Przewodnik Pisania

Biznes Planów

Spis Treści

Streszczenie Menadżerskie

Streszczenie Menadżerskie

(max 1 strona)

Streszczenie to jednostronicowa esencja twojego biznes planu. Chociaż Streszczenie Menadżerskie jest umieszczone na początku dokumentu, to jest ono pisane pod sam koniec prac nad biznes planem.

Celem Streszczenia jest zainteresowanie czytelnika swoim przedsięwzięciem tak, aby chciał zagłębić się w cały plan. Rozdział ten jest esencją biznes planu i twoja szansą, aby „sprzedać” czytelnikowi swoje przedsięwzięcie.

Po przeczytaniu Streszczenia czytelnik powinien wiedzieć, czego dotyczy cały plan. Streszczenie powinno być samodzielnym dokumentem i nie odnosić się do innych rozdziałów planu. Pamiętaj, że wielu czytelników nigdy nie wychodzi poza Streszczenie Menadżerskie, dlatego włóż wysiłek w napisanie go!

Streszczenie powinno odpowiadać na kilka podstawowych pytań:

1. Jaki jest rynek?

2. Kto jest klientem?

3. Jaki jest potencjał rynku?

4. Jak firma zarobi pieniądze?

5. Czy twój zespół może odnieść sukces?

6. Jak odzyskam swoje pieniądze?

1. Charakterystyka Przedsięwzięcia

(max 1 strona)

Charakterystyka Przedsięwzięcia to krótki opis twojej firmy. Jak będzie firma zorganizowana? Jaka jest lub będzie jej forma prawna? Jaki jest obecny status firmy (czy firma już istnieje)? Jakie są ambicje firmy? Czy zawsze będzie to mała firma czy też planujesz stworzyć międzynarodową korporację?

Po przeczytaniu tej sekcji czytelnik powinien wiedzieć jaka jest kondycja firmy oraz jak prognozujesz jej dalszy rozwój.

Charakterystyka Przedsięwzięcia to dla czytelnika wstęp do twojego biznes planu. Więcej szczegółów dotyczących charakterystyki przedsięwzięcia będzie zawartych w dalszych częściach tego podręcznika.

Wstęp

We wstępie do Charakterystyki Przedsięwzięcia odpowiedz na następujące pytania:

1. Jaka będzie nazwa firmy?

2. Czy firma obecnie istnieje? Jeśli tak to jaki jest jej status?

3. Jaka jest forma prawna firmy (np. działalność gospodarcza, spółka z o.o. itd.) oraz dlaczego taka forma prawna została wybrana?

4. Gdzie jest firma zlokalizowana?

5. Opisz krótko czym się firma zajmuje? Jakie są jej produkty bądź usługi?

Pułapka!!! Nic nie jest dla czytelnika Bardziej denerwujące niż przeczytanie kilkunastu stron biznes planu bez zrozumienia tego, co firma właściwie robi. Więcej szczegółów dostarczysz w następnych częsciach planu. Tutaj powinieneś napisać kilkanaście jasnych i zwięzłych zdań o twoim przedsięwzięciu. Unikaj ogólników.

Cele Firmy oraz Strategia Wyjścia

W tej sekcji opiszesz zamierzenia firmy.

1. Jakie są twoje oczekiwania wobec firmy? Jakie prognozujesz jej krótko, średnio i długoterminowe perspektywy rozwoju?

2. Jaka jest twoja wizja firmy? Czym firma może się stać?

3. Jaką rozważasz strategię wyjścia z przedsięwzięcia dla siebie, wspólników czy inwestorów (odsprzedanie działalności większej firmie, wejście na giełdę, odkupienie udziałów inwestorów, etc.)?

4. Wskazanie konkretnej strategii wyjścia jest istotne dla zewnętrznych inwestorów, gdyż muszą wiedzieć, jak i kiedy będą mogli wycofać swoje pieniądze z przedsięwzięcia. Dobrze jest przedstawić kilka opcji na wypadek gdyby preferowana przez ciebie strategia był ciężka do zrealizowania bądź mało korzystna dla którejś ze stron.

Model Biznesu

Na tym etapie biznes planu ważne jest określenie jak twoja firma będzie zarabiać pieniądze?

Model Biznesu różni się od prognozy sprzedaży, strategii cenowej albo prognoz finansowych, na nie przyjdzie czas później. Tutaj powinien zostać przedstawiony podstawowy model rentowności twojego przedsięwzięcia.

Dobra rada: Zastosuj analogię do istniejącej i świetnie prosperującej firmy z dobrze znanym modelem biznesu.

2. Opis Produktu lub Usługi

(max 2 strony)

W tej sekcji opisz szczegółowo produkty bądź usługi, które będziesz sprzedawał. Nie powinieneś wychodzić z założenia, że czytelnik zna twój produkt/usługę, dlatego też scharakteryzuj ją tutaj szczegółowo, a jeśli zajdzie taka potrzeba to wyjaśnij jej działanie. Zacznij sprzedawać swój pomysł poprzez stworzenie entuzjazmu wokół niego - bądź entuzjastyczny, ale opieraj się na faktach.

Gdy czytelnik skończy czytać tą sekcję, powinien być z jednej strony bardzo dobrze poinformowany o tym jak działasz i czego chcesz dokonać, ale z drugiej strony na tyle zainteresowany, żeby zagłębić się w marketingowe i finansowe szczegóły twojego przedsięwzięcia.

Wstęp

Stwórz krótki akapit, w którym wyraziście opiszesz doświadczenia i odczucia swoich klientów podczas kupowania produktu.

Opis

Krótko opisz swój produkt bądź usługę w następujących obszarach:

1. Czym jest twój produkt lub usługa a także czym nie jest?

2. Co jest szczególne i unikalne w twoim produkcie lub usłudze?
   Jaka jest jego cecha szczególna i jakie wynikają z tego korzyści?

3. Kto jest twoim potencjalnym klientem oraz jak definiujesz swoją grupę docelową?
   Dlaczego uważasz, że twój produkt/usługa będzie dla nich atrakcyjna?

4. Jaka będzie cena?

Propozycja dla Klienta

Ten rozdział biznes planu jest jednym z najważniejszych, gdyż jego zadaniem jest wyjaśnienie dlaczego zakładasz, że klienci zainteresują się twoim produktem bądź usługą. Potencjalni inwestorzy i partnerzy po przeczytaniu tego rozdziału powinni natychmiast zrozumieć główną ideę twojego biznesu.

