1 (145)

147

“Żywot człowieka poczciwego", a zwłaszcza dzieła J. Kochanowskiego, pracę Ł.Górnickiego "Dworzanin polski", a dalej utwory Sz. Szymanowica i W. Potockiego.

Również w literaturze europejskiej pojawiło się szereg dzieł nie adresowanych wprawdzie do dzieci i młodzieży, ale ich treść, a w niektórych wypadkach, również głosy współozes -nych, wskazują, że stanowiły lekturę dla młódych.Na przełomie średniowiecza i odrodzenia pojawiło się dzieło wielkiego poety włoskiego A.Dantego pt. "Boska komedia", renesans włoski wydał również "Orlanda szalonego" 1. Ariosta oraz "Jerozolimę wyzwoloną" T. lassa, wielkie poematy, które zyskały europejską sławę i zapewne stanowiły lekturę dla młodzieży. Również w innych krajach zachodnich pojawiły się dzieła, które w kontekście omawianych problemów zasługują na uwagę. W Hiszpanii np. dużą poczytnością w wieku XVI cieszył się utwór anonimowego autora pt. "Łazik z Tormesu", rodzaj powieści łotrzykow-skiej.

Wiek XVII przyniósł radykalny postęp. Już u jego progu wyszło w Hiszpanii dzieło, które stało się ulubioną książką młodego czytelnika. Chodzi o "Don Kichota z la Manczy" żyjącego w latach 1547-1616 pisarza M* Cerrantesa./czyt.Serwante-sa/. Pierwsza część ukazała się w 1605, druga - w 1615 roku. Dużą poczytnością cieszyły się bajki francuskiego poety J. La Fontaine'a. /czyt. La Fątena/. Dojrzałe poglądy na temat konieczności stworzenia odrębnej literatury dla dzieci i młodzieży głosili dwaj wybitni pedagodzy tego okresu - J* A* Komeński, czeski emigrant mieszkający długi czas w Polsce, oraz Anglik J. Locke /czyt. Lok/. Świadome tworzenie odrębnej literatury