ZAKŁAD ELEKTROTECHNIKI
LABORATORIUM ELEKTROTECHNIKI
__________________________________________________________________________
Temat ćwiczenia
OBWODY ZE SPRZĘZENIAMI MAGNETYCZNYMI
W ćwiczeniu poddawane będą badaniu cewki indukcyjne sprzężone magnetycznie pozostające w różnych układach połączeń. Jako modele uproszczone cewek przyjęto w danych warunkach (niskie częstotliwości łącznie z częstotliwością f=0, rdzeń powietrzny) w schematach zastępczych szeregowe połączenie elementów R oraz L (przy R i L const.). Dwie cewki sprzężone posiadają dwie pary wspólnych zacisków jednoimiennych: oznaczonych i nieoznaczonych. Zaciski jednoimienne mają tę własność, że jeżeli prądy jednocześnie do nich wpływają, strumienie w rdzeniu pochodzące od tych prądów dodają się, a składniki napięć na cewce wynikłe ze zjawiska samoindukcji i indukcji wzajemnej mają w równaniu ten sam znak (sprzężenie zgodne).
Wszystkie pomiary odbywają się przy częstotliwości napięcia zasilającego 50 Hz. Występujące w obwodach pojemności mają zadane wartości.
1. Wyznaczenie zacisków jednoimiennych.
Rys. 1.
Budujemy obwód wg schematu:
W chwili t=0 zostaje zamknięty wyłącznik „w”. Obwód opisany jest wówczas równaniami:
Po zróżniczkowaniu obydwu równań i wyrugowaniu prądu i1 oraz jego pochodnych mamy:
Równanie charakterystyczne tego równania różniczkowego posiada Δ>0. Istnieją więc dwa pierwiastki rzeczywiste ujemne s2<s1<0. Stąd składowa przejściowa prądu i2 ma postać (składowa ustalona równa jest zero z uwagi na E=const):
Przy warunkach początkowych zerowych ( i1(t=0)=0, i2(t=0)=0 ):
, A<0
Wykres tego prądu ma postać:
Rys. 2.
a załączony mikroamperomierz wychyli się w prawo. Wniosek: zaciski jednoimienne dwu cewek to te do których dołączony (+) źródła powoduje, że mikroamperomierz którego (+) dołączony jest do zacisku jednoimiennego wychyli się w prawo.
Zaciski jednoimienne to: ....................................
2. Wyznaczanie parametrów schematu zastępczego cewek.
Zbudować obwód wg schematu:
Rys. 3.
|U1| |
|I1| |
P1 |
|U2| |
R1 |
L1 |
M |
|
|
|
|
|
|
|
Dokonać podobnych pomiarów z zacisków 2-2. Odczytać i obliczyć:
|U2| |
|I2| |
P2 |
|U1| |
R2 |
L2 |
M |
|
|
|
|
|
|
|
3. Wyznaczenia parametrów układu połączeń cewek: połączenie szeregowe - sprzężenie zgodne.
Rys. 4.
|U| |
|I| |
P |
|Z| |
R |
L |
|
|
|
|
|
|
4. Wyznaczenie parametrów układu połączeń cewek: połączenie szeregowe - sprzężenie niezgodne.
(dokonać przełączenia zacisków jednej z cewek - rys. 4).
|U| |
|I| |
P |
|Z| |
R |
L |
|
|
|
|
|
|
5. Wyznaczenie parametrów układu połączeń cewek: połączenie równoległe - sprzężenie zgodne.
Rys. 5.
|U| |
|I| |
P |
|Z| |
R |
L |
|
|
|
|
|
|
6. Wyznaczenie parametrów układu połączeń cewek: połączenie równoległe - sprzężenie niezgodne.
(dokonać przełączenia zacisków jednej z cewek - rys. 5).
|U| |
|I| |
P |
|Z| |
R |
L |
|
|
|
|
|
|
7. Wyznaczenie parametrów układu cewek przy zwartej jednej z cewek.
Rys. 6.
|U1| |
|I1| |
P1 |
|I2| |
|Z| |
R |
L |
|
|
|
|
|
|
|
8. Wyznaczanie parametrów układu wg schematu.
Rys. 7.
|U| |
|I| |
P |
|Z| |
R |
L |
|
|
|
|
|
|
9. Wyznaczanie parametrów układu wg schematu.
Rys. 8.
|U| |
|I| |
P |
|Z| |
R |
L |
|
|
|
|
|
|
Dla punktów 3-9 opierając się na wyznaczonych wartościach R1, L1, R2, L2, XC wyznaczyć na oznaczeniach ogólnych impedancję dwójnika. Obliczyć jej wartość. Narysować każdorazowo ilustrujący wykres wskazowy.