W jednym lub dwóch akapitach określ miejsce swojego produktu lub usługi na rynku:

1. Jakie są produkty/usługi twoich głównych konkurentów?

2. Dlaczego twój produkt/usługa jest lepsza od konkurencji i co ją od nich odróżnia?

Ponieważ omówisz szczegółowo każde z tych pytań w Analizie Rynkowej i Planie Marketingowym, skup się tutaj na ogólnej charakterystyce produktu/usługi.

Pułapka!!! Warto zwrócić uwagę na dwa podstawowe błędy, które autorzy biznes planów popełniają i które mogą okazać się „śmiertelne” dla twojego przedsięwzięcia: Zbyt ogólnikowa odpowiedź na powyższe pytania. błędem jest wskazanie w odpowiedziach, że twój prosukt/usługa jest tańsza niż konkutentów.

Własność Intelektualna

Jaka jest wartość intelektualna twojego produktu/usługi? Jeśli otrzymałeś licencję na swój produkt od innego podmiotu, trzeba to w tym rozdziale uwzględnić.

W tym rozdziale uwzględnij następujące elementy:

1. Patenty, prawa autorskie, sekrety handlowe, umowy o zakazie konkurencji.

2. Umowy licencyjne podpisane z innymi podmiotami np. uniwersytetami.

3. Inne prawa autorskie lub umiejętności.

Zamieść kopie dokumentów prawnych (aplikacje patentowe, umowy licencyjne, itd.) w załącznikach.

Dla większości produktów nie ma żadnych praw autorskich, dlatego też przez większość ten rozdział jest pomijany.

Faza Rozwoju

W przypadku opisu fazy rozwoju należy treściwie opisać obecny stan rozwoju produktu/usługi:

1. Czy produkt jest gotowy na debiut rynkowy lub czy jest nadal w fazie rozwoju?

2. Jeśli jest w fazie rozwoju, to jak bardzo jest ona zaawansowana?

3. Jakie przeszkody uniemożliwiają ci wdrożenie twojego produktu?

Strategiczna Pozycja Produktu/Usługi

W tym rozdziale odpowiedz krótko, ale treściwie na następujące pytania:

1. Jakie substytuty obecnie istnieją na rynku? Szczególnie jeśli twój produkt/usługa jest zupełnie nowy to powinieneś wskazać co wytwarza, oferuje konkurencja w zastępstwie dla twojego produktu?

2. Jakie komplementarne produkty/usługi istnieją na rynku (np. mysz jest komplementarnym produktem dla komputera, kaseta DVD jest komplementarnym produktem dla telewizora i odtwarzacza DVD)?

3. Gdzie będzie leżała twoja przewaga nad konkurencją?
   Jakie środki podejmiesz, aby utrzymać nad nią swoją przewagę w przyszłości?

Uwzględnij tutaj ESENCJĘ ponieważ więcej szczegółów zaprezentujesz w późniejszych rozdziałach.

3. Analiza Branżowa

(max 2 strony)

Analiza Branżowa przedstawia sytuację branży, w której będziesz konkurował. Po przeczytaniu tego fragmentu twoi czytelnicy powinni znać dynamikę, kondycję oraz szanse i zagrożenia występujące w twojej branży. W tym rozdziale połóż nacisk tylko na swoją branżę bez wspominania o przedsięwzięciu.

ANALIZY BRANŻOWA I RYNKOWA SĄ ZAWSZE OPARTE NA FAKTACH. Cytowane publikacje powinny być zawarte w przypisach. NIGDY nie zamieszczaj stwierdzeń, które nie jesteś w stanie poprzeć faktami bądź danymi.

Autorzy biznes planów czasami mają kłopoty z zaklasyfikowaniem swojego produktu/usługi do konkretnej branży, aby ułatwić sobie pracę spróbuj odpowiedzieć na poniższe pytania:

1. Kim jest twoja konkurencja?

2. Kto produkuje/świadczy podobny(ą) produkt/usługę?

3. Kto w podobny sposób zarabia pieniądze?

Branże są segmentowane za pomocą kodów branżowych - EKD (Europejska Klasyfikacja Działalności) oraz PKD (Polska Klasyfikacja Działalności).

Kody EKD są publikowane przez Urząd Statystyczny Wspólnot Europejskich - EUROSTAT natomiast kody PKD są opracowywane przez Główny Urząd Statystyczny- GUS. Oba systemy kodów są powszechnie dostępne.

Większość danych, w tym rozdziale, będzie pochodzić z internetu oraz z publikacji branżowych i rządowych. Innymi wiarygodnymi źródłami informacji są zarówno dostawcy działający w twojej branży jak i analitycy finansowi, a także konkurencja. Przeprowadzona w tym rozdziale analiza powinna naszkicować wielkość, zasięg oraz dynamikę rozwoju twojej branży:

1. Jak jest zdefiniowana twoja branża? Jakie są twoje kody PKD oraz EKD?

2. Jak jest podzielona twoja branża? Jak są zdefiniowane poszczególne segmenty? Segmentację branży można przeprowadzić na różne sposoby. Powinieneś wybrać model segmentacji, który odpowiada TWOIM potrzebom.

3. Jakie są trendy i ważne wydarzenia w twojej branży?

4. Jakie narodowe i międzynarodowe wydarzenia mają wpływ na twoją branżę?

5. Jakie są prognozy wzrostu w twojej branży?

Analiza Konkurencji

W tym rozdziale opiszesz bezpośrednich i potencjalnych konkurentów w twojej branży, powinieneś zawrzeć następujące elementy:

1. Bezpośredni konkurenci.

2. Potencjalni konkurenci.

3. Producenci substytutów: ważne szczególnie w przypadku gdy twój produkt/usługa jest nowa na rynku. Opisz co klienci stosują obecnie w zamian. Jeśli klienci nie używają niczego, wtedy jest twój pomysł jest bardzo poważną ofertą!

4. Charakterystyka twoich konkurentów oraz ich produktów/usług:

1. dla każdego konkurenta podaj wielkość, lokalizację, docelowy rynek oraz inne ważne atrybuty.

2. dla każdego produktu/usługi konkurenta podaj cenę, jakość, sposób dystrybucji oraz inne ważne wytyczne.

Wspomnij zarówno zalety swojej konkurencji, jak i jej słabe strony, które stwarzają dla ciebie szansę na sukces.

Pułapka!!! Napisanie, że nie masz konkurencji, jest dość powszechne. Takie stwierdzenie nasuwa potencjalnemu inwestorowi, że albo nie dokonałeś dogłębnej analizy na rynku konkurencji bądż też, że nie rozumiesz swojej obecnej jak i potencjalnej konkurencji. zawsze masz konkurencję, nawet jeśli twój produkt/usługa jest zupełnie nowa albo jedyna w swoim rodzaju!

