadząc sprawę,

2) duchownego co do faktów, o których dowiedział się przy spowiedzi

3) zakaz powoływania jako biegłych

4) osoba związana tajemnicą z zakresu ochrony zdrowia psychicznego

• obrońca - uzasadnia to stosunek łączący obrońce z klientem

• nie można ukarać za niestawiennictwo duchownego - księdza,

b) zakazy warunkowe - pod pewnym warunkiem można uchylić,

- dotyczy osoby świadka:

1) zakaz przesłuchania świadka, który skorzystał z prawa do odmowy zeznań - art. 182 § 1 = osoba najbliższa dla oskarżonego:

żona(rozwiedziona) konkubina, teściowa, szwagier (brat żony), syn żony z I małżeństwa, córka, wnuk, przysposobiony, orka spoza małżeństwa, żona przysposobionego, dziadkowie, ojczym matka, ojciec macocha, siostra szwagier.

2) zakaz przesłuchiwania świadka który złożył wniosek o zwolnienie od złożenia zeznań gdyż pozostaje on w szczególnie bliskim stosunku osobistym z oskarżonym i którego organ procesowy zwolnił z takiego obowiązku - art. 185 KPK.

3. zakazy stosowania określonych metod dowodzenia

a) niektóre metody są zakazane - zastosowanie ich pociąga za sobą sankcje procesowe:

Art. 171 § 7. Wyjaśnienia, zeznania oraz oświadczenia złożone w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi lub uzyskane wbrew zakazom wymienionym w § 5 nie mogą stanowić dowodu - dotyczy to dwóch aspektów:

I ASPEKT

• art. 171 § 7 KPK w zw. z § 5

1) wpływanie na wypowiedzi osoby przesłuchiwanej za pomocą przymusu lub groźby bezprawnej,
2) stosowanie hipnozy albo środków chemicznych lub technicznych wpływających na procesy psychiczne osoby przesłuchiwanej albo mających na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem.

- swoboda wypowiedzi:

- zagwarantowana przez art. 171 § 7

- swobodę wypowiedzi wyłącza:

1. przymus absolutny,

2. przymus nieabsolutny,

3. groźba,

4. nielegalna obietnica.

- stosowanie hipnozy albo środków chemicznych lub technicznych

- wpływają na proces psychicznych przesłuchiwanego albo mają na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem - art. 171§ 7

• zakaz ten jest bezwarunkowy - nawet zgoda przesłuchiwanego na hipnozę nie uchyla zakazu.

II ASPEKT

• art. 174 KPK

- Dowodu z wyjaśnień oskarżonego lub z zeznań świadka nie wolno zastępować treścią pism, zapisków lub notatek urzędowych.

• b) zachowanie pewnych rygorów formalnych podczas czynności dowodowych:

- zakaz czynności niezgodnych z z tymi rygorami, np. Oględzin lub badań ciał, które miga wywołać uczucie wstydu powinna dokonać osoba tej samej płci.

PÓŹNIEJSZA ODMOWA ZŁOŻENIA ZEZNAŃ

Art. 186. § 1. Osoba uprawniona do odmowy złożenia zeznań albo zwolniona na podstawie art. 185 może oświadczyć, że chce z tego prawa skorzystać, nie później jednak niż przed rozpoczęciem pierwszego zeznania w postępowaniu sądowym; poprzednio złożone zeznanie tej osoby nie może wówczas służyć za dowód ani być odtworzone.

• warunek by powstał kontakt z dowodu wcześniej przeprowadzonego do rozpoczęcia I zeznania w procesie jurydycznym - względne prawo odwoławcze.

ZAKAZ BEZWZGLĘDNY WARUNKOWY :

• 182 KPK - świadek, który jako osoba najbliższa skorzysta z prawa odmowy,

• 15 KPK - osoba która złożyła wniosek o zwolnienie

• zw. od odpowiadania na pytanie.

