Ocena z wychowania fizycznego w nauczaniu zintegrowanym.
1. Ocena opisowa w nauczaniu zintegrowanym
Reforma systemu oświatowego wprowadziła zmiany w zakresie diagnozy edukacyjnej, w zakresie kontroli i oceny. Rozporządzenie MEN z 19 kwietnia 1999 roku wprowadza we wszystkich klasach nauczania zintegrowanego ocenę opisową semestralną i końcowo roczną. Ocena opisowa to ustna lub pisemna informacja nauczyciela na temat wykonania zadań szkolnych przez ucznia. Ta informacja może dotyczyć zarówno procesu wykonywania zadania, jak i efektu działalności ucznia. Ocena opisowa spełnia funkcję diagnostyczną, informacyjną, motywacyjną i rozwojowo - kształcącą. Nauczyciel poprzez obserwację ocenia poszczególne etapy rozwoju ucznia i określa zadania, jakie będą korzystne dla jego rozwoju. Taki sposób oceniania kształtuje właściwe nastawienie do nauki szkolnej. Ocena opisowa powinna ujmować indywidualne różnice rozwojowe poszczególnych uczniów w następujących dziedzinach:
-emocjonalno - społecznej, związanej z dojrzałością szkolną,
-poznawczej, obejmującej treści kształcenia z poszczególnych przedmiotów nauczania,
-rozwoju fizycznego, dotyczącego sprawności ruchowej.
Z praktyki stosowania oceny opisowej, wiadomo, że wielu nauczycieli przedstawia ją w formie charakterystyki opisowej wszystkich osiągnięć uczniów w nauce i zachowaniu, jak również zwraca uwagę na te braki, nad którymi uczeń powinien jeszcze popracować..
Ocena opisowa znacznie rozszerza przedmiot oceny, stąd jej większe walory niż oceny tradycyjnej. Można do nich zaliczyć:
dostrzeganie wysiłku dziecka i umocnienie wiary we własne siły,
przygotowanie uczniów do samokontroli i samooceny,
osiąganie wyższych wyników w wielu segmentach procesu edukacyjnego,
większa obiektywność ocen poprzez dostarczenie uczniom możliwości przeżywania i odkrywania wiedzy dla wiedzy a nie dla stopnia.
Ocena opisowa jest formułowana przez nauczyciela po przeprowadzeniu obserwacji dziecka. Jest to metoda wymagająca od nauczyciela wiele pracy, ale przynosi wymierne korzyści. Obserwacja powinna być systematyczna, długotrwała, prowadzona zarówno podczas pracy zaproponowanej przez nauczyciela jak i w trakcie indywidualnie wybranych przez ucznia zajęć. Taka obserwacja pozwala na dokładne poznanie uczniów. Wyniki obserwacji notowane w „arkuszu obserwacji osiągnięć edukacyjnych uczniów” dają nauczycielowi obraz zachodzących zmian. Umożliwiają analizę postępów a także umożliwiają opracowanie metod pracy z uczniami, które będą dostosowane do ich rozwoju i indywidualnych potrzeb.
Ocena opisowa daje uczniowi szczegółową informację o rezultatach jego postępów oraz udziela mu wskazówek, jak ma pokonać trudności. Ocenianie skupia się na dziecku jako jednostce, na jego rozwoju a nie na przyswajaniu treści programowych przez poszczególnych uczniów. Ocena opisowa motywuje dzieci do dalszej pracy, uświadamia, że wysiłek się opłaca. Bogata w informacje o uczniu ocena opisowa, często o dodatnim zabarwieniu emocjonalnym, powoduje wzrost wiary we własne możliwości. Ważną funkcją oceny opisowej jest funkcja wychowawcza, pozwala na uniknięcie hierarchizowania dzieci, tworzenia podziału na lepszych i gorszych uczniów w klasie. Dzieci nie rywalizują między sobą przechwalając się stopniami, lecz zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami. Atmosfera w klasie jest wtedy przyjazna, uczniowie chętnie współpracują ze sobą, pomagają sobie. Ocena opisowa ma bardzo dużą wartość dla rodziców. Podczas spotkań z rodzicami nauczyciele powinni wyjaśnić sens, istotę i założenia oceny opisowej.. Odczytywanie z zeszytów dziecka krótkich recenzji, które nauczyciel systematycznie umieszcza, zmusza rodziców do zainteresowania się dzieckiem, do udzielenia mu pomocy.
Stosowanie oceny opisowej ma szansę na powodzenie w zreformowanym szkolnictwie. Jest ona skuteczną formą oceniania wysiłku i osiągnięć edukacyjnych uczniów. Umożliwia uzyskanie przekrojowego obrazu dziecka na szczeblu edukacji wczesnoszkolnej. Pomaga nauczycielowi oraz rodzicom zaakceptować w pełni dziecko takim, jakim jest.
2. Oena ucznia z wychowania fizycznego jako dobrze pojęta
ewaluacja pedagogiczna.
