Analiza kariotypów fikcyjnych owadów w poszukiwaniu anomalii genetycznych

Kariotyp jest obrazem chromosomów każdego organizmu. W czasie metafazy podziału komórkowego chromosomy barwi się a następnie wykonuje się ich zdjęcie pod mikroskopem. Później można je odpowiednio liniowo ułożyć aby zaobserwować czy nie ma zmian mutacyjnych porównując z prawidłowym kariotypem.

Opis ćwiczenia

W tym ćwiczeniu powinieneś nauczyć się odczytywać informację z kariotypu fikcyjnie przedstawionych owadów w celu odnalezienia ich wad genetycznych. Otrzymujesz w związku z tym fotokopie chromosomów metafazalnych 4 fikcyjnych owadów oraz prawidłowe kariotypy samca i samicy rys1. Po wycięciu ich z karty umieść je na odpowiedniej linii na karcie pracy tak aby tworzyły wzór podobny do kariotypu prawidłowego owada. Następnie znajdź błędy na chromosomach porównując informacje z kariotypu oraz informacje z rysunków

Samiec

Charakterystyka owadów

Jego wada polega na redukcji wielkości ciała wywołanej monosomią chromosomów płci. Pojedynczy duży chromosom daje mała samicę, pojedynczy mały chromosom małego samca rys 2

Trisomia chromosomów drugiej pary wywołuje pojawienie się bezbarwnych skrzydeł. Owad taki jest zawsze bezpłodny rys 3

Podwojenie pierwszej pary chromosomów wywołuje pojawienie się owadów z podwójną głową. Ta zmiana powoduje równiej pojawienie się pasków na skrzydłach i dodatkowego segmentu w odwłoku rys 4

Wypadnięcie (delecja) krótkiego fragmentu dużego chromosomu płci wywołuje brak segmentacji i zmniejszone ciało rys 5

Materiał

Fotokopie chromosomów 4 fikcyjnych owadów oraz prawidłowe kariotypy samca i samicy

Rysunki owadów z charakterystycznymi błędami genetycznymi

Karta pracy

Temat: Analiza kariotypów fikcyjnych owadów w poszukiwaniu anomalii genetycznych

Grupa nr ……………

Lider …………….. Sekretarz ………………….. Prezenterzy …………………..

Członkowie grupy:

1. Zidentyfikuj płeć i genetyczne zmiany u podanych owadów

Owad 1

Owad 2

Owad 3

Owad 4

2. Zastanów się i odpowiedz jaki rodzaj zmiany chromosomów jest najtrudniejszy do zidentyfikowania dzięki analizie kariotypu

3. Zastanów się dlaczego duplikacja wywołująca pojawienie się podwójnej głowy jednocześnie wywołuje efekt w pigmentacji skrzydeł i segmentacji ciała

4. Zastanów się jaka informacja jest niezbędna jeśli analiza kariotypu miałaby być przeprowadzona na rzeczywistym organizmie

5. Postaw hipotezę badawczą do tego ćwiczenia

6. Postaraj się przerobić dane kariotypy tak aby powstał następny fikcyjny owad , narysuj go i wskaż wady genetyczne , które posiada

Te chromosomy trzeba by był narysować na osobnych kartkach tak aby każdy owad miał swoją i nie na lini tylko rozsypane bo uczeń ma wyciąć i poukładać według wzoru

A na karcie pracy jedna strona na wklejanie gdzie znajdą się wzory samca i samicy oraz linie na których uczeń wklei według instrukcji chromosomy umieszczając centromerami na linii

Rysunki owadów też można by zmodyfikować bo są skopiowane

---