4. Analiza Rynkowa

(max 2 strony)

Analiza Rynkowa opisuje rynek, na którym będziesz konkurował. Po zaznajomieniu się z tym rozdziałem czytelnik powinien być świadomy dynamiki oraz zagrożeń i szans na przeanalizowanym przez ciebie rynku. W tym rozdziale połóż nacisk na swój rynek bez odnoszenia się do swojego przedsięwzięcia.

ANALIZY BRANŻOWA I RYNKOWA SĄ ZAWSZE OPARTE NA FAKTACH. Cytowane publikacje powinny być zawarte w przypisach. NIGDY nie zamieszczaj stwierdzeń, których nie jesteś w stanie poprzeć danymi.

Twoja branża jest prawdopodobnie małym segmentem dużego rynku np.: jeśli otwierasz restaurację, to na początku twój rynek będzie ograniczony, w najlepszym wypadku, do miasta, ale najprawdopodobniej do twojej dzielnicy. Niestety, większość potrzebnych do przeanalizowania danych jest trudno dostępna. Informacje potrzebne do przeprowadzenia analizy będą pochodziły głównie z wywiadów z potencjalnymi klientami, dostawcami czy też z konkurencją.

Wspomnij następujące elementy:

1. Jak definiujesz swój rynek?

2. Jak duży jest rynek i jak szybko rośnie?

3. Jakie są segmenty rynku? Rynek można segmentować na różne sposoby. Wybierz model segmentacji, który odpowiada TWOIM potrzebom.

4. Jakie trendy są ważne dla twojego rynku?

Pułapka!!! Segmentacja rynku nigdy nie powinna być stworzona odgórnie. Stwierdzenie, że potrzebujesz nikły procent bardzo dużego rynku, aby osiągnąć sukces, wskazuje, że nie dokonałeś należytej analizy bądź nie rozumiesz segmentacji swojego rynku. Na początku powinieneś skupić się na bardzo małym segmencie rynku, w którym możesz zdobyć przewagę nad konkurencją. Ekspansja na inne rynki i do innych branż będzie omówiona w rozdziale poświęconym Strategii Rozwoju.

Analiza Klientów

W tym rozdziale musisz zdefiniować i podzielić swoich klientów. Porównaj informacje dostępne w publikacjach branżowych, artykułach oraz skonfrontuj je z danymi dostępnymi w organizacjach branżowych. Pomoże Ci to zrozumieć jak twoja branża definiuje, rozpoznaje i segmentuje klientów. Ponadto, spróbuj stworzyć profil twojego klienta uwzględniając następujące czynniki:

1. Jakie czynniki mają decydujący wpływ na twoich klientów, że sięgają po twój produkt a nie konkurencji. Wyjaśnij, dlaczego twoja oferta jest atrakcyjniejsza od konkurencyjnych?

2. Do jakiego stopnia klienci są niezadowoleni z obecnej oferty rynkowej?

3. Jakie potrzeby klientów są obecnie niezaspokajane przez konkurencję?

4. Jakie grupy klientów są, obecnie, ignorowane przez rynek?

Na koniec powinieneś dokładnie odpowiedzieć na następujące pytania:

1. Kto chce kupić Twój produkt/usługę? (twoja grupa docelowa)

2. Ile są gotowi zapłacić? (popyt)

3. Ile zapłacą? (twoja cena)

4. Czy rynek jest dostatecznie duży, abyś mógł zarobić pieniądze? (zysk)

Ten rozdział biznes planu jest krytyczną częścią!

5. Plan Marketingowy

(max 3 strony)

Ten rozdział zadecyduje o sukcesie lub porażce twojego przedsięwzięcia. Wspaniały pomysł jest nic niewart, jeśli nie potrafisz znaleźć klientów. Dobrze przygotowane prognozy finansowe są mało przydatne, jeśli nikt nie kupi twojego produktu. W tym rozdziale musisz przekonać czytelnika, że rynek na, którym zamierzasz zaistnieć jest prężny oraz, że wiesz, jak się na nim przebić.

Podobnie jak w Analizie Rynkowej, większość twoich informacji będzie pochodziła z wywiadów z ekspertami. Badania rynkowe powinny być poparte danymi z przeprowadzonych rozmów z potencjalnymi klientami, aby poznać ich reakcje, z ankiet pocztowych lub ulicznych oraz z demonstracji bądź z warsztatów konsumenckich (focus group). Wykaż się fantazją, aby zdobyć rzetelne opinie o własnym produkcie/usłudze.

Strategia Produktu/Usługi

Opisz jak twój produkt/usługa został zaprojektowany, aby spełnić oczekiwania twoich docelowych klientów i jak będzie konkurował na twoim docelowym rynku:

1. Jakie cechy twojego produktu/usługi spełniają oczekiwania twoich klientów?

2. Co odróżnia twój produkt od konkurencji?

3. Jakie są zalety i wady twojego produktu/usługi?

4. Dlaczego klienci wybiorą twój produkt/usługę i zaniechają tym samym zakup konkurencyjnych produktów?

Pamiętaj, że naturalną tendencją wśród ludzi, a więc i firm, jest niechęć do eksperymentowania, co w efekcie końcowym sprowadza się do wyboru znanego produktu, który został już sprawdzony przez innych. Przykucie uwagi potencjalnych klientów będzie wymagało od ciebie zwrócenia ich uwagi na konkretne cechy produktu/usługi, które będą go odróżniać od konkurencji. Takie działanie ma na celu zmianę ludzkich przyzwyczajeń.

5. Jak szybko i jak skutecznie bedą w stanie twoi konkurenci zareagować na twoje przedsięwzięcie? Pamiętaj, że przewaga rynkowa, aby przynieść sukces, musi być utrzymana przez dłuższy okres czasu.

Dobra zasada: Część tego rozdziału pokrywa się z Opisem Produktu/Usługi oraz z Analizą Rynku. Mała powtórka może nie zaszkodzić, jednakże unikaj kopiowania rozdziału! Albo wyraź swoją myśl w inny sposób bądź dodaj nowe koncepcje lub informacje. Nie marnuj miejsca!

Strategia Cenowa

Wyjaśnij swoją strategię cenową i dlaczego uważasz, że na twoim rynku docelowym będzie ona najskuteczniejsza, przedstaw za i przeciw.