Doktryna: przepisy szczególne, interpretowane ściśle.

TAEMNICA

PAŃSTWOWA SŁUŻBOWA

- art. 179 KPK

- art. 180 § 1 KPK - art. 180 § 2 i 3 KPK

10.04.2008

TAJEMNICA DZIENNIKARSKA:

• art. 180 § 3 KPK

• art. 61 Konstytucji RP

• art. 15 ustawy o prawie prasowym

• art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i obywatela

Art. 180 § 3 stanowi lex specjalis w stosunku do art. 15 ust. 2 ustawy O prawie prasowym.

Art. 180 § 3.
Zwolnienie dziennikarza od obowiązku zachowania tajemnicy nie może dotyczyć danych umożliwiających identyfikację autora materiału prasowego, listu do redakcji lub innego materiału o tym charakterze, jak również identyfikację osób udzielających informacji opublikowanych lub przekazanych do opublikowania, jeżeli osoby te zastrzegły nieujawnianie powyższych danych.

Art. 180 § 3 w zw. Z art. 163 KPK

• Prezes sądu ma prawo do wezwania dziennikarza do przedstawienia sadowi dowodów, które są dokumentami potrzebnymi w sprawie,

• Prezes sądu może zwolnić dziennikarza z obowiązku tajemnicy zawodowej.

Przesłuchanie dziennikarza:

- nie zwalnia się dziennikarza od tajemnicy zawodowej w stosunku do art. 240 KK - dziennikarz, który dopuści się: pomówienia przy składaniu zeznań za w/w przestępstwo - katalog przestępstw znajduje sie w art. 240 KK - niezawiadomienie o przestępstwie.

Katalog przestępstw z art. 240 KK:

• art. 118, 127, 128, 130, 134, 140, 148, 163, 166 lub 252

• tzn. Ludobójstwo, spisek zamach stanu - bezprawne wpływanie na czynności organu konstytucyjnego , szpiegostwo, zamach na Prezydenta RP - znieważenie, zamach terrorystyczny, zabójstwo, sprowadzenie katastrofy, umieszczenie na statku przedmiotów zagrażający bezpieczeństwu, branie lub przetrzymywanie zakładników.

BEZWARUNKOWY ZAKAZ:

- art. 171 § 5 KPK
Art. 171 § 5. Niedopuszczalne jest:
1) wpływanie na wypowiedzi osoby przesłuchiwanej za pomocą przymusu lub groźby bezprawnej,
2) stosowanie hipnozy albo środków chemicznych lub technicznych wpływających na procesy psychiczne osoby przesłuchiwanej albo mających na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem.
- wyjaśnienia

- zeznania w warunkach przewidzianych w § 5 nie mogą stanowić dowodu

- oświadczenia

- w zw. z art. 199a - oświadczenie biegłego nie może stanowić dowodu

HIPNOZA - dopuszczalna gdy jest stosowana przez biegłego,
- w procesie jest nie możliwe stosowanie hipnozy,
- na hipnozę jest wymagana zgodą poddającego sie hipnozie.

CIĘŻAR DOWODU I ROZŁOŻENIE DOWODU:

• łączy się z zasadami procesu karnego:

- domniemanie niewinności,

- in dubio pro reo - na korzyść oskarżonego

• ciężar udowodnienia winy spoczywa na oskarżycielu.

CIEŻAR DOWODU - powinność udowodnienia ze względu na swój własny interes.

CIĘŻĄR DOWODU Z ZNACZENIU MATERIALNY - powinność udowodnienia twierdzenia pod rygorem że zostanie ono odrzucone.

CIĘŻĄR DOWODU Z ZNACZENIU FORMALNYM - powinność udowodnienia twierdzenia wyłącznie przez tego kto wysunął twierdzenie.

CIĘŻĄR DOWODU Z ZNACZENIU PRAKSEOLOGICZNYM - powinność udowodnienia własnej tezy dowodowej.

