0000135

136

M. Sadowska-Wróblewska

stów kostnych w obrębie stawów kręgosłupa i do kostnienia tkanki około-kręgosłupowej w postaci syndesmofitów. Tych ostatnich nigdy nie obserwuje się w reumatoidalnym zapaleniu stawów.

ZESZTYWNIAJĄCE ZAPALENIE STAWÓW KRĘGOSŁUPA (zzsk)

Jest przewlekłą chorobą zapalną atakującą głównie stawy krzyżowobiodrowe, stawy apofizarne kręgosłupa oraz tkanki okołokręgosłupowe. Proces chorobowy rozpoczyna się zwykle w stawach krzyżowobiodrowych, a następnie rozprzestrzenia się ku górze i doprowadzić może do całkowitego usztywnienia kręgosłupa, w przypadkach zaawansowanych sylwetka chorego na zzsk cechuje się wyrównaniem lordozy lędźwiowej, zwiększoną kifozą piersiową, głową pochyloną i wysuniętą do przodu, przypominającą ustawienie głowy zawodnika narciarskiego.

W przebiegu zzsk dochodzi do powstawania kostniejących zmian kręgosłupa. Następnie dołączają się zmiany w tkance okołokręgosłupowej i w zewnętrznej warstwie pierścienia włóknistego. Sąsiadujące ze sobą kręgi łączą się za pomocą mostów kostnych, tzw. syndesmofitów.

Ryc. 2. Schemat zmian odcinka szyjnego kręgosłupa w zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa: 1 — zmiany zapalno-kostniejące w stawie apofizarnym kręgosłupa, 2 — zmiany zapalno-kostniejące więzadeł okołokręgosłupowych (syndesmofity), 3 —

podwichnięcie szczytowo-obrotowe, 4 — syndylodiscitis (spondylitis ankylopoetica).

Niekiedy w obrazie radiologicznym zzsk szczególnie w późnym okresie spotyka się zmiany o typie spondylodiscitis. Charakteryzują się one sklerotyzacją przylegających trzonów kręgowych oraz destrukcją płytek trzonów, a w zaawansowanych przypadkach wytworzeniem się kręgu klinowatego. Zmiany te polegają na rozplemie zbitej tkanki włóknistej jednego krążka międzykręgowe-go. Tkanka łączna rozrastając się niszczy płytki graniczne 2 sąsiadujących ze