198

202 Podstawy elektrokardiografii

EKG 113. Miarowa akcja serca 60/min podczas migotania przedsionków sugeruje rytm zastępczy z łącza AV. Względnie wysokie zatamki U w odprowadzeniu V3 informują nas o hipokaliemii, która prawdopodobnie nasiliła toksyczny wpływ naparstnicy na węzeł AV, co doprowadziło do całkowitego bloku AV.

b) Przedawkowanie naparstnicy może pobudzić automatyzm (zwiększyć pochylenie wykresu w fazie 4.) komórek rozrusznikowych w strefie łącza AV, prowadząc do wystąpienia rytmu o częstotliwości 70-150/min. Ogólnie rytm ten jest zwany czynnym rytmem węzłowym, ale jego szczegółowa nazwa — nienapadowy częstoskurcz węzłowy — jest myląca. Arytmia ta może stopniowo przyspieszać albo zwalniać. Słowo „częstoskurcz” zostało wprowadzone dlatego, że nawet 70/min to więcej, niż wynosi górna granica wartości typowych dla rytmu z łącza AV. Najlepszą nazwą jest „przyspieszony rytm z łącza”, gdyż określenie „nienapadowy” wydaje się niedostosowane, a „częstoskurcz” powinien być zarezerwowany dla rytmów szybszych od 100/min (zobacz EKG poniżej).

Uwaga: Nie wiadomo, czy naparstnica wpływa na 4. fazę komórek Nil, czy samego pęczka Hisa. Wykazano doświadczalnie, że naparstnica zwalnia automatyzm komórek NH i komórek pęczka Hisa u psów, którym zniszczono węzeł SA lub AV. Jeżeli to prawda w odniesieniu do człowieka, wówczas albo szybki rozrusznik pobudzony przez naparstnicę może znajdować się w komórkach podobnych do komórek Purkinjego w okolicy węzła AV, albo do pobudzenia przez naparstnicę automatyzmu komórek rozrusznikowych pęczka Hisa potrzebny jest dodatkowy/ czynnik patologiczny, taki jak hipokaliemia.

Zapis ciągły

EKG 114. Przedawkowanie naparstnicy u kobiety z sinicą i zastoinową niewydolnością serca na podłożu ubytku w przegrodzie międzyprzedsionkowej z ciężkim nadciśnieniem płucnym i odwróceniem przecieku. Na górnym pasku EKG zespoły QRS pojawiają się miarowo pomimo migotania przedsionków. Ponieważ częstotliwość komór w tym fragmencie wynosi 80/min, a ich morfologia jest taka sama, jak podczas rytmu niemiarowego, należy rozpoznać przyspieszony rytm z łącza AV.