Futra :)

Wykład 1 (1.10.09)

Wykaz podręczników:

1. J. Kuźniewicz, A. Filistowicz (1999), Chów i hodowla zwierząt futerkowych, AR Wrocław;

2. R. Cholewa, 2000, Chów i hodowla zwierząt futerkowych, AR Poznań;

3. P. Bielański, St. Niedźwiadek, J. Zając, 2002, Nowoczesny chów królików, SGGW;

4. B. Barabasz, 2001, Szynszyle, Hodowla i użytkowanie, PWRiL, W-wa

5. Z. Gliński, K. Kostro (red.), Podstawy hodowli lisów i norek. Profilaktyka i zwalczanie chorób, PWRiL, 2002

Zwierzęta futerkowe:

• Mięsożerne:

• Łasicowate:

• Norki

• Tchórze

• Psowate

• Lisy pospolite

• Lisy polarne

• Jenoty

• Roślinożerne

• Gryzonie:

• Szynszyle

• Nutrie

• Zającowate

• Króliki

Światowa produkcja skór norczych (tyś sztuk)

KRAJ	1995	2000	2005	2007
Dania	9 150	10 900	13 200
Finlandia	1 900	2 000	1 800
Norwegia	145	315	400
Szwecja	1 300	1 200	1 400
Skandynawia	12 500	14 350	16 800	18 300
Holandia	2 300	2 750	4 500	10 600
Polska	40	600	1 800
Rosja	4 800	2 250	6 500	3 900
Chiny	1 000	3 300	10 000	18 000
Kanada	700	1 300	2 000	5 300
USA	2 800	2 650	4 500
Świat	24 000	27 300	40 000	56 200

Światowa produkcja skór norczych (%)

KRAJ	1995	2000	2005	2007
Dania	38,12	39,93	33,00	33
Finlandia	7,91	7,32	4,50
Norwegia	0,60	1,15	1,00
Szwecja	5,42	4,39	3,50
Skandynawia	52,06	52,80	42,00
Holandia	9,58	10,07	11,25		10,6
Polska	0,17	2,20	4,50
Rosja	20, 00	8,24	16,23	-
Chiny	4,17	12,09	25,00	32
Kanada	2,92	4,76	5,00	9
USA	11,67	9,71	11,25
Świat	100	100	100	100

Światowa produkcja skór lisich (tyś. sztuk)

KRAJ	1995	2000	2005	2007
Dania	71	45	20
Finlandia	2 100	1 900	2 400
Norwegia	506	357	400
Szwecja	24	18	10
Skandynawia	2 700	2 300	2 800	2 200
Holandia	360	220	180
Polska	870	350	300	200
Rosja	350	1 400	200	100
Chiny	25	20	2 500	2 500
Kanada	20	20	20
USA	33	40	35
Świat	4 350	4 300	6 000	5 100

Światowa produkcja skór lisich (%)

KRAJ	1995	2000	2005	2007
Dania	1,63	1,05	0,33
Finlandia	48,27	44,17	40,00
Norwegia	11,63	8,30	6,67
Szwecja	0,55	0,42	0,17
Skandynawia	62,09	53,95	47,17	43
Holandia	8,27	5,12	3,00
Polska	20,00	8,14	5,00	4
Rosja	8,04	32,57	3,33	2
Chiny	0,57	0,46	41,67	49
Kanada	0,46	0,46	0,33
USA	0,76	0,93	0,58
Świat	100	100	100	100

Zmiana cen skór norczych (€)

Data	Kopenhagen Fur	Finnish Fur Sales
IX 2005	36	45
IX 2006	54	45
IX 2007	38	33
IX 2009	28	27

Zmiana cen skór lisich (€)

Data	Kopenhagen Fur	Finnish Fur Sales
IX 2005	32-73	48-1-3
IX 2006	45-54	54-93
IX 2007	-	38-73
IX 2009	25	44-62

Hodowla zwierząt futerkowych w świetle zrównoważonego rozwoju:

Zrównoważony rozwój to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecne, nie zagrażając możliwościom zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń (def. Na podstawie Raportu WCED - the World Commission on Environment and Development, z 1987 r)

Zrównoważony rozwój można przedstawić jako wynikową trzech składowych:

