0324

12.4. Partie polityczne w Unii Europejskiej 335

nych, pozwalających wpływać na treść decyzji przygotowywanych przez Radę (Konferencje Liderów Partii).

Grupy partyjne w parlamencie dysponują rozbudowaną strukturą organizacyjną, własnym budżetem i aparatem biurokratycznym. Ich zasadniczym celem jest udział w procesie legislacyjnym, co ma im gwarantować wpływ na treść przygotowywanych projektów aktów prawnych i decyzji. Przez długi okres pozostawały one jedynym ogniwem łączącym transnarodowe federacje ze strukturą Unii. Jednak okazało się, iż skoro Parlament nie stanowi zasadniczego ogniwa w procesie decyzyjnym (zresztą grupy partyjne efektywnie wypełniają swą „ograniczoną” rolę), a wybory europejskie, m.in. z powodu partii narodowych, wciąż pozostają „wyborami drugiego rzędu” (wątpliwe efekty działań koordynacyjnych federacji na tym poziomie), to transnarodowe federacje z luźnych organizacji zaczęły przekształcać się w bardziej spójne struktury, nastawione przede wszystkim na wypracowanie strategii partyjnych również wobec Komisji i Rady.

Proces tworzenia europartii rozpoczął się na początku lat 90., np. PES powstała w 1992 r., zaś Europejska Partia Liberalna, Demokratyczna i Reform (ELDR) w 1993 r. Obok więc „wewnętrznych” powiązań z Parlamentem poprzez grupy partyjne, cechą modelu europartii stało się konstruowanie „zewnętrznych” powiązań z instytucjami Unii. Jak sugerują S. Hix i Ch. Lord, powstał dwukierunkowy układ powiązań między europartiami a podmiotami aktywnymi w instytucjach Unii: „[... 1 reprezentowanie partyjnych członków pełniących funkcje w organach Unii we władzach partii; i kontrola ich zachowań przez organy partii”¹. Euro-partie nie dysponują masowym członkostwem opartym na zasadzie bezpośredniej przynależności indywidualnego wyborcy, a tzw. członkostwem korporacyjnym. W ich skład wchodzą określone w statucie instytucje, oczywiście o autonomicznym charakterze, występujące w roli sponsora. Przykładowo, w PES są to m.in. partie - pełni członkowie, z krajów wchodzących w skład Unii czy też starających się o wejście, partie stowarzyszone (z krajów EFTA), partie mające status obserwatorów (np. izraelska MAH), grupa PES w Parlamencie czy Komitecie Regionów. Jest, więc to w zasadzie luźna organizacja, która jednoczy partie o podobnym profilu programowym w celu stworzenia szerokiego forum kooperacji w ramach struktury instytucjonalnej Unii Europejskiej. Dominującą pozycję w europartii zajmują deputowani wchodzący w skład grupy parlamentarnej oraz grupy liderów z partii narodowych, a to nadaje organizacji elitystyczny charakter. Jest to oczywiste skoro one nie pełnią funkcji mobilizacyjnych czy też ich celem nie jest przejęcie władzy, a jedynie koordynowanie działań. Europartie nie tyle, więc reprezentują elektorat, co raczej partie narodowe.

Europartie stworzyły określone struktury organizacyjne, choć występują między nimi pewne różnice. W PES kierownictwo składa się z Prezydenta i ośmiu wiceprezydentów, Kongresu - formalnie najwyższego ciała decyzyjnego, oraz Biura, organu wykonawczego, zaś w ELDR (po wyborach w 2004 r. grupa weszła w skład Przymierza Liberałów i Demokratów na rzecz Europy - ALDE) statut wprowadza w zasadzie trzy organy decyzyjne - Kongres, Radę i Biuro, to ostatnie

1

S. Hix, Ch. Lord, Political Parties tn the European Union, MacMillan Press, London 1997, s. 178.