gólnych pól korzonkowych. Zdarza się, iż ubytek czucia dotyczy jednego lub kilku pól korzonkowych, jak np. w wiądzie rdzenia, półpaścu, początkowym okresie przerostowego zapalenia twardówki itd. Przeważnie jednakże, jak to ma miejsce w sprawach poprzecznego uszkodzenia rdzenia, zwłaszcza uciskowych, na skutek porażenia dróg czuciowych w rdzeniu, niedoczulica lub znieczulenie dotyczy całej części ciała, poczynając od poziomu zajętych korzonków w dół.
Dla szybkiego zorientowania się w zaburzeniach czucia tvpu korzonkowego, ale również i odcinkowo-rdzeniowegÓ, dobrze jest pamiętać, jak przebiegają główne poziom) tych zaburzeń, a mianowicie od przodu: linia na wysokości brodawek sutkowych odpowiada mniej więcej poziomowi D4—Ds; na wysokości wyrostka mieczykowatcgo -— Di;; na wysokości pępka — D,0; tuż powyżej linii pachwinowej i równolegle do niej l)l2; tuż. poniżej tej linii i również równolegle do niej — Lx; na wysokości dolnej granicy 1/3 górnej części uda skośnie od góry i zewnątrz ku dołowi i do wewnątrz uda — L2; niżej aż do górnej '/3 podudzia —L,; na wewnętrznej powierzchni podudzia — • I.4; na wewnętrznej powierzchni stopy L5; na pozostałej powierzchni grzbietu stopy , a zwłaszcza na pięcie i kostce zewnętrznej piszczeli — Sj; na zewnętrznej powierzchni podudzia — S2; na prąciu i worku mosznowym S3; tuż dokoła otworu stolcowego — S3; i dalej na zewnątrz na pośladkach i przyśrodkowej powierzchni ud — $4 i S3.
Znając granice obszaru unerwienia korzonkowego oraz główne poziomy górnej granicy zaburzeń czucia powierzchniowego w poprzecznych uszkodzeniach rdzenia, łatwo jest wnioskować, na jakiej wysokości leży ognisko chorobowe, o iłe dotyczy innych poziomów, np. II żebra — D2, pomiędzy wyrostkiem mięczykowalym a pępkiem D7, Ds, 1)«, itd.
Bóle
korzonkowe
Poza wspomnianymi tutaj objawami ubytkowymi czucia, istnieją często objawy podrażnieniowc ze strony korzonków tylnych. Dzieje się to zwłaszcza u okresie poprzedzającym uszkodzenie korzonków tylnych aż do całkowitego zniszczenia ich fizjologicznego i anatomicznego. Objawami podtażnieniowymi są tzw. bóle korzonkowe, oraz parestezje, występujące wraz z bólami lub bez nich. Bóle korzonkowe znamionują się tym. iż promieniują zazwyczaj wzdłuż przebiegu korzonków i do obszaru unerwionego przez dane korzonki. Toteż, bóle korzonkowe, spowodowane podrażnieniem korzonków piersiowych, mają charakter bólów opasujących na poziomic tvrh korzonków; natomiast bóle wywołane podrażnieniem korzonków w odcinku szyjno-piersiowym i splotów barkowych'; promieniują wzdłuż kończeń górnych, w odcinku lędźwiowtr-krzyżówym wzdłuż kończyn dolnych. Bóle opasujące mogą być jednostronne lub dwustronne, w postaci pasa lub obręczy, ściskającej klatkę piersiową lub poniżej jej.
Czynniki wzmagające ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego, jak np. kichanie, kaszel, śmiech, wysiłek fizyczny, defekacja, wyzwalają lub też
186