• Społeczeństwo

• Środowisko

• Ekonomia

Zrównoważony rozwój to także relacje między składowymi:

• Znośny (Społeczeństwo-Środowisko)

• Sprawiedliwy (społeczeństwo-ekonomia)

• Wykonalny (środowisko-ekonomia)

W centrum tych ujęć mieści się ZRÓWNOWAŻENIE

Dla prawidłowego zrozumienia, czym jest zrównoważony rozwój, kluczowe są dwa pojęcia:

• Koncepcja podstawowych potrzeb

• Idea ograniczonych możliwości

A zwłaszcza wytrzymałości światowego systemu ekologicznego.

Używając języka ekonomii, można powiedzieć, że zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju społeczeństwo powinno żyć w miarę możliwości „z odsetek” a nie „z kapitału”.

Na hodowle zwierząt futerkowych we współczesnym świecie, przy uwzględnieniu zagadnień zrównoważonego rozwoju, także można spojrzeć z trzech perspektyw:

• perspektywa środowiskowa (ochrony środowiska)

• perspektywa ekonomiczna (efektywności ekonomicznej)

• perspektywa społeczna (zapewnienie zwierzętom odpowiedniego poziomu dobrostanu)

Praktycznym aspektem tego spojrzenia jest koncepcja, że:

• Co zostało pobrane ze środowiska jako element działalności człowieka, powinno być zwrócone

• To, co zwracamy do środowiska, nie może być szkodliwe

• konsumenci żądają przestrzegania tych zasad

Pozytywnymi aspektami hodowli zwierząc futerkowych w tym rozumieniu są następujące fakty:

• hodując zwierzęta fermowe chronimy wolnożyjące

• skóry zwierząt futerkowych to produkt naturalny

• skóry podlegają biodegradacji po zużyciu

• w hodowli wykorzystuje się duże ilości produktów, które w innych okolicznościach stanowiłyby kosztowne do likwidacji odpady

Aspektami hodowli zwierząt futerkowych w tym rozumieniu, które wymagają poprawy to:

• z punktu widzenia fermy najważniejsze zagadnienie to opracowanie i wdrożenie systemu utylizacji odchodów zwierząt

• z punktu widzenia przepisów prawnych ważne jest opracowanie i wdrożenie „zasad dobrej praktyki hodowlanej”, co pozwoli przekonać opinię publiczną o braku negatywnego wpływu ferm na środowisko

Perspektywa ekonomiczna:

• jeśli produkcja skór ędzie opłacalna, będzie się rozwijała

• obecnie rynki azjatyckie zapewniają opłacalność

• należy poszukiwać dróg obniżenia kosztów, w ramach zarządzania fermą

Perspektywa społeczna:

• zapewnienie zwierzętom odpowiedniego poziomu dobrostanu

• zwierzęta futerkowe w porównaniu z innymi gatunkami zwierząt gospodarskich mają zapewnione znacznie lepsze warunki utrzymania

• cały czas prowadzi się w tym kierunku badania i wprowadza ich wyniki do praktyki

• ta wiedza w szerszym stopniu musi być przekazywana opinii publicznej

Wykład 2 (8.10.09)

Organizacja hodowli zwierząt futerkowych i rynku futrzarskiego

Zagadnienia branży futrzarskiej:

1. produkcja skór

2. obrót skórami

3. wykorzystanie skór, obróbka, konfekcja

4. działania na rzecz doskonalenia hodowli oraz poprawy warunków utrzymania i poziomu dobrostanu zwierząt futerkowych

PRODUKCJA SKÓR

• ferma → związek hodowców

• związek hodowców → federacja związków (reprezentacja krajowa)

• krajowa federacja związków → międzynarodowa federacja związków krajowych

FEDERACJA ZWIĄZKÓW HODOWCÓW - Polski Związek Hodowców i Producentów Zwierząt futerkowych (PZHiPZF)

MIĘDZYNARODOWA FEDERACJA ZWIĄZKÓW KRAJOWYCH :

• European Fur Breedes Association (EFBA)

• North American Fur Association (NAFA)

