104F00

II. O k o I r c z n i k

■C5/i egzaminacyjnej w rym l (2) Dowiedziałem się, że

skróceni

,_n np. (O Dowiedziałem się i¹    1 orzeczenie - zdanie pojedyncze)

^ŹLniicnn* w W"t semestrze zostanie skrócona (2 orzeczenia -dozonc) || (3) Dowiedziałem się o rym. ze sesja egzaminacyjna w tym litrze zostanie skrócona (2 orzeczenia « zdanie złozone). ''Wypowiedzenie (I > jest zdaniem pojedynczym o jednym ośrodku

typów. np. Zmarł w cierpieniach 1.2.6. Określenie predykaty}* ne

akcesoryjny (okolic^, towarzyszących) odpowiada na pytanie wśród jakich okoH^'^K różne okoliczności, które nie mieszczą się w żadnym , n^J⁰'

Błądziliśmy wśród

■yijocji wyrażonym osobową formą czasownika. Wypowiedzenia f2) i (3)

? paniami złożonymi, gdyż każde z nich ma dwa orzeczenia wyrażone ^,«ownikami w formach osobowych: słowne Jonutbui/em się oraz słowno* i_njjfnne zostanie skrócona. Zdania złozone powsiały wskutek przekształcenia ^fcicgo w składników zdania pojedynczego w zdanie w ten sposób, ze składnik I0i$ul się orzeczeniem nowo utworzonego zdania, np. w wypadku zdania (2).

powiedziałem się o (o czym?) |«-o skróceniu sesji egzaminacyjnej...

i*    ses/a egzaminacyjna '. . zostanie

skrócona.

W zdaniu pojedynczym miał miejsce związek czasownika z określającym go dopełnieniem. Po zamianie dopełnienia na orzeczenie słowne powitało zdanie pełniące identyczną funkcje jak dopełnienie w wypowiedzeniu pojedynczym, rj. określające czas. dowiedziałem się Zdanie io zastępuję więc dopełnienie i onwiiziałem się. odpowiadając na pytanie ego czas. i równocześnie - wobec

§ 26. Charakterystyka określenia predykaty**nego. qł predykatywne jest to składnik, który określa równoczesny * orzeczenie, np. Chłopiec spojrzą! nn mą zdziwiony. W funkcji 04% predykatywnego w podanym przykładzie występuje składnik imiesłowem przymiotnikowym biernym zdziwiony. Określa on

podmiot: chłopiec ♦-(był) zdziwiony oraz orzeczenie: spojrzał

wtedy) zdziwiony. Sens podanego wypowiedzenia test więc m, • chłopiec spojrząi na mą. był zdziwiony albo Chłopice spojrzał Htąkjf wtedy zdziwiony // Chłopiec, spoglądając na mą. był zdziwiony.

Wśród

§ 27. Klasyfikacja określeń predykatywnych. predykatywnych można wyróżnić następujące typy

i) Określenie wiążące funkcję orzeczeń ta słownego ze slowno-imie^ przez wnoszenie informacji w sensie ‘wtedy, gdy wykonywa!    jak ono. określa k»s

wyrażoną orzeczeniem, byl AT. np. Anna rozmawiała ze mną uśmiechy    Jeśl-*wiec podrzędne wobec określ

była uśmiechnięta - I

^ofcrefi_|

(- Anna. wtedy gdy    ze tnoą.    wysnuje.ak.ór_C,c_S.,egozrianicn,nido^ym.

usinicchnięia + rozmawiała uimiecbmęia). Basta spo,r..,u, «r«, _Nicco ,_na„_{CJ przcdslawla S11}. _{sptawa w wypadku wvpolvlcdzcma (2)} zarumieniana (= Basta, wtedy gdy spojrzała na mego. była zarumieniona, powiedziałem się o tym. :c sesja egzaminacyjna w tym semestrze zostanie Basia zarumieniona + spojrzała zarumieniona).    skrócona. Tutaj, podobnie jak w poprzednim wypadku, zdanie podrzędne

2) Określenie wiążące funkcję dopełnienia 7. funkcją orzecznika, ą powstało wskutek przekształcenia dopełnienia, ale mc zastępuje ono Znalazłem go odmienionego (*= Znalazłem go i on był wtedy odmieniony) dopełnienia lecz uzupełnia je. uściśla jego treść. Jest tak dlatego.

2. WYPOWIEDZENIE ZŁOZONE

że w zdaniu nadrzędnym jest dopełnienie: Dowiedziałem się (o czym?)«-

2.1. WYfOW IKDZEME JEDNOKROTNIE ZI.OŻO.NE

0    tym. ale jego treść jest bardzo ogólna, więc jej konkretyzacja dokonuje się za pomocą zdania podrzędnego.

2.1.2. Wypowiedzenie podrzędnie złożone

Wypowiedzenie podrzędnie złożone składa się zatem z dwóch wypowiedzeń składowych z wypowiedzenia nadrzędnego (określanego)

§ 28. Istota wypowiedzenia podrzędnie złożonego. Tę samą treść możni wyrazić za pomocą wypowiedzenia pojedynczego (z jednym ośrodkiel predykacji) lub jednokrotnie złożonego (z dwoma ośrodkami predykacji) składającego się ze zdań, równoważników zdań albo ich kombinacji (pot

_ś

1    p o d r z ę d n e g o (określającego), między którymi zachodzi Mosunek nadizędno* podrzędny taki sam. jaki ma miejsce między składnikiem nadrzędnym (nadrz.ędmkicm) a podrzędnym (podrzędmkiem) wypowiedzenia pojedynczego. W wypowiedzeniu nadrzędnym występuje wyraz określany pracz wypowiedzenie podrzędne.