10047

Koszty logistyki przedsiębiorstw

Ujmując koszty sprzętu informatycznego i przesyłania informacji w przekroju rodzajowym, wyodrębniono następujące grupy kosztów:

— koszty amortyzacji sprzętu informatycznego i oprogramowania;

— koszty zużycia materiałów i energii zużytej w procesach informacyjnych;

— koszty pracy wraz z narzutami;

— koszty usług obcych informacyjnych, telekomunikacyjnych (transmisja danych);

— inne koszty, np. opłaty dzierżawne i leasingowe wynajmu sprzętu informatycznego [41].

W strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa fazy te są wyodrębnione, a powstające tu koszty powiązane ze stanowiskowym rachunkiem kosztów oraz budżetowaniem według miejsc powstawania.

Specyficznym podziałem kosztów informacyjnych jest podział ze względu na strukturę fazową przetwarzania informacji. W strukturze procesu technologicznego wyodrębniono: koszty zbierania i aktualizacji informacji, koszty przetwarzania informacji, koszty edycji i dystrybucji informacji (rys. 33).

Rys. 33. Systematyka rodzajowych kosztów procesów informacyjnych

Źródło: K. Ficoń, Procesy logistyczne w przedsiębiorstwie, Wyd. Impuls Plus Consulting! Gdynia 2001, s. 374.

W ujęciu fazowym koszty procesów informacyjnych logistyki w przedsiębiorstwie przemysłowym możemy podzielić na: koszty procesów informacyjnych sfery zaopatrzenia (zakupu); koszty procesów informacyjnych sfery produkcji; koszty procesów informacyjnych sfery dystrybucji (zbytu).

Przy użytkowaniu wielu autonomicznych systemów informatycznych celowe jest wyznaczenie kosztów funkcjonowania każdego z tych systemów, zarówno w układzie rodzajowym, jak też w układzie fazowym. W tym sensie można mówić o kategoriach kosztów obsługi procesów informacyjnych w sferze: administracji, zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji, magazynowania i odpadów. Odrębnego podejścia wymaga analiza kosztów procesów informacyjnych rozpatrywanych jako przedsięwzięcie w zakresie infrastruktury informacyjnej, polegającej na wdrażaniu zintegrowanego systemu informatycznego zarządzania przedsiębiorstwem.

Rachunek kosztów procesu. Cz. Skowronek i Z. Sarjusz-Wolski podają, iż istota, treść i zakres kosztów logistyki w przedsiębiorstwie wyznaczają zakres pojęcia procesów logistycznych [41], Stąd wynika szeroki zakres kosztów logistyki traktowanych jako relacja (stosunek) tych kosztów do innych wielkości ekonomicznych działalności przedsiębiorstwa. Poziom kosztów logistyki wyznacza ich relacja do innych wielkości ekonomicznych charakteryzujących działalność przedsiębiorstwa, głównie do: wartości sprzedaży wyrobów (towarów) i usług, kosztów całokształtu działalności przedsiębiorstwa i do innych odniesień, np. kosztów zapasów, kosztów logistyki fazy dystrybucji.

H.-Ch. Pfohl rachunek kosztów procesu proponuje traktować jako założenie rozwoju zorientowanego na logistykę rachunku kosztów i wyników [36], Punktem wyjścia do rachunku kosztów procesu są procesy albo działania - transakcje, które pojawiają się w miejscu powstawania kosztów przy wykonywaniu powierzonych mu zadań. Aby uwzględnić przy tym aspekt ekonomiczny, należy się skoncentrować na głównych zasobach i punktach powstawania kosztów w przedsiębiorstwie, które w różnym stopniu są angażowane przez różne produkty i rozliczane w tradycyjnym rachunku kosztów, w mniejszym stopniu uwzględniającym przyczyny ich powstawania.

Tworzenie głównego procesu zaopatrzenia materiałowego, składającego się z czynności zachodzących w różnych miejscach powstawania kosztów, obejmuje: zakup materiałów, przyjmowanie dostaw materiałów, sprawdzenie przyjmowanych materiałów i magazynowanie materiałów. W centralnym punkcie rachunku kosztów procesu znajduje się identyfikacja rzeczywistych wielkości wpływu na wolumen usług i kosztów. Jeżeli ustalono wielkości procesu, wówczas można ustalić ilości czynności przez rozliczenie liczby zamówień materiałowych, liczby dostaw materiałów itd.