OBRÓT SKÓRAMI

• ferma → związek producentów

• związek producentów → dom aukcyjny

• dom aukcyjny → producenci wyrobów futrzarskich

ZWIĄZEK PRODUCENTÓW - SKINPOLEX

DOMY AUKCYJNE

• Kopenhagen Fur (KF)

• Finnish Fur Sales (FFS)

• Seattle Fur Exchange (SFE)

WYKORZYSTANIE SKÓR, OBRÓBKA, KONFEKCJA

• producenci wyrobów futrzarskich → krajowy związek producentów

• krajowe związki producentów → międzynarodowa federacja zw. krajowych

• targi krajowe i międzynarodowe poświęcone branży futrzarskiej (producenci skór, domy aukcyjne, producenci konfekcji, salony sprzedaży)

• INTERNATIONAL FUR TRADE FEDERATION (IFTF)

• Targi futrzarskie, np:

• MIFUR (Mediolan)

• Furmode (Saloniki)

• MEXA (Moskwa)

DZIAŁANIA NA RZECZ DOSKONALENIA HODOWLI

• prace badawcze realizowane w jednostkach naukowych

• prace badawcze realizowane na zlecenia związków hodowców

• koordynacja badań dotyczących warunków utrzymania i dobrostanu

Organizacje naukowe zajmujące się hodowlą zwierząt futerkowych:

• w kraju: Sekcja hodowli Zwierząt futerkowych (PTZ)

• na świecie: International Fur Animals Scientific Association (IFASA)

DZIAŁANIA NA RZECZ POPRAWY DOBROSTANU ZW. FUTERKOWYCH

• FAWRC (Fur Animal Welfare Reserch Committee - Komitet Badawczy Dobrostanu Zwierząt Futerkowych), jako ciało opiniotwórcze i doradcze przy Stałym Komitecie Rady Europy

• EFBA/IFASA Jonit Working Committee - Wspólny Komitet EFBA/IFSA, którego zadaniem jest m. In. wspieranie badań dotyczących dobrostanu fermowych zwierząt futerkowych

ZMIANY CECH UŻYTKOWYCH MIĘSOŻERNYCH ZWIERZĄT FUTERKOWYCH JAKO EFEKT PRACY HODOWLANEJ

Hodowla - zamierzone, genetyczne doskonalenia zwierząt - Jest to możliwe, bowiem w każdej populacji rodzi się więcej zwierząt, niż wymagałyby tego zasady reprodukcji prostej. Ta nadwyżka ilościowa z jednej strony stanowi o rozmiarach produkcji, z drugiej - stwarza możliwości prowadzenia pracy hodowlanej

Wybór - to główny element pracy hodowlanej. Populacja jako zbiór osobników stale zmienia swój skłąd na skutek prowadzonego brakowania i równoczesnego zastępowania usuniętych osobników innymi, lepszymi pod względem interesujących hodowcę cech. Ta ustawiczna wymiana (remont stada) powoduje, że ciągle następuje wybór (selekcja)

Etapy pracy hodowlanej:

• ocena fenotypowa wszystkich osobników

• pokrój,

• cecy reprodukcyjne

• inne cechy

• Ocena wartości hodowlanej

• na podstawie użytkowości własnej

• na podstawie użytkowości krewnych)

• … (BRAK SLAJDU!!!!! ktoś może zdążył??)

• zestawienie planu kojarzeń

• jednorodne

• niejednorodne ( uszlachetniające, wypierające, twórcze)

U zwierząt futerkowych doskonalenie dotyczy cech:

• wskaźnik płodności

• zwierzęta wielopłodowe

• główny cel: utrzymanie wskaźników rozrodu (płodność i plenność) na takim poziomie, jaki jest potencjalnie możliwy

• okrywa włosowa - typ barwny

• wiąże się z doskonaleniem cech istniejących

• dotyczy także wykorzystania pojawiających się spontanicznie mutacji barwnych

• okrywa włosowa - jakość okrywy

• dotyczy doskonalenia cech jakości okrywy posiadanych przez zwierzęta (np. gęstość, wysadność, wyrównanie tych cech, połysk itp.)

