5 (265)

Zakres zastosowań mikroskopu warsztatowego jest bardzo szeroki. Można mierzyć między innymi złożone kształty wzorców i wykrojników, zarysy ostrzy frezów i noży kształtowych oraz kształty metalowych form odlewniczych. Pomiar wymiaru zewnętrznego mikroskopem pomiarowym jest pomiarem optycznym bezstykowym. polegającym na nastawieniu kres krzyża okularu goniometrycznego na linii zarysu mierzonych przedmiotów (rys.6.11) (3).

Rys.6.11. Schemat układu optycznego mikroskopu:

1-źródło światła; 2-filtr; 3-przesłona; 4-pryzmat; 5-kondensator; 6-przedmiot mierzony; 7-stolik pomiarowy; 8-obiektyw; 9-przysłona; 10-układ pryzmatów, 11-płytka z krzyżem i wzorcem miary kątowej; 12-okular.

Zarys przedmiotu mierzonego można obserwować w świetle przechodzącym lub odbitym od powierzchni pomiarowych. Głównymi zespołami mikroskopu są wzorce długości wraz z układem odczytowym. Funkcję wzorcóvy długości spełniają śruby mikrometryczne i płytki wzorcowe stosowane w celu rozszerzenia zakresu pomiarowego. Obrotowy stół pomiarowy posiada na obwodzie podziałkę kątową odczytywaną z błędem nie większym niż 0,1°.

Przesuw stołu w osi x można powiększyć do 150 mm i przesuw w osi y do 50mm przy pomocy płytek wzorcowych. Zakres pomiarowy głowicy goniometrycznej od 0 do 350°. Zakres pochylenia kolumny mikroskopu ±12° i 30’. Przyjmuje się. że dopuszczalny błąd wskazań w zakresie 25 mm nie powinien przekraczać 0.005 mm w obydwóch kierunkach przesuwu, a w pełnym zakresie pomiarowym 0,008 mm dla współrzędnych x (150mm) i O.OOOmm dla współrzędnej y (50mm) Całkowite powiększenie mikroskopu równa się iloczynowi powiększenia okularu i obiektywu:

V = V_ok -V_ol)    (6.3)

Powiększenie okularu wynosi 10x lub wyjątkowo 15x, zaś powiększenie obiektywu 1x; 1,5x; 2x; 3x lub 5x.

6.2.4. Liniał sinusowy

Liniał sinusowy służy do pomiarów kątów i ustawiania przedmiotów pod żądanymi kątami. Liniał sinusowy (rys 6.12) składa się ze stalowej płyty

Rys.6.12.Liniał sinusowy

a) schemat:

1-płytka; 2- wałek;

3-    płytka oporowa czołowa;

4-    płytka oporowa boczna;

b)    widok ogólny

-5-