DEFINICJA, CECHY, ELEMENTY.

Komunikowanie- jest procesem porozumiewania się jednostek, grup lub instytucji. Jego celem jest wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami i ideami. Proces ten odbywa się na różnych poziomach, przy użyciu zróżnicowanych środków i wywołuje określone skutki.

Cechy komunikowania się:

1. Proces społeczny- odnosi się przynajmniej do dwóch jednostek i przebiega zawsze w środowisku społecznym,

2. Określony kontekst społeczny,

3. Proces kreatywny- polega na budowaniu nowych pojęć i przyswajaniu wiedzy o otaczającym świecie,

4. Proces dynamiczny- przyjmowanie, rozumienie i interpretowanie informacji,

5. Proces ciągły- trwa od chwili narodzin aż do śmierci,

6. Proces symboliczny- posługuje się symbolami i znakami,

7. Proces interakcyjny- oznacza, że pomiędzy uczestnikami wytwarzają się określone stosunki,

8. Celowe i świadome- ponieważ działaniem każdego uczestnika procesu kierują określone motywy,

9. Nieuchronne- zawsze i wszędzie ludzie się komunikują,

10. Proces złożony- proces wieloelementowy i wielofazowy,

11. Nieodwracalne- nie da się cofnąć, powtórzyć czy zmienić biegu.

Elementy komunikowania:

1. kontekst- są to warunki, w których odbywa się proces komunikowania. Można mówić o kilku aspektach kontekstu komunikowania:

• aspekt fizyczny- zewnętrzna atmosfera,

• historyczny- uczestnicy odwołują się do sytuacji, które miały miejsce w przeszłości,

• psychologiczny- odnosi się do sposobu, w jaki uczestnicy się postrzegają,

• kulturowy- łączy w sobie wierzenia, wartości, symbole i zachowania uznawane przez daną zbiorowość.

2. uczestnicy- nadawca i odbiorca komunikatu,

3. komunikat- zajmuje miejsce centralne w procesie komunikowania pomiędzy nadawcą a odbiorcą; jest kompleksową strukturą na którą składają się znaczenia, symbole, kodowanie i dekodowanie, forma i organizacja.

• znaczenia - czyste idee i uczucia, istniejące w ludzkich umysłach, przekładane są na znaczenia, które są dzielone z pozostałymi uczestnikami procesu;

• symbole - są to słowa, dźwięki, działania, dzięki którym znaczenie jest oznajmiane innym jednostkom, gest, mimika, ton głosu, czyli sygnały niewerbalne.

• kodowanie i dekodowanie - proces transformowania idei i uczuć w symbole i ich organizacja nazywany jest kodowaniem przekazu. Proces odwrotny, tj. transformowanie zakodowanego przekazu w idee i uczucia, nasi nazwę dekodowania.

• forma i organizacja związana jest z kompleksową strukturą komunikatu. Znaczenia wymagają, nadania im odpowiedniej formy i zorganizowania

4. kanał to droga przekazu i środki transportu, za pomocą, których przekaz pokonuje drogę od nadawcy do odbiorcy

5. szumy, pojęcie to po raz pierwszy wprowadzone zostało do teorii komunikowania przez Shannona & Weavera jako źródło zakłóceń. Mogą one mieć charakter zewnętrzny, wewnętrzny i semantyczny. Każdy z nich może blokować proces komunikowania na etapie dekodowania.

• Szum zewnętrzny wiąże się z otoczeniem zewnętrznym procesu komunikowania,

• Szum wewnętrzny to uczucia i predyspozycje psychiczne uczestników procesu komunikowania,

• Szum semantyczny jest konsekwencją zamierzonego lub niezamierzonego złego użycia przez nadawcę znaczenia, które blokuje jego precyzyjne odkodowanie przez odbiorcę.

6. Sprzężenie zwrotne to reakcja odbiorcy na komunikat po jego odkodowaniu. Mówi on nam, czy przekaz został usłyszany, zobaczony i zrozumiany: Powoduje, że proces komunikowania ma charakter transakcyjny.

