16 Rehabilitacja
i fizjoterapii wydaje się uzasadnione. Polska koncepcja rehabilitacji nie straciła nic ze swojej aktualności i pozostaje zgodna z zasadami rehabilitacji obowiązującymi w rozwiniętych krajach świata. Ale bardzo trudna sytuacja ekonomiczna służby zdrowia niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie i rozwój rehabilitacji, o czym świadczą m.in. znaczne dysproporcje dotyczące dostępności i możliwości prowadzenia rehabilitacji kompleksowej w różnych rejonach kraju. Szczególne trudności stwarza zaopatrzenie w sprzęt i pomoce ortopedyczne. Narosły też bariery w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Liczba osób w wieku produkcyjnym, którym zostały przyznane renty inwalidzkie, jest znacznie wyższa niż w innych krajach. W szpitalach nie są wykorzystywane możliwości, jakie może dać wczesna rehabilitacja, która może zapobiec rozwijaniu się przewlekłych stanów chorobowych. Niepełna aktywizacja ruchowa chorych po ustąpieniu u nich stanu zagrożenia życia staje się niejednokrotnie przyczyną ich przejścia w stan zależności społecznej. Towarzyszy temu niczym nie uzasadnione drogie postępowanie diagnostyczno-lecznicze i przetrzymywanie chorych na oddziałach, mimo że nie wymaga tego ich stan zdrowia. Nie można obecnie tłumaczyć występowania u pacjentów dłużej hospitalizowanych ogólnego roztrenowania, zaników mięśniowych. ograniczenia ruchomości, powstania przykurczy stawów czy mięśni, a także odleżyn - jako nieuchronnego następstwa samego tylko schorzenia czy urazu. Podjęcie wczesnej fizjoterapii i rehabilitacji medycznej i przekazanie chorych pod opiekę placówek rehabilitacyjnych lecznictwa zamkniętego lub otwartego czy też kontynuowanie usprawniania pacjenta w domu nie tylko poprawia stan jakości ich życia, ale i obniża znacząco koszty leczenia. W ramach reformy opieki zdrowotnej konieczne jest bardziej intensywne rozwijanie systemu tzw. rehabilitacji środowiskowej (ang. community based rehabilitation). Funkcja fizjoterapeuty powinna się łączyć z funkcją lekarza domowego, znającego zasady rehabilitacji. Należy też bardziej wykorzystywać uprawnienia i możliwości terenowej administracji samorządowej. Nabiera to szczególnego znaczenia w sytuacji, gdy pojawiają się wciąż nowe problemy, wpływające niekorzystnie na zdrowie całych populacji. Są to m.in. uzależnienia od różnych substancji farmakologicznych, narkotyków czy choroby nadal nieuleczalne, takie jak nowotwory, dystrofie mięśniowe, AIDS czy choroba Alzheimera.
Założenia rehabilitacji i wielokierunkowość rozwoju tego systemu opieki zdrowotnej powinny napawać optymizmem. Nie zwalnia to jednak od zastano-wienia się nad koncepcją reinżynierii tego systemu. Doświadczenia wykazały, że ewolucja rehabilitacji występuje cyklicznie. Wiadomo, że status quo wzmacnia stan zadowolenia, natomiast trudności prowokują do zmian. Teraz właśnie obserwujemy utrwalanie się znaczenia fizjoterapii i roli fizjoterapeuty.
111 Bulonda T.. Zabłocki J.: Ludzie niepełnosprawni a prawo. Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Warszawa 1994.
12) Chojnacka-Szawiowska G.. Szawlowski K.: Rehabilitacja. Medyczna Agencja Wydawniczo-Infor-macyjna. Warszawa 1994.
[3| Encyklopedia zdrowia dziecka. PZWL. Warszawa 1987, s. 414.
[4] Hulek A.: Podstawy' rehabilitacji inwalidów. PZWL. Warszawa 1961.
|ń| Kinalski R.: Zdaniem specjalisty. „Rehabilitacja Medyczna” 1997, 1. 4: 8-10.
|<i| Kinalski R.: Drogi rozwoju neurorehabilitacji. „Rehabilitacja Medyczna”, 1999, 3, 1: 8-14.
171 Kiwerski J., Ostrowska A. (red.): Stan i potrzeby rehabilitacyjne osób o poszczególnych rodzajach niepełnosprawności. Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Warszawa 1994.
[8] Król J., Milanowska K., Skrocki Z.: Rehabilitacja inwalidów. Cykl wykładów i ćwiczeń z kurso-konferencji dla magistrów wychowania fizycznego i lekarzy pracujących w zakładach szkolenia inwalidów w Polsce. Praca zbiorowa ze słowem wstępnym prof. dr. Wiktora Degi. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa 1959.
19] Kuch J. (red.): Rehabilitacja. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL. Warszawa 1989.
[ 10] Kukieł M.: Część I. Zagłada Rzeczypospolitej i pienvsze przywrócenie państwa (1795-1815). W: Kukieł M.: Dzieje Polski porozbinrowej 1795-1921. Wydanie IV. Published by Editions SPOTKANIA 1984, s. 327.
1111 Milanowska K.: Podstawy rehabilitacji ruchowej w dysfunkcjach narządu ruchu. Tom I. Wydanie I. Wydawnictwo „Sport i Turystyka”. Warszawa 1981.
112] Milanowska K.. Dega W. (red.): Rehabilitacja medyczna. Wydanie III. PZWL. Warszawa 1998.
[13] Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej: Plan rozwoju rehabilitacji leczniczej. PZWL. Warszawa 1967.
[14] Roslawski A.: Podstawy rehabilitacji ruchowej. Tom II. Wydanie I. Wydawnictwo „Sport i Turystyka”. Warszawa 1981.
115] Rusk H.: A World to Care for. The Autobiography of Howard A. Rusk. Random House Inc.. and The Readers Digest Association Inc.. USA 1977.