0000001 50

166 Fizjoterapia w chirurgii

___Fizjoterapia w neurochirurgii 16

ży przestrzegać zasad prawidłowego układania kończyn górnych i rąk oraz kodczyn dolnych i stóp w pozycji na plecach oraz na bokach.

W leżeniu na plecach kończyny górne pozostają w lekkim odwiedzeniu pod kątem około 65' w stawach ratnicnnych. a przedramiona powinny być układane na podpórkach, w sposób, który zapewni odpływ krwi z części dystalnych. Zapobiega to obrzękom w obrębie przedramion i rąk. Nadgarstek powinien być ustawiony w lekkim zgięciu grzbietowym, pałce również, w zgięciu, kciuk w przeciwwstawie-niu umożliwiającym trzymanie w ręce niewielkiego wałka lub piłeczki. Ostrzega się jednocześnie przed od. jenowym układaniem kończyn górnych na klatce piersiowej, z. odwiedzeniem w stawach zamiennych i zgięciem w stawach łokciowych. Istnieje wówczas tendcncj.1 do powstawania przykurczów (odwiedzeniowego w stawach ramicnnych i zgięciowego w stawach łokciowych), ograniczenia ruchomości klatki picisiowej oraz utrudnienia i lak już upośledzonej czynności oddechowej.

W pozycji Jeżenia na plecach należy dbać o prawidłowe podparcie stóp. zabezpieczające przed powstaniem końskwstopia. Stopy powinny być podparte pot! kątem 9ŚT na miękkich podpórk--h, u pod piętami ułożone krążki przcciwodleżynowc. Obie kończyny dolne układa się symetrycznie, nieznacznie zgięte w stawach kolanowych pod kątem 5-10* i lekko Skręcone na zewnątrz. Utrzymanie takiego ułożenia zapewniają poduszki, woreczki z p^!askicm, miękkie łuski i różnego kształtu podpórki.

Wielu nieprzytomnych chorych ma tendencję do układ'nia g'owy zwykłe na tym samym boku, co może doprowadzić do powstania przykurczu mięśni szyi po stronie, w którą chory zwraca głowę. Należy pamiętać o jej symetrycznym ułożeniu, często z użyciem docinkowych poduszek.

W ułożeniu na boku odciążone powinny być plecy, pośladki, a zwłaszcza okolica , kości krzyżowej. Kończyny dolne pozostają zgięte w stawach biodrowych i kolanek wych, lecz nie ułożone równolegle do siebie. Pomiędzy kola..a wkłada się miękki wałek, stopy podpiera się podpórkami w ułożeniu pod kątem 90°, • wewnętrzną i zewnętrzną kostkę zabezpiecza krążkami przeciwodleżynowymi. Bark sUony obciążonej powinien być wyraźnie wysunięty do przodu, co zapobiega uciskowi na ; staw ramienny. Obie kończyny górne są lekko zgięte w stawach łokciowych, a dłonić. w ułożc..iu umożliwiającym utrzymanie piłeczki lub wałeczka. Kończyna górna nie obciążona powinna być całą powierzchnią podparta na podpórce.

Łóżko, na którym leży chory, p o winno mieć dostęp z każdej strony; umożliwia,: to dokonanie zmiany pożyci i i '"laściwe ułożenie chorego. Korzystanie z materacy Jj przcciwodleżynowych nic zwalnia z obowiązku zmian pozycji ciała. Chorego układa j; się naprzemiennie na plecach i obu bokach.

- r«S

13.3. (Zmiany pozycji oraz pionizacja funkcjonalna

Obracanie phorego oraz zmiana pozycji powinna być po operacjach neurochirurgicznych wykonywana co 2-3 godziny, wykorzystując ułożenie na plecach, bokacn (w niedowładach połowiczych zarówno na ..zdrowym", jak i „chorym") oraz na brzuchu. W początkowym okresie usprawniania, w celu utrzymania w łaściwej pozycji. stosujejsię poduszki, kliny, worki z piaskiem i podpórki. Poprawiający się stan czynni.ściriwy kończyn jest wskazaniem do samodzielnej rtniany pozycji oraz jej utrzymania. a przynajmniej zmniejszenia liczby podpórek. Dlatego w okresie tym, oprócz profilaktyki ułożeniowej. stosuje się ćwiczenia, które uczą cho*-go zmiany pozycji, i

Niczmiornie ważna staje się praca w obrębie tułowia, która zapewnia:

stabilizację postawy, w tym aktywność podczas zmian pozycji z „niższych" na „wyższe" i odwrotnie,

pioksymal.ią stabilizację rucłiów kończyn górnych i dolnych oraz stabilizację ustawania i ruchów głowy, wspomaganie prawidłowej wentylacji płuc, zdolndść lokomocji.

| pierwszych prób samodzielnego poruszania się lub podczas współpracy z terapeitą (np. przy ob: Jtach na boki. siadaniu na brzegu łóżka) dochodzi do gwałtownego zwiększenia się napięcia posturalnego, związanego ze zmniejszeniem płaszczyzn)! podparcia ciała, Powstanie odpowiedniego napięcia mięśni położonych bliżej linii środkowej ciała daje możliwość utrzymania stałńlności jednych części ciała podczas wykonywania ruchów innymi. W ten prosty sposób wyzwalane są rezerwy w obrębie tiiłowia, które powinny być wykorzystywane w fizjoterapii funkcjonalnej. Zo^vserwacjł klinicznych wynika, że wiciu pacjentów posługuje się tułowiem w bardzo ograniczonyi sposób. Bral: umiejętności wykonywania selektywnych ruchów tułowiem jest wynikiem nadmiernej kompensacji.

	Unoszenie

Prewiieggiyto 8 tę w I strony ŁJ*ka

Schemat przykładanych ćwiczeń przygotowujących do zmiany pozycj