2012 12 18 17 59

Ważnym czynnikiem rozwoju miast średniowiecznych na zachodzie Europy była siedziba biskupstwa. Szereg miast rzymskich przetrwało do czasów średniowiecznych dzięki chrześcijańskim biskupom (Matthew, 1996: 122). Warto zaznaczyć, że zgodnie z decyzją soboru w Nicei z 325 roku biskupi zostali zobowiązani do pozostawania w miastach stanowiących ich siedziby w czasach rzymskich (Koch, 1996: 395). Obecność biskupa była niewątpliwie istotnym czynnikiem sprzyjającym zachowaniu ciągłości osadnictwa miejskiego w określonym miejscu w zupełnie nowych warunkach. Do charakterystycznych elementów miasta biskupiego należały: kompleks katedralny, umiejscowione wokół kościoła domy dla kanoników z krużgankiem, szpital, a także plac targowy.

Dobrym przykładem rozwoju miasta biskupiego jest Strasburg. W granicach rzymskiego Castrum Argentorate w XI wieku zaczęto budować potężną katedrę. Wokół rozwinęła się wczesnośredniowieczna zabudowa z targiem biskupim jako głównym ośrodkiem handlowym miasta (rys. 3.12). Targ mieszczański zaczął funkcjonować dopiero w XIII wieku po uzyskaniu przez Strasburg praw miejskich.

Rys. 3.13. Kolonia (Niemcy) w średniowieczu. Najbardziej zewnętrzna linia murów powstała w okresie 1180-1210. Założony przez Rzymian ośrodek przetrwał czasy upadku cesarstwa rzymskiego jako siedziba biskupa. W X wieku Kolonia była już ważnym i szybko rozwijającym się ośrodkiem handlu

Źródło: Ostrowski, 1996.

Również Kolonia (rzymska Colonia Agippinensis) dzięki temu, że w IV wieku stała się siedzibą biskupa, przetrwała trudny okres po upadku cesarstwa rzymskiego. Korzystne położenie komunikacyjne było czynnikiem, który następnie pozwolił Kolonii rozwinąć się w ważny ośrodek handlowy. Kolonia, która we wczesnym średniowieczu zajmowała tylko fragment liczącej 100 ha powierzchni ośrodka rzymskiego, w 1180 roku otoczona została nowymi murami, powiększając swą powierzchnię