92 Ogólne schorzenia kręgosłupa
zwyrodnieniowej stawu kolanowego albo biodrowego. Ustalenie przyczyn dolegliwości i wybranie metody leczenia ułatwi na pewno zdjęcie rentgenowskie.
Przed rozpoczęciem każdej terapii niezbędne jest możliwie dokładne rozpoznanie choroby w pierwszej kolejności przez wypytanie pacjenta i badanie fizykalne. Należy też pamiętać, że urządzenia techniczne znacznie ułatwiają sprecyzowanie wiedzy o chorobie.
Punkcja lędźwiowa
Widoczne jamy Środek kontrastowy
Twórcą punkcji lędźwiowej jest H.I. Quincke (1842-1922), internista z Kilonii. Polega ona na przekłuciu długą igłą opony twardej, czyli wyściółki kanału kręgowego, co robi się w dolnej części kręgosłupa lędźwiowego -między wyrostkami kolczystymi 3. i 4. albo 4. i 5. kręgu tego odcinka. W ten sposób można pobrać płyn rdzenio-wo-kręgowy.
Kiedy W.C. Roentgen (1845-1923), fizyk pracujący w Strasburgu, a później w Wiirzburgu, opublikował w 1885 roku artykuł o tworzeniu promieniowania cząsteczkowego, które zostało później nazwane promieniowaniem rentgenowskim, był to początek powstania nowej metody badania szkieletu - w tym kręgosłupa. Trzeba było jednak jeszcze nieco czasu, aż Francuzi J. Fore-stier i J.A. Sicard (1872-1929) stworzyli metodę obrazowania rdzenia kręgowego (mielografię). Zwykłe zdjęcie rentgenowskie bez środka kontrastowego pozwala zobaczyć jedynie granice kości kanału kręgowego i dopiero wypełnienie środkiem kontrastowym uwidacznia jamę kanału.
Początkowo w mielografii wykorzystywano powietrze. Wkrótce zaczęto jednak stosować inne środki kontrastowe. Zawierają one związki, które trudno jest przeniknąć promieniom rentgenowskim. Dzięki temu w miejscach, gdzie strumień wstrzykniętego do kanału kręgowego środka kontrastującego się zwęża, można dostrzec wybrzuszenia i przepukliny krążków międzykręgowych.
Jeszcze w 1975 roku W.H. Pschyrembel (1901-1987) napisał w swoim słowniku klinicznym: „Wyjaśnienie procesów zawężających przestrzeń w kanale kręgowym nie jest możliwe bez mielografii”. Dziś wygląda to całkiem inaczej, a „prosta" technika rentgenowska znacznie się rozwinęła.