• dotyczy wykorzystania i doskonalenia cech, które pojawiają się w postaci mutacji (np. krótsze włosy pokrywowe, dłuższe włosy pokrywowe, karbikowatość)

• wielkość zwierząt

PORÓWNANIE WIELKOŚCI SKÓR (tabele)

wykład 3 (15.10.09)

OBORY

wykład 4 (22.10.09)

UŻYTKOWANIE ROZPŁODOWE ZWIERZĄT FUTERKOWYCH

SPECYFIKA ROZRODU MIĘSOŻERNYCH ZWIERZĄT FUTERKOWYCH

• Są monoestryczne

• Mają krótki okres wzrostu i rozwoju.

• Szybka rotacja pokoleń

ROZRÓD LISÓW I JENOTÓW

• Owulacja tylko raz w roku

• Owulacja spontaniczna, niezależna od krycia

• Rozród w okresie wiosennym (wydłużający się dzień świetlny)

• W następnym roku - nowe pokolenie wchodzi w okres kryć

ROZRÓD NOREK

• Raz w roku (wiosną)

• Owulacja prowokowana aktem krycia

• Występuje zjawisko diapauzy

ROZRÓD TCHÓRZY

• Możliwe do uzyskania dwa mioty w roku

• Owulacja prowokowana

• Zjawisko ,,permanentnej rui''

• Brak diapauzy

SPECYFIKA ROZRODU ROŚLINOŻERNYCH ZWIERZĄT FUTERKOWYCH

• Są poliestryczne

• Mają krótki okres wzrostu i rozwoju

• Szybka rotacja pokoleń

ROZRÓD SZYNSZYLI

• Są poliestryczne(teoretycznie możliwe do uzyskania nawet 3 mioty w roku)

• Owulacja prowokowana

• Długi okres rozwoju płodowego

• Są zagniazdownikami

ROZRÓD NUTRII

• Są poliestryczne

• Długi okres rozwoju płodowego

• Są zagniazdownikami

ROZRÓD KRÓLIKÓW

• Są poliestryczne (możliwe do uzyskania nawet 5 i więcej miotów w roku)

• Owulacja prowokowana

• Liczne mioty

• Wczesne dojrzewanie

Przyrządy inseminacyjne (i zastosowanie)

wykład 5 (29.10.09)

Dobrostan w hodowli zwierząt futerkowych

DOBROSTAN:

• stan pełnego zdrowia psychicznego i fizycznego zwierzęcia, gdy pozostaje ono w harmonii z otaczającym środowiskiem (Hughes, 1976r)

• stan zwierzęcia, który znajduje odbicie w próbach aktywnego dostosowania się do środowiska (Broom, 1985r.)

Prawa zwierząt w odniesieniu do warunków utrzymania:

ZASADA PIĘCIU WOLNOŚCI - minima potrzeb behawioralnych:

• możliwość swobodnego powstania

• możliwość swobodnego położenia się

• możliwość swobodnego obrócenia się

• możliwość swobodnego przeciągnięcia się

• możliwość swobodnego wykonywania czynności behawioralnych

ZASADA „3R”

• REDUCTION - ograniczenie liczby zwierząt użytych do doświadczeń

• REPLACEMENT - zastępowanie wykorzystania zwierząt innymi modelami doświadczalnymi

• REFINEMENT - doskonalenie metod badawczych

Aktualne aspekty dobrostanu w hodowli zwierząt futerkowych:

EUROPA:

• Rekomendacja Rady Europy, Komisji Stałęj Europejskiej Konwencji o Ochronie Zwierząt Hodowlanych, przyjęta w Strasburgu, 22-25 czerwca 1999r., dotycząca systemu pomieszczeń, profilaktyki, opieki i strategii żywienia zwierząt futerkowych

• Przyjęcie Rekomendacji wskazuje, że

• zwierzęta futerkowe zostały uznane za hodowlane, na równi z innymi gatunkami, w hodowli trzeba więc dążyć do zapewnienia im jak najlepszych warunków

• te dążenia winny być aktualizowane i wdrażane do praktyki poprze stałe prowadzenie prac badawczych

• zalecenia Rekomendacji dotyczą następujących zagadnień ogólnych:

