0000086 2

90 Ogólne schorzenia kręgosłupa

mniej więcej dwa razy częściej niż u dzieci i młodych ludzi nieuprawiających sportu.

Jeżeli trening i udział w zawodach są ukierunkowane jedynie na osiąganie wyników, nawet w najbar-

I dziej niewinnych dziedzinach sportu może dojść do uszkodzeń kręgosłupa. Trenujące dzieci i zachęcają-■ cy je do wysiłku rodzice przykładają zbyt wiele wagi do osiągnięcia „światowej klasy". Zawsze dzieje się to kosztem kręgosłupa, na którego wytrzymałość nie zwraca się uwagi.

Czynniki ryzyka Ważne czynniki ryzyka, prowadzące stosunkowo szybko do objawów przeciążenia i trwałych - nawet pogarszających się - uszkodzeń kręgosłupa:

■ Ciągłe obciążenie kręgosłupa przy zgarbionych plecach

■ Silne wygięcie do przodu dolnej części kręgosłupa z równoczesnym skrętem wzdłuż osi pionowej i obciążeniem osiowym

■ Zakłócenia rozwoju kręgosłupa z niedorozwojem trzonów kręgów, kręgów przejściowych i brakiem domknięcia luku tylnego kręgów

■ Kifoza młodzieńcza (choroba Scheuermanna)

■ Zaburzenia kształtu kręgosłupa, takie jak nadmierne lub nieprawidłowe zgięcia w przód, w tył i na boki, także inne odchylenia od osi, jak zgarbienie, nadmierne „wepchnięcie" dolnej części pleców do przodu ■ Wcześnie występujące zmiany zwyrodnieniowe, takie jak kręgozmyk, uszkodzenia dysków, uszkodzenia stawów kręgów itd.

Skutki przeciążenia w wyniku uprawiania sportu są szczególnie groźne, jeżeli istnieją wrodzone albo nabyte uszkodzenia kręgosłupa. Przed zakończeniem fazy wzro-Faza wzrostu musi stu nie powinno się wymagać od młodzieży ciężkoatle-zostać zakończona tycznego treningu. Dziś, w niektórych dziedzinach sportu 12—15-latki osiągają wyniki, które dawniej osiągali jedynie dorośli. Faza wzrostu u chłopców kończy się najwcześniej w 16. roku życia, a u dziewcząt w 15. roku żyda. Na te granice należy bezwarunkowo zwracać uwagę!

I Na tym właśnie polega jedno z najważniejszych zadań lekarza sportowego: systematyczne przygo-■ towywanie nastolatka do wysiłku z uwzględnię-