298,299

Chronologia

1928:

*934

*94*:

'943:

Włodzimierz Propp, etnolog z Leningradu, publikuje Morjb/ogif I łą w efekcie jego pracy w Komisji Bajkowej Rosyjskiego TnwartW ficznego analizę morfologiczną rosyjskiej bajki magicznej, w kt< n*| dzieści dziewięć bajek (z tak zwanego indeksu Anti Aarnego) np« staje do schematu trzydziestu jeden prostych działań (funki |t), pi się w każdej bajce. Funkcje wraz z siedmioma typami bohatcińttf^H^ określone role w fabule bajkowej stanowić będą podstawową gicznej. Książka Proppa okaże się jedną z najważniejszych mapłfl jennego strukturalizmu francuskiego.

1937: Etnograf i socjolog francuski Claude Levi-Strauss przebywa w llouMfl kłada na uniwersytecie w Sao Paulo. Robi wówczas kilka wyilffjH w głąb Brazylii - większość jego późniejszych opisów życia liidlayl i Tupi pochodzić będzie właśnie z tej wyprawy. Konu ni .it    , h

wili żartobliwie, że Lćvi-Strauss opracował projekt ogólnej 1 ab i> ilud^| pologii strukturalnej po to, by nie musiał już więcej ndhyn    • o*

krajów, za którymi to wytrawami zbytnio nie przepadał.

Levi-Strauss przenosi się do Nowego Jorku i rozpoczyna pi >i> ę w M Social Research. Tu właśnie pozna Romana Jakobsona, z któiytf^H i który wywrze bardzo istotny wpływ na późniejsze poglądy u||H

Smutku tropików, a zwłaszcza na ideę ant 1 • 3•. d- .1 •.. md i.m.iIup|,

Językoznawca duński Louis Hjemslcv (Szkoła Kopenhaska) pnblłlfl na to a Theory ofLanguage. Książka ta również w znaczący hkM" >h w|H cuskic badania narratologicznc. Szczególnie inspirujące okażą »iy slcva o badaniu relacji między poszczególnymi elementami / |u>/lot(jl nym przedmiocie lingwistyki, a także wprowadzone prze/ mrgllW substancji i formy na obu planach języka (w planie wyrażania 1 planty

Pod wpływem Jakobsona Lćvi-Strauss publikuje artykuł pod IM strukturalna w językoznawstwie i antropologii (zamieszczony inMy pul pologii strukturalnej). Głosi tutaj odnowicielską rolę fonologii I Im.I.IiM bcc nauk społecznych i zarysowuje wstępny projekt systemów), li lt| pologicznych. Lćvi-Srrauss deklaruje również zamiar roaa/rt /i ula N| ka"(w rozumieniu dc Saussurc'a iTrublccklego) na wszystkie md/ajl kulturowej człowieka. Artykuł Lćvi-Straussa ukazuje się w „Wmd |i Linguistic Cirdc of New York” - piśmie założonym prze/Jakobinna I pracowników.

iiluundizm (II)

299

nn i|,| wydane Les structures ilćmentaires de laparente (Elementarne struktury pokre-Jfttstwa) - pierwsza książka, w której Levi-Strauss stosuje metody analizy struktural-il<< badania zjawisk kulturowych. Relacje rodzinne w plemionach prymitywnych po-Hftlli iwane zostają tutaj jako rodzaj „systemu językowego”.

■tyi Imiinalityk francuski Jacques Lacan głosi hasło „powrotu do Freuda”. Oznacza to ■Hl<l/y Innymi reinterpretację psychoanalizy Freudowskiej w duchu teorii języka de ^ 'iira, Lacan przedstawia wówczas swoją słynną tezę o „nieświadomości ustruktu-fiiin | |ak język”.

Httliijr się Smutek tropików Levi-Straussa.

jwko/nawca amerykański Noam Chomsky publikuje książkę Syntactic Structures Jltul tury składniowe). Idea gramatyki transformacyjno-generatywnej Chomsky ego THtiiiii vki jako formalnego modelu kompetencji językowej — a więc zdolności do wy-■fyuiii.i wszelkich możliwych wypowiedzi przy użyciu słownika oraz skończonej licz-itgul) staje się jedną z najbardziej inspirujących idei dla literaturoznawców poszu-Htycli uniwersalnej gramatyki literatury.

fl-Sli.iii.. publikuje Antropologię strukturalną - okaże się ona jedną z najważniejszych Mfk dla powojennych strukturalistów francuskich. Znajduje się w niej między inny-iłynuy tekst pod tytułem Struktura mitów, adaptujący niektóre wątki fonologii Tru-Mog<> oraz Morfologii bajki Proppa do analizy mitu Edypa. Levi-Strauss uzna tutaj •M uniwersalny „język” kulturowy, „nieuświadamiany system nakazów i zakazów” ■V we wszystkich kulturach.

się Colloquium w Cerisy poświęcone idei struktury oraz relacji pomiędzy genc-llliiiliini.|, / udziałem między innymi Luciena Goldmana i Jeana Piageta.

JUJe się artykuł Levi-Straussa pod tytułem Analiza morfologiczna bajki rosyjskiej,

i......i aca on uwagę na zaskakującą w dziele Proppa „siłę antycypującą póź-

T| dążności rozwojowe humanistyki”. Ma tu na myśli głównie badania francu-|oui nitrowane, począwszy od lat pięćdziesiątych, na analizie strukturalnej lite-

się Totemizm dzisiaj i Myl! nieoswojona Lćvi-Straussa.

mym numerze czasopisma „Communications"zostaje opublikowany manifest fran-t| m/Ui dy narratologicznej pod tytułem Analiza strukturalna opowiadania. Od tej lin ścisłej grupy narratologów francuskich zaliczać się będzie: Rolanda Barthesa,

id. ' I'......iml.i, T/wtana Todnrova oraz Algirdasa J. Grciinasa. Pod wpływem in-

|i 1’mppa i Lćvi-Straussa, Hjemsleva i Chomsky ego zarysowują oni tutaj wstęp-^■Mkl gianutyki opowiadania literackiego, który będzie stanowił pierwszy krok na do nkoo-.il uowanu ogólnej gramatyki literatury. Badania narratologów koncen tlę głównie na opowieściach kryminalnych (na przykład historiach lana Flcrnin-I.iiii. sir Bondzie,) przede wszystkim dlatego że stanowią one wdzięczny przedni ługu rodzaju analiz, Z perspektywy czasu manifest narratologiczny zostanie uzna-W #ii moment zarówno szczytowy, jak i kryzysowy w rozwoju strukturalizmu ^<*n. usklego, Mniej więcej od tej pory prawowiernemu „ortodoksyjnemu"strukturaliz Mtnwi towarzyszyć będzie opcja krytyczna, wymierzona przeciwko nadmiernym amhi i.uikowyiu strukturalistów - poststrukturalizm.