1. Jaka jest twoja strategia cenowa? Uargumentuj dlaczego na nią konkretnie się decydujesz?

2. Czym twoja strategia cenowa różni się od konkurencji?

3. Przedstaw „dowody”, że twój rynek docelowy zaakceptuje twoją propozycje cenę?

Polityka cenowa to trudne zagadnienie, szczególnie, dla nowych firm, jak również dla tych, które oferują nowe produkty lub usługi. Udokumentuj wszystkie swoje założenia dotyczące rynku i akceptacji własnego produktu, przedstaw dlaczego dana strategia cenowa została wybrana. Radziłbym zwrócić uwagę na to, że nowe firmy rzadko mają niższe koszty niż istniejące przedsiębiorstwa i rzadko odnoszą sukces, gdy niska cena jest centralnym elementem oferty dla klienta.

Strategia Dystrybucji

Opisz swoją strategię dystrybucji i wyjaśnij, dlaczego jest najlepsza dla twojego rynku.

1. Jak dostarczysz swój produkt/usługę klientom?

2. Z jakich kanałów dystrybucji skorzystasz? Wyjaśnij dlaczego te a nie inne wybrałeś/aś?

3. Jak zdobędziesz dostęp do tych kanałów dystrybucji?

Te informacje mogą wydawać się drugorzędnymi szczegółami, które można zdefiniować w przyszłości, ale twój produkt/usługa będzie bez wartości, jeśli nie bądziesz mógł go w sposób sprawny dostarczyć klientowi!

Promocja (Strategia Reklamowa)

Opisz swoją strategię reklamową i promocyjną. Tutaj trzeba skupić się na sposobie informowania rynku docelowego o produkcie/usłudze oraz na sposobach prezentowania zalet własnego produktu/usługi.

1. Jak będziesz reklamował i promował swój produkt/usługę?

2. Oprócz reklamy, jakie inne środki promocji zamierzasz użyć, aby komunikować się z potencjalnymi lub istniejącymi klientami? PR? Sprzedaż osobista? Materiały drukowane? Inne?

3. Uargumentuj dlaczego uważasz, że twoja strategia reklamowa będzie skuteczna i dlaczego konkretnie ta obrana droga zapewni ci sukces w dotarciu do twojego rynku docelowego?

Strategia Sprzedaży

W zależności od twojego biznesu sprzedaż może okazać się krytycznym elementem sukcesu. Pamiętaj: "nic się nie dzieje dopóki nie ma sprzedaży".

Odpowiedz na następujące pytania:

1. Jak twój produkt/usługa będzie sprzedawana? Osobista sprzedaż? Targi? Telemarketing?

2. Kto będzie sprzedawał? Wewnętrzni sprzedawcy? Sprzedawcy producenta? Zewnętrzni agenci?

3. Jak będziesz rekrutował, szkolił i płacił własnym sprzedawcom?

4. Jak będziesz wspierał wysiłki sprzedawców np. wprowadzanie zamówień do systemu sprzedaży, korekty, itd.?

Podobnie jak w przypadku Strategii Dystrybucji powyższe informacje mogą wydawać się drugorzędnymi szczegółami, które można zdefiniować późniejszym terminie. Niestety, tak nie jest, jeśli twoi klienci docelowi nie znają zalet twojego produktu/usługi, to produkt/usługa nie będą w stanie odnieść sukcesu, ponieważ nie zdobędziesz inwestora!!!

Kolejnym ważnym elementem procesu sprzedaży jest zrozumienie cyklu sprzedaży. Sam cykl sprzedaży różni się znacznie jeśli przypatrzymy się mu w poszczególnych branżach, jest on o tyle ważny, że wiąże się bezpośrednio z prognozą sprzedaży.

Pułapka!!! strategia opartna na: “Zbuduj a przyjdą” na pewno nie sprawdzi się przy nowym przedsięwzięciu! Nie ma znaczenia jak zaawansowana jest technologia, bądź jak dobry jest produkt, jeśli nie znajdiesz nabywców. Z tym wiąże się bezpośrednio wiedza potencjalnego klienta - Nikt nie kupi produktu/usługi, jeśli nie pozna jego zalet, które wyróżniają go spośród konkurencji. Tylko skuteczna strategia sprzedaży może zapewnić satysfakcjonującą sprzedaż .

Prognoza Przychodów

Po skończeniu tego rozdziału możesz przystąpić do budowy wstępnej prognozy przychodów. Przychody składają się z dwóch elementów - wolumenu i ceny. Te informacje powinny być zawarte w rocznej tabeli na pięć kolejnych lat.

WSZYSTKIE założenia dotyczące sprzedaży powinny być skrupulatnie zapisane tak, aby czytelnik mógł łatwo zrozumieć skąd pochodzą.

Kwestią wartą nadmienienia jest fakt, że prognoza przychodów pomoże Ci przygotować przyszłe sprawozdania finansowe.

Dobra zasada: Zacznij nowy dokument zatytułowany “Założenia”. Zapisz w nim wszystkie swoje wytyczne dotyczące rynku, produktu jak i kalkulacji finansowych.

6. Plan Operacyjny

(max 2 strony)

Fakt, że twój czytelnik dotrwał do tego rozdziału, oznacza, że jest naprawdę zainteresowany twoim pomysłem i potencjałem twojego rynku. Teraz chcesz go przekonać, że masz ekipę, która potrafi wdrożyć twój pomysł. Ten rozdział pomoże ci to udowodnić w dwojaki sposób:

1. Pokaże, że rozumiesz praktyczne aspekty zarządzania całym cyklem biznesowym.

2. Pokaże, że rozumiesz na czym polega twoja przewaga nad konkurencją.

Operacje firmy są zdefiniowane jako procesy, które służą do dostarczenia produktu/usługi na rynek i składają się z produkcji, transportu, logistyki, marketingu, sprzedaży, obsługi klienta itd. Upewnij się, że potrafisz połączyć model swoich przyszłych operacji z planem marketingowym, gdyż budujesz swojej operacje, aby wykorzystać swoją przewagę nad konkurencją i pozyskać docelowych klientów. Zapewniaj czytelnika, że twoje operacje maksymalizują twoją przewagę a niekoniecznie minimalizują koszty.

Trzonem tego rozdziału ma być udowodnienie czytelnikowi, że zdajesz sobie sprawę w czym leży twoja przewaga nad konkurencją oraz, że budujesz biznes wokół wspomnianej przewagi. Funkcje operacyjne, które nie są aż tak istotne dla twojego przedsięwzięcia, mogą zostać zakupione, oddane partnerowi lub wyeliminowane. Ten rozdział powinien zademonstrować, że rozumiesz to i masz solidną wiedzę, jak zarządzać swoim przedsięwzięciem.

