138 VIII. Algebra
/l+/\26
gdzie n jest liczbą naturalną.
8J9- ("75 )
(i+«r a-ty
8.22. Obliczyć następujące pierwiastki z jedności: VI, VT.
8.23. Uprościć wyrażenie (1 +/' y/3) (1 +i) (cos a + /' sin a) i podać wynik w post^ t rygonomet rycznej.
Obliczyć wszystkie wartości poniżej podanych pierwiastków. Wartości te na ogól łatwiej jest podać w postaci trygonometrycznej; w odpowiedziach podajemy je często dla porównania także w postaci algebraicznej (zad. 8.24 - 8.31):
Znaleźć wszystkie pierwiastki równań (zad. 8.32- 8.38):
8.34. x6 +64 = 0. 8.35. x5-1024=0.
8.36. x4+4 = 0. 8.37. x6-l=0.
Wyrazić przez sin x i cos x (zad. 8.39 - 8.42):
8.39. cos5x. 8.40. sin6x.
8.41. sin7x. 8.42. cos8x.
sinx+sin2x + ... +sinr cosx+cos2x + ... +cosnx =
8.43. Korzystając ze wzoru Moivre’a wykazać, że (por. zad. 1.58 i 1.64): sin-j(n + l)sin-j-nx
sin jX
cos2(n + l)sin-jnx
§ 8.2. PIERWIASTKI WYMIERNE RÓWNAŃ ALGEBRAICZNYCH
Każde równanie stopnia n o współczynnikach całkowitych postaci (8-2.1) bny" + bK~i yn~l +... +bt y+bo = 0> gdzie b„#0,
można przez podstawienie
(i.2.2) y-’-'
■ pomnożenie przez b"„ ~1 doprowadzić do równania postaci
(8.2-3) x"+fl,_,x*“1+...+a1x+ao=>0
o współczynnikach całkowitych. Pierwiastki wymierne równania (8.2.3) możemy obliczyć „a podstawie twierdzenia:
(8.2.4) Jeżeli równanie (8.2.3) o współczynnikach całkowitych ma pierwiastek wymierny, lo jest on liczbą całkowitą będącą dzielnikiem wyrazu wolnego a0.
Zadanie 8.44. Rozwiązać równanie
(1) 2/+7y3—2y2+7y—4=0.
Rozwiązanie. Zgodnie z (8.2.2) dokonujemy podstawienia y=$x i po pomnożeniu stronami przez 8 otrzymujemy równanie
(2) x4+7x3—4x2 +28x—32=0.
Jeżeli równanie to ma pierwiastki wymierne, to są one liczbami całkowitymi będącymi dzielnikami liczby -32, a więc zawierają się wśród liczb:
±1, ±2, ±4, ±8, ±16, ±32.
Oznaczamy lewą stronę równania (2) przez /(x) i kolejno obliczamy:
/(-1) = 1-7-4-28-32*0,
/(1) = 1 +7-4+28 —32=0,
»więc x= 1 jest pierwiastkiem równania (2).
Powołujemy się teraz na twierdzenie Bezout:
(* 2.5) jeżen wielomian f{x) jest równy zeru przy x=a, to wielomian ten jest podzielny x~a.
Dzielimy lewą stronę równania (2) przez x-l. Otrzymamy rozkład:
x4+7x3-4x2+28x-32s(x-l)(x3+8x2+4x+32)=0.
. Aby znaleźć r°wnanie
ewentualne dalsze pierwiastki całkowite równania (2), rozwiązujemy
x3+8x2+4x+32=0.
(3)
O"* wszystkie współczynniki tego równania są dodatnie, więc równanie to nie dodatnich pierwiastków. Oznaczamy lewą stronę równania (3) przez <p(x) i pod-y kolejno ujemne dzielniki wyrazu wolnego równania (3):
?>( — !)= —1 +8—4+32*0,