23str

7 nad skalą 8 można przypuszczać, żc potencjał przystosowawczy jednostki jest nada) zachowany, że w dalszym ciągu walczy ona ze swymi problemami i że do lej pory udało jej się ustrzec przed pojawieniem się ustabilizowanego syndromu zaburzeń myślenia i przystosowania.

Przewaga skali 8 nad skalą 7 powinna stanowić sygnał alarmowy oznaczający znacznie poważniejsze zaburzenia przystosowania.

-    wysoki wynik w skali 7 w połączeniu z wysokim wynikiem w skali 4, 5

lub 6 może wskazywać na zaburzenia przystosowania w rodzinie.

-    wysoki wynik w skali 7 i 9 pozwala oczekiwać u badanego natłoku

myśli, potoku skojarzeń i wieloraównośd. Zachowanie osób o takiej konfiguracji profilu może oscylować pomiędzy poczuciem własnej wielkości a obsesyjnym samoponiżaniem się.

-    podwyższenie wyników w skalach 7 i 0 charakteryzuje osoby pobu

dzone, aktywne jednakie działające często dość chaotycznie, bez widocznego planu i celu.

Samoopis (ACL)

Wysokie: roztargniony, zaniepokojony, apatyczny, niezaradny, lubiący się żalić, zmieszany, tchórzliwy, zajmuje postawę obronną, zależny, zniechęcony, niezadowolony, nieufny, bojażliwy, chwiejny, ponury, przewrażliwiony, zahamowany, nerwowy, pesymistyczny, dziwny, niespokojny, samotnik, litujący się nad sobą, agresywny w stosunku do siebie, nieporadny, trwożliwy, podejrzliwy, napięty, nieśmiały, drażliwy, słaby, zamartwiający się

Kobiety: skora do gniewu, nieobecna, powolna, przesądna, lamentująca, przykra

Mężczyźni: zmienny, skomplikowany, nieporządny, znrewieściały, zrzęda, chciwy, wykrętny, niedojrzały, dziecinny, niewytrwaly, nierozważny, pochlebca, obrażliwy, milczący, ponury, niewdzięczny, skryty Niskie: aktywny, radosny, zadowolony, ma dobre samopoczucie, wierzy wc własne siły

Kobiety: odważna, pełna humoru, optymistyczna Mężczyźni: łatwo się przystosowuje, odprężony, silny

1.8. Skala 8 (Schizofrenia - Sc)

Skala ta jest najdłuższą (78 twierdzeń) a jednocześnie jedną z najsłabszych skal testu. Jedynie część pytań wchodzących do niej mówi o

objawach schizofrenii takich jak zaburzenia myślenia, urojenia, halucynacje, poczucie wpływu czy też dziwaczne doznania sensoryczne. Inne pytania dotyczą poczucia izolacji i alienacji społecznej, [wczucia alienacji w życiu rodzinnym, braku zainteresowań, problemów seksualnych, trudności w koncentracji i kontroli impulsów. Zdaniem Harrisa i Lingoesa, pytania skali 8 dotyczą 3 zasadniczych grup problemów: utraty obiektu (alienacja społeczna i emocjonalna), zaburzeń funkcjonowania Ego (w sferze myślenia, woli i kontroli) oraz. dysocjacji scnsomotorycznych. Warto o tym pamiętać kiedy dokonuje się oceny powodów podwyższenia lub obniżenia wyników.

Osoby uzyskujące w tej skali wysokie wyniki nieomal zawsze czują się zepchnięte na margines życia społecznego. Brak jest im podstawowych umiejętności koniecznych do wchodzenia w satysfakcjonujące relacje z innymi ludźmi i podtrzymywania tych relacji..

Cechuje je schizoidny styl bycia, którego przejawem jest unikanie kontaktów z ludźmi, unikanie nowych sytuacji, rezerwa i nieśmiałość. Trudno jest się z nimi porozumieć, ich język, a nierzadko i sposób myślenia, daleki jest od konwencjonalnego. Nie włączają się one w sprawy ludzj wśród których żyją, są samotne, bardzo skryte i niedostępne. Wśród otoczenia mają opinię cksccniryków lub dziwaków. Powodem ich izolacji może być łatwość, z jaką ulegają dezorganizacji pod wpływem sytuacji stresowych.

Trapią je liczne wątpliwości tyczące poczucia tożsamości, poczucia własnej wartości, niejednokrotnie mogą też mieć trudności z oddzieleniem świata rzeczywistego od świata będącego wytworem .ich fantazji. Ten ostatni, w przeciwieństwie do świata realnego, jest dla nich zresztą głównym źródłem gratyfikacji.

Wiele ich problemów może wiązać się ze sferą seksualną a zwłaszcza z poczuciem własnej nicadckwainości w roli partnera seksualnego. Czują się gorsze od innych, niekompetentne a codzienne życie nic jest dla nich źródłem żadnej satysfakcji.

Emocjami przeżywanymi przez nich najczęściej jest /generalizowany lęk, gniew, wrogość i agresja przy czym emocje te nie są ujawniane na zewnątrz. W sytuacji stresu osoby takie wycofują się w świat marzeń na jawie i autystycznych fantazji.

U kobiet, wysoki wynik w skali 8 często idzie w parze z poważnymi problemami adaptacyjnymi, dużą wrażliwością i niepokojem. Nierzadko zgłaszają one problemy dotyczące kontaktów z rodzicami i rodzeństwem (np. w rozmowach często powraca temat nadopiekuńczej matki). Skaiżą się też na trudności w kontaktach z mężczyznami.