• opieka i nadzór nad zwierzętami

• ogrodzenia, pomieszczenia i urządzenia fermowe

• warunki utrzymania

• warunki uboju

• Integralną część Rekomendacji stanowią załączniki określające specyficzne potrzeby każdego gatunku zwierząt futerkowych (lisów pospolitych i polarnych, jenotów, norek, tchórzy hodowlanych, nutrii i szynszyli)

POLSKA

• Ministerstwo Rolnictwa opracowało rozporządzenie, będące aktem wykonawczym Rekomendacji, obowiązującym na terytorium Polski, ogłoszone w Dzienniku Ustaw nr 167, poz. 1629, z dn. 25.09.2003r. Podstawowym dokumentem opracowywania Rozporządzenia w zakresie warunków dla zw. futerkowych jest wspomniana Rekomendacja

Tabela 2. Minimalne wymiary pomieszczeń dla futerkowych - Normy Polskie

Gatunek	Sposób utrzymania i rodzaj osobników	Wys. klatki	Powierzchnia podłogi	Szer. klatki	Dł. klatki
Lisy i jenoty	Utrzymywane pojedynczo	0,5 m	0,6 m^2	0,6m	0,9m
		Samice z młodymi	0,5 m	1,2 m^2	0,75 m	0,8m
		Grupowo po 2 szt. w klatce	0,5 m	1,0 m^2	0,8m	0,9m
		Grupowo, więcej niż 2 szt. w klatce	0,5 m	Klatka powiększona o 0,4 m^2na każde dodatkowe zwierzę	0,8m	0,9m
	Norki i tchórze	Pojedynczo oraz samice z młodymi	0,35m	0,18 m^2	0,3m	0,6m
		Grupowo, po 2 szt. w klatce	0,35m	0,18 m^2	0,3m	0,6m
		Grupowo, więcej niż 2 szt. w klatce	0,35m	Klatka powiększona o 0,065 m^2na każde dodatkowe zwierzę	0,3m	0,6m
	Szynszyle	Pojedynczo	0,6 m	-	0,45m	0,4m
		Samiec i samica w jednej klatce	0,6m	-	0,6m	0,4m
	Nutrie (klatka/kojec)	Grupowo	-	0,4 m^2/ osobnika	-	-
		Samica z młodymi	-	1,5 m^2	-

tabela 3. minimalne wymiary dla królików

Masa królików i sposób utrzymania	Wysokość klatki	Powierzchnia podłogi	Szerokość klatki	Długość klatki
Króliki do 2,5kg utrzymywane pojedynczo	0,3 m	0,18 m^2	0,4m	0,45m
2,5 - 6 kg utrzymywane pojedynczo	0,4 m	0,24 m^2	0,4m	0,6m
Pow. 6 kg utrzymywane pojedynczo	0,43m	0,315 m^2	0,45m	0,7m
Grupowo do 2,5kg		0,06 m^2 / osobnika
Grupowo 2,5-6 kg		0,08 m^2 / osobnika
Grupowo pow. 6,5kg		0,1 m^2 / osobnika

Prace badawcze nad dobrostanem dotyczą głównie:

• norek - czy potrzebują one dostępu do wody z możliwością pływania

• lisów - czy potrzebują dostępu do ziemi czy powinny mieć możliwość kopania nor

• szynszyli - czy klatki muszą być na tyle wysokie by zwierzęta mogły wykonywać skoki

• królików - czy należy zapewnić im możliwość kopania nor, czy wysokość pomieszczenia powinna umożliwiać im stawanie „słupka”

Prace te skupiają się głównie nad określeniem wielkości pomieszczeń (klatek, domków) i ich wyposażeniem, uwzględniającym specyfikę poszczególnych gatunków

PROFILAKTYKA NA FERMACH ZWIERZĄT FUTERKOWYCH

Zagrożenia zdrowia zwierząt na fermie:

• choroby zaraźliwe, wywoływane przez żywe czynniki patogenne:

• bakterie

• wirusy

• grzyby

• choroby inwazyjne

• pasożyty

• zatrucia pokarmowe

• choroby niedoborowe

• inne choroby niezaraźliwe np.

