M022

Badania modelowe przeprowadzone w Slup llydrndynumics Laboratory w bulliMIII (W. Brytania) dla statków pelnotliwych o nośności 120 tys. t wskazują, iż dysze Kortu urno* liwiają [139]:

poprawienie prędkości statku załadowanego o 0,4 węzła, a statku pod balastem o 0 ) węzła;

—    osiągnięcie zysku mocy rzędu 5 do 6%;

—    oszczędności paliwa rzędu 5 do 9%.

Rzeczywiste zastosowanie dysz Korta na bardzo dużych statkach, tak jak to wyku/ium poprzednio, w pełni potwierdza wyniki przeprowadzonych badań modelowych. W ptaki v * dysze Korta wykorzystano także na jednostkach o małym współczynniku pełnotliwośi i U dłuba. Przykładem w tej mierze jest statek “Komsomol” o nośności 8260 t, mocy siłowni 5200 KM (3822 kW) i prędkości 16,2 węzła. Osiągnięty zysk na prędkości oceniono nn II,' węzła na wodzie spokojnej, podczas gdy na akwenie sfalowanym wyniósł on aż 1,0 wę/id Obecnie stosowane dysze Korta umożliwiają osiągnięcie wzrostu uciągu na palu'¹ pi fv ciętnych holowników rzędu 30 do 40%. Instalacja dysz obrotowych powodująca niczniu /n* pogorszenie właściwości napędowych zapewnia wydatną poprawę zwrotności, a także pcw nc poprawienie stateczności kursowej.

Ujemnymi efektami zastosowania dysz Korta są:

—    wzrost kosztu inwestycyjnego budowy statku, dodatkowe koszty konserwacji podczas dokowania,

—    zwiększenie koniecznego zabezpieczenia katodowego.

Z manewrowego punktu widzenia podkreślić należy, iż jakkolwiek dysze stale zapew niają poprawę stateczności kursowej [139, 175], a nawet polepszają zwrotność podc/an iii chu naprzód [139], to jednak podczas ruchu wstecz należy się liczyć ze szczególnym pogui szeniem sterowności [175].

2.2.4. Śruby nastawne

' Śrubami nastawnymi są konstrukcje umożliwiające dowolną zmianę skoku śruby pud czas ruchu statku. Z ekonomicznego punktu widzenia śruby nastawne są bez wątpienia kun# towniejsze od śrub klasycznych. Producenci [99, 146] i użytkownicy [11] zgadzają się |nl nak, iż śruby nastawne umożliwiają:

—    osiągnięcie oszczędności inwestycyjnej poprzez zastosowanie silników spalinowyt li nienawrotnych i zmniejszenie wydajności sprężarek oraz wielkości butli sprężom'||M powietrza;

—    mniejsze zużycie silników spalinowych w związku z wydatnie mniejszą liczbą uruclto mień silnika, a więc oszczędności na częściach zapasowych i remontach;

—    całkowitą rezygnację z turbiny biegu wstecznego na turbinowcach i eliminację ws/ynl kich współdziałających z nią urządzeń;

—    ograniczenie remontów śruby tylko do wymiany uszkodzonych skrzydeł zamiast wy miany całej śruby napędowej;

—    możliwość używania prądnicy wałowej nawet w trakcie manewrów;

—    eliminację ograniczeń wywoływanych krytycznymi obrotami silników spalinowych

⁴ Silu. jaką holownik jest zdolny wytworzyć przy prędkości 0,0 węzłów.

• i" > tu i1 użytkownicy śrub nastawnych stwierdzaji| zgodnie, iż produkowunc ohec-ii • vt i hm iik tery/.uje wysoki stopień niezawodności, a silniki główne nic si| naraz,o-l ■ • i<|/i mu występujące przy śrubach klasycznych w trakcie wykonywania awaryj-i • I ' "it W 1'nzytywny wpływ na manewrowność statków wynika z możliwości dowol-■ ' 'i limi,inIuwci regulacji skoku śruby, podczas gdy napęd główny pracuje ciągle na

tb i i........ i w |cdnym kierunku. Dowolność regulacji obejmuje zarówno skok do przodu,

MŚ i. • i iii/yśn manewrowe można ująć następująco:

ni miiiIiiiiiwi m li stała praca silnika na jednakowych obrotach eliminuje ryzyko nie ■ i • i>,min iiuiiicwrii związane z. możliwością niezastartowania silnika współpracuj ące-

........................._ ,_____„..miezona pojemnością butli sprężonego powietrza używalor, ,!>• niiiiiowmiia silnika spalinowego;

im im blin iw i ,n b śruba nastawna umożliwia wykorzystanie większej mocy siłowni przy iii¹in »i hi b wstecz;

łoił'¹ h i i m nu eliminuje zależność manewrów od powolnego wzrostu liczby obrotów Uli kitli

u¹ .1.1¹1 .u b o napędzie motorowym umożliwia utrzymywanie dowolnie małych prędko-

•> i ni.......ii"dnych przy śrubach konwencjonalnych; prędkości takie pozwalają między

tlili¹ ml n,i iilizymywanic sterowności podczas żeglugi na prądzie przy zerowej prędko-

ii i .i.iit ii.....I dnem, a także dostosowanie się do małych prędkości nakazanych przepi-

1¹11,11"u lim ynn, pozwalają także na wydatne zmniejszenie prędkości w okresach bezpo-

•i¹ ......popi mlzajiicych cumowanie albo kotwiczenie, ułatwiają utrzymywanie sterow-

I, ¹ i ■ m pmlkiich koniecznego oczekiwania na miejsce w śluzach lub przy nabrzeżu; ....... mu, ml todzaju siłowni śruby nastawione na skok zerowy oferują duże możli-

*    , i pi a pniwiid/ama prób napędu głównego w portach, bez obawy uszkodzeń na-I , i lub/n winna cum własnych czy też na innych statkach; próby takie nie wymagali i, • ul²/ pim ochlonncgo zakładania dodatkowych lin cumowniczych;

...../im od lodzuju siłowni śruba nastawna umożliwiając płynne przejście z maksy-

irnilm i.....kuku do przodu na takiż skok wstecz wydatnie skraca drogi i czasy przyspie-

m¹iii,i i mii/ymywama statku;

*    ••immb śiubii nastawna umożliwia lepsze wykorzystanie mocy napędu;

u¹ Imbmnikm h i statkach rybackich łowiących za pomocą trału śruby nastawne

........ ,n li holowania zapewniają zwiększenie uciągu rzędu 30 do 40% w stosunku

it, nuli konwencjonalnych;

.....imlin Hckly w zakresie wykorzystania mocy siłowni oferują śruby nastawne in-

•    i¹l , ■ ,un w dyszy Korta, dając wzrost prędkości lub zmniejszenie zużycia paliwa;

•    i ■ |il. ilu nu swą delikatniejszą konstrukcję śruby nastawne stosunkowo łatwiej ule-a¹H u k ml/rnioin podczas żeglugi w lodach niż śruby konwencjonalne o stałym sko-u

57

1

iiuiii, u iowego punktu widzenia śruba nastawna ma jedną zdecydowanie ujemną celi '    , p,nlkii nu Im statku do przodu nastawienie skoku na zero powoduje praktycznie

n, i,,m i.urn ,| utiulę sterowności, a nawet rozpoczęcie niekontrolowanego zwrotu. Wyja-•nii, u im /piwiskn jest następujące:

2

i i¹u umii' skoku śruby na zero powoduje ustanie działania strumienia wody, który li,, In uh doi hodz.il do steru;