CCF20130608000

*

t

/

CARL R. ROGERS

. i

W stroną nauki o osobie

P,

odzielam z Maslowem i innymi naukowcami pogląd, że istnieją trzy główne nurty w amerykańskiej psychologii. Przypomina to trzy nurty oceaniczne, rńiesząjące się, bez wyraźnych linii podziału, a jednak zupełnie różne. Jak przedmioty, które te nurty unoszą, tak konkretne słowa i zwroty pozwalają na identyfikację tych odrębnych nurtów psychologicznych. Z pierwszym nurtem związane są takie słowa, jak „bfihawioy ryzm”, „obiektywny”, „eksperymentalny”, „bezosobowy”, „logiczno-' -pozytywistyczny” „operacyjny” i „laboratoryjny”. Z drugim kojarzą się „takie terminy, jak „freudowski”....neofreudowski”. „psychoanalityczny”, „psychologia nieświadomości”, „instynktowny", „psychologia ego”, „psychologia id” i „psychologia dynamiczna”. Z trzecim nurtem natomiast związane są takie słowa, jak „fenomenologiczny”, „egzystencjalny”, „teoria «ja»”, „samoaktualizacja”, „psychologia zdrowia i rozwoju”, „bycie i stawanie się” oraz „nauka o doświadczeniach wewnętrznych”.

Celem moich pbecnyelr-rozważań jest znalezienie-odpowiedzi na py-jąnj^t-Lkie sątlconsekwencje trzeciego nurtu - nurtu myśTLfenomendfo¹'. • gicznej.jegzystencjalnej, teorii „ja”, dla teorii i dla badań psychologicz-nycONiewątpliwie w rozważaniach na ten temat sporadycznie pojawią słę^orównania z innymi nurtami, jednak główny nacisk zostanie położony właśnie na trzeci nurt.

Chciałbym na początku wyraźnie zaznaczyć, że wypowiadam jedynie swoją opinię, ukształtowaną, na podstawie własnych doświadczeni* W żadnym wypadku nie roszczę sobie prawa do tego, by mówić w imieniu całej psychologii. 1 pomimo że jestem zwolennikiem trzeciego nurtu, także nie czuję się w pełni upoważniony do mówienia w jego imieniu. Jest on zbyt zróżnicowany i jego granice są zbyt niewyraźne, abym pró-

Carl R. Rogers, profesor. Departments of Psychology and Psychiatry, Univer-sity of Wisconsin.

1

Autor chciałby podziękować Allenowi Berginowi i Eugcne’owi Gendlinowi za ich bardzo pomocne sugestie i uwagi krytyczne.