PTDC0033

są szczególnie liczne. Długa spatha upowszechnia się w tym czasie również w armii rzymskiej. Na omawiany okres przypada największe nasilenie napływu rzymskich mieczy na teren Barbaricum i istnieją podstawy do przypuszczenia, iż większość mieczy z wczesnej fazy młodszego okresu rzymskiego znanych z obszaru kultury przeworskiej stanowiły importy rzymskie . Znaczna ich część wykonana była techniką dziwerowania. Najbardziej charakterystyczny typ mieczy pochodzenia rzymskiego z tego okresu stanowią długie na 80-90 cm spathy o szerokiej głowni zaopatrzonej w 2-6 strudzin (ryc. 3. 10), które odpowiadają typowi VIII Biborskiego³⁵. Część z nich zaopatrzona była na górnej części głowni w mosiężne lub brązowe in-krustacje przedstawiające między innymi wizerunki Marsa i Wiktorii, orłów legionowych i rzymskich znaków wojskowych³⁶. Napływ mieczy rzymskich na teren kultury przeworskiej musiał mieć w tym okresie rzeczywiście masowy charakter, a podobne zjawisko prawdopodobnie, nawet o jeszcze większym nasileniu stwierdza się w Skandynawii³⁷. Dla wczesnej fazy młodszego okresu rzymskiego poświadczone jest też używanie, niemal na pewno importowanych kolczug³⁸. Znaleziska całych kolczug lub ich dużych fragmentów są co prawda bardzo rzadkie - między innymi kolczuga wystąpiła w bogatym grobie 22 z Witaszewic³⁹, jednakże dość częste występowanie wtórnie użytych do wyrobu ozdób kawałków siatki kolczej w grobach kobiecych kultury przeworskiej⁴⁰, a także znaleziska z osad wskazują, że kolczugi mogły być w tym czasie bardziej rozpowszechnione niżby to wynikało z inwentarzy pochówków z bronią.

W ramach wczesnej fazy młodszego okresu rzymskiego późniejszą pozycję chronologiczną zajmuje horyzont grobów (grupa 6), w których występują wczesne odmiany umb półkulistych, pozbawione kołnierza lub z niskim kołnierzem, często z guzkiem lub kulką umieszczoną na szczycie kaloty (ryc. 3. 7-8). Pojawienie się umb półkulistych jest najprawdopodobniej kolejnym przejawem oddziaływań uzbrojenia rzymskiego. Okres ich występowania rozpoczął się już pod koniec II w.⁴¹ i niewątpliwie zazębia się z występowaniem późnych umb z tępym kolcem, częściowo jednak odpowiada fazie Cib, trwającej do koło połowy III w. W grobach tego horyzontu zaznacza się już pewne zubożenie wyposażenia, między innymi wchodzących w jego skład zestawów uzbrojenia, co jest charakterystyczne dla jeszcze późniejszych faz chronologicznych. Między innymi znacznie rzadziej niż poprzednio występuje zestaw 2 grotów w jednym grobie. Natomiast w dalszym ciągu często spotyka się miecze. Wyraźne zmniejszenie się liczby grobów z bronią i ich uboższe wyposażenie powoduje większe trudności w przeprowadzaniu precyzyjnych podziałów chronologicznych, czego wyrazem jest między innymi większa niż na naszym terenie liczba