POZIOMY KOMUNIKOWANIA

1. komunikowanie intrapersonalne - proces biologiczny i psychiczny, jest to odbieranie i reakcja centralnego układu nerwowego na bodźce płynące z organizmu.

2. Komunikowanie interpersonalne - najniższy poziom komunikowania społecznego. Zazwyczaj odbywa się „twarzą w twarz". Odbywa się na trzech poziomach: poziom fatyczny sprowadza się do swobodnej rozmowy prowadzonej z reguły na nieistotne tematy przez osoby słabo się znające; poziom instrumentalny cechuje zainteresowanie uczestników procesu osiągnięciem porozumienia w określonej sprawie, nawet wówczas, kiedy ich poglądy znacznie się różnią; intencją jednej ze stron bądź obu jest modyfikacja zachowań lub postaw interlokutora; poziom afektywny wymaga od uczestników procesu komunikowania głębszej znajomości, a nawet zażyłości stosunków; ma ono miejsce wtedy, gdy strony komunikujące się uzewnętrzniają swoje emocje, postawy, wartości i są głęboko zaangażowane w proces komunikowania;

3. Komunikowanie grupowe - komunikowanie w małych grupach takich jak rodzina, grupa pracownicza, grupa towarzyszka przyjaciół.

4. Komunikowanie międzygrupowe - komunikowanie odnosi się do dużych liczebnie grup, w których nie wszyscy członkowie mają osobiste, bezpośrednie styczności. Najczęściej są to wspólnoty lokalne, stowarzyszenia czy związki.

5. Komunikowanie organizacyjne/instytucjonalne - komunikowanie jest sformalizowane, władza i kontrola jasno zdefiniowane, role nadawcy i odbiorcy jednoznacznie określone.

6. Komunikowanie masowe - najszerszy proces komunikowania, odnosi się do komunikowania za pośrednictwem mediów szeroko rozumianych. w transmisji i wymianie inf. uczestniczy największa liczba ludzi. Zabiera także najwięcej czasu.

FORMY KOMUNIKOWANIA WERBALNEGO I NIEWERBALNEGO

Komunikowanie werbalne. Opiera się na języku, który służy do:

• określania, wyznaczania i definiowania myśli, uczuć, przedmiotów, doświadczeń;

• oceny i wartościowania;

• prezentacji i dyskusji nad wynikami własnych, życiowych doświadczeń, mówieniu o przeszłości, teraźniejszości i przeszłości,

• aby mówić o samym języku, o jego składni i strukturze;

Z językiem wiąże się nierozerwalnie proces denotacji i konotacji znaków werbalnych;

• denotacja to bezpośrednie znaczenie, które pozwala zidentyfikować poszczególne słowa; jest to standardowe znaczenie słownikowe, które może być jednak definiowane w zależności od kontekstu;

• konotacja ujawnia obszar emocji, uczuć i wartości związanych z poszczególnymi słowami; konotacja odbywa większą rolę w komunikowaniu interpersonalnym niż masowym;

Wyróżniamy dwie formy komunikowania werbalnego: ustną (oralną) i piśmienną;

• Forma ustna daje komunikującym znacznie większe możliwości ekspresji uczuć, gdyż zostaje wzmocniony przez niewerbalne środki przekazu; stosowane w bezpośrednim sposobie komunikowania pozwala na ukierunkowanie, sugerowanie i natychmiastową reakcję ze uczestniczących stron (sprzężenie zwrotne); bariery: polaryzacja, etykietowanie, mieszanie faktów i wniosków, przesadną pewność siebie, statyczną ocenę, klasyfikowanie i generalizowanie

• Forma piśmienna znaczenie częściej ma charakter formalny niż nieformalny; stosowana jest na wszystkich poziomach komunikowania; zaletą komunikowania piśmiennego jest jego trwałość i możliwość przygotowania, wadą jego formalny charakter pozbawiony natychmiastowego i bezpośredniego sprzężenia zwrotnego.

