0000100

Następstwa po uszkodzeniu kręgosłupa w odcinku szyjnym    101

STAWY MIĘDZYKRĘGOWE

Szyjna część kręgosłupa zawdzięcza swoją wyjątkową rozległość ruchów:

a)    swobodnemu usytuowaniu karku bez żadnych ograniczeń ze strony tułowia,

b)    swoistej strukturze anatomicznej kręgów i ich połączeń cechującej się tym, że trzony są stosunkowo drobne, a wyrostki stawowe wyjątkowo duże, i o ustawieniu płaszczyzn stawowych umożliwiającym ruch w różnych kierunkach i o dalekim zasięgu.

Ta korzystna biomechaniczna sytuacja ma jednak i swoje ujemne strony. Jedna z nich, to znaczne zagrożenie wczesnym procesem zwyrodnieniowym.

Stąd też częste występowanie:

a)    arthrosis intervertebralis, którego jedynym najcięższym i częstym powikłaniem jest podwichnięcie,

b)    stanu utrwalonego podwichnięcia, tzw. bloku zakleszczenie — arthrosis intervertebralis incarcerata,

c)    spondyloarthrosis jako proces uogólniony, najczęściej występujący w chorobach reumatoidalnych, spotykany wyjątkowo w bólowych chorobach kręgosłupa.

Zaawansowana artroza może swymi wyroślami powodować ciasnotę kanału kręgowego. Stenozę tę często nasilają krawędziowe wyrośla z przeciwległych trzonów.

U osób z fibrastenią procesy inwolucyjno-zwyrodnieniowe łatwo prowadzą do wiotkości torebek stawowych. Powoduje to chwiejność stawów i ich podwichnięcia. Nierzadko dochodzi do zakleszczeń i uwiężnięcia wyrostków stawowych w przymusowych ustawieniach.

„Blok" ten nieraz jest spowodowany lub ulega pogorszeniu przez destrukcję w stawie Luszki.

Najcięższym zejściem obluzowań zwartości łącza międzykręgowego jest ześlizg kręgu (kręgozmyk).

W podejrzeniu o pojawienie się chwiejności międzykręgowej konieczne są czynnościowe badania rentgenowskie. Zaburzenia zwartości mogą wystąpić jednocześnie w kilku łączach. Pewne ustawienie krążka w zgięciu powoduje niekiedy znaczne dyslokacje w stawach i w przestrzeniach międzykręgowych.

Każde zmiany w stawie międzykręgowym zagrażają nie tylko bólami z chwiejności połączenia międzykręgowego.

Patomechanizmem drugiej grupy bólów spondylogennych jest drażnienie korzenia nerwowego przez krawędziowe osteofity.

Oczywiście zniekształcenia stawów, widoczne na rentgenogramie, oceniamy zawsze ze spondylodiagnostyczną powściągliwością, precyzyjnie odróżniając zmiany jawne od niemych. Niekiedy bowiem rozległe odchylenia na rentgenogramie mogą przebiegać klinicznie bez objawów lub sygnalizując się niewspółmiernie drobnymi symptomami.

PRZESTRZENIE MIĘDZYTARNTOWE

Ostatnio — jak już na wstępie wspomniałem — coraz to wnikliwiej rozpoznajemy pierwotne lub wtórne siedlisko bólu w mięśniach lub więzadłach między-tarniowych.

Uwrażliwienie tych struktur wynika z wrodzonych upośledzeń ukształtowania się szyjnych wyrostków kolczystych i otaczających otworów anatomicznych.