o niskiej amplitudzie. Poza rytmem alfa występuje rytm beta o częstotliwości 14—30 cykli na sekundę, najliczniej w okolicy ruchowej. Przy otwarciu oczu oraz podczas uwagi następuje blokowanie rytmu alfa tzw. reakcja zatrzymania). W czasie snu pola korowe są pod wpływem ośrodków podkorowych. Pale alfa ulegają redukcji, przy czym zmiany zależne są od stanu snu. W czasie zasypiania znikają lale alfa. EEG jest płaskie z nieznacznymi nieregularnościami. Przy obudzeniu się zjawiają się fale alfa. W czasie snu lekkiego EEG wykazuje wrzecionowate okresy fal o częstotliwości 14 cykli na sekundę. Są to falc beta lub fale gamma
0 amplitudzie 50— 60 uA\ a więc większej niż w prawidłowym EEG w czasie czuwania. W miarę pogłębiania snu okres pomiędzy tymi wrzecionami przedłuża się. Gdy sen staje się głęboki zjawiają się fale delta
1 theta. W głębokim śnie charakterystyczne są długie nieregularne fale delta zwłaszcza w przedniej połowie czaszki o dużej amplitudzie 300—600 u\\ nie spotykanej w czasie czuwania u zdrowego człowieka.
W okresie od urodzenia do 20 roku życia zachodzi dojrzewanie rytmu alfa zarówno co do częstotliwości, jak i co do amplitudy. Czynność bioelektryczną można otrzymać nawet u płodu. Z biegiem lat u dzieci i młodzieży cechuje się zwiększona częstotliwość i lepsza organizacja. Kompletną dojrzałość elektroęnccfalogramu osiąga się w wieku 30 lat. Ale również w wieku dojrzałym i starszym zachodzą zmiany w zapisie EEG. Nawet rozmaite okolice mózgu nie uzyskują dojrzałości EEG w tym samym czasie. Naszkicowane tu zmiany zachodzące vvc śnie ulegają rozmaitym przekształceniom zależnie od wieku badanego.
I’ niemowląt w wieku od 1 do 3 miesięcy z powodu niedojrzałości mózgu i małej reaktywności chorych słabo widoczne są różnice między czuwaniem a snem. W okolicach ciemieniowych widoczny jest rytm nieregularny o niskim napięciu, nieraz powyżej 100 uV. Z wiekiem zwiększa się częstotliwość, od 4 6 do 6—8, a potem od 8—10 lub 8—34 cykli na sekundę. Ogólnie mówiąc można określić, iż u osesków wolne falc delta są zjawiskiem fizjologicznym, natomiast u dzieci aż do okresu dojrzałości fale theta. Możliwe, iż odgrywają role w tych zmianach EEG procesy biochemiczne zależne od wieku.
Opisana dysrytmia u dzieci należy do obrazów fizjologicznych. Potem w wieku średnim obraz EEG jest stały. Dlatego też rozpoznawanie zmian patologicznych u dzieci natrafia często na trudności. W wieku -redniin fale delta stają się rzadsze, fale beta częstsze.
Zmiany patologiczne elektroencefalogramu. Cechą znamienną prawidłowego EEG jest rytm alfa. Jest to rytm symetryczny co do częstotliwości. Różnica w wysokości amplitudy może wynosić 30% na niekorzyść półkuli dominującej. Zaburzenia częstotliwości rytmu nazywamv dysrytmia. Falc o wysokiej amplitudzie określamy jako hipersynchronię. Asymetria w rytmie wskutek zahamowania lub wzmożenia rytmu po jednej stronie jest oznaką zmian patologicznych w mózgu. Są to przeważ-
219