zarazem ucisk na przeciwstronny piat potyliczny. Znane są jeszcze inne odmiany agnozji wzrokowej, a mianowicie: upośledzenie ujmowania obrazu wzrokowego jako całości (Simultanagnosie Wolperta), kiedy to chory nic umie rozpoznać całości obrazu przedstawiającego jakieś zdarzenie, a rozpoznaje dobrze poszczególne jego części; ślepota barw
w uszkodzeniach dolnych części drugiego i trzeciego zakrętu potylicznego) oraz ślepota liter i cyfr, tzn. aleksja, czyli czysta ślepota słowna,
Dejerinea i Liepmanna. W uszkodzeniach górnych części obu płatów potylicznych lub tylnych zakrętów piatów ciemieniowych powstają nieraz zaburzenia wzrokowo-przestrzenne, polegające na zakłóceniu orientacji w przestrzeni, a nawet we wzajemnym stosunku przedmiotów otaczających.
W postrzałowej ślepocie korowej zaobserwować można 3 stadia: w okresie pierwszym chory po odzyskaniu przytomności ma uczucie całkowitej ciemności, połączone nieraz z halucynacjami, potem pojawiają -ię wrażenia błysków lub ognisk; w okresie drugim -— ślepota stopniowo ustępuje, chory widzi przedmioty nieostre, szare, z kolei rozpoznaje najpierw barwę czerwoną; w okresie trzecim — chory' zachowuje się jak krótkowzroczny. Może to dotyczyć również ślepoty pochodzenia naczyniowego.
2. A gnoz ja dotykowa (slereoagnosia, astereognosia). Jest to Dotykowa utrata możności rozpoznawania dotykiem przy zamkniętych oczach kształtu i rodzaju przedmiotów. Należy odróżniać właściwą agnozję dotykową, czyli stereoagnozję, od stereoanestezji (stereoanaesthesia), spowodowanej zaburzeniem czucia głębokiego. O prawdziwej agnozji dotykowej mówić można jedynie wtedy, jeśli wszystkie rodzaje czucia (dotyku, bólu, ciepła, głębokiego) są zachowane prawidłowo. W agnozji dotykowej rozróżniać można 2 typy zaburzeń: w' jednych przypadkach chorzy dotykając przy zamkniętych oczach jakiegoś przedmiotu nic tylko żc nic mogą określić, co to jest za przedmiot, ale nie zdają sobie sprawy nawet z jego kształtu, materii itcl., nic umieją go rozeznać. Anatomicznie chodzi tu przeważnie o rozlane sprawy korowe (paraliż postępujący, kiła mózgu, stwardnienie rozlane mózgu itd.); ograniczone ogniska znajdowano w zakręcie nadbrzeżnym, lub w środkowej trzeciej części tylnego zakrętu środkowego.
Zaburzenia schematu ciała. Na znaczenie schematu własnego ciała Zaburzenia w fizjologii i patologii zwrócił uwagę Schilder. Dzięki ciągle odbieranym schematu dala wrażeniom wzrokowym, kinestetycznym i czuciowym wytwarza się już w dzieciństwie świadomość schematu własnego ciała. Pozwala to na orientację we wzajemnym stosunku przestrzennym poszczególnych części ciała oraz na należyte wykony wanie odosobnionych ruchów. Utrwalony w mózgu schemat własnego ciała sprawia, iż chorzy po amputacji kończyny nadal ją odczuwają, odbierając z niej rozmaite wrażenia czuciowe (tzw. zespół fantomu po amputacji); tak samo chorzy dotknięci porażę- Zespól fantomu
207