leki ukladu przywspolczulnego007

Zatrucie

ostre

Zatrucie atropiną przebiega podobnie jak ostro rozwijająca się choroba zakaźna. Następuje podwyższenie temperatury ciała, skóra jest zaczerwieniona, sucha i pokryta plamami, tętno szybkie, słabo napięte, pojawia się duszność, światłowstręt z powodu znacznego rozszerzenia źrenicy, suchość w ustach i niemożność połykania wskutck^zahamowania wydzielania śliny. Zatruty zachowuje się jak w stanie majaczeniowym - krzyczy, śmieje się, ma urojenia lub halucynacje, zawroty głowy, zaburzenia równowagi. Bardzo silnie jest zaznaczone podniecenie ruchowe - przy większych dawkach dochodzi do ataków szału. Po pewnym czasie okres podniecenia przechodzi w okres zahamowania z objawami niedomogi krążenia i oddychania. W końcu następuje śmierć z powodu porażenia ośrodka oddechowego. Zatrucia atropiną są długotrwałe (czasem kilka dni), ponieważ atropina wolno ulega rozpadowi.

Leczenie

zatrucia

W zatruciu atropiną stosuje się płukanie żołądka i węgiel aktywowany w zawiesinie wodnej. Pobudzenie psychoruchowe opanowuje się podaniem diazepamu, przy występujących omamach podaje się haloperydol (1-5 mg i.m.).

Metyloatropina jest pochodną atropiny pozbawioną działania ośrodkowego.

Uwaga. Atropiny i melyloatropiny nie wolno używać kierowcom pojazdów mechanicznych (zjawisko „olśnienia”, porażenie akomodacji, zaburzenia świadomości).

Zastosowa

nie

•    W biegunce, wymiotach, kolkach jelitowych, żółciowych, nerkowych (w kolkach jest podawana łącznie z papaweryną lub petydyną).

•    W nadmiernym wydzielaniu soku żołądkowego (zawsze łącznie z lekami neutralizującymi kwas solny). Obecnie stosuje się głównie, jeśli nie wyłącznie, pirenzepinę.

•    W dychawicy oskrzelowej - ipratropium.

•    W okulistyce - w celu rozpoznawczego rozszerzenia źrenicy oraz w leczeniu zrostów tęczówki (nic stosować w jaskrze).

•    W nadmiernych potach.

•    W parkinsonizmie, w stanach po zapaleniu mózgu.

•    W rzadkoskurczu wywołanym odruchowym pobudzeniem nerwu błędnego.

•    W zatruciach środkami fosforoorganicznymi.

•    W premedykacji do znieczulenia ogólnego.

Preparaty i dawkowanie

I. Atropinum sulfuricum - siarczan atropiny, doustnie w postaci proszków 0,5-1 mg, do 3 mg dziennie (rzadko), ampułki 0,5 mg/1 ml i 1 mg/I ml stosowane i.m., s.c. lub i.v. 0,5-2 mg oraz krople do oczu 1%.

2. Extractum Bclladonnae siccum - suchy wyciąg z pokrzyku, proszki 0,02 g i 0,05 g doustnie do 0,15 g dziennie.

Extractum Bclladonnae fluidum - płynny wyciąg z pokrzyku, 0,1 g kilka razy dziennie w postaci kropli do 0,6 g dziennie.

•1. Tinctura Bclladonnae - nalewka z pokrzyku, 0,1-0,3 g dziennie w postaci kropli.

5. Bcllapan - zespół alkaloidów pokrzyku, tabletki 0,25 mg, 2-3 razy dziennie 1-2 tabl., krople 2-3 razy dziennie 10-20 kropli.

(). Bclladrinal - suchy wyciąg z pokrzyku (0,01 g) + kofeina (0,05 g) + efedryna (0,02 g) + teofilina (0,1 g), tabletki; stosuje się 1 tabl. 1-3 razy dziennie.

/. Bcllergot - alkaloidy pokrzyku (0,0001 g) + ergotamina (0,0003 g) + fenylobarbital (0,02 g), drażetki i tabletki (postać retard); stosuje się doustnie w nerwicach wegetatywnych, migrenowych bólach głowy i bolesnym miesiączkowaniu 4-6 draż. lub 12 tabl. dziennie w dawkach podzielonych.

K. Tolargin - atropina (0,0008 g) + papaweryna (0,04 g) + metamizol (0,3 g), czopki; stosuje się w razie bólu 1 czopek.

9. Spasticol - alkaloidy pokrzyku (0,015 g) + papaweryna (0,04 g), czopki; stosuje się doodbytniczo 1 czopek 3 razy dziennie.

Homatropina

Działa parasympatykolitycznie słabiej i krócej od atropiny. Jej działanie ośrodkowe jest bardzo nieznaczne. Stosuje się ją głównie w okulistyce jako mydriaticum w postaci 1% roztworu dospojówkowo.

liioscyna

Hioscyna działa obwodowo parasympatykolitycznie słabiej niż atropi-na, zwłaszcza słabo wpływa na przewód pokarmowy. Stosunkowo silnie natomiast hamuje wydzielanie potu i śliny.

W przeciwieństwie do atropiny działa narkotycznie na ośrodkowy układ nerwowy. Działa zwłaszcza silnie na okolicę motoryczną kory mózgu -jest stosowana w podnieceniu szałowym u psychicznie chorych, w białej gorączce {delirium tremens), szale abstynencyjnym u morfinistów, jako rodzaj farmakologicznego „kaftanu bezpieczeństwa”. Działa poza tym Inunująco na ośrodki układu pozapiramidowego (działanie przcciwparki-nsonowc) oraz na ośrodki autonomiczne (np. na ośrodek wymiotny -działanie przeciwwymiotne w chorobie lokomocyjnej).

Preparaty i dawkowanie

I Scopolaminum hydmbromicum - bromowodorck hioscyny, ampułki 0,5 mg/1 ml; stosuje się podskórnie 1-2 ampułki/dobę.

Scophedal mite i forte - hioscyna (0,001 g) + oksykodon (0,02g) + efedryna (0,05 g), ampułki; stosuje się 1 ampułkę w premedykacji przed zabiegiem operacyjnym (obecnie coraz rzadziej).

Mrtylohioscyna i butylohioscyna

Są to pochodne skopolaminy, pozbawione działania ośrodkowego i storn iwane głównie jako spasmolyticum w kolkach oraz jako środek pomocnic zy w diagnostyce przewodu pokarmowego.

297