img057

57

nie na prawach optyki, oraz dalmierze elektrooptyczna, skonstruowane z wykorzystaniem fal elektromagnetycznych. Pierwsza grupa dalmierzy .Jest ściśle powiązana z konstrukcją instrumentu geodezyjnego (teodolitu) i tam zostanie opisana.

Pomiar przestrzennej odległości 1 punktów A IB za pomocą dalmierza elektromagnetycznego sprowadza się w zasadzie do pomiaru czasu t przelotu fali elektromagnetycznej (sygnału) od punktu A do punktu Biz powrotem. Odległość 1 wyraża się ogólnie wzorem

(57)

gdzie* v - prędkość fali elektrccagnetyczrie j w powietrzu, k - stała dalmierza.

łartość v określa się według wzoru

(38)

gdzieś c - prędkość światła w próżni, c = (299 792,5 - 0,4) km/sek,

Hj, - współczynnik załamania,

Wartość tiy wyznacza się rachunkowo na podstawie znanych wartości czynników meteorologicznych* temperatury, wilgotności i ciśnienia, pomierzonych na punktach A i B w czasie wykonywania pomiaru odległości 1.

Zc względu na formę przesyłanych sygnałów rozróżnia się dalmierze impulsowe i dalmierze fazowo,

li dalmierzach Impulsowych czas t przelotu "porcji" fali e.n, nośnej (impulsu) na trasie ARA mierzy się za pomocą oscyloskopu, a długość 1 wyznacza się według wzoru (57),

W dalmierzach fazowych natomiast pomiar czasu t odbywa się w sposób pośredoi, a mianowicie poprzez pomiar opóźnienia fazy fali sinusoidalnej wzorcowej (sygnał ciągły), występującego w punkcie A po przejściu przez tę falę drogi AlłA = 21. Wartość 1 wyznacza się według następującego wzoru*

1 = ^ (W +    + fc = ^(N + S)4‘k

380

(39)

gdziei X- długość fali sinusoidalnej wzorcowej, N - liczba całkowita pełnych odcinków V2 układających się w odległości 1, a - ułaafecwa część odcinka A/2.

Aktualną wartość X ustala się na podstawie znanej częstotliwości wzorcowej f fali sinusoidalnej (sygnału) i zarejestrowanych w czasie pomiaru danych meteorologicznych (wepółczynnik n^), stosując wzór

(40)