• zranienia

• odmrożenia

• powikłania poporodowe

Najczęstsze przyczyny występowania chorób:

• nie przeprowadzanie regularnych szczepień ochronnych

• nie stosowanie okresowego odkażania pomieszczeń

• nie izolowanie zwierząt nowoprzybyłych bądź podejrzanych o chorobę

• podawanie karmy nieodpowiedniej jakości bądź też o niewłaściwym zestawie składników pokarmowych

• zaniedbania w ciągłym zwalczaniu szkodników

Ważniejsze choroby wirusowe:

• PLAZMOCYTOZA (choroba aleucka) - występuje u norek, przewlekłe stany zapalne nerek i wątroby

• WIRUSOWE ZAPALENIE JELIT - występuje u norek, objawy: kał półpłynny, biało żółty, później ciemny, ze złuszczonymi fragmentami nabłonka, śluzem. Śmiertelność u młodych do 80%

• NOSÓWKA - występuje u wszystkich mięsożernych zwierząt futerkowych, objawy: utrata apetytu, biegunka, śluzowo-ropny wysięk z oczu i nosa, niedowłady kończyn. Śmiertelność u młodych do 100%

• ZAKAŹNE ZAPALENIE MÓZGU I RDZENIA (choroba Rubartha) - Występuje u lisów. objawy: ataki drgawek, duża pobudliwość, biegunki, objawy z czasem się nasilają. Śmiertelność ok. 20-40 %

• MYKSOMATOZA - występuje u królików. Objawy - zapalenie spojówek, wysięk z oczu i nosa, obrzęk głowy, uszu. Śmiertelność do 100%

• WIRUSOWA KRWOTOCZNA CHOROBA KRÓLIKÓW (pomór chiński) - objawy: duszność, krwawa wydzielina z nosa. Inkubacja 2 dni, śmiertelność wysoka

• WŚCIEKLIZNA - dotyczyć może wszystkich gatunków, minimalne zagrożenie z powodu braku kontaktu z potencjalnymi nosicielami (dzikimi zwierzętami wolno żyjącymi

Ważniejsze choroby bakteryjne

• BOTULIZM - zatrucie jadem kiełbasianym. Najwrażliwsze są norki. Objawy: porażenie i niedowład kończyn i zadu, porażenie postępuje w kierunku głowy

• bakterie względnie chorobotwórcze występują w przewodzie pokarmowym, uzjadliwiające się w sprzyjających warunkach (osłabienie odporności, np. na skutek gorszej jakości karmy): E. coli, Salmoneloza, Pastereloza, Streptokokoza

Ważniejsze grzybice

• DERMATOMIKOZY (grzybice zewnętrzne):

• trychofitoza - dotyczy głównie lisów, w warunkach zwiększonej podatności (wilgotne środowisko)

• MIKOTOSYKOZY (zatrucie miko toksynami - toksynami produkowanymi przez grzyby namnażające się najczęściej w paszach zbożowych). Najlepiej poznane z nich:

• ochratoksyny

• trichoteceny

• fumonizyny

• atlatoksyny

Ważniejsze choroby inwazyjne:

• kokcydioza (jednokomórkowe pierwotniaki z rodz. Eimeria) - występuje przede wszystkim w przewodzie pokarmowym i wątrobie królików

• robaczyce wywołane przez:

• nicienie

• tasiemce

• przywry

• glisty

• schorzenia wywołane prze pasożyty zewnętrzne jak:

• świerzbowiec uszny

• świerzbowiec drążący

• pchły

• roztocze

Główne szczepienia ochronne:

• u lisów przeciw:

• nosówce

• mózgów ce

• u norek przeciw:

• nosówce

• zakażeniu zatruciem jadem kiełbasianym

• u królików przeciw:

• muksomatozie

• pomorowi

ZOONOZY

Przyczyny:

• bezpośredni kontakt ze zwierzętami chorymi podczas zabiegów pielęgnacyjnych i leczniczych

• pośredni (drogą kropelkową) podczas przebywania w pomieszczeniu ze zwierzęciem zakażonym

• przez bezpośredni kontakt z wydalinami, wydzielinami, krwią lub innym materiałem zakażonym zarazkami

• w wyniku pogryzienia lub podrapania przez zwierzę

wykład 6 (05.11.09)

Obowiązujące przepisy zdrowotne dzielą uboczne produkty zwierzęce, nie przeznaczone do spożycia przez ludzi na 3 kategorie (Rozp. UE 1774/2002):

