249 3

Więcej trudności nastręcza rozbiórka tylnego zawieszenia wahaczowego skuterów (np. Lambretta Ld 125 i 150) gdzie elementem wahacza jest kadłub mechanizmów napędowych i silnika. Przed przystąpieniem do rozbiórki należy wówczas szczegółowo zapoznać się z konstrukcją zawieszenia na podstawie opisów i rysunków, co powinno pozwolić na prawidłowe wykonanie czynności rozbiórkowych. Uwaga ta dotyczy zresztą przeprowadzenia wszystkich innych czynności rozbiórkowych i naprawczych. Podane wyżej konkretne uwagi dotyczące rozbiórki wahaczy w niektórych motocyklach mają charakter przykładowy.

Po rozebraniu zawieszenia na jego główne części i starannym oczyszczeniu oraz umyciu, przystępujemy do określenia stanu technicznego poszczególnych części i ustalenia zakresu niezbędnych napraw.

Wahacz i jego ułożyskowanie

Uszkodzenia samego wahacza zdarzają się stosunkowo rzadko, będąc na ogół następstwem wypadku lub niewłaściwego użytkowania motocykla. Uszkodzenia te mogą polegać na odkształceniu lub rzadziej na pęknięciu wahacza. Odkształcenie wahacza można wykryć przy sprawdzaniu śladowości kół lub po wyjęciu wahacza i skontrolowaniu go na płycie traserskiej lub pryzmach. Dopuszczalne zwichrowanie osi ułoży-skowania wahacza i osi koła nie powinno przekraczać 1 mm. Przy większych odkształceniach, wahacz można wyprostować przez ostrożne dogięcie. W razie pęknięć, naprawiamy je drogą elektrycznego spawania zakładając ewentualnie nakładki wzmacniające. Obowiązują przy tym podobne zasady, jak przy naprawie ramy.

Ułożyskowanie wahacza zużywa się na ogół bardzo nieznaczhie i konieczność naprawy zachodzi zwykle nie wcześniej niż po przebiegach rzędu 30—50 tys. km.

Naprawa ułożyskowania wahacza staje się konieczna, gdy tylna część wahacza wykazuje wyraźnie wyczuwalne, paromilimetrowe luzy poprzeczne. Odpowiada to w przybliżeniu luzom promieniowym ułożyskowania rzędu 0,25— —0,35 mm. Na luz ten składa się zarówno zużycie tulejek wahacza jak

Rys. 8.28. Prawidłowe umieszczenie tulejek wahacza w skuterze Lambretta Ld 150 i sworznia, przy czym przeważają najczęściej zużycia tulejek, które są parokrotnie większe od zużyć sworznia. Największe luzy występują zazwyczaj przy ustawieniu wahacza takim, jak przy obciążeniu statycznym motocykla z kierowcą.

Ułożyskowanie wahacza poddajemy naprawie, jeśli wykazuje ono luzy całkowite przekraczające wyżej podane maksymalne wartości. Zmierzenie tych luzów, szczególnie przy ułożyskowaniu wahacza na łożyskach tocznych jest najłatwiejsze gdy wahacz jest jeszcze złożony. Pomiar przeprowadza się poruszając wahaczem w płaszczyźnie poziomej.

Po rozbiórce luzy ułożyskowania określa się przez zmierzenie śrubą mikrometryczną średnicy sworznia w miejscu jego współpracy z tulejkami oraz zmierzenie czujnikiem średnic tulejek.

Ponieważ sworzeń wahacza i tulejki zużywają się nierównomiernie, przy obliczaniu luzu trzeba brać pod uwagę najmniejszą średnicę sworznia i największą średnicę otworów tulejek. Nie znając średnicy nowych części trudno jest ocenić dokładnie zużycie tulejek,

249