0000066(4)

Krwotok mózgowy

( H ciem orrhagia cer eh ri)

Przyczyna masywnych krwotoków śród czaszkowych są zmiany w ścianach tętnic mózgowych na tle miażdżycy i ^twardnienia tętnic (atfuro-sclerosis), większe lub drobne tętniaki śród mózgowe, wreszcie zes/kliwic- L dar mózgowy nie ścian tętniczych w nadciśnieniu pierwotnym lub wtórnym, z następczym wytworzeniem się tętniaków rzekomych śródścicnnych. Często krwotok następuje do poprzednio wytworzonego ogniska rozmięknienio-wego.

Udar wywołany masywnym krwotokiem do istoty mózgu cechuje nagła całkowita utrata przytomności przechodząca w głęboką śpiączkę. Chory pada, oddech jego staje się głośny i charczący respiralio stertorosa); tętno jest twarde, napięte, niemiarowe, zwolnione, rzadziej przyspieszone; twarz przekrwiona, obrzękła, .sinoczerwona, pokryta lepkim potem; powieki przymknięte; źrenice wąskie lub szerokie, często nierówne, na światło nie oddziaływają zupełnie, lub też opieszale; gaiki oczne są rozko-jarzone lub zwrócone w jedną stronę, często odpływają to w jedną, to w drugą stronę; kończyny uniesione bezwładnie opadają; odruchy głębokie początkowo są zniesione ze wszystkich kończyn lub osłabione po stronie porażonej; obecne są odruchy patologiczne, najpierw obustronne, a potem jedynie po stronie porażonej; w pierwszych godzinach odruchy mogą być zniesione; zdarzają się wymioty, czkawka; następuje mimowolne oddanie moczu i kału lub zatrzymanie moczu; ciepłota zrazu poniżej stanu prawidłowego, potem stan podgorączkowy lub gorączka.

W wywiadzie podawane są często skargi wskazujące na zwiastuny udaru, jak: zawroty i bóle głowy, uczucie, „pustki w głowie'¹, szum w uszach, omdlenia, zaburzenia snu, zmiany usposobienia - rozdrażnienie, przygnębienie , zniechęcenie, obniżenie sprawności umysłowej.

W czasie utrzymującego się stanu nieprzytomności lub śpiączki udarowej lekarz musi się zorientować: po pierwsze, czy podłożem śpiączki jest w ogóle schorzenie mózgu, a jeśli tak, to jakie; po drugie, czy są objawy ogniskowe mózgowe i jakie mianowicie; ułatwia to bowiem zorientowanie sic, czy istotnie stan śpiączkowy jest pochodzenia udarowego, gdzie tkwi ognisko krwotoczne, czy zachodzi porażenie połowicze i z której właściwie stronv — pytania nie zawsze łatwe do rozstrzygnięcia wobec ciężkiego stanu chorego.

Istnieją liczne przyczyny stanów śpiączkowych oraz utraty przytomno- śpiączka >ci. I chociaż w mózgu właściwie tkwi pierwsze lub ostatnie ogniwo ^1l^^aroua sprawy chorobowej, w przebiegu której występuje utrata przytomności albo rozwija się śpiączka, to jednak stany te spowodowane być mogą nie tylko chorobami mózgu, lecz i narządów wewnętrznych, bądź układów, bądź wreszcie całego ustroju. .Nie tu miejsce na rozpatrywanie wszystkich tych stanów chorobowych, wyliczę je tylko dla przypomnienia, od-

467