Wg Seweryna Sulisza
Ciągle dużo kłopotów i wątpliwości przysparza nauczycielom klas I-III ocena ucznia ze stanu jego wychowania fizycznego. S. Sulisz zaproponował nauczycielom nauczania zintegrowanego, taki sposób oceniania ucznia, który odpowiadałby ich dotychczasowemu profesjonalizmowi. Sposób oceny ucznia w znacznym stopniu determinuje prace nauczyciela wpływa na układ treści programu, jego interpretacje, stosowane metody nauczania i styl kontaktów pedagoga z dzieckiem. Wychowanie ucznia powinno spełniać dwa bardzo istotne cele: Edukacyjne-zmierza ku określeniu miejsca dziecka w stosunku do stawianych mu wymagań. Rozwojowe- elementem wyjściowym stopniowego osiągania tego celu powinna być bardzo dobrze przeprowadzona ocena dojrzałości szkolnej ucznia, a wiec diagnoza wstępna. Bez niej nie możemy jednoznacznie stwierdzić czy w dziecku dokonują się jakieś zmiany, a jeśli tak to, w jakich idą kierunkach. Problemy związane z rozwojowym celem oceniania to także poszukiwanie wyjaśnień związanych z zagadnieniami zakresu, tempa i dynamiki tych zmian. Ten sposób oceny, traktowany jako opinia wynikająca z przeprowadzonej obserwacji, pozwala nie tylko na określenie aktualnego rozwoju poziomu dziecka, ale również na stwierdzenie, jak odległe jest ono od szczytów swoich możliwości. Osiąganie powyższych celów-edukacyjnego i rozwojowego- wymaga, więc opracowania sposobu oceniania umożliwiającego obserwację dokonań dziecka i rozwoju jego możliwości przez pierwsze trzy lata nauki szkolnej. Realizacją przyjętych założeń metodologicznych mogłaby być wersja oceny wieloaspektowej.
W składowe oceny wchodziłoby;
I Rozwój społeczny;
- grzeczność wobec innych
-umiejętność współpracy w zespole
-wola doskonalenia się
-samokontrola
-dbałość o rzeczy osobiste i wspólna własność
-udział w podejmowaniu decyzji
-stopniowe branie na siebie odpowiedzialności
II Podejście do pracy;
-pilność
-staranność
-aktywność
-inicjatywa
-samodzielność
-duma z wykonywanej pracy
III Podstawowe wiadomości o wdychiwaniu fizycznym i zdrowiu;
-rozumienie potrzeby aktywności ruchowej
-rozumienie potrzeby unikania działań szkodliwych dla zdrowia
-umiejętność dostrzeżenia i określania zmian zachodzących wraz z wiekiem we własnym organizmie
-znajomość terminologii związanej z kulturą fizyczną
IV Usprawnianie własnego ciała;
-poziom w próbach wymiernych(b. niski, niski, w normie, wysoki, b. wysoki)
-opanowanie umiejętności ruchowych (szybko, wolno, z trudem)
-zachowanie poprawnej postawy
(postawić znak przy odpowiedniej sprawności)
(+) -poziom Satysfakcjonujący , (-) Brak postępu
Podpis nauczyciela i rodziców.
Zaprezentowany sposób oceny ucznia nieprzypomniana tradycyjnej oceny rozumianej jako stopień pozwalający na przejście ucznia do następnej klasy. Aby ocena mogłaby być efektywna, to pracę pedagogiczna z uczniem powinien prowadzić jeden nauczyciel, ale z dodatkowym przygotowaniem specjalistycznym w zakresie wychowania fizycznego. Bowiem codzienny kontakt ucznia z jednym nauczycielem daje więcej możliwości pełnej obserwacji rozwoju dziecka i wspomagania jego rozwoju.
Oceniane elementy rozwoju społecznego odnoszą się do trzech rodzajów działalności dzieci:
Intelektualnej, emocjonalnej, działaniowej. Z pierwszym elementem, jakim jest ocena rozwoju społecznego ucznia, wiąże się ściśle drugi człon opinii- podejście dziecka do wykonywanej pracy. Ponieważ stosunek dziecka do pracy, zabawy lub gry- może być pierwszą miara społecznego zaangażowania, zdyscyplinowania, wytrwałości, umiejętności, doprowadzania rozpoczętej pracy do końca. Tu możemy stwierdzić, jakie jest wewnętrzne zaangażowanie ucznia i inicjatywa. Kolejnym elementem oceny jest analiza wiadomości dziecka związanych z rozumieniem potrzeb aktywności ruchowej i unikania działań szkodliwych dla zdrowia, umiejętnością dostrzegania zmian zachodzących w organizmie wraz z wiekiem. Chodzi tu o pokazanie jak dziecko wkracza w szeroko rozumianą edukację prozdrowotną. Ta ocena jest ważna również dla rodziców. Przynosi im odpowiedź na pytania co dziecko powinno wiedzieć rozumieć i umieć i czy chce i potrafi nabywać nowe wiadomości. Ocena jak dziecko usprawnia swoje własne ciało, może być odniesieniem do wcześniejszej oceny dojrzałości szkolonej ucznia. Powinien w niej uczestniczyć pedagog szkolny. A pielęgniarka szkolna wiele dowie się z opisu oceny prozdrowotnej ucznia. Informacje te można jak najbardziej wykorzystać przy spotkaniach z rodzicami.
