M022

Badania modelowe przeprowadzone w Slup llydiodynnmies Laboratory w 1'ulluiif' (W. Brytania) dla statków pełnotliwych o nośności 120 lys. I wskazują, iż dysze Kortu unio liwiają [ 139]:

poprawienie prędkości statku załadowanego o 0,4 węzła, a statku pod balastem o II węzła;

—    osiągnięcie zysku mocy rzędu 5 do 6%;

—    oszczędności paliwa rzędu 5 do 9%.

Rzeczywiste zastosowanie dysz Korta na bardzo dużych statkach, tak jak to wykii/wi poprzednio, w pełni potwierdza wyniki przeprowadzonych badań modelowych. W pruklyti dysze Korta wykorzystano także na jednostkach o małym współczynniku pełnotliwośc! k dłuba. Przykładem w tej mierze jest statek “Komsomol” o nośności 8260 t, mocy silowi; 5200 KM (3822 kW) i prędkości 16,2 węzła. Osiągnięty zysk na prędkości oceniono na II węzła na wodzie spokojnej, podczas gdy na akwenie sfalowanym wyniósł on aż 1,0 wę/*d₍ Obecnie stosowane dysze Korta umożliwiają osiągnięcie wzrostu uciągu na palu'¹ pi / ciętnych holowników rzędu 30 do 40%. Instalacja dysz obrotowych powodująca nicznm /(( pogorszenie właściwości napędowych zapewnia wydatną poprawę zwrotności, a także pcw ne poprawienie stateczności kursowej.

Ujemnymi efektami zastosowania dysz Korta są:

—    wzrost kosztu inwestycyjnego budowy statku,

—    dodatkowe koszty konserwacji podczas dokowania, zwiększenie koniecznego zabezpieczenia katodowego.

Z manewrowego punktu widzenia podkreślić należy, iż jakkolwiek dysze stale znpcw niają poprawę stateczności kursowej [139, 175], a nawet polepszają zwrotność podczas i chu naprzód [139], to jednak podczas ruchu wstecz należy się liczyć ze szczególnym pogni szeniem sterowności [175].

2.2.4. Śruby nastawne

f Śrubami nastawnymi są konstrukcje umożliwiające dowolną zmianę skoku śruby pod ■ czas ruchu statku. Z ekonomicznego punktu widzenia śruby nastawne są bez wątpienia kun I towniejsze od śrub klasycznych. Producenci [99, 146] i użytkownicy [11] zgadzają się |cd I nak, iż śruby nastawne umożliwiają:

I — osiągnięcie oszczędności inwestycyjnej poprzez zastosowanie silników spalinowy! J nienawrotnych i zmniejszenie wydajności sprężarek oraz wielkości butli sprężom u powietrza;

—    mniejsze zużycie silników spalinowych w związku z wydatnie mniejszą liczbą urut lin mień silnika, a więc oszczędności na częściach zapasowych i remontach;

—    całkowitą rezygnację z turbiny biegu wstecznego na turbinowcach i eliminację ws/yM kich współdziałających z nią urządzeń;

—    ograniczenie remontów śruby tylko do wymiany uszkodzonych skrzydeł zamiast wy miany całej śruby napędowej;

—    możliwość używania prądnicy wałowej nawet w trakcie manewrów;

—    eliminację ograniczeń wywoływanych krytycznymi obrotami silników spalinowych

Sita, jaką holownik jest zdolny wytworzyć przy prędkości 0,0 węzłów.

lilii' mu 11 użytkownicy śruh nastawnych stwierdzają /.godnie, 1/ produkowane obec-

fe.i i.....lim nktery żuje wysoki stopień niezawodności, a silniki główne nie si| narażo-

y||t‘i'i i mu występujące przy śrubach klasycznych w trakcie wykonywania awaryjni 11 W Pozytywny wpływ na manewrowność statków wynika z możliwości dowol-linii.i .łowi ł regulacji skoku śruby, podczas gdy napęd główny pracuje ciągle na 2li i w icdnym kierunku. Dowolność regulacji obejmuje zarówno skok do przodu. Min » l u /yśi i manewrowe można ująć następująco:

.......... owi ni li stała praca silnika na jednakowych obrotach eliminuje ryzyko nie

•....... ruin iiiniicwiu związane z możliwością niezastartowania silnika współpracujące-

n »iul"i konwencjonalną;

jp|«H tut wintów nic jest ograniczona pojemnością butli sprężonego powietrza uży wanilii ..iiiiiiiwmiia silnika spalinowego;

feKhliinu i u b śruba nastawna umożliwia wykorzystanie większej mocy siłowni przy

.........li " iter/,

Jllt IihuIii mii eliminuje zależność manewrów od powolnego wzrostu liczby obrotów

Im.

«init.ii' li o napędzie motorowym umożliwia utrzymywanie dowolnie małych prędko-|HI»"«ii|i'idiiyeh przy śrubach konwencjonalnych; prędkości takie pozwalają między )|rtm n.i uli /ymywanic sterowności podczas żeglugi na prądzie przy zerowej prędko-»inil u inni dnem, a także dostosowanie się do małych prędkości nakazanych przepi-ii Hiiitim \ nu. pozwalają także na wydatne zmniejszenie prędkości w okresach bezpo-lui" popi /edznjących cumowanie albo kotwiczenie, ułatwiają utrzymywanie sterow-*•1 w w \ pmlkach koniecznego oczekiwania na miejsce w śluzach lub przy nabrzeżu;

immI*. ........I rodzaju siłowni śruby nastawione na skok zerowy oferują duże możli-

Mt i pi /• piowmlzama prób napędu głównego w portach, bez obawy uszkodzeń na-i luli /i i wanin cum własnych czy też na innych statkach; próby takie nie wymaga-uiii hi. pim tichlonncgo zakładania dodatkowych lin cumowniczych; f»nlimii ud lodzaju siłowni śruba nastawna umożliwiając płynne przejście z maksy-liu pii "kuku do przodu na takiż skok wstecz wydatnie skraca drogi i czasy przyspie-|fmn i i .o /ymywania statku;

9IMI111 urn u nim nastawna umożliwia lepsze wykorzystanie mocy napędu;

Ha iii.i"" inkach 1 statkach rybackich łowiących za pomocą trału śruby nastawne

9 ......... hi li holowania zapewniają zwiększenie uciągu rzędu 30 do 40% w stosunku

tłu tiul. I iinwcucjonnlnych;

|#Mi i'"ii" Hckty w zakresie wykorzystania mocy siłowni oferują śruby nastawne in-iiiii « dyszy Korta, dając wzrost prędkości lub zmniejszenie zużycia paliwa; jP (Midi,'dii na swą delikatniejszą konstrukcję śruby nastawne stosunkowo łatwiej ule-

t«l', n t ml i iiiom podczas żeglugi w lodach niż śruby konwencjonalne o stałym sko-

r

inni" " i.." ego punktu widzenia śruba nastawna ma jedną zdecydowanie ujemną celi m i|i nikli tni hil statku do przodu nastawienie skoku na zero powoduje praktycznie ^Mlii“t"" a uliiitę sterowności, a nawet rozpoczęcie niekontrolowanego zwrotu. Wyja-»t»-ti>• / piw iska p-sl następujące;

IIH-I MW lenn' skoku śruby na zero powoduje ustanie działaniu strumienia wody, który lim,. i" 1. dochodz.il do steru;

57