skanuj0010

Gadżety popkultury Społeczne życie pr/edmiolńw

w którym uczestniczyliśmy, czy nawet doświadczenia związanego z rodzinną uroczystością. W tej fazie pojawiają się też koszulki ze sloganami, jak wspomniane już „Free Nelson Mandela”. Piąty kod znaczeniowy to koszulki zmodyfikowane w taki sposób, że nie są już świadectwem naszej przynależności. Wręcz przeciwnie, użytkownicy bawią się tożsamościami, zakładając T-shirt z nazwami nieistniejących firm, miejsc, czy instytucji, na przykład „Uniwersytet Seksu”. Koszulki pokazują, kim dana osoba nie jest. Stają się małymi billboardami reklamowymi.

Noszenie ubrania wyprodukowanego przez daną firmę może mówić o naszym smaku. W końcu, jak pisał Anthony Giddens, wybierając ubranie, decydujemy, kim jesteśmy. Określił to mianem stylów życia, czyli „praktyk, które podejmuje jednostka nie dlatego, że są użyteczne, ale także dlatego, że nadają materialny kształt poszczególnym narracjom tożsamościowym” [2001, s. 113]. Świadectwem statusu materialnego jest noszenie T-shirtów ekskluzywnych marek, jak choćby koszulki Lacoste z małym krokodylem na piersi, czy koszulki Ralpha Laurena z miniaturowym graczem polo w tym samym miejscu. Szósty kod znaczeniowy to koszulki-żarty, koszul-ki-gry słowne. Często odnoszą się same do siebie, jak na przykład koszulka z napisem: „To jest T-shirt”, albo są formą żartu na własny temat, jak chociażby koszulki z nadrukowanym fartuchem lekarskim z wiszącym na szyi stetoskopem. Kod siódmy, ostatni, to kopie i kopie kopii. Chodzi tu nie tylko o koszulki na wzór których sprzedano licencję, a następnie produkowane są na całym świecie, jak na przykład te z logo koszykarskiej ligi NBA czy postaciami Disneya. To także koszulka z napisem: „Free Winona” którą zakładali zwolennicy hollywoodzkiej aktorki Winony Ryder, gdy została oskarżona o kradzież. Przygotowując tę koszulkę fani stworzyli kolejną wersję T-shirtu broniącego Nelsona Mandeli.

Zdaniem socjolog Diany Crane, autorki książki Fashion and Its Social Agendas: Class, Genderm and Identity in Clothing [2000[, T-shirt jest obecnie tym, czy kiedyś był kapelusz, dzięki któremu w sekundę możemy określić położenie społeczne danej osoby. O ile w XIX wieku nakrycie głowy mówiło o przynależności do klasy społecznej, teraz mówi więcej o ideologii, w którą wierzymy. Liczba sloganów i logotypów, które pojawiają się na koszulkach, jest ogromna. Przez większość czasu ludzie są bezpłatną reklamą dla korporacji przedających ubrania, muzykę, sport i rozrywkę. Często koszulki pokazują ich wsparcie dla konkretnych spraw społecznych czy politycznych, grup, organizacji. Wybierając ubranie, zajmujemy stanowisko. Ofiary gwałtu używają koszulek do wyrażania opinii na temat swojej sytuacji. Przykładem takiego zastosowania koszulek jest projekt The Clothesline Project, który ma pokazać doświadczenia kobiet, wobec których stosowano przemoc. W ramach projektu organizowane były wystawy - na linkach wieszano T-shirty, na których kobiety opisywały swoje doświadczenia. Wykorzystano specjalny kod, różne kolory koszulek reprezentowały różne formy represji kobiet - białe to historie kobiet, które zginęły, czerwone i różowe to historie kobiet zgwałconych, fioletowe opowiadają o kobietach zaatakowanych z powodu orientacji seksualnej.

Wykładająca na Georgetown University ekonomistka Pietra Rivoli wykorzystała T-shirt, by opowiedzieć o globalizacji. Koszulkami zainteresowała się w czasie protestów, które miały miejsce na amerykańskich uniwersytetach. Studenci protestowali przeciwko produkowaniu uczelnianych gadżetów, w tym również T-shirtów, w fabrykach zatrudniających dzieci. Gdy jedna z uczestniczek demonstracji wykrzyczała, że nie chce by jej T-shirt robiło w Wietnamie małe dziecko, któremu pozwala się skorzystać z toalety tylko dwa razy dziennie, Rivoli postanowiła sprawdzić, jak jest naprawdę. Prześledziła całą drogę produkcji i wykorzystania koszulki. Efektem jej podróży jest książka The Travels ofa T-Shirt in the Global Economy. Swoją podróż zaczęła w Lubbock w Teksasie, które określa mianem najbardziej „bawełnianego” miasta świata. Faktycznie, w Teksasie produkuje się ogromne ilości bawełny. Rząd amerykański wspiera w tej kwestii rodzimych farmerów, co stało się przyczyną konfliktu między innymi z Brazylią, która poskarżyła się Światowej Organizacji Handlu, że Stany Zjednoczone, przyznając gigantyczne subsydia swoim rolnikom,

153