Przedstawiony sposób oceny nie powinien być stresujący Anie dla nauczyciela ani dla uczniów. Osiągnięcia uczniów mogą być bardziej skuteczne, jeżeli nauczyciele i rodzice będą ze sobą współpracować. Rodzice powinni zdawać sobie sparawe z tego czemu ta ocena - opinia o dziecku ma służyć, jakie elementy składają, się na określone możliwości dziecka, jakie są kryteria i skala ocen.
W skali ocen wyróżniono zasadniczo dwa jej poziomy;
Satysfakcjonujący - świadczy o tym, że uczeń wykazał się swoimi osiągnięciami w poszczególnych składowych oceny.
Brak postępu- wskazuje na to, że nauczyciel i rodzice muszą wspomagać dziecko w pracy nad sobą.
Przedstawiona propozycja ocenianie nie jest pełna. Ponieważ każdy nauczyciel powinien opracować jeszcze kryteria pomocnicze poszczególnych składowych ocen. Powinna ona odpowiadać potrzebą poznawczym nauczycieli.
Samoocena ucznia.
Nauczyciel, który traktuje ucznia jako podmiot powinien stopniowo zachęcać go do wciąż pełniejszego przejmowania obowiązków w zakresie własnej oceny i kontroli. Samokontrola dokonywana przez ucznia jest dla niego formą informacji o prawidłowości kierunku działania, odzwierciedla systematyczność wykonywanej pracy, pokazuje jemu samemu, bez ujawniania całej grupie, jego braki i osiągnięcia. Stwarza podstawy do porównywania wyników, zachęca do zdobywania wiedzy. Pomocne przy samoocenie ucznia mogą być takie pomysły jak:
„Tygodniowy kalendarzyk aktywności ruchowej ucznia”- T. Staniszewski,
„Bakcylek sportowy”.
„Piramidki sprawności”- Z. Cichalewsak, U. Przewożniak, „Ćwiczę'
Książeczka zucha gospodarnego.
Jak widzimy sposoby rejestrowani własnych osiągnięć mogą być różne, każda jednak propozycja powinna być zaakceptowana przez uczniów , rodziców, a zapis dokumentacji musi odznaczać się prostota formy graficznej oraz zawartych w niej informacji i poleceń.
Omawiając zagadnienie samooceny i samokontroli, nie można pominąć tego problemu w odniesieni do nauczyciela. Warto od czasu do czasu postawić sobie takie pytania:
-Czy odczuwam potrzebe prowadzenia lekcji wychowania fizycznego w inny sposób?
-Czy moje zajęcia odpowiadają oczekiwaniom dzieci?
-Jak mogę doskonalić siebie?
Podsumowując. Samoocena polega na porwaniu efektu pracy z kryteriami dla określenia skuteczności edukacyjnej. Samokontrola- to możliwość śledzenia przez ucznia postępu uzyskiwanego w rozwoju organizmu, sprawności, aktywności ruchowej oraz postaw w różnych sytuacjach wychowawczych w odniesieniu do własnych działań z tym związanych.
3. Kryteria oceny szkolnej z wychowania fizycznego.
W procesie kształcenia i wychowania fizycznego możemy wyróżnić cztery etapy kontroli i oceny. Pierwszy etap to określenie poziomu sprawności fizycznej, rozwoju fizycznego, zdrowia, umiejętności, wiadomości, zachowań, uwzględniając warunki środowiskowo-rodzinne i wychowawcze. Musimy, więc wykonać diagnozę. Wynikiem pierwszego etapu są oceny wyjściowe (początkowe). Drugi etap to systematyczne ocenianie i kontrola w trakcie trwania semestru, roku szkolnego (oceny okresowe). Kolejnym etapem jest analiza osiągniętego celu, wyniku końcowego, czyli ocena końcowa (semestralna, roczna). Czwarty etap to planowanie, czyli prognozowanie osiągnięć uczniów, jego permanentne doskonalenie się. W tym miejscu należy odpowiedzieć sobie na dwa pytania: co oceniać? (przedmiot oceny) i jak oceniać? (kryteria i zasady oceny).
W wychowaniu fizycznym przedmiotem kontroli i oceny jest: poziom i postęp w sprawności fizycznej (zdolności motoryczne kondycyjne i koordynacyjne), poziom i postęp w umiejętnościach (techniczno-taktycznych, rekreacyjno-sportowych, utylitarnych, organizacyjnych), poziom i postęp w wiadomościach (wiedza o kulturze fizycznej), postawy, zachowania, zaangażowanie, aktywność na lekcji i zajęciach pozalekcyjnych, stosunek do lekcji itd. Nie mniej ważne jest jak oceniać, czyli jakie stosować kryteria, zasady i narzędzia oceny. Oceniamy uzyskiwanie norm sprawności fizycznej i umiejętności, postęp, wykorzystując indywidualizację, samoocenę i samokontrolę uczniów.
