JELITO GRUBE

Jelito grube jest ostatnim odcinkiem przewodu pokarmowego, ma długość od 1,5 do 2 m. Rozpoczyna się od zastawki krętniczo-kątniczej, a kończy odbytem. Wyróżnia się w nim jelito ślepe (kątnicę), okrężnicę i odbytnicę.

Jelito ślepe jest położone na prawym talerzu biodrowym, nie ma krezki, stąd jego mała ruchomość. Od ściany dolnej jelita ślepego odchodzi wyrostek robaczkowy, który jest jej zwężoną częścią. Wyrostek robaczkowy jest obficie wyposażony w tkankę limfatyczną. Długość jego wynosi od kilku do dwudziestu kilku centymetrów, średnio 7-10 cm. W miejscu ujścia wyrostka do jelita ślepego znajduje się zastawka.

Jelito ślepe przechodzi w okrężnicę, która okrąża pętle jelita cienkiego. Pierwszym odcinkiem okrężnicy jest okrężnica wstępująca, która po dojściu do wątroby zgięciem prawym wątrobowym przechodzi w okrężnicę poprzeczną. Ta po dojściu do śledziony zgięciem lewym -śledzionowym przechodzi w okrężnicę zstępującą, aby na wysokości grzebienia biodrowego lewego stać się okrężnica esowatą, która po wejściu do miednicy mniejszej przechodzi w ostatni odcinek jelita grubego - odbytnicę, kończącą się kanałem odbytu i odbytem.

Biorąc pod uwagę stosunek okrężnicy do otrzewnej, należy stwierdzić, że najbardziej ruchomymi jej odcinkami są okrężnica poprzeczna i esowatą, ponieważ mają własne krezki, podobnie jak jelito czcze i kręte. Pozostałe odcinki, jak okrężnica wstępująca i zstępująca oraz odbytnica są mało ruchome, ponieważ leżą pozaotrzewnowo.

Budowa ściany jelita grubego jest podobna do jelita cienkiego. Występuje również warstwa zewnętrzna w postaci otrzewnej lub tkanki łącznej, pod nią jest dwuwarstwowa błona mięśniowa, dalej błona podśluzowa i śluzowa, która wytwarza fałdy półksiężycowate. Kosmki w jelicie grubym są znacznie niższe niż w jelicie cienkim. Jelito ślepe i okręznica mają charakterystyczny układ błony mięśniowej podłużnej, która wytwarza trzy taśmy: wolną, krezkową i sieciową, co jest jedną z istotnych cech różnicujących jelito grube od cienkiego. Dalszymi cechami różnicującymi jest występowanie uwypukleń okrężnicy i przyczepków sieciowych, zwanych też kałdunkami.

Odbytnica ma inną budowę fałdów błony śluzowej, które układają się w postaci podłużnych słupów odbytniczych, łączących się ze sobą w dolnym odcinku. W wyniku tego powstają zatoki odbytu. Należy zaznaczyć, że w ścianie odbytnicy znajdują się obfite sploty żylne, które poniżej słupów tworzą pas splotu odbytniczego, gdzie w warunkach chorobowych mogą powstawać guzy krwawnicze-żylaki odbytu. Odbyt zamknięty jest mięśniem zwieraczem odbytu wewnętrznym-gładkim i zewnętrznym-poprzecznie prążkowanym. Ten ostatni jest zależny od naszej woli.

---