OBOWIĄZEK DOWODZENIA - jest powinnością udowodnienia na cudzą korzyść,

- podmioty na których spoczywa obowiązek udowodnienia:

1. adwokat - ze względu na interes klienta
2. oskarżyciel - ze względu na interes państwa

W RP tylko ciężar materialny spoczywa na :

• oskarżycielu

• powodzie cywilnym.
  

W Polsce mam do czynienia z ciężarem dowodowym w znaczeniu materialnym i prakseologicznym, nie występuję za to aspekt formalny.

Nie można przekazać ciężaru dowodowego na oskarżonego w znaczeniu materialnym - wyjątkiem od tej zasady jest:

• działanie w dobrej wierze

• działanie w interesie społecznym,

• art. 213 § 1,2 KK
  

ZASADA OBIEKTYWIZMU

• dyrektywa w myśl której organ procesowy powinien mieć bezstronny stosunek co do stron procesu jak i uczestników danego procesu, nie powinien kierunkowo nastawiać się do sprawy,

Obiektywizm = bezstronność

BEZSTRONNOŚĆ - niezawisłość sądu, brak uprzedniego nastawienia się do stron i uczestników procesu, gwarancja bezstronności jest ludex sus spectus.

Wyłączenie sędziego - art. 41 KPK.

WZGLĘDNA PRZYCZYNA ODWOLAWCZA- brak bezstronności.

OBIEKTYWIZM - niezawisłość sądu, jednakowy stosunek do stron procesowych, brak kierunkowego nastawienia do sprawy i nie przesądzenie o wyniku sprawy.

Obiektywizm sędziego ocenia sie na podstawie wszystkich zebranych dowodów.

Obiektywizmu oczekuje się od :

• oskarżyciela publicznego,

• protokolanta,

• biegłego,

• stenografa.

Aby wyrok był sprawiedliwy musi być neutralny.

OBIEKTYWIZM REALNY:

• niezawisłość organu procesowego rozumiana najszerzej - art. 40 i 41 KPK

• postrzeganie reguły w myśl której brane są pod uwagę wszystkie dowody i wysłuchani są wszyscy = wszystkie głosy,

• minimalne działanie czynników irracjonalnych na decyzję podejmowane przez sędziego.

17.04.2008

PRZEBIEG PROCESU KARNEGO:

• jest wymierny w czasie „ droga procesu”

• możemy wyróżnić odcinki zasadnicze procesu - stadia procesu

odcinki mniejsze procesu - fazy procesu.

STADIUM:

• przygotowawcze

• jurysdykcyjne:
  - postępowanie główne -przed sądem I instancji

- postępowanie odwoławcze

• wykonawczo - likwidacyjne

POSTĘPOWANIE PRZYGOTOWAWCZE:

• Funkcje:

1. zasadnicza - tzw. Faza przygotowawcza, zbieranie dowodów i utrwalanie materiału dowodowego potrzebnego do rozprawy sądowej która odbędzie sie w przyszłości

2.akcesoryjna:

- profilaktyczna - polega na stworzeniu warunków które utrudniają ponowne popełnienie takiego samego przestępstwa,

- prejudycjalna - rozstrzyganie kwestii, które mogą mieć znaczenie w innym procesie np. administracyjnym, związanym z prawem pracy etc.

• Przebieg:

- 1955 r. - reforma prawa -wprowadzono dwie formy postępowania przygotowawczego - na wzór RFN:

1. śledztwo

2. dochodzenie

- wówczas w latach 50. były one równoznaczne sobie - obecnie występują między nimi różnice.

- Nowela z 2003 r. - wprowadziła zmiany w postępowaniu przygotowawczym.