Proponuje się, aby nauczyciel oceniał na wychowaniu fizycznym różne aspekty-przedmiotu z wykorzystaniem określonych kryteriów (p. tab.).
Przedmioty i kryteria kontroli i oceny ucznia z wychowania fizycznego wg (Muszkieta 1998)
Podstawę ewaluacji osiągnięć z wychowania fizycznego winna stanowić obserwacja pracy uczniów, wypowiedzi i wykonywanie zadań. Ocena z wychowania fizycznego jako wynik ewaluacji ma uwzględniać indywidualne predyspozycje i możliwości uczniów. Ma ona stać się wypadkową ewaluacji w odniesieniu do: chęci - to znaczy wysiłku wkładanego w wywiązywanie się z zadań, postępu - czyli poziomu zmian w stosunku do diagnozy początkowej, postawy - czyli stosunku do partnera, przeciwnika, zaangażowania w przebieg zajęć i stosunku do własnej aktywności,
rezultatu - czyli informacji o osiągniętych wynikach w sportach wymiernych, dokładności wykonania zadania, poziomu zdobytej wiedzy (Kierczak 2002).
W literaturze fachowej, szczególnie w czasopismach i materiałach metodycznych wydawanych przez ośrodki metodyczne można znaleźć wiele przykładów stosowanych kryteriów oceniania osiągnięć uczniów z wychowania fizycznego. Każdy projekt kryteriów oceniania uczniów ma swoje zalety i wady, a przede wszystkim jest możliwy do zastosowania w określonym środowisku szkolnym a nie w każdej możliwej placówce, bez względu na typ szkoły, wielkość miejscowości, tradycje i kulturę, środowisko biologiczne i społeczne itd.
Właściwie pojęta kontrola i ocena procesu wychowania fizycznego
Winna służyć:
wdrażaniu uczniów do systematycznej samokontroli i samooceny rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej,
wzmaganiu zainteresowania uczniów aktywnością ruchową,
pozyskiwaniu przez nauczyciela i uczniów informacji o stanie procesu nauczania i uczenia się,
obiektywnemu pomiarowi osiągnięć uczniów,
podsumowaniu efektów pracy nauczyciela,
zwiększeniu zainteresowania rodziców problemem zdrowia i stanu rozwoju fizycznego dzieci (Jezierski 1999).
S.Strzyżewski (1996) stwierdził, iż wychowanie fizyczne zakłada kształtowanie zarówno wartości humanistycznych ucznia, jak też biologicznych cech jego organizmu. Dlatego nauczyciel wychowania fizycznego musi w swojej pracy korzystać w jednakowym zakresie z obu gałęzi wiedzy o człowieku: z nauk humanistycznych i biologicznych.
Nauczyciel szkoły podstawowej (I i II etap edukacji) oprócz wymienionych nauk musi także korzystać z nauk ścisłych (np. matematyki) i artystycznych (np. plastyki, muzyki, techniki). Nauczyciel musi umieć wybrać do oceny najważniejsze cechy ucznia i najtrafniejsze metody kontroli. W ocenie nauczyciel powinien umieć uzyskać optimum, a nie maksimum wiadomości o osiąganych skutkach, by móc je porównać z funkcjami założonymi (Strzyżewski 1996).
W świetle wprowadzanej reformy systemu edukacji pożądane staje się przyjęcie innej opcji dotyczącej oceny ucznia. Dla rodziców, a przede wszystkim ucznia, wydaje się bardziej uzasadnione wprowadzenie obligatoryjnie oceny opisowej w edukacji wczesnoszkolnej-zintegrowanej, w tym także z zakresu wychowania fizycznego. Sensowne wydaje się także wprowadzenie takiej oceny ucznia w starszych klasach szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum z wychowania fizycznego. Opis poziomu i osiągnięć ucznia z wyszczególnieniem pozytywnych i negatywnych efektów, a także zalecenia do samorealizacji (samokontroli i autoedukacji ucznia) są ze wszech miar korzystniejsze dla niego samego, a także dla rodziców. Uczeń i rodzice są dokładniej informowani o tym co uczeń wie, potrafi, umie i chce.
Ocena opisowa wymaga właściwego przygotowania arkusza oceny zawierającego szeroką informacją o uczniu, który powinien być stosunkowo łatwy i dostatecznie szybki do wypełnienia.
