cera sucha011

JACEK ARCT, MARIA NOSZCZYK

fizjologia, pielęgnacja, kosmetyki

Zaburzenia w funkcjonowaniu skóry objawiające się nadmiernym wysuszeniem występują u niezwykle dużej grupy osób. Niekiedy stanowią jedynie dolegliwość "sezonową", występującą w wyniku okresowego działania czynników zewnętrznych lub jako efekt drobnych zakłóceń w pracy organizmu. Znacznie częściej wyraźna suchość naskórka pojawia się w pewnym wieku, i z' różnym przebiegiem - zaostrzeń i okresów poprawy - pozostaje już na stałe dominującą cechą skóry. Nic więc dziwnego, że znaczna-część kosmetyków pielęgnacyjnych produkowana jest właśnie z myślą o cerze suchej, a problem utrzymania właściwej ilości wody w naskórku jest jednym z głównych przedmiotów prac badawczych w laboratoriach kosmetologicznych. .

Co to jest cera sucha ?

Cera wykazująca cechy nadmiernego wysuszenia, zwana potocznie "suchą", jest cienka, na ogół dość jasna. Mogą też przez nią prześwitywać naczynia krwionośne nadając jej lekko zaróżowiony-odcień. Prawie zawsze jest matowa, pory są zamknięte i niewidoczne. Może być tak silnie napięta, że jej dodatkowe podrażnienie, np. przez mydło, powoduje uczucie ściągania i "braku' skóry". Z czasem w miejscach najbardziej wrażliwych, np. na policzkach, w suchej skórze mogą tworzyć się teleangiektazje, czyli obszary trwale poszerzonych krwionośnych naczyń włosowatych.

Sucha skóra w dotyku wydaje się być chropowata i szorstka. Brakuje jej miękkości i elastyczności. Dość szybko powstają ha niej zmarszczki. Z wiekiem tworzą one na twarzy sieć drobnych linii, ale rzadko dochodzi do powstawania głębokich bruzd, jak ma to miejsce na grubej cerze tłustej.

Bardzo charakterystyczną cechą jest duża wrażlwoŚć suchej skóry na czynniki zewnętrzne, m.in. na zmienne warunki atmosferyczne, zanieczyszczenia środowiska oraz działanie złej jakości kosmetyków i skażonej lub nadmiernie chlorowanej wody. .

Dlaczego cera normalna przechodzi w suchą ?

U osób ze skórą normalną pierwsze objawy trwałego wysuszenia pojawiają sie z reguły w czasie zimowych mrozów lub jesienią po słonecznych wakacjach. Następuje to najczęściej około trzydziestego roku żyda, niekiedy jednak może wystąpić wcześniej, nawet' w wieku dwudziestu- lat. W wyniku stosowania odpowiednich kosmetyków, objawy mogą na pewien czas ustępować. U niektórych kobiet, na skutek przemian hormonalnych w okresie przekwitania, skóra -może . się przez krótki okres dyskretnie . przetłuszczać, podobnie jak miało to miejsce w młodości. Po pewnym czasie jednak powracają objawy wysuszenia i stopniowo następuje pełne utrwalenie wszystkich właściwości suchej cery. Z wiekiem, gdy w wyniku postępujących zmian następuje utrata elastyczności i napięcia skóry, na ogół mówimy już o cerze zwiotczałej, jest to jednak mylące, gdyż obie cechy z reguły ze sobą współistnieją, przy czyni suchość pozostaje cechą dominującą.

Cera normalna może przechodzić w suchą z rozmaitych powodów. Zależnie od nich wyróżnia się kilka rodzajów cery suchej.

* Cera sucha o cechach wrażliwej

. Ten typ cery suchej występuje u osób, które w dzieciństwie i w ■ okresie młodzieńczym miały skórę bardzo cienką przy normalnej lub wrażliwej cerze, często ze skłonnościami do teleangiektazji. Powodem dużej wrażliwości skóry w młodym wieku jest na ogół niska czynność wydzielnicza gruczołów łojowych. Jest to zawsze cecha wrodzona, warunkowana genetycznie. U osób cierpiących na ten typ zakłóceń ochronny płaszcz wodno-lipidowy naskórka jest bardzo cienki, umożliwia-to szybsze parowanie wody z naskórka i doprowadza do suchości cery.

Cera odwodniona

Terminem tym określa się skórę-normalną, a nawet tłustą, w której wskutek działania czynników zewnętrznych doszło do zakłócenia w działaniu ochronnym płaszcza wodno-lipidowego i sprowokowanej w ten sposób szybkiej utraty wody. Prostym przykładem są tu bardzo często myte ręce chirurgów, gospodyń domowych i pracowników przemysłu spożywczego. U osób tych, pozbawiona odpowiedniej pielęgnacji skóra staje się chropowata, szorstka, zaczerwieniona i zaczyna się intensywnie złuszczać. W efekcie mogą wytworzyć się bolesne pęknięcia. Do miejscowego odwodnienia skóry może także dojść u osób cierpiących na łojotok lub trądzik w miejscach leczonych zbyt agresywnymi środkami wysuszającymi. Przykładem cery odwodnionej jest także skóra opalana bez odpowiednich kosmetyków.

Skóra sucha starcza

Jest to skóra, na której przed pojawieniam się cech starzenia nie występowały objawy odwodnienia i suchości. W przebiegu zmian charakterystycznych dla starzenia, polegających m.in. na uszkodzeniu kolagenowych i elastynowych włókien podoporowych oraz na degradacji odpowiedzialnych za utrzymywanie wilgoci mukopoli-sacharydów, dochodzi do zmniejszenia się zapasów wody w skórze właściwej i wtórnego odwodnienia naskórka.

Cera sucha

z zaburzeniami rogowacenia

Jest to bardzo obszerna grupa, w której mieszczą się zarówno przypadki o znaczeniu kosmetycznym, jak i przypadki chorób skóry, w przebiegu których dochodzi' do zakłóceń rogowacenia i następnie do odwodnienia skóry. Poważniejsze zakłócenia w procesach rogowacenia prowadzą do nadmiernego złuszczania się . naskórka, skóra staje się wówczas chropowata, szorstka,-zaczerwieniona i lekko piekąca. U predysponowanych osób dolegliwości zaostrzają się w wyniku działania niekorzystnych ' warunków atmosferycznych, przede wszystkim zimą w niskiej temperaturze, w wyniku przebywania w pomieszczeniach o niskiej wilgotności i w wyniku działania słońca i wiatru.

■ Objawom tym bardzo często towarzyszy duża suchość skóry, pogrubienie warstwy rogowej i znaczne stwardnienie naskórka' w

WIADOMOŚCI DROGISTOWSKJE 311995    .11