• Cele postępowania przygotowawczego:

- art. 297 KPK

1) ustalenie, czy został popełniony czyn zabroniony i czy stanowi on przestępstwo,

2) wykrycie i w razie potrzeby ujęcie sprawcy,
3) zebranie danych stosownie do art. 213 i 214,
4) wszechstronne wyjaśnienie okoliczności sprawy, w tym ustalenie osób pokrzywdzonych i ..........rozmiarów szkody,
5) zebranie, zabezpieczenie i utrwalenie dowodów dla sądu tak, aby rozstrzygnięcie sprawy ..........nastąpiło na pierwszej rozprawie głównej.
6) dążyć do wyjaśnienia okoliczności, które sprzyjały popełnieniu czynu

ORGANY PROWADZĄCE POSTPOWANIE PRZYGOTOWAWCZE:
- art. 298 KPK

1.Prokurator.

2. Policja.

STRONY POSTEPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO:

- art. 299 KPK

1. pokrzywdzony
2. podejrzany (od momentu przedstawienia mu zarzutów, jeżeli nie ulega wątpliwosci że to sprawca przestępstwa, wówczas przedstawia się zarzuty, przed przedstawieniem zarzutów należy pouczyc podejrzanego o jego prawach).

CZYNNOSCI SPRAWDZAJĄCE

• art. 307 KPK

24.04.2008

ŚLEDZTWO

ORGAN UPRAWNIONY DO PROWADZENIA ŚLEDZTWA:

• Prokuratora - art. 311 KPK

• Policja - może być upoważniona do prowadzenia śledztwa całości w określonym zakresie, określonych czynności.

POSTAWNOWIENIE O WSZCZĘCIU ŚLEDZTWA WYDAJE:

- Prokurator - art. 305 § 2 KPK.

Wydanie postanowienia o wszczęciu śledztwa:

• oznacza że proces in rem przekształca się w in personam,

• pojawia się podejrzany - przedtem była osoba podejrzana,

• zaczynamy stosować wszystkie przepisy kpk odnoszące się do oskarżonego, np. Obrona materialan i forrmalna,

• można zastosować środki zapobiegawcze,

• podejrzany jest stroną procesową.

Następnie, zapoznajemy podejrzanego z treścią zarzutów i pouczamy o prawach i obowiązkach.

• uzasadnia się postanowienie na żądanie - ustnie

• podejrzany może zażądać pisemnego uzasadnienia - 14 dni na dostarczenie uzasadnienia podejrzanemu i ustanowionemu obrońcy - art. 313 § 3.

ŚLEDZTWO OBLIGATORYJNE:

• ART. 309 § 1 PKT 1-4,

• prowadzi się w sprawach :

Art. 309.Śledztwo prowadzi się w sprawach:

1) w których rozpoznanie w pierwszej instancji należy do właściwości sądu okręgowego,

2) o występki - gdy osobą podejrzaną jest sędzia, prokurator, funkcjonariusz Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego lub Centralnego Biura Antykorupcyjnego,

3) o występki - gdy osobą podejrzaną jest funkcjonariusz Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, w zakresie spraw należących do właściwości tych organów lub o występki popełnione przez tych funkcjonariuszy w związku z wykonywaniem czynności służbowych,

4) o występki, w których nie prowadzi się dochodzenia,

- gdy dla I instancji jest właściwy SO, wówczas jest obligatoryjne

ŚLEDZTWO FAKULTATYWNE:

• toczy się w sprawach o inne wystepki, jeżeli Prokurator tak postanowi ze wzggledu na wage lub zawilosc sprawy - art. 309 § 1 pkt 5.

UKOŃCZENIE ŚLEDZTWA:

• powinno być ukończone w ciągu 3 miesięcy - art. 310 § 1 KPK,

• w uzasadnionych wypadkach okres ten moze być przedłużony przez Prokuratora nadzprujjacego śledztwo lub lub Prokuratora bezpośrednio przełożonego wobec prokuratora, który prowadzi śledztwo, na dalszy czas oznaczony - art. 310 § 2 KPK

---