Zakres Operacji

W tej części opisz dokładnie, jak będziesz zarządzał swoim biznesem. Uwzględnij następujące elementy:

1. Co będziesz produkował we własnym zakresie, a co będziesz kupował? Uzasadnij dlaczego takie rozwiązanie ma sens w przypadku twojego przedsięwzięcia?

2. Jaka jest twoja strategia outsourcingu? Należy zwrócić uwagę, że korzystanie z usług firm outsourcingowych jest coraz bardziej popularne także wśród nowopowstałych przedsiębiorstw.

3. Jakie będą twoje relacje z dostawcami, kontrahentami, partnerami i innymi usługodawcami? Jak twoje operacje nawiążą do
   łańcucha wartości branży, w której działasz bądź zamierzasz zaistnieć?

Szczegółowe informacje, wykresy i rysunki przedstaw w załączniku.

Strategia Operacyjna

W tym rozdziale zawrzyj informacje dotyczące realizacji zaplanowanej strategii marketingowej od strony operacyjnej:

1. Jak twój model operacyjny zwiększy zadowolenie twoich klientów?

2. Jak wygrasz na rynku pod względem kosztów, jakości, elastyczności i terminowości?

3. Na których funkcjach operacyjnych się skupisz, a którym poświęcisz mniej uwagi? Uzasadnij swój wybór?

4. Jaką przewagę nad konkurencją uzyskasz poprzez wdrożenie swojej strategii operacyjnej?

Koszty Operacyjne

W tej części zaczniesz szacować koszty wdrożenia własnego przedsięwzięcia, a w szczególności:

• Wydatki Operacyjne

Dołącz krótkie streszczenie głównych kategorii wydatków na najbliższe pięć lat. W arkuszu finansowym w Excelu możesz zapoznać się z typowymi kategoriami wydatków. Jeśli zdecydujesz się na pracę z tym programem jest możliwe, że będziesz musiał rozszerzyć kategorie, ponieważ kategorie wydatków uzależnione są od konkretnego modelu biznesu.

Zapisz wszystkie swoje założenia. Czytelnik musi zrozumieć, skąd pochodzą wszystki liczby oraz nie powinien odnieść wrażenia, że zmyśliłeś którąkolwiek z przedstawionych danych. Dobrze jest przedstawić bardziej szczegółowo koszty rekrutacji i pensji. Dobrą metodą oszacowania własnych kosztów operacyjnych jest użycie “analizy pionowej” tzn. skalkulowanie kosztów operacyjnych w relacji do twoich przychodów np. koszty pracowników to 30% przychodów. Poważne odchylenia od średnich wskaźników branżowych w danej kategorii wydatków powinny zostać krótko wyjaśnione.

• Koszt Własny Sprzedaży

Zamieść krótkie zestawienie kosztów wyprodukowania danego produktu/usługi przez następne pięć lat. Użyj arkusza finansowego w Excelu. Podobnie jak z wydatkami operacyjnymi zapisz wszystkie swoje założenia. Powinieneś mieć konkretne i szczegółowe dane na temat tego, ile będzie cię kosztowało wyprodukowanie jednej jednostki twojego produktu/usługi włącznie z kosztami surowców, części, zapasów, transportu, magazynowania etc.

Pamiętaj, że oba arkusze finansowe pomogą ci przygotować twoje sprawozdania finansowe. Arkusze powinny być zamieszczone w załączniku.

7. Strategia Rozwoju

(max 2 strony)

W tym rozdziale przedstawisz jak zamierzasz założyć i rozwinąć swój biznes. Strategia rozwoju jest swojego rodzaju drogą obrazującą w jaki sposób zamierzasz dostać się z punktu wyjścia do wyznaczonego przez siebie samego celu. Uwzględnij wszystkie działania, które pomogą ci w założeniu i rozwinięciu przedsięwzięcia. Ten rozdział daje ci możliwość, aby przedstawić własną wizję, ale także, aby wykazać się kreatywnością.

Pytania, które powinieneś odpowiedzieć sobie w trakcie pisania tego rozdziału to:

1. Jak duże może stać się Twoje przedsięwzięcie?

2. W jakich obszarach mógłbyś się rozwinąć po odniesieniu sukcesu na twoim pierwszym rynku docelowym?

3. Poza Twoim pierwotnym produktem/usługą, czy są dodatkowe produkty/usługi, które mogą być rozwinięte za pomocą twojej technologii lub marki?

Strategia Rozwoju

1. Jakie zadania pozostają do wykonania, aby twój produkt/usługa mógł wejść na rynek?

2. Jakie czynniki muszą zaistnieć, aby twój pomysł mógł zadziałać?

3. Co robisz, aby zaistnieć w branży?

4. W momencie zrealizowania obranych celów na rynku docelowym, jakie masz dalsze plany, cele oraz jakie kroki planujesz podjąć, aby je osiągnąć?

Plan Rozwoju

W tym krótkim rozdziale odpowiedz na poniższe pytania:

1. Kiedy planujesz założyć własną firmę?

2. Jakie kroki musisz podjąć, aby osiągnąć ten cel?

Dobrym pomysłem jest zamieszczenie wykresu obrazującego realizację twojego plan w czasie.

Koszty Założycielskie i Rozwojowe

Dołącz streszczenie przewidywanych kosztów założycielskich i rozwojowych oraz szacunkowo przyjęte założenia wobec nich.

• Koszty założycielskie poniesiesz, aby stworzyć firmę i zacząć działałność. Przykłady poszczególnych kategorii kosztów znajdziesz w Exelowskich arkuszach finansowych.

• Wydatki na rozwój poniesiesz, aby zrealizować własne plany rozwoju. Do takich kosztów można zaliczyć zakup nowego sprzętu i urządzeń, nabycie nowych pomieszczeń, koszty badań naukowych itd.

Oczywiście twoje koszty w tej dziedzinie to tylko dane szacunkowe. Chociaż pewna logika powinna wspierać twoje założenia. Nikt nie oczekuje, że wszystkie szczegóły będą do końca dopracowane. Podobnie jak z innymi kosztami głównym celem przedstawienia szacunkowych danych, jest pokazanie czytelnikom, że rozumiesz, jakie środki są konieczne, aby założyć i rozwinąć własną firmę.

8. Plan Kadrowy

(max 2 strony)

Przeważająca część inwestorów twierdzi, że są bardziej skłonni zainwestować w silny zespół kierowniczy ze średnim pomysłem niż w słaby zespół z genialnym pomysłem.

Jeden doświadczony inwestor powiedział kiedyś, że „inwestuje w jockeya, a nie w konia”.

