141

W poprzednich podrozdziałach opisano najczęściej stosowaną metodę wyznaczania wyporności (i na tej podstawie masy ładunku), opartą na wykorzystaniu danych hydrostatycznych statku nie przegłębionego. Można również wyznaczać wyporność na podstawie krzywych hydrostatycznych statku przegłębionego (zwanych też wykresem Firsowa) lub z uwzględnieniem skali Bonjeana.

Przy korzystaniu z krzywych hydrostatycznych statku przegłębionego bezpośrednio na podstawie zanurzeń dziobu i rufy (na pionach) odczytuje się objętość podwodnej części kadłuba V lub wyporność jednostki w wodzie morskiej 1), co zależy od rodzaju dokumentu. W pierwszym z wymienionych wypadków należy na podstawie objętości V obliczyć wyporność statku:

D = Vp_nk.

gdzie p_n = 1.025 t/nv - normatywna gęstość wody morskiej.

Wyznaczoną wyporność trzeba skorygować o poprawkę wyporności na odkształcenie kadłuba. Dla strzałki ugięcia kadłuba f. obliczonej jako różnica między zanurzeniem statku na płaszczyźnie owręża (wyznaczonym na podstawie odczytu zanurzenia na znakach na śródokręciu) T₍₎ a średnią z zanurzeń dziobu i rufy T_s, poprawkę na odkształcenie oblicza się z zależności podanej w podrozdziale 11.8. Gdy na jednostce nie ma danych hydrostatycznych (statku bez przegłębienia), nieodzowną wartość TPC można odczytać ze skali ładunkowej.

Niekiedy na statkach znajduje się dokument umożliwiający wyznaczenie poprawki na odkształcenie kadłuba na podstawie strzałki ugięcia.

Po korekcie wyporności na odkształcenie kadłuba, za pomocą którejś z powyżej opisanych metod, lub metody przedstawionej w podrozdziale 11.8 skryptu, wyznacza się wyporność jednostki dla rzeczywistej gęstości wody za burtą.

Można również skorygować zanurzenia dziobu i rufy, tak by uwzględniały odkształcenie kadłuba, i dla nich odczytać objętość lub wyporność z krzywych hydrostatycznych statku przegłębionego. W tym celu, na podstaw ie zanurzeń na pionach i owrężu, należy:

-    wyznaczyć średnią z zanurzeń dziobu i rufy T_s,

-    wyznaczyć zanurzenie zastępcze (średnią ważoną z zanurzeń dziobu, rufy i owręża) T_Ss.

-    obliczyć korektę zanurzenia na odkształcenie kadłuba ATf,

Alf ⁼ Iss -T_Sf

141