Nauczyciel wychowania fizycznego w celu dokładnego wypełnienia arkusza oceny powinien wnikliwie przeanalizować stan bieżący wiedzy, umiejętności i sprawności ucznia, a także wszelkie osiągnięcia i postępy wychowanka. Niniejsza ocena opisowa wiąże się ze zwiększonymi obowiązkami i wykonaniem dodatkowych czynności przez nauczyciela. Jednak informacje zawarte w opisie będą korzystniejsze dla ucznia i rodziców, a także i nauczyciela-wychowawcy, zarówno pod względem dydaktycznym, jak i wychowawczym i społecznym. Będą stanowiły czynnik motywujący, aktywizujący, wspierający, sterujący, ogólnie ujmując pozytywny pod względem dydaktyczno-wychowawczym. Dokładna informacja o uczniu zawarta w arkuszu oceny może być ważnym elementem diagnozy osobniczej, grupowej i środowiskowej. Bardzo dobrym uzupełnieniem oceny opisowej opracowanej przez nauczyciela może być, a wręcz powinna być, samoocena ucznia oraz ocena grupowa uczniów.
System oceniania wspierającego (D.Sołtys, M.K.Szmigiel 1999)
4. Przykłady praktycznych rozwiązań w ocenianiu sprawności fizycznej w nauczaniu zintegrowanym.
Ocena opisowa stwarza wiele możliwości w ocenianiu sprawności fizycznej uczniów. Moim zdaniem świetną propozycje dają autorzy przewodnika „Moja sprawność i zdrowie”. Proponują oni zdobywanie coraz to innych sprawności fizycznych przez zdobywanie odznaczeń przypisanych poszczególnym zwierzętom w Zoo. Jest to świetna forma pomagająca przez zabawę szybko, sprawnie, i z uśmiechem zdobywać coraz to wyższe formy sprawności fizycznej.
Tomasz Frołowicz, Bogumiła Przysiężna
Przewodnik metodyczny. Kształcenia zintegrowanego.
„Moja sprawność i zdrowie”
I etap edukacyjny
W klasach I-III uczniowie wzbogacają swoje umiejętności i wiadomości zdobywając różne sprawności, np. Mrówka - dzielna przewodniczka, Tygrys - wytrwały sportowiec.
Zdobywana sprawność w cyklu tematycznym |
Przykłady nabywanych umiejętności i przyswajanych wiadomości |
Mrówka - dzielna przewodniczka |
tworzenie ustawień znajomość zasad uczestnictwa w ruchu drogowym orientacja w terenie i przestrzeni rozróżnianie prawej i lewej strony |
Dzięcioł - lekarz drzew |
zasady zachowania się w terenie leśnym, w parku wykorzystanie terenu naturalnego do zabaw ruchowych |
Tygrys - wytrwały sportowiec |
pozycje wyjściowe do ćwiczeń pokonywanie przeszkód naturalnych i sztucznych rzuty do celu stałego i ruchomego wysiłek wytrzymałościowy |
Sokół - podniebny zwiadowca |
określenie prawej i lewej strony nazywanie części ciała szybkie reagowanie na różne sygnały wymijanie przeszkód stałych i będących w ruchu |
Szop - leśny czyścioch |
zasady higieny ciała i ubioru |
Świerszcz - sprawna ręka |
sprawne wykonywanie czynności samoobsługowych nadawanie ruchom różnych kształtów i wzorów poruszanie się w różnych kierunkach, zmiany kierunku |
Małpka - zwinna akrobatka |
skoki zawrotne, obunóż, bieżne przewrót w przód skoki przez skakankę, przez kręcony sznur przyjmowanie pozycji równoważnych na podłożu i podwyższeniu poprawna postawa ciała budowanie wg własnej inwencji toru przeszkód |
Lis - zdolny aktor |
odtwarzanie ruchem przedmiotów, zjawisk przyrody, uczuć ruchowa ilustracja utworów muzycznych udział w przedstawieniu klasowym |
Sowa - mądry sędzia |
przestrzeganie zasady fair play współpraca w grupie rówieśniczej pomaganie tym, którzy pomocy potrzebują zrozumienie hasła: inny nie znaczy gorszy |
Lew - dzielny sportowiec |
uczestnictwo w klasowych, szkolnych lub międzyszkolnych zawodach sportowych zgodnie z zasadami szlachetnej walki zasady dobrego kibicowania rozpoznawanie dyscyplin sportowych |
Żaba - doskonała pływaczka |
higiena przed i po pływaniu w basenie skok do wody z wysokości 1 m wyławianie przedmiotów z dna na głębokości 1 m przepłynięcie z deską lub bez na piersiach lub na plecach bez zatrzymania zasady bezpiecznej kąpieli, zachowanie w szatni |
Maratończyk |
przebiegnięcie „dziecięcego maratonu” znajomość reakcji organizmu na długotrwały wysiłek fizyczny pomiar tętna |
Struś - szybki kolarz |
jazda na rowerze znajomość bezpiecznych miejsc do jazdy na rowerze |
Kot - zręczny piłkarz |
