0000026 3

52    Rehabilitacja kardiologiczna

powrót do p.w., 3 — lewa ręka w górę, prawa noga w bok 4 — powrót do p.w. — 2—3 powtórzenia.

Ćwiczenie 3 —p.w. — leżenie na plecach, kk.g. wzdłuż tułowia, „chodzenie leżące” —12—16 powtórzeń.

Ćwiczenie 4 — p.w. — jak wyżej, 1—ręce w skos w bok z supinacją — wdech,

2 _powrót do p.w. — 3—4 powtórzenia.

Ćwiczenie 5 —p.w. —jak wyżej, 1—kk.g. przodem w pion, 2 —powrót do p.w.

3    — kk.g. przodem w górę w tył (za głowę), 4 — powrót do p.w. — 3—4 powtórzenia.

Ćwiczenie 6 —p.w.— jak wyżej, 1 —„ściągnąć łopatki” uwypuklić klatkę piersiową — wdech, 2 — powrót do p.w. — wydech — 3—4 powtórzenia.

Ćwiczenie 7 — p.w. — jak wyżej, 1 — prawą nogą nad lewą daleko w bok (unieść miednicę), 2 —powrót do p.w., 3 —jak wyżej lewą nogą, 4 —powrót do p.w. — 3—4 powtórzenia.

Ćwiczenie 8 — p.w. — leżenie na plecach, ręce na barkach, 1—krążenie w stawach barkowych przodem w tył, 2 — przerwa, 3 — krążenie w stawach barkowych w odwrotnym kierunku, 4 — przerwa — 6—8 powtórzeń.

Ćwiczenie 9 — p.w. — leżenie na plecach, kk.g. wzdłuż tułowia, 1 — prawą ręką lukiem nad głową dostać do lewego rogu poduszki i jednocześnie prawą nogą nad lewą w bok, 2 — powrót do p.w., 3 — jak wyżej — lewą ręką i prawą nogą, 4 —powrót do p.w. — 4—6 powtórzeń.

Ćwiczenie 10 —p.w.— jak wyżej, 1—napięcie mięśni czworogłowych uda, 2 — wytrzymać, 3 — rozluźnienie — 10—12 powtórzeń.

Ćwiczenie 11 — p.w. — jak wyżej, 1—przesunąć barki w górę — wdech, 2 — powrót w dół — wydech — 3—4 powtórzenia.

Ćwiczenie 12 — p.w. — jak wyżej, 1—2—3 — przejście do leżenia na prawym boku, 4 — powrót do p.w., 5—6—7 — jak wyżej na lewym boku, 8 — powrót do p.w. — 2—4 powtórzenia.

3. Część końcowa — 3 minuty.

Ćwiczenie 1—p.w. — jak wyżej, 1 — napięcie izometryczne wszystkich mięśni kk.d., 2 — rozluźnienie (zwrócić uwagę, aby ćwiczący swobodnie oddychał) — 6—8 powtórzeń.

Ćwiczenie 2 — p.w. — jak wyżej, 1 — „wypchnąć brzuch” — głęboki wdech, 2 — „schować brzuch” — wydech — 2—3 powtórzenia.

Ćwiczenie 3 — p.w. — jak wyżej, 1 — oderwać prawą k.d. od materaca na wys. 10—15 cm, 2 — swobodnie opuścić, 3—4 — jak wyżej lewą k.d. — 4—6 powtórzeń.

W trzecim tygodniu przeprowadzamy bierną pionizację chorego. Do tego celu służy między innymi łóżko według wzoru angielskiej firmy Egerton, którego produkcję podjął przemysł krajowy.

Pod ścisłą kontrolą ciśnienia i tętna przeprowadza się bierne sadzanie chorego, stopniowo zwiększając kąt odchylenia tułowia od poziomu. Gdy wyniki pionizacji biernej są dobre, tzn. samopoczucie chorego jest dobre, nie ma zawrotów głowy, nie stwierdza się spadku ciśnienia krwi — przechodzi się do pionizacji czynnej. Jednak z chwilą wystąpienia tych niepożądanych objawów przedłuża się okres ćwiczeń pionizacji biernej, aż do usprawnienia odruchów naczyniowych, zalecając jednocześnie choremu samodzielne uruchamianie napędu elektrycznego łóżka. Następnie wprowadzamy czynne siadanie w łóżku przez 5—15 minut jako stopniową adaptację do pozycji pionowej. W tym okresie prowadzimy ćwiczenia oddechowe pogłębione, ćwiczenia dynamiczne kończyn górnych i dolnych oraz ćwiczenia koordynacyjne i rozluźniające.