Celem tego rozdziału jest przekonanie czytelnika, że posiadasz świetny i wykwalifikowany zespół kierowniczy, który wprowadzi w życie twój genialny pomysł. W tym rozdziale nie ma miejsca na skromność!!!

Podkreśl swoje sukcesy i umiejętności, jednocześnie łagodząc swoje oczywiste słabości i wady. Czytelnicy kończący czytać ten rozdział, powinni być przekonani, że twoje przedsięwzięcie znajduje się w dobrych rękach oraz, że będzie kompetentnie zarządzane.

Z drugiej strony, zwrócenie uwagi na słabości w doświadczeniu i umiejętnościach oraz nadmienienie jak zamierzasz je zniwelować, to dowód na to, że nie jesteś zbyt pewny siebie oraz że zależy ci na podnoszeniu kwalifikacji zawodowych pracowników.

Najlepiej jest myśleć o zespole kierowniczym w kategoriach umiejętności i kompetencji:

1. Jakie umiejętności pracowników są konieczne, aby odnieść sukces?

2. Czy rekrutowałeś już zespół założycielski?

3. Kogo zamierzasz zatrudnić natychmiast a kogo będziesz potrzebował w przyszłości?

Dobra rada: Rozwojowe przedsięwzięcia nie osiągną w pełni zamierzonych celów, ani nie rozwiną całościowo swojego potencjału, bez rekrutacji ekspertów z zewnętrzw na stanowiska strategiczne w odpowiedniej fazie rozwoju firmy. Kluczowym elementem tego rozdziału jest udowodnienie czytelnikowi, że orientujesz się jakie stanowiska i kiedy muszą zostać obsadzone.

Większość, jeśli nie wszystkie, z nowych, rozwojowych przedsięwzięć, aby rozwinąć się w pełni, w pewnym momencie będą potrzebowały doświadczonego kierownika.

Jeśli nie posiadasz dużego doświadczenia branżowego i założycielskiego, twierdzenie, że jesteś jedynym, który może wprowadzić twoje przedsięwzięcie w życie, może wydać się egoistyczne i niedojrzałe. Czytelnicy oczekują, że dla dobra własnego przedsięwzięcia będziesz gotów zająć miejsce “pasażera” i oddać ster osobom, które posiadają wyższe kwalifikacje niż ty.

Organizacja Przedsiębiorstwa

W tej części opisz jak twoja firma będzie zorganizowana:

1. Jaka będzie struktura organizacyjna Twojej firmy? Kto będzie odpowiedzialny za poszczególne obszary działalności?

2. Jaka będzie struktura własnościowa twojej firmy?

3. Czy utworzysz formalną radę nadzorczą lub nieformalną grupę doradców? Kto zgodził się być członkiem rady nadzorczej lub zostać twoim doradcą? Jak aktywną rolę oni zajmą?

Dobra rada: Brak umiejętności wśród twojego zespołu założycielskiego może być w dużym stopniu złagodzony przez rekrutację doświadczonej grupy doradców, ekspertów.

Zarząd

Opisz założycieli i członków zarządu, którzy będą prowadzili firmę:

1. Kim są członkowie zarządu? (umieść krótkie życiorysy w załączniku)

• Jaki będzie zakres ich obowiązków?

• Jakie unikalne i cenne umiejętności wniosą do przedsięwzięcia?

• Jak będą opłacani?

Jakie dodatkowe osoby planujesz włączyć do swojej firmy i kiedy?

Pułapka!!! Pensje to trudny problem dla nowych przedsięwzięć. Podczas nich kadra kierownicza powinna otrzymać takie pensje, by móc z nich przeżyć. czytelnicy są często krytycznie nastawieni wobec przedsięwzięć, które chętnie wydają pieniądze w formie pensji. Co więcej, przedstawienie wysokich kosztów personalnych w Twoim planie finansowym pokazuje czytelnikom, że nie będziesz należycie strzegł zgromadzonych środków finansowych. Weź dla siebie jak najmniej - twoja nagroda przyjdzie, kiedy twoje przedsięwzięcie rozwinie skrzydła.

9. Plan Finansowy

(max 2 strony)

Przedstawiłeś świetny pomysł, pokazałeś lukę rynkową, udowodniłeś, że potrafisz wdrożyć swój pomysł oraz, że posiadasz zespół, który pomoże ci zarządzać twoim przedsięwzięciem. Jednakże żaden inwestor ani bankowiec nie zainwestuje w twoje przedsięwzięcie, jeśli nie zobaczy możliwości zarobienia konkretnych pieniędzy.

Autorzy biznes planów często nie rozumieją prawdziwego powodu tworzenia planu finansowego w biznes planie. Liczby, które przedstawiają są tylko szacunkami i to bardzo naciąganymi. Poza tym, każdy nowy przedsiębiorca jest ogromnym entuzjastą i optymistą w stosunku do swojego przedsięwzięcia. Czytelnicy niekoniecznie “uwierzą”, że twoje prognozy finansowe rzeczywiście się spełnią. Nie próbują także sprawdzić czy masz „właściwe” liczby, ponieważ właściwe liczby tak naprawdę nie istnieją.

Twoje prognozy finansowe służą dwóm głównym celom:

1. Aby pokazać jak duże może być twoje przedsięwzięcie, jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem. Jeśli nie pokażesz czytelnikom, że twój pomysł ma potencjał zarobienia dużych pieniędzy, to czytelnicy szybko stracą ciekawość. Inwestorzy i bankowcy ponoszą ogromne ryzyko popierając twoje przedsięwzięcie. Nie zainwestują żadnych środków finansowych, jeśli nie istnieje możliwość „sowitej nagrody”.

2. Aby pokazać, że znasz swój model biznesu, wiesz jak będzie funkcjonował i że przemyślałeś wszystkie, nawet te najdrobniejsze, szczegóły.

Pułapka!!! Plan finansowy jest umieszczony pod koniec biznes planu, ponieważ nie może być ukończony dopóki inne rozdziały nie są napisane. jednakże plan finansowy jest bardzo skomplikowany i wiele szczegółów powinno być skończonych wcześniej (np. koszty operacyjne, prognoza przychodów). Popularny błąd w pisaniu biznes planów to odłożenie planu finansowego na sam koniec.

Streszczenie Finansowe

Większość szczegółów dotyczących spraw finansowych będzie zawarta w załączniku ze sprawozdaniami finansowymi. W tym rozdziale powinieneś je streścić podkreślając kluczowe zagadnienia. Przygotuj streszczenie swoich prognoz finansowych. Do tego celu użyj arkusza finansowego „Prognoza” w Excelu.

