P1050397

232 Maciej Grochowski

np. w następujący sposób: 'nie można o tym zapominać, że q’; 'trzeba pamiętać, że q’; 'przypominam (podkreślam), że w istocie tak jest, że q’.

2.4.    Pobieżna analiza zdań z wyrażeniami, których pewne znaczenia można

eksplikować ni. in. za pomocą chociaż (lub tak, jak znaczenie chociaż), pozwala na dokonanie próbnej klasyfikacji tych wyrażeń z punktu widzenia ich stosunku do zdań o strukturze chociaż p, q.    4

Wydaje się, że o przynależności danego wyrażenia x do pewnej klasy mogą decydować m. in. następujące jego cechy: równoznaczność/nierównoznaczność z chociaż, możliwość/niemożliwość wzajemnej substytucji z chociaż, możliwość/ niemożliwość kookurencji z chociaż, komunikowanie relacji równoznacznej/nie-równoznacznej z relacją chociaż p, ą.

Rozpatrywane wyrażenia można podzielić na cztery klasy: a) wyrażenia równoznaczne i wymienne z chociaż (np. aczkolwiek, mimo że), b) wyrażenia występujące w tej samej pozycji co chociaż, ale nierównoznaczne z chociaż (np. wprawdzie), c) wyrażenia niewymienne z chociaż w zdaniach o strukturze chociażp, ą, ale komunikujące relację tożsamą semantycznie z relacją chociaż p, q; mogą one zarówno współwystępować z chociaż, jak i być jedynymi wykładnikami relacji (por. wyrażenia wprowadzające zdanie q, np. ale, jednak), d) wyrażenia komunikujące oprócz relacji typu chociaż p, q także inne relacje semantyczne; mogą zarówno współwystępować z chociaż, jak i być jedynymi wykładnikami relacji (por. wyrażenia wprowadzające zdanie q, np. za to, przecież).

2.5.    Większość wyrażeń spośród tych, które mogą współwystępować z chociaż w zdaniach o strukturze chociażp, q, obejmuje podana niżej lista. Te same wyrażenia mogą współwystępować z aczkolwiek i wprawdzie. Możliwości kookurencji podanych wyrażeń z jakkolwiek i mimo (pomimo) że (iż) są mniejsze; badany materiał nie pozwala jednak na ustalenie żadnych ogólnych reguł dotyczących możliwości współ-występowania tych wyrażeń. Wyrażenie chociaż (i jego substytuty) można wyzerować ze zdań o strukturze odpowiadającej podanym schematom:

chociaż p, q chociaż p, a jednak q chociaż p, a mimo to q chociaż p, a niemniej jednak q chociaż p, a niemniej przeto q chociaż p, a pomimo to q chociaż p, a przecież q chociaż p, ale q chociaż p, ale jednak q chociaż p, ale mimo to q chociaż p, ale niemniej q chociaż p, ale niemniej jednak q chociaż p, ale niemniej przeto q chociaż p, ale pomimo to q chociaż p, ale przecież q chociaż p, ale za to q chociaż p, jednak q