Komunikowanie niewerbalne:

• Komunikowanie niewerbalne jest wzmocnieniem i uzupełnieniem bezpośredniego (ustnego) komunikowania werbalnego, z którym jest nierozerwalnie związane; jego występowanie warunkowane jest przez odbieranie bodźców wzrokowych

• Komunikowanie niewerbalne tworzy klika grup sygnałów:

- kinezjetyka - mowa ciała, mimika twarzy, gestykulacja, ruchy ciała, spojrzenie, przyjmowane pozy; Prajęzyk: cechy wokalne głosu: ton, barwa, natężenie, wysokość, głośność i modulacja; interferencje wokalne, czyli wzajemne oddziaływanie na siebie cech głosu; autoprezentacja: wygląd fizyczny, budowa ciała, ubranie, fryzura, makijaż; proksemika, czyli zastosowanie odpowiedniego dystansu; chronemika wykorzystuje czas jako środek komunikacji, punktualność, czas trwania jakiegoś zdarzenia; elementy otoczenia: temperatura, oświetlenie, kolor

TYPY PROCESU KOMUNIKOWANIA

• Komunikowanie informacyjne- celem komunikowania informacyjnego jest kreowanie wzajemnego porozumienia i zrozumienia między uczestnikami procesu, dzielenia się wiedzą, wyjaśnianie i instruktaż, przy założeniu, że nadawca nie ma żadnych intencji wpływania na podstawy i zachowani odbiorców;

• Warunki efektywnego komunikowania informacyjnego: nadawca wiarygodny, informacja powinna być śwież, doniosła; położnie nacisku na informację, wykorzystanie pomocy wizualnych.

• Metody komunikowania informacyjnego:

• Narracja - opis wydarzeń z zachowaniem kolejności i chronologii, wątek jest prowadzony od początku do końca;

• Opis - dotyczy konkretnej sytuacji, która nie trwa w czasie, ale jest chwilowym stanem rzeczy;

• Demonstracja - to taki proces komunikowania, podczas którego przekazowi werbalnemu towarzyszy równocześnie wykonywanie czynności, ilustrującej ten komunikat,

• Definiowanie - wyjaśnienie pewnych pojęć, ich klasyfikacja i rozróżnienie, wskazanie na synonimy i antonimy, na użycie i funkcje, odwołanie się do etymologii i historii, podawanie

Komunikowanie perswazyjne to kompleksowy, interaktywny proces, w którym nadawca i odbiorca są połączeni werbalnymi i niewerbalnymi symbolami, poprzez które perswadujący próbuje wpłynąć na drugą osobę po to, aby zmienić jego reakcje, zachowania, ukształtować nowe postawy lub zmodyfikować już istniejące i sprowokować do akcji/działania.

Rodzaje perswazji:

• perswazja przekonująca- zakłada, ze odbiorca jest jednostka aktywną intelektualnie, a nadawca ma uczciwe intencje i zamiary. Przekonujący przedstawia sprawę jasno wskazując korzyści i ewentualne straty z tytułu podjęcia decyzji zgodnej z wolą nadawcy. Przekonujący i przekonywany dysponują tą samą wiedzą na podstawie, której kształtują własne opinie w danej sprawie

• perswazja nakłaniająca, (propaganda)- celem jest zjednanie sobie, swojemu ugrupowaniu, danej idei, czy doktrynie, jak największej liczby zwolenników. Propaganda może być jawna i ukryta, uczciwa i nieuczciwa. Są to działania zmierzające do wywarcia w miarę trwałego skutku, ciągłego w czasie.

