0000001 40

I

I

86 Fizjoterapia w chawgjj

fizjoterapia w Icrakoclwurgii 87

Rycina 8.26. Wysokie ułożenie pacjenta w łóżku po zabiegu chirurgicznym.

Zakres

dechu lub na sączycie przerywanego wydechu, najczęściej w tzw. pozycji woźnicy, czyli w siadzie z pochyleniem tułowia ku przodowi Pozycja (a ułatwia rozluźnienie mięśni podczas kaszlu. Ponieważ po operacji będzie w kaszlu przeszkadzał choremu ból. jednocześnie uczy się go stabilizacji okolicy przyszłej rany operacyjnej.

“Niekiedy należy udrażniać oskrzela, w celu przygotowania chorego do zabiegu chirurgicznego. Powc Jem zalegania może być nałóg palenia tytoniu lub współistniejące choroby płuc, np. przewlekła obturacyjna choroba płuc. W takiej sytuacji skuteczny kaszel można wspomagać przez zastosowanie pozycji drenażowych.

Te względu na ryzyko powikłali zakrzepowych uczy się pacjenta ćwiczeń ,<zcciw-zakrzepowych. Są to najczęściej proste mchy zgięcia g-zbictowcgo i podeszwowego stóp w rytmie oddechowym, czyli 16- '.8 ruchów na minutę. Można też wykonywać ruchy zgięcia w stawach kolanowych 1 biodrowych.

Ćwiczenia ogólnousprawniające w okresie przcdopcracyjnym są najczęściej realizowane w formie ćwiczeń zespołowych. Mają one na celu podniesienie ogólnej sprawności oraz nauczenie pacjenta ruchów wykonywanych po zabiegu. Są to ćwiczenia o dużej intensywności, prowadzące do lekkiego zmęczenia, zawsze jednak uwzględni*;ące wiek pacjenta i choroby współistniejące. Ze względu na lokalizację przyszłej rany operacyjnej i ewentualne skutki, jakie niesie ze sobą ból pooperacyjny, wiele uwagi poświęca się ćwiczeniom zwiększającym ruchomość klatki piersiowej i obręczy barkowej. Ćwiczenia powinny być realizowane przy muzyce, w różnych pozycjach, zarów-no wysokich, jak i niskich, z użyciem sprzętu pomocniczego w postaci piłek, lasek gimnastycznych lub taśm elastycznych.

8.2. Fizjoterapia w okresie pooperacyjnym

Fizjoterapia w okresie pooperacyjnym rozpoczyna się już w kilka godzin po zabiegu. Pacjent samodzielnie wykonuje ćwiczenia oddechowe torem przeponowym, skutecznie kaszle, stabilizując ranę operacyjną, oraz wykonuje ćwiczenia przeciwzakrzepo-we. Pacjentom zagrożonym z-*krzcpicą zakłada si_v przed zabiegiem pończochy przeci wzakrzepowe lub bandażuje kończyny dolne bandażem elastycznym od palców stóp do pachwiny. Po zabiegu układa się kończyny doi ty? po*y4_Cj poziom;: serca. W pici wszej dobie pooperacyjnej fizjoterapia obejmuje:

-» psychoterapię,

—■ ćwiczenia oddechowe torem przeponowym.

-*■ ćwiczenia skutecznego kaszlu,

-* stabilizację rany operacyjnej,

-♦ zabiegi wspomagające skuteczny kaszel.

-*■ ćwiczenia przeciwzakrzepowe,

—    ćwiczenia ogólnousprawniające.

—    pionizację.

| intensywność ćwiczeń fizjoterapeuta powinien określić sam na podstawie sianu pacjenta. Niekiedy konieczna jest konsultacja z lekarzem, gdyż. ewentualne po wikłania pooperacyjne mogą stanowić przeciwwskazanie do ćwiczeń. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do ćwiczeń jest. między innymi, zakrzepica. ktwi oplucie, krwotok, gwahrłwne duże zwolnienie lub p.zyspieszenie tętna, podwyższenie łub obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, zaburzenia w pracy serca, ostre stany znpjne. gorączka.

Przed rozpoczęciem ćwiczeń oraz, po ich zakończeniu u chorych z drenażem opłucnej zawsze należy sprawdzać prawidłowość połączenia drenów.

Pacjentko operacji przebywa w pozycji |'ó!lcżącej ’ut półsiedzącej. w której realizowane ją też. ćw iczenia. Pozycja ta jest konieczna ze względu na prawidłowość funkcjonowania drenażu. Jeżeli stan pacjenta na to pozwala, w trakcie ćwiczeń przechodzi! się do pozycji wyższych, czyli do siarki na łóżku, siadu z opuszczonymi kończ.ynarrji dolnymi oraz, pozycji '-*ojqoej.

Ćwiczeiia oddechowe prowadzone są torem przeponowym. Dodatkowo w ciągu dnia pacjent powinien wykonywać ćwiczenia oddechowe z oporem. Najczęściej stosowane ją do tych ćwiczeń butelki wypełnione wodą z miką. Stosuje *ię również, inne urządzenia do ćwiczeń oporowych celowanych na fazę wdechu lub wydechu. Ć"iczcnia oddechowe, zwłaszcza z oporem, często powodują przesuw anie wydzieliny z oskrzeli w kictunku górnych dróg oddechowych, co powoduje skuteczny kaszel.

Zr wzglądu na zaleganie wydzieliny w oskrzelach konieczne jest częste wykonywanie w ciągu dnia ćwiczeń skutecznego kaszlu zarówno pod kontrolą fizjoterapeuty, jak i samodzielnie.

Skuteczność odkrztuszania w dużej miozc zależy od łagodzenia bólu. który się nasila podczas kaszlu. Podstawową czynnością zmniejszającą ł>ól podczas kaszlu oraz. dającą! pacjentowi poczucie bezpieczeństwa jest stabilizacja rany operacyjnej. Zależnie o*| lokalizacji rany pooperacyjnej stosuje się różne sp osoby stabilizacji.