Po swoim streszczeniu dodaj kilka zdań, które pomogą czytelnikow w pełni zrozumieć twoją prognozę.

1. Jak szybko osiągniesz rentowność?

2. Kiedy wygenerujesz dodatnie przepływy pieniężne?

Teraz jest czas, żeby to napisać!

Na koniec opisz:

• Jakie są główne czynniki finansowe wpływające na twoje przedsięwzięcie?

• Jakie przyjąłeś założenia finansowe, które zadecydują o twoim sukcesie finansowym?

Pomimo, że zamieścisz wszystkie założenia finansowe pod koniec tego planu, w tym miejscu powinieneś omówić te najważniejsze np.:

• Jakie są twoje założenia odnośnie minimalnej liczby klientów na dzień oraz średniego przychodu ze sprzedaży?

• Jakie jednostkowe koszty produkcji muszą być osiągnięte?

• Jakie są koszty zdobycia klientów?

• Jaki jest koszt wdrożenia twojego produktu lub usługi?

• Jak długo będzie trwał średni cykl sprzedaży w twojej grupie docelowej i ile czasu potrzeba, aby dokonać sprzedaży?

Ryzyka Biznesowe

Rozdział Ryzyka Biznesowe jest tak naprawdę częścią twoich założeń, ale ze względu na specyfikę danych wyodrębnia się go. Kluczowe dla tego rozdziału jest, abyś pokazał, że zdajesz sobie sprawę z „hamulców”, które grożą wdrożeniu twojego planu oraz, że masz alternatywny plan na wypadek, gdybyś napotkał przeszkody. Mogą być to ryzyka technologiczne (twój produkt nie działa), ryzyka finansowe (twoje koszta są większe niż założyłeś), ryzyka związane z konkurencją, itd. Skoncentruj się na ryzykach, które są unikalne i ważne dla twojego biznesu. Unikaj opisu zagrożeń, które są uniwersalne dla każdego nowego przedsięwzięcia np.: każdy wie, że być może nikt nie kupi twojego produktu lub usługi!

Odpowiedni jest w tym miejscu pewien rodzaj refleksji, tzn. co stanie się, jeśli twoje przedsięwzięcie potoczy się inaczej, a więc:

• Jakie zmienne będą miały wpływ na realizację twojego planu i które z nich mogą nie zaistnieć?

• Jakie opracowałeś plany awaryjne?

Dobra zasada: Szczegóły finansowe powinny być umieszczone w załączniku. tylko streszczenie finansowe oraz ryzyka biznesowe powinny znaleźć się w głównej części biznes planu.

Sprawozdania Finansowe

Sprawozdania finansowe firmy są zazwyczaj przygotowane za okres pięciu lat działalności. Ogólnie przyjęta reguła mówi, że sprawozdania finansowe powinny zakończyć się w momencie, gdy działalność operacyjna firmy ustabilizuje się lub gdy firma uzyska rentowność. Pięć lat w tym wypadku to standard.

Upewnij się, że jesteś konsekwentny w swoich prognozach finansowych i, że są one logicznie powiązane z innymi rozdziałami twojego biznes planu.

Następujące sprawozdania finansowe powinny być przygotowane i umieszczone w załączniku (użyj arkuszów finansowych w Excelu):

1. Rachunek zysków i strat (roczny przez 5 lat)

2. Bilans (roczny przez 5 lat)

3. Rachunek przepływów pieniężnych (roczny przez 5 lat)

Pułapka!!! Częsty problem w biznes planach to pokazanie dużej akumulacji gotówki zaraz po osiągnięciu progu rentowności. Chociaż innowacyjne firmy zazwyczaj generują przychody dużo szybciej niż koszty operacyjne, firmy takie także ponoszą znaczne straty finansowe na początku działalności. wymagają zatem wysokich wydatków inwestycyjnych, aby utrzymać stopę wzrostu. Jeśli Twoje sprawozdania finansowe pokazują znaczne ilości gotówki w roku czwartym lub piątym działalności firmy, powinieneś sprawdzić swoje założenia i być może zmodyfikować Twoją prognozę finansową.

Analiza Wskaźnikowa

Dobrym sposobem na zweryfikowanie swoich prognoz finansowych jest porównanie własnych wskaźników finansowych ze wskaźnikami branżowymi. W przypadku gdy okażą się inne, powinieneś być przygotowany, aby uzasadnić istotne między nimi różnice. Możesz także zmodyfikować swoje sprawozdania finansowe. Porównaj swoje koszty produkcji, marże, zyski i inne kluczowe wskaźniki finansowe z tymi z branży, w której działasz.

Ten rozdział to także dobre miejsce, aby uwzględnić „analizę pionową” i pokazać, że twoje wydatki nie odbiegają od średnich branżowych. Różnice ze średnimi branżowymi są generalnie w porządku, ale muszą być starannie wyjaśnione.

Twoja Analiza Wskaźnikowa powinna być umieszczona w załączniku.

Załącznik z Założeniami Finansowymi

Jakie założenia przyjąłeś, aby przygotować sprawozdania finansowe? Opisz szczegółowo:

1. Prognoza przychodów (cena, wolumen, zniżki, marże)

2. Koszt własny sprzedaży (materiały, siła robocza, wydatki pośrednie)

3. Koszty marketingu i sprzedaży (ilość personelu, pensje, koszt zdobycia klientów, prowizje, wydatki reklamowe i promocyjne, ekspozycje)

4. Wydatki na rozwój i badania (ilość personelu, pensje, koszt zleceń, główne wydatki)

5. Wydatki administracyjne (ilość personelu, pensje, czynsz, główne wydatki)

6. Inne wydatki i przychody

7. Stopa podatkowa

8. Inwestycje (rodzaj środków trwałych, amortyzacja)

9. Kapitał obrotowy (należności z tytułu dostaw i usług, zapasy, zobowiązania z tytułu dostaw i usług)

10. Źródła pochodzenia kapitału (kapitał własny, pożyczki, stopa procentowa)

11. Inne założenia jeśli konieczne

Umieść twoje Założenia Finansowe w Załączniku.

10. Źródła Finansowania

(max 1 strona)

Wymagania Kapitałowe

Na podstawie twojego rachunku przepływów pieniężnych powinieneś określić ilość wymaganego kapitału oraz kiedy powinien on zostać udostępniony, aby wdrożyć swój plan. Zwróć uwagę na miesięczny rachunek przepływów pieniężnych w pierwszym roku działalności oraz na roczne rachunki w następnych czterech latach. Zastrzyki kapitału muszą być tak synchronizowane, aby zapobiec ujemnemu stanowi środków pieniężnych na koncie swojej firmy. Uwzględnij rezerwę finansową, aby pokryć nieoczekiwane wydatki lub opóźnienia w przychodach. Wielkość rezerwy finansowej będzie uzależniona od charakteru przedsięwzięcia ale także od twojej apetytu na ryzyko.