Ćwiczenia w pozycji siedzącej i pełne uruchomienie przedstawia tabela VII.

Pierwsze przejście chorego z łóżka na krzesło często bywa dramatyczne. Mimo usilnych ćwiczeń w pozycji leżącej, aparat stawowo-więzadłowy roztreno-wany przez okres kilku tygodni brakiem obciążeń statycznych, z trudem podejmuje funkcje podpórcze. Często występują bóle w obrębie śródstopia i guza piętowego, zaburzenia równowagi, brak zborności ruchów. Celowe jest uprzedzenie chorego o mogących wystąpić dolegliwościach, aby pierwsze trudności uruchomienia nie były zbyt przykrym zaskoczeniem. Ciśnienie i tętno mierzymy w pozycji leżącej i siedzącej przed ćwiczeniami i po ćwiczeniach.

Tabela VII

Ramowy plan ćwiczeń okresu III i IV — modelu B

Rodzaj ćwiczeń	Czas ćwiczeń w minutach	Cel ćwiczeń
Oddechowe i dynamiczne jak w okresie		Zadania ćwiczeń jak w okresie poprzednim
poprzednim	5—7
Dynamiczne w pozycji		Zwrócić szczególną uwagę na ćwiczenia obręczy barko-
siedzącej	5—7	wej, zapobiegające powstaniu zespołu „ramię-ręka“
Z dawkowanym o po-		Wzmocnienie grup mięśniowych najbardziej zaangażo-
rem w pozycji leżącej		wanych w akcie chodzenia (prostowniki i zginacze)
i siedzącej kk.d.	15—20
Dawkowany marsz	5-10	Zwrócić uwagę na prawidłową postawę
Próba chodzenia po	do 1 piętra	Chód krokiem jednoimiennym. Stopniowanie obciążę-
schodach		nia w zależności od odczynów

W czasie prowadzenia zajęć, szczególną uwagę należy zwrócić na ćwiczenia oddechowe oraz ćwiczenia obręczy barkowej, zapobiegające powstawaniu zespołu „ramię-ręka”. U części chorych dołącza się również lekkie ćwiczenia oporowe kończyn dolnych przeplatane ćwiczeniami rozluźniającymi i oddechowymi. W ramach ćwiczeń zaczyna się stosować dawkowany marsz, zaczynając od marszu w miejscu w ciągu 30 sekund, poprzez przejście 2—3 i stopniowo więcej metrów, osiągając w końcowym efekcie 150—200 metrów. Na kilka dni przed wypisem pacjenta przeprowadza się próbę chodzenia po schodach, ściśle przestrzegając zasady dozowania wysiłku. Zaczyna się od 3—4 stopni, aby jeszcze na terenie szpitala chory pokonał jedno piętro.

Rehabilitacja fizyczna wewnątrzszpitalna— Model A

Chorzy są w pierwszych dniach pobytu w klinice kwalifikowani do rehabilitacji fizycznej według modelu B (uprzednio szczegółowo omówionego) albo modelu A. W rozdziale 3 monografii zostały przedstawione kryteria kwalifikacyjne.

Głóicne założenia modelu A planu postępowania rehabilitacyjnego w zakresie kinezyterapii:

1.    Aktywne współdziałanie chorego z zespołem rehabilitacyjnym już na sali intensywnej opieki, bezpośrednio po ustąpieniu ostrej fazy zawału.

2.    Eliminacja pionizacji biernej i czynnej dzięki wczesnemu zezwoleniu choremu na samodzielne siadanie w łóżku (od 6 dnia pobytu).

3.    Dehospitalizacja w IV tygodniu pobytu w klinice.

4.    Kontynuacja ćwiczeń w domu chorego przez zespół rehabilitujący.