• perswazja pobudzająca (agitacja)- działania doraźne obliczone na zjednanie sobie odbiorcy w danej chwili, nakłonienia go do ściśle określonego, jednorazowego zachowania

Zasady komunikowania perswazyjnego:

• sprecyzowanie celów - sprecyzowanie celu działania i wskazanie konkretnych efektów w postaci reakcji odbiorców, jakie się chce uzyskać;

• stosowanie logicznej argumentacji - zastosowanie racjonalnej i umotywowanej argumentacji; wyszukanie dowodów i odwołanie się do nich w celu poparcia racji nadawcy, testowanie wartości dowodów (rola eksperta); uogólnienie, definiowanie, odwoływanie się do analogii oraz przyczyn zjawisk i zdarzeń;

• rozpoznawanie istniejących systemów postaw i wzorów zachowań odbiorców - przygotowanie materiału perswazyjnego w oparciu o znajomość istniejących postaw i zachowań odbiorców; należy wiedzieć, co ma się zmieniać i na bazie tej wiedzy opracować zestaw propozycji;

• posługiwanie się językiem motywującym do działania - jasne określenie emocji odbiorcy, na które się chce oddziaływać; wybór informacji, które pomogą stymulować emocje osób poddawanych perswazji;

• budowanie i rozwijanie wiarygodności - odbywa się poprzez mówienie prawdy, traktowanie informacji z dystansem, odpieranie ataków przeciwników na nadawcę, podawanie źródeł obciążających informacji, ujawnianie całości problemu, a nie jego fragmentu;

• prezentacja komunikatu w przekonywujący sposób - powinien on być atrakcyjny i przekonywujący dla odbiorcy, a ponadto podkreślający rolę kontaktu wzrokowego;

• obalanie przeciwnych argumentacji - odbywa się za pomocą rzeczowej oceny dowodów i przyczyn, co w efekcie prowadzi do wyciągania konkluzji
  

Public relations wg Blacka- jest nauką, ale też sztuka osiania harmonii z otoczeniem poprzez wzajemne porozumienie oparte na prawdziwej i pełnej informacji.

PR w praktyce oznacza zaplanowany i nieustanny wysiłek aby stworzyć i utrzymać dobra reputację ( pozytywny wizerunek) przedsiębiorstwa oraz osiągnięcie zrozumienia między instytucją a o odbiorcami jej działań.

PR wg P. Czarnowskiego- to uczciwa, profesjonalna komunikacja, która ogromne znaczenie dla strategicznego rozwoju firmy; to proces komunikacji dwustronnej, w której powinno być co najmniej tyle samo słuchania, co mówienia.

Istota PR sprowadza się do:

1. Pozyskiwania akceptacji ze strony otoczenia,

2. Przekazywania informacji w odpowiedniej formie i w odpowiednim czasie oraz pozyskiwanie informacji od otoczenia,

3. Tworzenia wizerunku firmy ( budowy dobrej reputacji),

4. Tworzenia dobra i jego rozgłaszania,

5. Tworzenia wzajemnego zrozumienia między organizacją a jej otoczeniem,

6. Pośredniczenia między szefostwem firmy a jej otoczeniem.

Środki PR:

1. Otoczenie zewnętrzne stosujemy np.:

1. Publicity- kontakty z mediami np.: konferencje prasowe, notatki prasowe, wywiady, występy w audycjach telewizyjnych, radiowych,

2. Spotkania i imprezy specjalne np.: bale, festyny dla kontrahentów, sympozja, konferencje naukowe,

3. Udział w imprezach wystawienniczych np. targi,

4. Zwiedzanie firmy ,,drzwi otwarte”,

5. Wydawnictwa i materiały firmowe np.: papier firmowy, wizytówki,

6. Wygląd firmy i jej otoczenie,

7. Sposób działania np.: nawiązywanie kontaktów z klientami, rzetelność i profesjonalizm w interesach, stosowanie zasad etyki w biznesie, utrzymywanie jakości oferowanych usług i produktów,

8. Kontakty pocztowe np.: kartki świąteczne, życzenia urodzinowe, imieninowe,

9. Lobbing i sponsoring- wywieranie wpływu na istniejące regulacje prawne, angażowanie się w akcje charytatywne,

2. Otoczenie wewnętrzne:

1. Organizowanie imprez okolicznych i integracyjnych,

2. Przekazywanie informacji za pomocą radiowęzła, sieci wewnętrznych, tablicy ogłoszeń, biuletynów w trakcie spotkań,

3. Dbanie o dobrą atmosferę w pracy np.: wróżenie z fusów, wygląd pomieszczeń, wyżywienie.

---