2012 12 18 19 41

125

^ działania; w zależności od niej następuje większy lub mniejszy na-,jjjj zabudowy w określonym kierunku. Uchwycenie bodźców, jak też określonych kierunków rozwojowych wymaga przeprowadzenia badań studyjnych i koncepcyjnych dla oceny dojrzałości kształtujących się ze-społów form w krajobrazie.

Aktualnie wyróżnić można 6 głównych form stref urbanizowanych podlą!* jW^ różnym stopniom przekształceń. Będą to obszary związane z:

a)    gospodarką uprawowo-hodowlaną (w defensywie); tu zaliczyć wypadnie wsie i przysiółki, uprawy połowę i lasy; podlegają one z jednej strony progresywnej intensyfikacji, z drugiej zaś stanowią obszary, których kosztem rozwijają się inne niżej podane strefy;

b)    chłopo-robotnikami (silny rozwój); stanowią one jedne z głównych, najbardziej dynamicznych i żywiołowych obszarów urbanizowanych;

c)    powstawaniem nowych osiedli miejskich i wiejskich zarówno planowanych, jak i rozwijających się spontanicznie;

d)    powstawaniem przemysłu z różnymi jego przejawami zarówno w postaci zakładów, kopalń, jak i składowisk, hałd, węzłów komunikacji;

e)    istnieniem urządzeń pomocniczych, które niesie z sobą urbanizacja (budowle inżynierskie, energetyczne, komunalne itp.);

f)    rekreacją, pociągającą za sobą cały asortyment urządzeń urbanizacyjnych, nierzadko sprzecznych z interesami wypoczywających.

Strefy te i ich architektura, to jeden z największych problemów współczesnego krajobrazu kulturowego. Obszary stref zurbanizowanych jednoczą bowiem w sobie zarówno tereny objęte gospodarką „naturalną", uprawową, opartą o cykl przyrodniczy pór roku, jak też tereny gospodarki niezależnej w zasadzie od tego cyklu, „sztucznej”, miejsko-prze-jnyslowej. Przemieszanie form produkcyjnych i wypoczynkowych, stwarza z reguły wiele konfliktów. Zatruwający wodę zakład produkcyjny obok terenów rekreacyjnych, uprawy obok bloków mieszkalnych, gospodarstwa wiejskie zmieszane z wysoką zabudową i tym podobne zestawienia, to tylko niektóre przykładowe formy chaotycznego przemieszania funkcji. Przemieszanie funkcji powoduje nieproporcjonalną rozbudowę szlaków i środków komunikacyjnych, wzrost liczby węzłów kolizyjnych. Wszystkie te zjawiska znajdują negatywne odzwierciedlenie w architekturze krajobrazu strefy podmiejskiej w postaci konglomeratu chaotycznie splątanych i przemieszanych form powstających żywiołowo oraz planowo. Przekształcenia stref urbanizowanych dokonują się według swoistej logiki i sprecyzowanych trendów rozwojowych. Upraszczając, stwierdzić można, iż:

I — treścią, a zatem siłą motoryczną rozwoju organizmu stref urbanizowanych jest kierunek przemian gospodarczych danego obszaru.

— struktura przestrzenna opiera się na liniach istniejących sieci komunikacji, przy czym następuje pokrywanie się na tej sieci różnych