rzut jednorącz, oburącz, chwyt oburącz kozłowanie piłką w miejscu, w marszu odbicia balonem lub piłką plażową nad sobą znajomość kilku gier i zabaw z wykorzystaniem piłki |
Pingwin - dobry tancerz |
dostosowanie ruchu do muzyki improwizacja ruchowa do muzyki ruchowa ilustracja piosenek dziecięcych podstawowe kroki i figury krakowiaka |
Sprawny i zdrowy |
korzyści wynikające z udziału w lekcjach wychowania fizycznego wykonanie testu sprawności fizycznej według instrukcji nauczyciela |
Zimowy ludek |
jazda na łyżwach znajomość bezpiecznych miejsc do jazdy na sankach, łyżwach, nartach zasady hartowania zapobieganie odmrożeniom dostosowanie ubrania do warunków atmosferycznych i rodzaju aktywności ruchowej |
Gimnastyk |
ćwiczenia zapowiadające powstawaniu wad postawy przewrót w przód połączony z innymi ćwiczeniami przejścia równoważne po ławeczce wg inwencji własnej przygotowanie układu kilku ćwiczeń przy muzyce lub bez muzyki, które można wykonać w domu |
Higienistka |
zasady higieny osobistej po aktywności ruchowej dostosowanie ubioru da rodzaju aktywności ruchowej |
Tancerz |
improwizacja ruchowa z przyborem na zadany temat odtwarzanie ruchem nastroju muzyki podstawowe kroki i figury jednego tańca narodowego, dyskotekowego lub towarzyskiego |
Piłkarz |
podania i chwyty różnymi sposobami prowadzenie piłki nogą po prostej i slalomem rzuty do celu stałego i ruchomego (różne płaszczyzny, różne wysokości odbicia piłki plażowej w parach prowadzenie piłeczki do unihokeja znajomość zasad podstawowych gier zespołowych |
Pływak |
przepłynięcie bez zatrzymania 100 m na piersiach lub na plecach skok do wody ze słupka startowego wyławianie przedmiotów z dna na głębokości 1,5 -2 m przepłynięcie pod wodą 7 m |
Ekolog |
zasady zachowania się w parku, w lesie wykorzystanie terenu zalesionego do zabaw ruchowych zasady segregowania śmieci |
Kolarz |
wyposażenie rowerzysty miejsca niebezpieczne dla rowerzysty w okolicy domu i szkoły udział w wycieczce rowerowej znaki drogowe ważne dla rowerzysty |
Olimpijczyk |
udział w klasowych, szkolnych lub międzyszkolnych zawodach sportowych znajomość symboliki olimpijskiej polscy olimpijczycy |
Po zakończeniu I etapu edukacyjnego uczeń powinien:
Posiadać podstawowe nawyki higieniczne związane z utrzymaniem ciała i ubioru w czystości.
Wiedzieć, dlaczego należy podejmować aktywność ruchową na i po zajęciach szkolnych.
Znać zasady utrzymania prawidłowej postawy ciała.
Opanować zasady bezpieczeństwa w czasie przechodzenia przez jezdnię, zabaw z piłką, jazdy na rowerze, zabaw na śniegu i lodzie, bezpiecznej kąpieli.
Umieć współpracować w grupie rówieśniczej.
Znać elementarne pozycje wyjściowe do ćwiczeń oraz przeznaczenie podstawowego sprzętu sportowego.
Znać przepisy wybranych zabaw, gier rekreacyjnych i mini gier sportowych oraz opanować podstawowe umiejętności ruchowe umożliwiające udział w tych grach i zabawach
Poniższy system oceniania, obowiązuje w Szkole Podstawowej Nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi w Stargardzie Szczecińskim został opracowany przez zespół nauczycieli nauczania zintegrowanego na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 kwietnia 1999 r. w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz Statutu Szkoły.
EDUKACJA RUCHOWO - ZDROWOTNA
wykonuje proste ćwiczenia gimnastyczne, starannie, prawidłowo;
potrafi wykonać ćwiczenia korygujące postawę ciała;
stopniuje wysiłek podczas ćwiczeń, stosuje przepisy poznanych gier i zabaw ruchowych;
uczestniczy w zabawach rytmiczno-tanecznych, grach zespołowych;
sprawny manualnie, zwinny, szybki, zręczny;
opanował formy ruchu: bieganie, skakanie, łapanie, rzucanie;
pokonuje tory przeszkód, wykonuje proste/ skomplikowane układy ćwiczeń.1
DOKUMENTACJA SZKOLNYCH UMIEJĘTNOŚCI DZIECKA
W NAUCZANIU ZINTEGROWANYM
Teczki prac uczniów (karty pracy, sprawdziany, prace plastyczne).
Arkusze obserwacji bieżącej - systematycznie oznaczamy na nich poziom osiągnięć uczniów oraz nanosimy ewentualne uwagi i spostrzeżenia.
Karta osiągnięć ucznia - raz na dwa miesiące wpisujemy poziom osiągniętych umiejętności ucznia.
DIAGNOZOWANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW
Symbol |
Poziom osiągnięć |
Kryteria |
1 |
2 |
3 |
A |
Znakomicie |
Uczeń wykonuje zadania wykraczające poza założenia programowe danej klasy, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami. |
B |
Bardzo dobrze |
Uczeń nabywa niezbędną wiedzę i umiejętności w zakresie założeń programowych danej klasy i potrafi je w pełni stosować w różnych sytuacjach. |
C |
Zadowalająco |
Uczeń popełnia nieliczne błędy, wymaga czasami pomocy nauczyciela, posiada wiedzę w zakresie założeń programowych. |
D |
Wymaga poprawy |
Uczeń ma problemy z opanowaniem podstaw programowych, nie zawsze potrafi zastosować poznane wiadomości i umiejętności w praktyce, wymaga pomocy nauczyciela. |
1 |
2 |
3 |
Umiejętności emocjonalno - społeczne |
||
A |
Zawsze |
Uczeń przestrzega wszystkich ustalonych zasad regulaminu. |
B |
Często |
Czasami uczniowi nie udaje się przestrzegać wszystkich zasad regulaminu. |
C |
Sporadycznie |
Uczeń często nie zachowuje się zgodnie z regulaminem. |
Regulamin
Każdy uczeń zachowuje się w sposób kulturalny i bezpieczny w klasie, w szkole i poza nią:
kulturalnie i grzecznie odnosi się do pracowników szkoły i kolegów,
potrafi opanować swoje emocje, takie jak: gniew, kłótliwość, złość i agresja,
umie współpracować z kolegami w zespole,
udziela pomocy kolegom,
jest punktualny, obowiązkowy, pilny, sumienny, systematycznie odrabia prace domowe.
5. PODSUMOWUJĄC.
Pojmując filozofie oceniania za A. Brzezińską ocena opisowa to: opisywanie, informowanie, o postępach dziecka w nauce i jego rozwoju. W ocenie opisowej wyróżnia się trzy funkcje:
informacyjną co dziecku udało się poznać, zrozumieć, opanować, nauczyć. Jakie dziecko zdobyło umiejętności, co już potrafi?
korekcyjną, co już ma opanowane, nad czym ma popracować, co powinno zmienić?
motywacyjną, zachęca do podejmowania dalszego wysiłku, stwarza nadzieję na osiągnięcie sukcesu, wskazuje możliwości dokonania zmian na lepsze.9
Aby ocena opisowa spełniała wyżej wymienione funkcje w Wojewódzkim Ośrodku Metodycznym w Poznaniu - powstał spis warunków oceniania sprzyjającego rozwojowi ucznia.
„Dobre ocenianie to takie, które:
uwzględnia możliwości dziecka,
bierze pod uwagę wkład pracy dziecka, jego wysiłek włożony w wykonanie jakiegoś zadania,
nie etykietuje dziecka,
zachęca do dalszej pracy, uświadamia, że wysiłek się opłaca,
nie pełni funkcji kary czy nagrody,
uwzględnia postęp, jaki dokonał się dziecku.”10
Jest zatem ocenianie wspierające, czyli „takie wyrażanie opinii, które docenia starania ucznia, pozwala mu myśleć o sobie pozytywnie, z szacunkiem. Wskazywanie błędów służy nie tyle ocenie, co analizie, która jest podstawą korekty.”1
Rozgrzewka
Ćwiczenia kształtujące, kolejność wg H. Młokosiewicz.
W formie zabawowej.
Ćwiczenia szyi i karku.
Dzięcioł - dzieci siedząc w ławkach wykonują skłony głową w przód, aby czoło dotknęło do blatu ławki. Naśladują w ten sposób dzięcioła stukającego w drzewo. Zegarki tik-tak - ruch głowy na boki. Bim-bam - ruch głowy góra dół. Przechodzimy przez ulice skręty głowy w prawo w lewo i jeszcze raz w prawo. Jesteśmy na karuzeli- krążenie głowy Zabawa TAK, TAK, NIE, NIE- RUCHY GŁOWĄ -sól jest słodka?, lud jest zimny? latem pada śnieg? Itp.
Wylewanie po kąpieli wody z ucha: skłon głowy w bok raz w prawo raz w lewo.
Ćwiczenia ramion.
Wiatraczki- krążenia na przemianstronne wprzód i w tył RR,
Pajacyki skaczą na skakance- krążenia oburącz w przód i w tył,
Marsz Pajacyków- wymachy naprzemianstronne RR, wymachy oburącz w przód,
Latające ptaszki- ramiona w bok wymachy, góra-duł
Samoloty- wyprostowane ramiona w bok, naśladowanie lotu samolotów
Szukamy grzybów - w przysiadzie, ruchy ramion na boki naśladujące odchylanie krzaków, zbieranie grzybów.
Huśtawka: dzieci wykonują swobodne wahadłowe ruchy ramion w przód i w tył, aż do zatoczenia całego koła w przód i tył.
Ćwiczenia nóg.
- Pajacyki wchodzą po schodach-unoszenie nóg naśladujące wchodzenie po schodach.