Stwórz taką strategię kapitałową dla własnego przedsięwzięcia, aby została ona oparta na twoich potrzebach finansowych np.: jeśli potrzebujesz gotówki w dwóch pierwszych latach działalności to sensownym rozwiązaniem jest poszukanie wsparcia finansowego dla konkretnej sumy już pierwszym roku. Analogicznie, jeśli potrzebujesz gotówki w pierwszym roku działalności i w trzecim roku, to być może bardziej sensownym rozwiązaniem będzie dla ciebie znalezienie wsparcia finansowego udzielonego w dwóch ratach.

Arkusz „Wycena” znajduje się w załączniku w Excelu.

Źródła i Użycie Kapitału

Źródła Kapitału

W tym rozdziale czas na przedstawienie źródła finansowania twojego biznesu. W przypadku możliwości sfinansowania przedsięwzięcia jest w czym wybierać: od kapitału własnego, poprzez dług komercyjny i inne nowatorskie źródła finansowania po środki unijne:

• Finansowanie poprzez kapitał własny to najodpowiedniejsze źródło kapitału dla nowych firm z dużymi potrzebami finansowymi.

• Dług komercyjny jest dobrym rozwiązaniem dla istniejących przedsiębiorstw z historią finansową i środkami trwałymi lub dla nowych firm z umiarkowanymi potrzebami finansowymi. W tym ostatnim przypadku, karty kredytowe lub kredyty konsumenckie mogą być najwłaściwsze.

• Nowatorskie źródła finansowania mogą być odpowiednie w momencie gdy klienci lub dostawcy są gotowi uczestniczyć w twoim biznesie.

• Dotacje rządowe i unijne to kolejne źródła finansowania nowych przedsięwzięć, chociaż okres od przyznania do uzyskania środków finansowych może być zbyt rozciągnięty w czasie.

Określ najwłaściwsze źródła finansowania dla własnego przedsięwzięcia:

• Kapitał własny:

• Kapitał założyciela

• Fundusze kapitałowe

• Aniołowie biznesu

• Dług komercyjny:

• Banki

• “Zaciskanie pasa” - karty kredytowe, pożyczka konsumencka, pożyczka pod zastaw

• Rodzina i przyjaciele

• Regionalne instytucje finansujące (RIF)

• Dotacje rządowe i unijne

• Nietradycyjny kapitał:

• Leasing

• Faktoring

• Udział klientów

• Udział dostawców

• Inne - jedynym ograniczeniem jest tutaj ambicja i kreatywność przedsiębiorcy

Pułapka!!! Mimo, że możliwości sfinansowania pomysłu jest wiele to wybranie najodpodiewniejszej jest sprawą niezwykle trudną. W każda przypadku musisz rozważyć jej wady i zalety i w efekcie końcowym zdecydować się na tę drogę finsnsowania, która jest po pierwsze możliw, a po drugie najlepiej odpowiada profilowi twojego przedsięwzięcia.

Użycie Kapitału.

Na podstawie szacunkowych potrzeb kapitałowych opisz jak twoje środki finansowe będą wykorzystane. Przygotuj analizę, która pokaże główne kategorie wydatków np. zaprojektowanie produktu, działalność marketingowa, zakup aktywów trwałych, straty we wczesnych latach, kapitał obrotowy itd.

Model Wyceny

Jaka jest wartość twojej firmy? Opisz jak jej wartość została wyliczona? Zaprezentuj swoją analizę w załączniku. Użyj arkuszu finansowego „Wycena Firmy” w MS Excel.

Oferta

1. Jaka jest struktura transakcji, którą chcesz zaoferować inwestorom?

2. Na jaką kwotę z ich strony liczysz?

3. Jeśli planujesz zainwestować kapitał własny, jaką część firmy jesteś gotów oddać inwestorom?

4. Jeśli planujesz zaciągnięcie długu, jakie odsetki jesteś gotów spłacać i, co jesteś w stanie oddać w zastaw, aby uzyskać pożyczkę?

5. Na jaką stopę zwrotu mogą liczyć inwestorzy?

Na koniec, jeśli Twoja strategia wyjścia zakłada jakąś transakcję finansową (sprzedaż firmy, wejście na giełdę, wykup przez grupę udziałowców) zamieść ją tutaj.

Pułapka!!! Nie obiecuj, że zapłacisz inwestorom z zysków własnej firmy lub że wykupisz ich udziały w jakimś określonym przedziale czasu. W zamian Używaj określonej stopy zwrotu.

Załączniki

(nie więcej niż 15 stron)

W załącznikach powinieneś zebrać dokumenty, które będą poparciem dla twojego biznes planu. Podobnie jak twój biznes plan, załączniki powinny być zwięzłe i kompletne. Umieść w aneksach dokumenty, które są konieczne (np. sprawozdania finansowe), pomocne (np. wyniki badań marketingowych) i mogą pomóc w sprzedaży twojego pomysłu (np. rekomendacje od potencjalnych klientów). Nie umieszczaj w załącznikach dużych ilości nieistotnych informacji takich jak: wycinki z gazet lub tabele z danymi, chyba że efektywnie wzmacniają twój plan. Jednym ze sposobów poradzenia sobie ze zbyt dużą ilością danych (np. długi raport z badań rynkowych) jest ich streszczenie.

Wymagane dokumenty:

1. Sprawozdania finansowe (opisane w Planie Finansowym)

2. Analizy Wskaźnikowa i Pionowa (opisana w Planie Finansowym)

3. Założenia Finansowe (opisane w Planie Finansowym)

4. Życiorysy zarządu

5. Kopie patentów i innych dokumentów dotyczących wartości intelektualnej

Opcjonalne dokumenty:

1. Ankiety i wyniki ankiet

2. Wykres z planem rozwoju

3. Wzory stron internetowych, reklam, zdjęcia produktu, itd.

4. Inne dodatkowe informacje, które pomogą Ci zaprezentować i sprzedać Twój plan lub, które nie jest łatwo zmieścić w głównej części biznes planu.

Założenia

Charakterystyka analizy rynkowej opisana poniżej

Co to jest analiza pionowa - powinno zostać wytłumaczone - najlepiej w przypisie

Przewodnik Pisania Biznes Planów

[e-mail]

2

---