/>’,<■ hiim l'ih r/ . i
/>’,<■ hiim l'ih r/ . i
Z. danych Światowej <)m r a n i/:ic j i Zdrowia wy nil a. że na. przestrzeni la! 1 Óśt1'*ny ońd', w/i es| wskaźnik nsoh mlods/.wh poniżej fś. roku życia Parado! s polega na lvm. '■ właśnie ludziom m!nd-?vii! poświęca sic różnorodne pi igraim profiiak i*, c me i Ich życie abugeu sic. Natomiast san i< 'Poi -a w i stars.wch . u bardziej akceptów ar e. Niemniej popraw a jakości życia -!; 11 zwh w niektórych krajadi obniża częsioliiw-ośc samobojsiw
*'Knh<nvnścimvt* knrHiU \ snmobó js!
!. Samobójstwo w starszym wieku jako kontynuacja dawnych problemów
.Samobójstwo osoby starszej jesi jokh\ ciekiem końcowych problemów- z wcześniejszych okresów >\ria sięgających nawet tli» dzieciństwa W biografii star zych samobójców można znalczc ślady icn-(lencji antodestriikcyjnvch we weze n\eh etapach rozwoju, pewnie mechanizmy kompensacyjne utrudniły wyrażenie ich aż do starości (Kamiński i wspai.. lóó.ś). Samohoj iwo w starszym wodni jest gle-hoko osadzone w biograhi. Nierozwiązane problemy trwajaee nieraz cale życie staja sic podstawa samobójstwa w wieku aarsz.ym. Sięgają bowiem korzeniami do dzieciństwa
Samobójstwa starszych są logiczna konsel-.weiu ją ich życia. Osoby. które ujawniały poważne pioblenr, w nawia/vwaniu kontaktów interpersonalnych, są naznaczone większym ryzykiem zamachu na własne istnienie. Ich trudności w relacjach interpersonalnych nasilają się. gdy wkraczają w starose (1 lendm. PkS 1 j
W starości da", n próbietm mo ą na. i lit'- się i piz\ fonie [inninie-n i< życia. Pobił nie <> tym świadczą -amoboj twa kobr-t w Nigerii Yoloye. IWO). W \lrvce > -romną wagę pr/vw ia/ujo te do posia-dania dzieci. bezpłodna kobieta najczęściej doświadcza niepokoju i depresji Wsparcie uzyskam- od rodzinę może zapobi-s rozwojowi tendencji ;nuodc.sirukcvjnvch \V pozmc|.s/.\m c-kre te żvcia nadzieja im urodzenie dziecka uniom iu -. alków icie Porzucenie kobiety przez
135
Samobójstwo wieku starszego
p.irinc!';i i inne okoliczności powoduj;!, że narasta niepokój, stres i depresja Przyczynia sic to do samobójstwa Kobiety, które o pozbawieniu sic życia myślały już od dłuższego czasu, cechuje silne poczucie beznadziejności W swoim życiu najczęściej usiłowały popełnić sa niobu] rwo Profilaktyka samobójstw wymaca również zmiam postaw -polot znych wobec bezpłodności (Yoloye. 1{>(M).
2. Poczucie samotności
('zęsto samobójstwa starszych są związane z poczuciem samotno śn. Starsi stracili już kiedyś i w dalszym ciągu tracą bliskich, krąp przyjaciół i krewnych kurez\ się Poczucie samotności modyfikują postawo innych osób z nimi związanych Ważne jest. ab\ podjęli trud rozpraszania poczucia samotności.
Najpoważniejszy problem w kontekście samotności to właściwe przeżycie procesów żałoby w przeszłości. Nieodpowiednie zakończenie dawnej żałoby może doprowadzać do antagonistycznych postaw wobec innych. Starszy człowiek często jest otoczony osobami bliskimi. a odczuwa samotność, gdyż zaprzecza ważności tych ludzi Mozę być również pochłonięty sobą i swoimi problemami, jego rozmowy koncentrują się tylko na własnych sprawach. Staje się zatem mało m (eresujący i uciążliwy dla innych (Achte. 1992).
Niekiedy dolegliwości fizyczne utrudniają starszemu uczestnictwo w życiu towarzyskim. Wicie osób traci kontakt ze swymi współpracownikami lub podwładnymi z chwilą przejścia na emeryturę. Rezygnacja z ulubionych zajęć, bądź z braku towarzystwa! lub środków materialnych może prowadzać do bezczynności i braku inicjatywy (Achte. Tuulio-Uenriksson. 1982).
Niejednokrotnie samotności towarzyszy poczucie alienacji. Wiele star szych nie nadąża za rozwojem techniki, obserwuje się to rów1 nic/ w Polsce. Starsi nie posługują sic telefonami komórkowymi, nie korzystają / Internetu, nawet gdy warunki materialne pozwalają im na to. ('żują się samotni i odizolowani, ponieważ nikt już nie posługuje się ich językiem (Pillo-Mrahe. 2001).
/ drugiej zaś strony wicie starszych ludzi ogląda seriale ielewi/yj ne. żyjąc życiem ich bohaterów . Program dnia zostaje ułożony zgodnie