• materiały kategorii 1 - szczególnego ryzyka

• materiały kategorii 2 - wysokiego ryzyka

• odchody i treści przewodu pokarmowego

• wszelkie pozostałości uzyskane wraz z wodą używaną przy procesie uboju i rozbioru tuszy, jak osady na filtrach w osadnikach, tłuszcze

• produkty zwierzęce zawierające pozostałości leków i preparatów należących do gr B(1) i (2) jeśli ich zawatość przekracza poziom określony w przepisach

• produkty zwierzęce inne niż Kat. 1, które były importowane z krajów trzeciego świata i nie posiadają wymaganej dokumentacji

• zwierzęta (lub ich część ) padłe bądź ubite z powodów innych niż konsumpcyjne - włączając w to zwierzęta ubite w celu opanowania choroby

• mieszanina minerałów kat 2 i kat. 3

• pozostałości zwierząt inne niż należące do materiałów kat.1 lub kat.3

• materiały kategorii 3

• części ubijanych zwierząt, które mogą być wykorzystane do konsumpcji, ale z przyczyn formalnych zostały wycofane

• części ubijanych zwierząt nie spożywane przez ludzi, pochodzące od zwierząt w pełni zdrowych oraz uzyskane z tusz zwierząt przeznaczonych do konsumpcji, zgodnie z przepisami UE

• skóry i powłoki, kopyta, racice i rogi, szczecina i pierze od zwierząt przeznaczonych na ubój do konsumpcji i zakwalifikowanych przez lekarza weterynarii do konsumpcji

• krew od zwierząt innych niż przeżuwacze, przeznaczonych na ubój i zakwalifikowanych przez lekarza wet do konsumpcji

• część zwierząt uzyskane w trakcie procesu uboju i rozbioru tusz zakwalifikowanych do konsumpcji, włączając trybowane kości i skwarki

• pasze dla zwierząt oraz produkty zawierające pasze dla zwierząt, a także pozostałości konsumpcyjne, które nie będą już wykorzystane do konsumpcji z przyczyn formalnych, a które nie niosą żadnego ryzyka dla ludzi i zwierząt

• surowe mleko zwierzęce, nie niosące zagrożeń zdrowotnych dla ludzi i zwierząt

• ryby i inne zwierzęta morskie za wyjątkiem ssaków, złowione w morzy w celu produkcji mączki rybnej

• świeże pozostałości przetwórstwa rybnego dla konsumpcji

• skorupki jaj, produkty wylęgowe, uszkodzone jaja od zwierząt, nie niosące zagrożeń (j.w.)

• krew, racice, kopyta, pierze, wełna, rogi, włosy i sierść od zwierząt nie niosące zagrożeń (j.w.)

• odpadki konsumpcyjne inne niż wymienione w art. 4(1)(e)

Dla mięsożernych zwierząt futerkowych:

• materiał kategorii 3

• materiał kategorii 2 (pod nadzorem właściwych władz - Inspekcji weterynaryjnej)

Najpowszechniej stosowane pasze:

• uboczne produkty z ubojni drobiu

• uboczne produkty z rzeźni i zakładów mięsnych

• uboczne produkty zakładów przetwórstwa rybnego

Jakość pasz:

• przy skarmianiu ryb pamiętamy, że:

• w rybach słodkowodnych występuje tiaminaza, rozkładająca Wit. B₁

• w rybach morskich występuje tlenek trój metyloaminy (TRIOX) wiążący żelazo

• pasze nie mogą być szkodliwe, muszą być wolne od:

• bakterii, grzybów i wirusów

• produktów ich przemiany materii (miko toksyny, jad kiełbasiany)

• substancji szkodliwych (np. antybiotyki, środki konserwujące)

Metody konserwacji pasz:

• dodatek przeciwutleniaczy:

• naturalne (Wit. E)

• syntetyczne, np.:

• Rendox

• Etoxiquin, Butylohydroksytoluen - BHT

• butylohydroksyanizol - BHA

• niskie temperatury

• kwasy

• organiczne (np. mrówkowy)

• nieorganiczne (np. solny, siarkowy)

