318 !. PUNKCIE ZMIENNEJ ZESPOLONEJ
Wprowadzamy z kolei okrąg JJ{z0; g) c Dc. Na podstawie wniosku 2 z twierdzenia podstawowego Caoehy’ego, mamy
^ A(z)<fr = h(t)Hz (lil ii®
(por. równość (III. 131)). Ocenimy całkę znajdującą się po prawej stronie tej równości. Ponieważ funkcja A(z) jest ciągła w obszarze domkniętym i ograniczonym De, wiec istnieje skończony be* górny
supiA(z)i = M \
Oczywiście dla każdego okręgu K(r0;o) •= Oe mamy
SupiMz)| < M
więc na podstawie twierdzenia o module całki dostajemy
|^yA(z)<fzj < M-2nf> (HI.137J i
Zwróćmy uwagę, że lewa strona równości (III. 136) nie zależy od g, natomiast prawa strona tej rów- • || ' ności ma na podstawie oceny (01.137) modut dowolnie bliski zeru, gdy g jest dostatecznie małą liczbą dodatnią. Wynika stąd, że i Jw
h{t)dz=o
C2>!l ^ m-fw> rf._0 ■ '' s '.J|
'I
ponieważ całka po prawej stronie tej równości istnieje. Na podstawie wzorów (HI. 131) i (IH.I2l)S||
więc ostatecznie dostajemy równość (1II.13S), cod. ;
Równość (III. 135) jest to tzw. wzór całkowy Catichy'ego. Ma on w teorii funkojtis zmiennej zespolonej wielkie znaczenie. Wzór ten został podany przez Caućhv’ECO;; w 1831 r. '
Zauważmy, te krzywa Jordana Ccfli punkt z0 e Dc, o których jest mowa w twierdzeniu o wzorze całkowym Caucby’ego, są dowolne. Z tego twierdzenia-, wynika więc, źe wartość funkcji holomorficznej /(z) w każdym punkcie za e l|| można wyrazić przez wartości tej funkcji na dowolnej kawałkami gładkiej kizywey Jordana CcJ, wewnątrz której znajduje się punkt z0. Inaczej mówiąc, warto&*| funkcji holomorficznej /(z) aa krzywej C określają jednoznacznie wartości tej fanki# ; wewnątrz krzywej. Stanowi to bardzo ciekawą i głęboką właściwość funkcji raorficznych. ’ v";jTj
Uwaga. Wzór [111.135) jest także prawdziwy, gdy założymy tylko ciągłość funkcji Kii w obszarze domkniętym i>t oraz jej hólomorfianość wewnątrz tego obszaru.
A oto prosty przykład zastosowania wzoru całkowego Cauchy’ego.
Przykład. Obliczyć
&■ °°5Z dz
aj; i) “ +ł
Przekształcamy funkcję podcałkową
cosz _ T+J /(;)
zs+l 2-j z-j
Funkcja/(z) jest holomorfkzDa w pewnym obszarze jednospójnyro zawierającym okrąg np. w półpłaszczyźnie Rer> ——, więc na mocy wzoru całkowego Cauchy’ego mamy
*f/n> ‘ ' ' *
Pochodne wyższych rzędów. Niech/(z) oznacza funkcję holomorficzną w obszarze D. Rozwalmy dowolny punkt za s D i okrąg łC(z0; 2d) leżący wraz ze swym wnętrzem w tym obszarze. Wykażemy, że
2ńj T (z—z0)2
w tym celu rozważmy iloraz różnioowy
ograniczając &ie do przyrostów Az spełniających warunek [Az! < d (rys. m.41), co oczywiście nie zmniejsza ogólności rozumowania. - ‘
Wartości funkcji/(zn+dz) i/(r0) wyrażamy za pomocą wzoru całkowego Cauchy’ego, przyjmując okrąg K za krzywą, po której całkujemy; stąd
/(Zo+^z)-/(Zo) _
W** ff(Z) [ z-fe+dr) z-z„ ] f(z)dz
dz =
2*J J Jż-(Zo+żlzjKz-7|)). la tę równość, mamy następnie
. f(za+Az)—f(z0)__i f f{z)dz Az f
Az 2rsf J (z—Zd)* 2»f 7 l
2*// b-fZo+dz)](z-ł8)* Na podstawie twierdzenia o module całki dostajemy (por.-rys. 111.41)
(zo+Az)J(z-z0y 1 2rt d(2dy'