polski ubior2

rakterystyczne cechy delii znane są dopiero z okresu mody 2 połowy XVI w., gdy stała się reprezentacyjnym ubiorem polskim.

Król Zygmunt August posiadał w swojej garderobie również ubiory uszyte według mody zachodniej, do których należał między innymi „wams“. Był to ubiór z rękawami, wcięty, sięgający do linii stanu, dość sztywny, wymodelowany przy użyciu sztywnego płótna i waty. Wamsy szyte z sukna zdobiono nacinaniami powierzchni tkaniny, co tworzyło symetryczne układy, uzupełniane naszyciami ze sznureczka, jak to widać na jednym z portretów króla (ry s. 75). Rękawy' wamsów miały różne formy i proporcje. Spodnie noszone do wamsa były szerokie, ujęte wokół kolana paskiem sukna (tzw. marynaty nazwa przyjęła się od mody ówczesnych marynarzy), lub też w formie pludrów niemieckich najemnych żołnierzy'.

Wiele przykładów ubiorów kształtowanych na wzorach wschodnich dostarczają miniatury Pontyjikału Erazma Ciołka. Szczególną uwagę zwraca tam zielony przeszywany ubiór ze zwisającymi rękawami, spod którego wystają fragmenty lilioworóżowego stroju spodniego (tabl. IV). Ubiór wierzchni przypomina swym krojem późniejsze kontusze, natomiast spodni — żupany. Ponieważ moda zakładania na siebie dwóch ubiorów i przepasywania ich pasem z tkaniny była

7.7. Ubiór węgierski - odpowiednik polskiego giermaka; czopka Ze zwisającym w tyle workiem

74. Girrmaki z pętlicami: a - zapinany na całej dlugoici i wysoki kołpak; b - podszyty futrem