• solenie

• konserwacja krwi: przez dodanie serwatki (1:1), utworzenie żeloskrzepu, tzw. livexu

• Ew. dodatek antybiotyków

Do dodatków paszowych zalicza się m.in.:

• antybiotyki

• kokcydiostatyki i inne środki farmaceutyczne

• Wit. i ich chemicznie zdefiniowane substancje o podobnym dziłaniu

• pierwiastki śladowe

• karotenoidy i ksantofile

• enzymy

• mikroorganizmy

• przeciwutleniacze

Do materiałów paszowych zalicza się m.in.:

• białka uzyskiwane z mikroorganizmów

• produkty uboczne uzyskiwane w porcesie wytwarzania aminokwasów w drodze fermentacji

• aminokwasy i ich sole

• hedroksyanalogi aminokwasów

AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE HODOWLI FUTERKOWYCH

Odnoszące się do hodowli zwierząt i produkcji zwierzęcej w sposób bezpośredni:

• Ustawa o ochronie zwierząt - definiuje pojęcia związane z zakresem ochrony, dba o zapewnienie zwierzętom odpowiednich warunków utrzymania

• Ustawa o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich - definiuje podstawowe pojęcia związane z hodowlą oraz reguluje zasady organizacji i doskonalenia zwierząt gospodarskich

• tu mi chyba czegoś brakuje

• ustawa o ochornie zdrowia zwierzą™ oraz zwalczaniu chorób zakaźnych - dba o profilaktykę w hodowli zwierząt oraz o organizację rozwiązywania problemów zdrowotnych zwierząt w chwili ich pojawienia się

Odnoszące się do hodowli zwierząt i produkcji zwierzęcej w sposób pośredni:

• ustawa o nawozach i nawożeniu - definiuje podstawowe pojęcia z zakresu ustawy oraz reguluje zasady i sposób powstawania/tworzenia nawozów, ich dystrybucji, stosowania

Rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 2.09.2003r. w sprawie minimalnych warunków trzymania poszczególnych gat. zwierząt gospodarskich - ROZDZIAŁ 8 - futerkowe:

Paragraf 58 - lisy polarne i pospolite, jenoty, norki i tchórze

Paragraf 59 - króliki

Paragraf 60 - szynszyle

Paragraf 61 - nutrie

zestaw I

1. Produkcja światowa skór norczych w ostatnich 10 latach
2. Omów rozród lisów pospolitych
3. Charakterystyka okrywy włosowej szynszyli
4. Choroba aleucka
5. Jak prawo paszowe reguluje hodowlę zwierząt futerkowych w Polsce

zestaw II

1. Światowa populacja lisów w ostatnich 10 latach
2. Omów rozród norek
3. Genotyp lisa platynowego. Przedstaw i opisz.
4. Kierunki doskonalenia norek i ich efekty
5. Przepisy unijne dotyczące dobrostanu.

zestaw III.
1.Produkcja w Polsce skór norczych w ciągu ostatnich 10 lat.
2. Omów rozród lisów polarnych
3. Charakterystyka okrywy włosowej lisa polarnego
4. Jak prawo reguluje ustawę o nawozach (czy cos takiego)
5. Jakie cechy sa doskonalone u lisów polarnych i efekty tego doskonalenia

zetsaw IV
1. Produkcja światowa skór lisów w ciągu ost. 10 lat ( wydaje mi sie , że w zestawie II była produkcja krajowa( Polska) skór lisich w ost. 10 latach
2.Problem botulizmu

pytania "0" gr 2:
1/botulizm
2/prod. skór lisich w PL w ciągu ostatnich 15 lat, przyczyny itd.
3/genotyp norki szafirowej, napisac odpowiednie krzyżowanie, czym się charakteryzuje ta norka.
4/ prawo paszowe
5/ cechy budowy ukl. pok. mięsożernych zwierząt futerkowych

pytania "0" gr 1:
1/inseminacja zwierząt futerkowych
2/prod. skór norczych w PL w ciągu ostatnich lat i obecnie, wielkość ferm, produkcja, obrót skórami.
3/genotyp lisa platynowego, cechy
4/ ustawa o ochronie środowiska
5/ dobrostan norek - badania i efekty

tabela 3

---