I w odmianach czasu smak jest 83

MACIEJ KAZIMIERZ SARBIEWSKI

(1595—1640)

Urodził się 24 lutego 1595 r. w Sarbicwic pod Płońskiem na Mazowszu jako syn szlachcica--2iemianina Mateusza i Anastazji z Milewskich. Uczył się u jezuitów w Pułtusku. W 1612 r. wstąpił do zakonu jezuitów i do 1614 r. kształcił się w Akademii Wileńskiej, następnie w latach 1614—1617 studiował filozofię w Braniewie (Brunsherdze). W latach 1617—1618 był nauczycielem poetyki w kolegium jezuickim w Krożach na Żmudzi, później (1618—1620) — retoryki w kolegium połockim. Od 1620 do

1622    r. studiował teologię w Akademii Wileńskiej, następnie (od 1622 r.) w Rzymie. Zbliżył się tam do literatów i osobistości związanych z dworem papieża Urbana VIII. który go w

1623    r. uwieńczył laurem poetyckim. W tym samym roku został wyświęcony na księdza, ostatnie śluby złożył w Wilnie w 1629 r. Po powrocie do kraju znów nauczał retoryki w Poło-cku. a później w Akademii Wileńskiej ( 1627— —1633). gdzie wykładał także filozofię i teologię. W 1632 r. uzyskał doktorat filozofii, w 1636 — teologii. W latach 1633—1635 był dziekanem wydziału teologicznego i filozoficznego. W 1635 r. wezwany przez Władysława IV został kaznodzieją nadw^rornym króla, któremu towarzyszył w częstych podróżach po kraju i za granicą, m.in. w 1638 r. do Austrii. Zmarł 2 kw ietnia 1640 r. w Warszawie.

Twórczość poetycka, popularna w całej ówczesnej Europie, zjednała mu przydomek „Horacego chrześcijańskiego”. Pisał wyłącznic po łacinie. W 1625 r. ukazał się w^r Kolonii zbiór jego utworów' Lyricorum libri tras, wielokrotnie wydawany za życia i po śmierci autora. Edycję antwerpską z 1632 r. zdobiła karta tytułowa według rysunku Rubensą, W skład (poszerzonego w późniejszych wydaniach) zbioru wchodziły panegiryki. pieśni religijne, ody patriotyczne, liryki refleksyjne i epigramaty.

W latach 1614—1626 na marginesie zajęć pedagogicznych napisał Sarblewski cztery roz-

M .Mitołofiia baroku 209