- Bocian - marsz na palcach połączony z wysokim unoszeniem kolan
- Rysujemy słoneczko itp. - dzieci stoją w lekkim rozkroku. Ręce trzymają na biodrach. Odrywają prawą nogę od podłogi i rysują w powietrzu słoneczko. Ćwiczenie należy powtórzyć nogą lewą.
Konik grzebie nóżką: dzieci wykonują kilkakrotne zaznaczenie palcami lewej nogi w wykroku, powrót do postawy, następnie to samo prawą nogą.
Ćwiczenia tułowia.
(w płaszczyźnie strzałkowej)
-Pajacyk, ze skłonem w przód - rozkrok - skłon w przód, pajacyk.
-Rozwieszanie prania.
Dzwon bije: w staniu rozkrocznym, wahadłowe, obszerne skłony tułowia w bok bim, bam.
Mechaniczna zabawka: pozycja wyjściowa -siad skrzyżny z chwytem stóp. Dzieci wykonują szybkie opadanie na plecy i powrót do siadu.
Kowal kuje dużym młotem: dzieci wykonują obszerne krążenia tułowia ze skłonem w prawą i lewą stronę.
5. Ćwiczenia ramion i nóg łącznie.
ROBOT:
1-wypad prawej nogi i prawej ręki w przód,
2- powrót do pozycji wyjściowej,
3- wypad lewej nogi i lewej ręki w przód,
4- powrót do pozycji wyjściowej.
Koszykarz: dzieci biegają po sali, wykonują wyskok i rzut do kosza raz prawą ręką raz lewą.
Bokser: każde dziecko naśladuje walczącego na ringu boksera- wykonując podskoki, ruchy ramionami i głową.
6. Ćwiczenia tułowia
(w płaszczyźnie czołowej)
- Drzewa na wietrze- skłony w prawo i w lewo.
7. Ćwiczenia nóg.
-Froterujemy podłogę - wysunięcie nogi w przód i podskokiem zmiana nogi.
8. Ćwiczenia tułowia (skręty, skrętoskłony)
Zabawa pajacyków- łapki. Ustawienie parami tyłem do siebie w rozkroku. Skręt tułowia i klaśniecie otwartymi dłońmi w dłonie partnera- to samo w stronę przeciwną. ( w czasie ćwiczenia stopy przywarte do podłoża).
9. Ćwiczenia tułowia (krążenia).
Pajacyki bawią się w hula-hop- krążenie tułowia.
10. Ćwiczenia ramion.
Śmigło- w stanie rozkrocznym jedna ręka spoczywa na biodrze, drugim ramieniem wykonywane są krążenia z coraz większą intensywnością, zmiana ręki.
11. Ćwiczenia tułowia (mięśnie brzucha).
Szorujemy podłogę - dzieci siedzą w siadzie klęcznym z dłońmi opartymi na podłodze (można wykorzystać woreczki z grochem). Tułów mają nisko pochylony do przodu. Na sygnał wysuwają ręce w przód i cofają je naśladując szorowanie podłogi
Obserwujemy zwierzęta przez lornetkę-Dzieci leżą na brzuchu z rękami pod brodą. Na sygnał unoszą ręce i głowę nad podłogę. Przenoszą dłonie do oczu, układając palce tak, aby powstały kółka. Przez tak utworzoną lornetkę obserwują zwierzęta w lesie, lot samolotu itp.
Mucha po suficie: leżenie tyłem, RR w bok ugięte w gorę, ruchy NN jak przy chodzeniu.
12. Ćwiczenia równoważne.
-Rysowanie jedną nogą w powietrzu.
-Jaskółka.
Czapla: w staniu jednonóż ugięcie nogi i powolne rozglądanie się po sali.
Ścieg maszynowy: dzieci wykonują skoki na jednej nodze wzdłuż ławeczki gimnastycznej lub po narysowanej linii z ramionami w bok lub krążeniem ramion.
13. Ćwiczenia nóg w podskokach.
Żabki na łące: dzieci skaczą w przysiadzie udając żabki.
Skaczące małe i duże piłeczki: dzieci wykonują na przemian wysokie i niskie podskoki w miejscu obunóż na palcach stopy zwarte.
Pajacyk sprężynowany: dzieci wykonują wahadłowe podskoki w bok.
Kocie skoki: dzieci wykonują skoki na czworaka.
Literatura:
1.. K. Pankow : Wszystko dla szkoły, 2002 nr 11, s. 25.
3.Ewa Węgrzyn, Lilia Pławińska, Danuta Umiastowsaka „Zabawy i gry ruchowe w lekcji wychowania fizycznego, Szczecin 1996
4. Radosław Muszkieta „Ocenianie osiągnięć uczniów przez nauczycieli Wychowania Fizycznego”http://www.wbc.poznan.pl/Content/9794/index.html
5.. http://www.literka.pl/ocenianie-jego-cele-funkcje-rodzaje-i-odbior-przez-zainteresowanych,artykul,20085.html
6. J. Hanisz: Kształcenie zintegrowane „Wesoła szkoła”, WSiP, Warszawa 2000.